Ελληνικές αυτοδιοικητικές εκλογές 1903

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι ελληνικές αυτοδιοικητικές εκλογές 1903 ήταν οι πρώτες δημοτικές εκλογές του 20ού αιώνα που διεξήχθησαν στην Ελλάδα. Πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου[1] [2] του 1903, με το πολύπλοκο εκλογικό σύστημα του "σφαιριδίου".

Επεισοδιακές εκλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εφημερίδα «Εμπρός», 7 Σεπτεμβρίου 1903: Συμπλοκές στα Άνω Δολιανά μεταξύ ψηφοφόρων των δύο αντίθετων πολιτικών κομμάτων, παραμονή των αυτοδιοικητικών εκλογών

Την παραμονή των εκλογών σημειώθηκαν αιματηρές συμπλοκές και ταραχές[3] σε αρκετές περιοχές της Πελοποννήσου όπως σε Αχαΐα, Ηλεία, Λεχαινά, Άνω Δολιανά, Αμαλιάδα, Τρίκαλα Κορινθίας αλλά και σε Πάτρα[4][5], Τύρναβο[6] και Άμφισσα.[7] Την εκλογική διαδικασία αμαύρωσε ο φόνος ενός πολίτη, φίλου του εκλεγέντος δημάρχου στη Νεμέα.[8] Επεισόδια σημειώθηκαν όμως και στην Αθήνα[9] πρώτιστα, δευτερευόντως δε στον Πειραιά.

Οι εκλεγέντες στις μεγάλες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Αθήνα δήμαρχος για δεύτερη συνεχόμενη φορά εκλέχθηκε ο Σπυρίδων Μερκούρης με 10.923 "ναι", έναντι 6.293 του αντιπάλου του (Κ. Αγγελόπουλος) ενώ συμβολικά μετείχε και ο Κ. Γουρδέλης[10][11]. Το αποτέλεσμα των εκλογών στην Αθήνα προκάλεσε την οργή του τότε πρωθυπουργού της χώρας Δημ. Ράλλη, όπως και την απογοήτευση του επικεφαλής του "Εθνικού Κόμματος" Θεόδ. Δηλιγιάννη[12] Ο Μερκούρης ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 31 Δεκεμβρίου.

Στον Πειραιά επικράτησε ο Παύλος Δαμαλάς που υπερίσχυσε των Αθ. Μουτσόπουλου, κατόπιν ενστάσεως που υπέβαλε για δωροδοκίες, πλαστογραφίες (έως και ψήφοι 500 νεκρών καταγγέλθηκαν [13][14][15]) και αλλοίωση των αποτελεσμάτων[16][17] (αρχικά πάντως ανακοινώθηκε νίκη του Μουτσόπουλου[18]), Σ. Κριτσίλη, Αλ. Μελετόπουλου και Πέτρου Μουτσόπουλου. Ο Π. Δαμαλάς ανέλαβε επίσημα στις 22 Δεκεμβρίου 1903.

Στην Πάτρα επικράτησε και πάλι ο Δημήτριος Βότσης, όπως και στα 1899. Στο Βόλο εξελέγη ο κ. Γεωργιάδης σε βάρος των κ.κ. Λαναρά και Μαρκίδη. Στο Μεσολόγγι εκλέχθηκε ο "τρικουπικός" υποψήφιος, Σωκράτης Στάικος.[19] Αμφότεροι είχαν επίσης επικρατήσει και στα 1899.[20]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Φύλλο εφημερίδας "ΣΚΡΙΠ", της Κυριακής 7-9-1903
  2. Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός", της Κυριακής 7-9-1903
  3. Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός" της Κυριακής 7-9-1903, σελ. 3: "Τελευταία ώρα: Αι εκλογαί εις τας επαρχίας"
  4. Φύλλο εφημερίδας "ΣΚΡΙΠ" της Κυριακής 7-9-1903, σελ. 4: "Άγρια επίθεσις των Στριφτομπολικών"
  5. Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός" της Κυριακής 7-9-1903, σελ. 4: "Τα εκλογικά εις τας Πάτρας - Επίθεσις εναντίον καταστημάτων - Τραυματισμός πολιτών"
  6. Φύλλο εφημερίδας "ΣΚΡΙΠ", της 7ης Σεπτεμβρίου 1903, σελ. 4: "Αιματηρά συμπλοκή εις Τύρναβον"
  7. "Τα εκλογικά Αμφίσσης - Αιματηρά συμπλοκή"
  8. Εφημερίδα "ΣΚΡΙΠ", φύλλο Δευτέρας 8 Σεπτεμβρίου 1903, σελ. 4: "Ένας φόνος εις την Νεμέαν"
  9. Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός", της Δευτέρας 8-9-1903, σελ. 2: "Αι χθεσιναί συμπλοκαί"
  10. Εφημερίδα "Εμπρός", φύλλο της Δευτέρας 8-9-1903, σελ. 1: "Αποτελέσματα Αθηνών"
  11. Εφημερίδα "ΣΚΡΙΠ" στο φύλλο της Δευτέρας 8-9-1903, σελ. 2: "Τα ολικά αποτελέσματα των Αθηνών"
  12. Φύλλο εφημερίδας "ΣΚΡΙΠ" της Τρίτης 9-9-1903, σελ. 1: "Αυτοπαρηγορίαι του κ. Δηλιγιάννη", σελ. 3: "Τελευταία ώρα: Η μανία του κ. Ράλλη δια την νίκην του Μερκούρη"
  13. "Τα εκλογικά σκάνδαλα Πειραιώς - Πιθανή η ακύρωσις - η έκθεσις του επόπτου - Τι λέγει ο κ. Μουτσόπουλος"
  14. "Όλος ο Πειραιεύς ανάστατος"
  15. Κυρία Δαμαλά: "Ξεύρετε εγώ φταίω, γιατί εχάσαμε την εκλογή. Ενώ δεν άφησα σπιτάκι αγύριστο παρέλειψα να πάω εις το νεκροταφείο! Λοιπόν καλά να την πάθωμε!"
  16. Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός" της Τρίτης 9-9-1903, σελ. 2: "Η Δαμαλική διαδήλωσις - Ενστάσεις ακυρότητος"
  17. Φύλλο εφημερίδας "ΣΚΡΙΠ", της Τρίτης 9-9-1903, σελ. 1: "Ποίον εξέλεξε ο Πειραιεύς", στο ίδιο: "Τα αίσχη της εκλογής του Πειραιώς - Τι καταγγέλει ο κ. Παύλος Δαμαλάς"
  18. Φύλλο εφημερίδας "Εμπρός" της Δευτέρας 8-9-1903, σελ. 4: "Ήτοι εξελέγη δήμαρχος Πειραιώς ο κ. Αθ. Μουτσόπουλος υπερτερήσας κατά 71 ψήφων"
  19. Φύλλο Εφημερίδας "Εμπρός" της Τρίτης 9 Σεπτεμβρίου 1903, σελ. 1: "Τα αποτελέσματα εν Μεσολογγίω"
  20. "Ειδήσεις της ημέρας" (σελ. 3)

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]