Συλλογή αρχαιοτήτων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Συλλογή αρχαιοτήτων
ΣυγγραφέαςΟνορέ ντε Μπαλζάκ
ΤίτλοςLe Cabinet des Antiques
ΓλώσσαΓαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1839
Μορφήμυθιστόρημα
ΣειράΗ Ανθρώπινη κωμωδία
ΧαρακτήρεςAntoinette de Langeais
ΠροηγούμενοΗ γεροντοκόρη
ΕπόμενοΧαμένες ψευδαισθήσεις

Συλλογή αρχαιοτήτων (γαλλικός τίτλος: Le Cabinet des Antiques) είναι μυθιστόρημα του Ονορέ ντε Μπαλζάκ που δημοσιεύτηκε το 1838 σε συνέχειες και εκδόθηκε το 1839. Περιλαμβάνεται στις Σκηνές της επαρχιακής ζωής της σειράς Η ανθρώπινη κωμωδία.[1]

Το έργο παρουσιάζει μια εικόνα της παλιάς επαρχιακής αριστοκρατίας, που καταστράφηκε από τη Γαλλική Επανάσταση. Με τον τίτλο Αντιπαλότητες στην επαρχία το μυθιστόρημα είναι μια παράλληλη ιστορία και λειτουργεί ως συνέχεια του Η γεροντοκόρη (1837), αν και τα ονόματα των χαρακτήρων είναι διαφορετικά. Και τα δύο έργα αναφέρονται στο τέλος της παλιάς αριστοκρατίας και τις σοβαρές αλλαγές στην κοινωνική δομή της Γαλλίας.[2]

Ο τίτλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο τίτλος του έργου είναι ένας μεταφορικός όρος για το σαλόνι της Αρμάντ ντ' Εσκρινιόν, στο οποίο γίνονταν δεκτοί μόνο πρόσωπα παλιών - προεπαναστατικών - αριστοκρατικών οικογενειών, απομεινάρια μιας περασμένης εποχής.

Κυριολεκτικά, πρόκειται για δωμάτια ή μερικές φορές έπιπλα, όπου αποθηκεύονταν συλλογές από «σπάνια, νέα, μοναδικά» αρχαιολογικά αντικείμενα, αντίκες, μετάλλια, έργα τέχνης, όπλα, υπολείμματα μυθικών ζώων κλ. Εμφανίστηκαν κατά την Αναγέννηση στην Ευρώπη και αποτέλεσαν στη συνέχεια τον πυρήνα των μουσείων, που σταδιακά τα αντικατέστησαν.

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιστορία διαδραματίζεται γύρω στο 1820 σε μια μικρή γαλλική επαρχιακή πόλη. Ο αφηγητής, ο δημοσιογράφος Εμίλ Μπλοντέ που εμφανίζεται επίσης ως δευτερεύων χαρακτήρας στις Χαμένες ψευδαισθήσεις, περιγράφει γεγονότα που έζησε και την ατμόσφαιρα που βασίλευε στην μικρή επαρχιακή πόλη που μεγάλωσε και όπου ζει ακόμη ο πατέρας του, ο δικαστής και νομάρχης Μπλοντέ. [3]

Στην παιδική του ηλικία, ο Μπλοντέ θαύμαζε την αριστοκράτισσα Αρμάντ ντ' Εσγκρινιόν, αφοσιωμένη στην ανατροφή του ανιψιού της Βικτορνιάν. Ορφανός από μητέρα σε ηλικία 5 ετών, ο Βικτορνιάν μεγάλωσε ως η μελλοντική ελπίδα της οικογένειας με τον πατέρα μαρκήσιο ντ' Εσγκρινιόν και την άγρυπνη φροντίδα της θείας του, που τον λάτρευε και τον κακομάθαινε. Καθώς μεγαλώνει, ο νεαρός Βικτορνιάν αρχίζει να λέει ψέματα και να δημιουργεί χρέη. Φεύγει για το Παρίσι για να ξεκινήσει μια ζωή στην υψηλή κοινωνία, όπου ξοδεύει γρήγορα την κληρονομική του περιουσία. Μπροστά στην επιδείνωση της οικονομικής κατάστασής του, οι νέοι φίλοι και σχέσεις του στο Παρίσι δεν μπορούν να βοηθήσουν τον νεαρό μαρκήσιο του οποίου την οικογένεια έχει εγκαταλείψει ο νέος βασιλιάς, χωρίς να παραχωρήσει την αιτούμενη αποζημίωση των «εξορίστων». [4]

Στην επαρχία, ο κύκλος του πατέρα και της θείας του Βικτορνιάν ήταν πολύ κλειστός και οι πόρτες τους ανοιχτές μόνο στους παλιούς ευγενείς. Αυτό διεγείρει τη ζήλια και το μίσος μεταξύ των νέων τιτλούχων, ειδικά του ντυ Κρουαζιέ που δεν γίνεται δεκτός στο σαλόνι ντ' Εσγκρινιόν και που έχει πολιτικές φιλοδοξίες. Ο ντυ Κρουαζιέ, έχοντας εντοπίσει τις κακές κλίσεις του Βικτορνιάν, καταφέρνει να τον σπρώξει στο λάθος: Προκειμένου να λάβει το ποσό που απαιτείται για την εξόφληση των τεράστιων χρεών του στο Παρίσι, ο Βικτορνιάν διαπράττει πλαστογραφία, συλλαμβάνεται και κινδυνεύει να φυλακιστεί. Σώζεται από τη φυλακή και την ατίμωση μόνο με τη βοήθεια του Σενέλ, συμβολαιογράφου και πιστού πρώην διαχειριστή της περιουσίας της οικογένειας.[5]

Στο τέλος, ο Βικτορνιάν κατάλαβε ότι μια σελίδα της κοινωνικής ιστορίας της Γαλλίας μόλις έκλεισε και ότι όσους τίτλους κι αν διαθέτει κάποιος, αν δεν επιδιώξει να αποκτήσει χρήματα μέσω «συμμαχίας» με την αναπτυσσόμενη αστική τάξη ή μέσω ευεργετημάτων από τον βασιλιά, είναι καταδικασμένος στη φτώχια και στη λήθη, και χωρίς δισταγμό παντρεύτηκε την πλούσια ανιψιά του ντυ Κρουαζιέ, της οποίας κατασπατάλησε την περιουσία στο Παρίσι, κάνοντας την πολύ δυστυχισμένη.[6]

Θέμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μυθιστόρημα παρουσιάζει το περιβάλλον της παλιάς γαλλικής αριστοκρατίας που καταστράφηκε από τη Γαλλική Επανάσταση και ξεχάστηκε κατά την Παλινόρθωση των Βουρβόνων. Η οικογένεια ντ' Εσγκρινιόν και οι φίλοι τους ενσαρκώνουν αυτήν την κοινωνική ομάδα που στην Ανθρώπινη κωμωδία ήδη εκπροσωπήθηκε από τον χαρακτήρα του Ιππότη ντε Βαλουά στο μυθιστόρημα Η γεροντοκόρη (κατά την πρόθεση του Μπαλζάκ, τα δύο μυθιστορήματα αποτελούσαν κοινό σύνολο αφιερωμένο στην κοινωνική κατάσταση της γαλλικής αριστοκρατίας). Το έργο υποδηλώνει επίσης ξεκάθαρα την επικείμενη παρακμή της αριστοκρατίας ως κοινωνικού στρώματος, παρά τον απατηλό θρίαμβο του Βικτορνιάν.[7]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. . «critiqueslibres.com/Le Cabinet des Antiques de Honoré de Balzac». 
  2. . «cairn.info/revue-l-annee-balzacienne-Le Cabinet des Antiques». 
  3. . «babelio.com/livres/Balzac-Le-Cabinet-des-Antiques». 
  4. Αποζημίωση μεταναστών που είχαν χάσει την περιουσία τους που πουλήθηκε ως εθνική περιουσία κατά τη διάρκεια της Επανάστασης. Ο Λουδοβίκος ΙΗ' αρνήθηκε να τη δώσει. Αποτέλεσε ένα από τα βασικά μέτρα της αρχής της βασιλείας του Καρόλου Ι΄ το 1825.
  5. . «balzac-analyse.com/tome-x-le-cabinet-des-antiques/». 
  6. . «fr.wikisource.org/wiki/Le_Cabinet_des_Antiques». 
  7. . «odysseum.eduscol.education.fr/balzac-le-cabinet-des-antiques».