Η μούσα της επαρχίας

Η μούσα της επαρχίας

Συγγραφέας	Ονορέ ντε Μπαλζάκ
Εικονογράφος	Pierre Vidal
Τίτλος	La Muse du département
Γλώσσα	Γαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης	1837
Μορφή	μυθιστόρημα
Σειρά	Η Ανθρώπινη κωμωδία
Χαρακτήρες	Raoul Nathan
δεδομένα ()

Η μούσα της επαρχίας (γαλλικός τίτλος: La Muse du département ) είναι μυθιστόρημα του Γάλλου συγγραφέα Ονορέ ντε Μπαλζάκ που δημοσιεύτηκε το 1837 και περιλαμβάνεται στις Σκηνές της επαρχιακής ζωής της Ανθρώπινης κωμωδίας. Η ιστορία είναι απλή: μια όμορφη και με λογοτεχνικά ενδιαφέροντα επαρχιώτισσα, παγιδευμένη σε έναν γάμο με έναν πολύ μεγαλύτερο άντρα, ερωτεύεται έναν δημοσιογράφο από το Παρίσι και εγκαταλείπει τον σύζυγο για να ζήσει μαζί του. Ο Μπαλζάκ «γεμίζει» το κείμενο με ενσωματωμένες ιστορίες μέσα στη διήγηση και αναπτύσσει μια σχολαστική μελέτη της ψυχολογίας της «μούσας» και των ηθών της επαρχιακής κοινωνίας.

Υπόθεση

Η δράση αρχίζει στη Σανσέρ, μια επαρχιακή πόλη στο νομό Σερ, όπου εμφανίζεται ο Παριζιάνος δημοσιογράφος Ετιέν Λουστώ, ο οποίος πρόκειται να προκαλέσει τον όλεθρο.

Εκεί, ο γιος ενός πρώην στρατιωτικού, ο φιλόδοξος Ζαν ντε λα Μπωντράιγ επιδιώκει να αποκτήσει κύρος και επιρροή στην επικράτειά του. Έχοντας ήδη αρκετή περιουσία από κερδοσκοπίες, του λείπει η τοπική δόξα που μπορεί να φέρει μια όμορφη γυναίκα και ένα περιζήτητο σαλόνι. Το βρίσκει στο πρόσωπο της όμορφης και λογοτεχνικά προικισμένης Ντίνας Πιεντεφέ, της οποίας η έλλειψη περιουσίας τρόμαζε τους καλούς υποψήφιους μνηστήρες. Χάρη στον γάμο της με αυτόν τον πολύ μεγαλύτερο άνδρα, μπόρεσε να προσφέρει στον εαυτό της ένα σαλόνι που έλαμπε σε ολόκληρη την επαρχία και όπου υποδεχόταν τις πιο λαμπρές προσωπικότητες του τόπου.

Η Ντίνα ντε λα Μπωντράιγ, που ήδη θεωρείται στην περιοχή ως ένα είδος αντιπάλου της Ζωρζ Σαντ, δημοσίευσε ποιήματα και συλλογές με ψευδώνυμο. Όμως η τοπική της επιτυχία δεν της αρκεί, πλήττει στη συντηρητική επαρχία αν και είναι η αδιαμφισβήτητη βασίλισσα των σαλονιών. Τότε είχε την ιδέα να καλέσει στο σπίτι της δύο δόξες της Σανσέρ που έκαναν καριέρα στο Παρίσι, τον διάσημο γιατρό Οράς Μπιανσόν και τον δημοσιογράφο Ετιέν Λουστώ. Ο τελευταίος είναι κομψός, κοινωνικός, επιφανειακός, κυνικός και πνευματώδης: το τυπικό πορτρέτο του δημοσιογράφου όπως το έθεσε ο Μπαλζάκ στην Ανθρώπινη Κωμωδία. Φλερτάρει την κυρία ντε λα Μπωντράιγ για να περάσει ευχάριστα και σύντομα ξεκινάει μια σχέση μαζί της.

Όταν ο Ετιέν την εγκαταλείπει και φεύγει για το Παρίσι, η γυναίκα παίρνει τη ριψοκίνδυνη απόφαση να πάει μόνη της στην πρωτεύουσα, χωρίς ο δημοσιογράφος να την έχει προσκαλέσει, όπου θέλει να τον συναντήσει για να συνεχίσουν το ειδύλλιό τους και ταυτόχρονα να αποκτήσει λογοτεχνική φήμη.

Το ταξίδι στο Παρίσι, ωστόσο, αποδεικνύεται μια πλήρης αποτυχία: ο ρομαντισμός της σχέσης με τον Λουστώ (που ποτέ δεν βασίστηκε σε βαθιά στοργή) εξαφανίζεται, ο Λουστώ την απατά, οι λογοτεχνικές της δεξιότητες δεν κερδίζουν την αναμενόμενη αναγνώριση στην πρωτεύουσα και η έλλειψη παριζιάνικων τρόπων την αποκλείει από τα σαλόνια. Ωστόσο, θα ζήσουν μαζί για έξι χρόνια και θα κάνουν δύο παιδιά. Ο Λουστώ αποφεύγει τις υποχρεώσεις του και απομακρύνεται από αυτήν και η κυρία πέφτει σε υλική και πνευματική δυστυχία. Τελικά, η ψυχικά και οικονομικά κατεστραμμένη γυναίκα επιστρέφει στον άντρα της.

Αναφορές

Λίγοι συγγραφείς κατά τη διάρκεια της ζωής τους απέτιναν αφιερώματα τόσο εμφατικά και ειλικρινή σε συγγραφείς που θαύμαζαν όσο ο Μπαλζάκ, τόσο στα ημερολόγιά του όσο και στα βιβλία του.

• Η μούσα της επαρχίας προσπαθεί να μιμηθεί τη Ζωρζ Σαντ και εμφανίζεται σαν πρόδρομος μιας Μαντάμ Μποβαρύ που για να διασκεδάσει την πλήξη της υπερηφανεύεται για τα λογοτεχνικά της επιτεύγματα και δημιουργεί παράνομη σχέση. Ο Μπαλζάκ, συνήθως με τεράστια κατανόηση στις γυναίκες, παρουσιάζεται εδώ πολύ σκληρός με εκείνες που «πιστεύουν ότι έχουν ταλέντο» αλλά που ανακατεύουν λογοτεχνία και μοιχεία.
• Εκτός από τον φόρο τιμής στη Ζωρζ Σαντ, αναφέρει ονομαστικά τον Σταντάλ, επιβεβαιώνοντας τον θαυμασμό του για τον συγγραφέα του οποίου την αξία ήταν από τους πρώτους που αναγνώρισε στις λογοτεχνικές κριτικές του.
• Αναφέρεται επίσης στο μυθιστόρημα του Μπενζαμέν Κονστάν Αντόλφ (1816): Ενώ αντιστάθηκε με θάρρος στις απογοητεύσεις της ζωής με τον Λουστώ, η Ντίνα διάβασε το βιβλίο για να αντλήσει από αυτό μοντέλα και μαθήματα συμπεριφοράς: «Ο Αντόλφ ήταν η Βίβλος της, το μελέτησε γιατί, πάνω απ' όλα, δεν ήθελε να έχει την τύχη της Ελενόρ».