Μαρία Παλάσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μαρία Παλάσκα
Γενικές πληροφορίες
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςΧρήστος Παλάσκας
ΣύντροφοςΙωάννης Κωλέττης
ΤέκναΛεωνίδας Παλάσκας
Ανθούσα Ρουζού
Υπογραφή

Η Μαρία Παλάσκα (αναφερόμενη και «Παλάσκαινα» ή «χήρα Χρήστου Παλάσκα») ήταν σύζυγος του Χρήστου Παλάσκα, γνωστή για την υποστηριζόμενη από μερίδα συγγραφέων, αποστολή του συζύγου της από τον Ιωάννη Κωλέττη που κατέληξε σε παγίδευση και το θάνατο του άνδρα της, αλλά και για την μετέπειτα σχέση της με τον Κωλέττη.

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήταν σύζυγος του Χρήστου Πάλασκα, με τον οποίο διέμεναν προεπαναστατικά στα Ιωάννινα.[1][2] Μετά την αυτομόληση του συζύγου της στη πλευρά των επαναστατών, διέφυγε από τα Ιωάννινα μαζί με την οικογένειά της.[3][4]

Στις 25 Μαΐου 1822, ο σύζυγός της, Χρήστος Παλάσκας, σκοτώθηκε από άνδρες του Ανδρούτσου όταν είχε πάει μαζί με τον Αλέξη Νούτσο με εντολές από τη κυβέρνηση να τον αιχμαλωτίσει ή να το σκοτώσει και το σχέδιο αυτό αποκαλύφθηκε. Από μερίδα συγγραφέων[5][6] υποστηρίζεται με βάση κείμενο του στρατηγού Μακρυγιάννη αλλά και άλλα κείμενα (του Παλαιών Πατρών Γερμανού[7] και του Αναγνώστη Κοντάκη[8][9]) ότι ο θάνατος του Παλάσκα - αλλά και του Νούτσου - προκλήθηκε από ενέργειες του Ιωάννη Κωλέττη, ο οποίος θα ήταν ωφελημένος είτε κατάφερναν να εξοντώσουν τον Ανδρούτσο, είτε έχαναν τη ζωή τους οι ίδιοι. Όσον αφορά τη περίπτωση του Παλάσκα, υποστηρίζεται ότι αιτία ήταν η επιθυμία του Κωλέττη να καταστήσει τη γυναίκα του Παλάσκα ερωμένη του, κάτι που πραγματοποιήθηκε μετά το θάνατο του συζύγου της.[10][11][12][13][5] Μετά το θάνατο του συζύγου της, η Μαρία και η οικογένειά της περιήλθαν υπό την προστασία του Κωλέττη.[14]. Το πρόσωπό της ενέπνευσε το Θανάση Πετσάλη - Διομήδη στο διήγημα "ο Φόνος".[15]

Στις 4 Ιουνίου 1823 η Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδας παραχώρησε ισόβια σύνταξη στη Μαρία Παλάσκα ενώ στις 4 Μαΐου 1845 η Βουλή της ενέκρινε νέα τιμητική σύνταξη.[16]

Παιδιά της, από το γάμο της με το Χρήστο Παλάσκα, ήταν ο Λεωνίδας Παλάσκας, αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού και υπουργός Ναυτικών, και η Ανθούσα Παλάσκα, μετέπειτα Ανθούσα Ρουζού (ή Ρουζιού), σύζυγος του Γάλλου επιχειρηματία και διπλωμάτη Αλεξάνδρου Ρουζιού.

Η σχέση της Μαρίας με τον Κωλέττη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο στρατηγός Μακρυγιάννης γράφει «...τον Παλάσκα δια το κέφι μου καλό είναι να χαθή, να κάμω την γυναίκα του μορόζα. Καθώς την έκαμε και την έχει ως την σήμερον μέσα-εις το σπίτι του σαν γυναίκα του» στα Απομνημονεύματά του τα οποία έγραψε μεταξύ του 1829 και του 1851, αλλά δεν υπάρχουν πληροφορίες για το πότε γράφτηκε το συγκεκριμένο τμήμα[17][18].

Επιπλέον, η Παλάσκαινα αναφέρεται στο κείμενο του Ιωάννη Φιλήμονα[10][11][19], σχετικά με την αναχώρηση από το Άργος των πολιτικών και επιβίβασή τους σε υδραΐικα πλοία, όταν προήλαυνε ο Δράμαλης στην περιοχή. Εκεί αναφέρεται συγκεκριμένα ο Κωλέττης «με τας τρεις οθωμανίδας παλλακίδας του και την εταίραν του, γυναίκα του φονευθέντος Παλάσκα τάς οποίας όλας είχε ένδεδυμένας με φορέματα ευρωπαϊκά καί διά τούτο έλάνθανον τούς στρατιώτας».

Ο Κάρπος Παπαδόπουλος, σύντροφος του Οδυσσέα Ανδρούτσου γράφει ότι η σύζυγος του Παλάσκα «είχε προσκολληθεί στον Κωλέττη ως παλλακίς», τον οποίο αναφέρει ως εραστή της[13]

Σε νεώτερες δημοσιεύσεις, αναφέρεται ότι ο Κωλέττης είχε ερωτικές σχέσεις με τη Μαρία Παλάσκα μετά τη δολοφονία του άνδρα της και ότι συζούσαν για αρκετά χρόνια. Ο Κωλέττης προστάτευε τα παιδιά της ως υιοθετημένα, αν και δεν την παντρεύτηκε ποτέ[20], ενώ σε κάποιες περιπτώσεις υιοθετείται αυτούσια η άποψη του Μακρυγιάννη[5][21]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Notice Biographique sur Léonidas Palasca, Capitaine du vaisseau de la marine royale hellénique Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine. par Ch. Mélétopoulo, Athènes, imprimerie de la philocalie, 1880, σελ. 13 (...η οικογένειά του, αποτελούμενη από τη γυναίκα του, το μικρό Λεωνίδα και μια μεγαλύτερη κόρη, η μόνη που ζει σήμερα, γνωστή στην Αθήνα ως χήρα Ρουζιού, ήταν στα χέρια των Τούρκων σε ένα χωριό κοντά για Γιάννενα...)
  2. Η Ελληνική Επανάστασις, Διονύσιος Κόκκινος, εκδόσεις Μέλισσα, έκτη έκδοσις, τόμος Β΄, Αθήναι 1974. τόμος Β΄, σ. 147.
  3. Γιάννη Γ. Μπενέκου, Κωλέτης - Ο πατέρας των πολιτικών μας ηθών, Κυψέλη, Αθήνα 1961, σ. 66.
  4. Αναστασίου Ν. Γούδα, Βίοι Παράλληλοι των επί της αναγεννήσεως της Ελλάδος διαπρεψάντων ανδρών, Εκ του Τυπογραφείου Μ. Π. Περίδου, Εν Αθήναις 1870, τόμος Η', σ. 145.
  5. 5,0 5,1 5,2 «Το σεξ και οι πρωτεργάτες του 1821». Το ΒΗΜΑ. 3 Ιουνίου 2014. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2015. 
  6. Θεόδωρος Δημοσθ. Παναγόπουλος, Τα ψιλά γράμματα της Ιστορίας, εκδόσεις: "Ενάλιος", Αθήνα 2009, ISBN 978-960-536-385-7, σελ. 125-126
  7. Σταματόπουλος (1979), αναφέρεται κείμενο από τα απομνημονεύματα του Παλαιών Πατρών Γερμανού [1], σελ. 82.
  8. Σταματόπουλος (1979), σελ. 86.
  9. Πως είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του '21: Απομνημονεύματα, Κυριάκος Σιμόπουλος, σελ. 318 (1979)
  10. 10,0 10,1 Ιωάννης Φιλήμων (1859–1861). Δοκίμιον ιστορικόν περί της Eλληνικής Eπαναστάσεως. Αθήναι: Τύποις Π. Σούτσα και Α. Κτενά. Ανακτήθηκε στις 3 Μαΐου 2015. 
  11. 11,0 11,1 Σταματόπουλος (1979), σελ. 84.
  12. Σιμόπουλος, Κυριάκος (1981). Πως είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του '21. σελ. 308. 
  13. 13,0 13,1 Κάρπος Παπαδόπουλος (1837). Ανασκευή των εις την ιστορίαν των Αθηνών αναφερομένων. Αθήναις: Εκ της Τυπογραφίας Πέτρου Μαντζαράκη. σελίδες 50–51. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 16 Μαΐου 2015. 
  14. Νικόλαος Σπηλιάδης (1851). Απομνημονεύματα δια να χρησιμεύσωσι εις την νέαν ελληνικήν ιστορίαν 1821-1843. Τόμος Α. Αθήνησι: Τύποις Χ. Νικολαΐδου Φιλαδελφέως. σελ. 346. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2015. 
  15. «Ο φόνος (Χρονικό του 1831)». Νέα Εστία (Αθήναι) (813): 639-642. 1961-05-15. http://www.ekebi.gr/magazines/showimage.asp?file=97458&code=7158&zoom=800. [νεκρός σύνδεσμος]
  16. Πρακτικά των συνεδριάσεων της Βουλής των Ελλήνων κατά την πρώτην σύνοδον του έτους 1844, τόμος Γ, εν Αθήναις, εκ του Βασιλικού Τυπογραφείου, σελ. 1096 (σελ. 6 του pdf) και σελ. 1160 (σελ. 38 του pfd)
  17. Απομνημονεύματα Μακρυγιάννη/Α2, Ιωάννης Μακρυγιάννης
  18. «"Τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη"». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2015. 
  19. Σιμόπουλος, Κυριάκος (1981). Πως είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του '21. σελ. 308. 
  20. Οικονόμου, Γιάννης (2012). Το Αγρόκτημα, Οι Γάλλοι διπλωμάτες ιδιοκτήτες του και οι Ελληνίδες γυναίκες τους (Ελλάδα 1827-1855). Αθήνα: Εκδ. Πελασγός. σελίδες 69, 97–98. ISBN 9789605223105 Check |isbn= value: checksum (βοήθεια). 
  21. «Οδυσσεύς Aνδρούτσος». istoria.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 31 Μαΐου 2015. 

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Σιμόπουλος, Κυριάκος (1981). Πως είδαν οι ξένοι την Ελλάδα του '21. σελ. 308, 318
  • Τα απομνημονεύματα των αγωνιστών του '21, Τόμ. 11. Πρωτοψάλτης Εμμανουήλ, Γ. Τσουκαλάς, Εκδοτ. Οίκος Χ. Κοσμαδάκη και Σια, 1968, σελ. 51
  • Ο εσωτερικός αγώνας πριν και κατά την επανάσταση του 1821 , Τάκης Αργ.,Σταματόπουλος, Κάλβος, 1979, σελ. 83 και 86
  • Παπαφλέσσας, Τομ.2, Σόλων Ν. Γρηγοριάδης, 1982, σελ. 373
  • Πράματα και οράματα Στρατηγού Μακρυγιάννη: εις δόξαν και εις κρίσιν. Νικηφόρος Κ. Βρεττάκος, 1912-1991. Ευθύνη, 1990, σελ. 57
  • Μπάμπης Άννινος, 2007, Η απολογία του Οδυσσέως Ανδρουτσου, εκδ. Εκάτη, σελ. 169
  • Απόστολος Ε. Βακαλόπουλος, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, Η μεγάλη ελληνική επανάσταση 1821-1829: Η εσωτερική κρίση 1822 - 1825: Στρατιωτικές επιχειρήσεις, διπλωματικές και πολιτικοκοινωνικές ζυμώσεις, ο πρώτος διχασμός, φυσικό περιβάλλον, παραδοσιακοί οικισμοί και λαός, Ηρόδοτος, 1982, σελ. 793
  • Οικονόμου, Γιάννης (2012). Το Αγρόκτημα, Οι Γάλλοι διπλωμάτες ιδιοκτήτες του και οι Ελληνίδες γυναίκες τους (Ελλάδα 1827-1855). Αθήνα: Εκδ. Πελασγός. σελ. 69, 97-98. ISBN 9789605223105.
  • Θεόδωρος Δημοσθ. Παναγόπουλος, Τα ψιλά γράμματα της Ιστορίας, εκδόσεις: "Ενάλιος", Αθήνα 2009, ISBN 978-960-536-385-7

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]