Επίσημη γλώσσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Επίσημη γλώσσα ονομάζεται η γλώσσα που έχει αναγνωρισθεί και θεσμοθετηθεί ως επίσημη από κάποια πολιτική οντότητα (π.χ. κράτος) και χρησιμοποιείται στη νομοθεσία, στη δικαιοσύνη και στη δημόσια διοίκηση. Κάποια κράτη έχουν παραπάνω από μία επίσημη γλώσσα. Η επίσημη γλώσσα είναι κυρίως εκείνη στην οποία συντάσσεται το σύνταγμα μιας χώρας. Κράτη χωρίς κωδικοποιημένα συντάγματα δεν έχουν επίσημη γλώσσα. Τυπικά, η επίσημη γλώσσα ευθυγραμμίζεται με τη γλώσσα που χρησιμοποιείται από το κύριο έθνος ή εθνική ομάδα κάποιου κράτους. Ο νόμος πολλών κρατών απαιτεί να παράγονται τα κυβερνητικά έγγραφα σε πολλές γλώσσες.

Επίσημα αναγνωρισμένες μειονοτικές γλώσσες εκλαμβάνονται συχνά λανθασμένα ως επίσημες γλώσσες. Ωστόσο, μια γλώσσα επίσημα αναγνωρισμένη από κάποιο κράτος, ακόμα και αν διδάσκεται στα σχολεία ή χρησιμοποιείται για επίσημες επικοινωνίες δεν είναι κατ' ανάγκην επίσημη γλώσσα του κράτους. Για παράδειγμα η Λαντίν και η Άμπρε στην Ιταλία είναι απλά επίσημα αναγνωρισμένες μειονοτικές γλώσσες, όχι επίσημες γλώσσες με την αυστηρή έννοια του όρου.

Σχεδόν τα μισά κράτη του παγκόσμιου χάρτη διαθέτουν επίσημη γλώσσα. Ορισμένα έχουν μόνο μία επίσημη γλώσσα, όπως η Αλβανία, η Γαλλία η Ελλάδα και η Λιθουανία, παρά το γεγονός ότι σε όλες αυτές τις χώρες υπάρχουν και άλλες γηγενείς γλώσσες. Άλλα διαθέτουν περισσότερες από μία επίσημες γλώσσες, όπως το Αφγανιστάν, η Λευκορωσία, το Βέλγιο, η Βολιβία, ο Καναδάς, η Ερυθραία, η Φινλανδία, η Ινδία, το Πακιστάν, η Παραγουάη, η Νότια Αφρική και η Ελβετία.

Σε ορισμένα κράτη, όπως η Ιταλία, το Παλάου, οι Φιλιππίνες, η Ρωσία και η Ισπανία, υπάρχει επίσημη γλώσσα του κράτους, αλλά χρησιμοποιούνται οι μειονοτικές γλώσσες σε συγκεκριμένες σημαντικές περιοχές. Κράτη όπως η Σουηδία, το Τουβαλού, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Η.Π.Α. δεν έχουν επίσημη γλώσσα, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις υφίσταται de facto μία κύρια γλώσσα, καθώς επίσης και μια πλειάδα κυβερνητικών διατάξεων και πρακτικών για το ποιες γλώσσες χρησιμοποιούνται σε διάφορες περιστάσεις.

Οι επίσημες γλώσσες ορισμένων πρώην αποικιών όπως η Γαλλική ή Αγγλική, δεν είναι ούτε εθνικές γλώσσες ούτε ευρέως διαδεδομένες. Αντίθετα, η γηγενής Ιρλανδική, εθνική γλώσσα της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας είναι η πρώτη επίσημη γλώσσα της, αν και ομιλείται από το 1/3 περίπου του πληθυσμού. Η Αγγλική, παρόλο που ομιλείται από μεγαλύτερο ποσοστό κατοίκων, ορίζεται ως «δεύτερη επίσημη» γλώσσα από το άρθρο 9 του ιρλανδικού συντάγματος. Επιπλέον η Ιρλανδική είναι επίσημη (συμφωνία) γλώσσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έγινε πλήρως λειτουργική γλώσσα στις 1 Ιανουαρίου 2007.

Σε ορισμένα κράτη το ζήτημα της γλώσσας και του εννοιολογικού πλαισίου μέσα στο οποίο πρέπει να χρησιμοποιείται είναι μείζον πολιτικό θέμα.

Ιστορικό γλωσσών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

# Γλώσσα Κρατική Επίσημη γλώσσα Χώρες όπου την έχουν επίσημη Μειονοτική Γλώσσα
1 Αγγλικά  ΗΠΑ (Αμερικανικά Αγγλικά)
Ηνωμένο Βασίλειο Ηνωμένο Βασίλειο (Βρετανικά Αγγλικά)
Καναδάς Καναδάς (Καναδέζικα Αγγλικά)
Αυστραλία (Αυστραλιανά Αγγλικά)
 Ιρλανδία (συνεπίσημη, μαζί με τα επίσημα Ιρλανδικά)
2 Γαλλικά Γαλλία (Επίσημα Γαλλικά)
Μονακό Μονακό (Μονεγασική διάλεκτος)
Ευρωπαϊκή Ένωση
Βέλγιο Βέλγιο (ομιλούμενη από το 40% του πληθυσμού)
Ελβετία Ελβετία (ομιλούμενη από το 20,4% του πληθυσμού)
 Λουξεμβούργο
Καναδάς Καναδάς (ομιλούμενη από το 21,4% του πληθυσμού και κυρίως στην επαρχία του Κεμπέκ)
Μπενίν
Μπουρκίνα Φάσο
Μπουρούντι
Καμερούν
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
Τσαντ
Κομόρες
Ακτή Ελεφαντοστού
Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
Τζιμπουτί
Ισημερινή Γουινέα
Γκαμπόν
Γουινέα
Αϊτή
Μαδαγασκάρη
Μάλι
Νίγηρας
Δημοκρατία του Κονγκό
Ρουάντα
Σενεγάλη
Σεϋχέλλες
Τόγκο
Βανουάτου
3 Γερμανικά  Γερμανία (Επίσημα Γερμανικά)
Αυστρία Αυστρία (Αυστριακά Γερμανικά - ομιλούμενη από το 89% του πληθυσμού)
Λίχτενσταϊν Λίχτενσταϊν (Αλεμαννικά Γερμανικά)
Ελβετία Ελβετία (ομιλούμενη από το 63% του πληθυσμού)
 Λουξεμβούργο
Βέλγιο Βέλγιο (ομιλούμενη από το 1% του πληθυσμού)
Ιταλία (Αυτόνομη επαρχία του Μπολτσάνο στα 2/3 του πληθυσμού)
Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκή Ένωση
Ναμίμπια
 Τσεχία
 Δανία (στο Βόρειο Σλέσβιχ, επίσημη σε ορισμένα χωριά κοντά στα Γερμανοδανικά σύνορα)
 Ουγγαρία
Πολωνία
Γαλλία (Αλσατία και Λωραίνη)
4 Ιταλικά Ιταλία (Επίσημα Ιταλικά)
Άγιος Μαρίνος Άγιος Μαρίνος (Σαμμαρινέζικα Ιταλικά)
Ελβετία Ελβετία (ομιλούμενη από το 6,5% του πληθυσμού)
Βατικανό Βατικανό (συνεπίσημη, μαζί με τα επίσημα Λατινικά)
Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκή Ένωση

και σε περιοχές των:
Σλοβενία
Κροατία Κροατία

Γαλλία (Σαβοΐα)
Λιβύη
Ερυθραία
5 Ισπανικά  Ισπανία (Επίσημα Ισπανικά, τα οποία αποκαλούνται καστιλιανικά, για να ξεχωρίζουν από τις υπόλοιπες γλώσσες της Ισπανίας) Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκή Ένωση


Αργεντινή Αργεντινή (Αργενίτινικα Ισπανικά)
Βολιβία Βολιβία
Χιλή Χιλή (Ισπανική διάλεκτος της Χιλής)
Κολομβία Κολομβία
Κόστα Ρίκα Κόστα Ρίκα
Κούβα Κούβα (Κουβανέζικα Ισπανικά)
Δομινικανή Δημοκρατία Δομινικανή Δημοκρατία
Ισημερινός (χώρα) Ισημερινός
Ελ Σαλβαδόρ Ελ Σαλβαδόρ
Ισημερινή Γουινέα Ισημερινή Γουινέα
Γουατεμάλα Γουατεμάλα
Ονδούρα Ονδούρα
Μεξικό Μεξικό
Νικαράγουα Νικαράγουα
Παναμάς Παναμάς
Παραγουάη Παραγουάη (Ισπανική διάλεκτος της Παραγουάης)
 Περού
Πουέρτο Ρίκο Πουέρτο Ρίκο
 Ουρουγουάη
Βενεζουέλα Βενεζουέλα
Μπελίζ Μπελίζ
Ανδόρρα Ανδόρρα
 ΗΠΑ
 Τρίνινταντ και Tομπάγκο
Ολλανδικές Αντίλλες
Αρούμπα Αρούμπα

6 Πορτογαλικά Πορτογαλία Πορτογαλία (Επίσημα Πορτογαλικά) Ανατολικό Τιμόρ Ανατολικό Τιμόρ
Ανγκόλα Ανγκόλα
Βραζιλία Βραζιλία (Βραζιλιάνικα Πορτογαλικά)
Γουινέα-Μπισσάου Γουινέα-Μπισσάου
Ισημερινή Γουινέα Ισημερινή Γουινέα
Μακάο Μακάο (ειδική διοικητική περιοχή της Κίνας)
Μοζαμβίκη Μοζαμβίκη
Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκή Ένωση


Πράσινο Ακρωτήριo Πράσινο Ακρωτήριο
Σάο Τομέ και Πρίνσιπε Σάο Τομέ και Πρίνσιπε

7 Ρωσικά Ρωσία Λευκορωσία Λευκορωσία (συνεπίσημη, μαζί με τα επίσημα Λευκορωσικά)
Καζακστάν (συνεπίσημη, μαζί με τα επίσημα Καζακικά)
Κιργιζιστάν Κιργιζία (συνεπίσημη, μαζί με τα επίσημα Κιργιζικά)
 Ουκρανία (Ειδικότερα στην Κριμαία και στις νότιες και ανατολικές περιοχές)
 Μολδαβία (Υπερδνειστερία)
8 Αραβικά Σαουδική Αραβία Σαουδική Αραβία (Επίσημα και καθαρά Αραβικά) Μπαχρέιν Μπαχρέιν
Αλγερία Αλγερία
Κομόρες Κομόρες
Τσαντ Τσαντ
Τζιμπουτί Τζιμπουτί
 Αίγυπτος (Αιγυπτιακά Αραβικά)
Ερυθραία Ερυθραία
Ιράκ Ιράκ
Ισραήλ
 Ιορδανία
Κουβέιτ Κουβέιτ
Λιβύη Λιβύη (Λιβανέζικα Αραβικά)
Μαυριτανία Μαυριτανία
 Μαρόκο
Ομάν Ομάν
Παλαιστίνη Παλαιστίνη
Υεμένη Υεμένη (Γεμενίτικα Αραβικά)
 Κατάρ
Συρία Συρία

Τυνησία Τυνησία
Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα
9 Τουρκικά  Τουρκία (Επίσημα Τουρκικά)
Βόρεια Κύπρος (Τουρκοκυπριακή διάλεκτος)
 Κύπρος Ελλάδα Ελλάδα (κυρίως στη Θράκη και τα Δωδεκάνησα)
 Βόρεια Μακεδονία
Κόσοβο
Ιράκ Ιράκ
 Ρουμανία
Βοσνία και Ερζεγοβίνη Βοσνία και Ερζεγοβίνη
Αλβανία Αλβανία
Βουλγαρία Βουλγαρία
10 Περσικά Ιράν Ιράν (Φαρσί) Αφγανιστάν (Νταρί)
Τατζικιστάν (Τατζίκ)
11 Ουκρανικά  Ουκρανία Ρωσία
 Μολδαβία
12 Ελληνικά Ελλάδα Ελλάδα (Επίσημα Ελληνικά) Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκή Ένωση


 Κύπρος (Ελληνοκυπριακή διάλεκτος)

Αλβανία Αλβανία
 Τουρκία
Ιταλία
 Ρουμανία
 Ουκρανία
Αρμενία Αρμενία
 Ουγγαρία
13 Ρουμανικά  Ρουμανία (Επίσημα Ρουμάνικα) Ευρωπαϊκή Ένωση Ευρωπαϊκή Ένωση

 Μολδαβία (Μολδαβική γλώσσα)
Σερβία (Βοϊβοντίνα)
14 Σερβικά Σερβία Βοσνία και Ερζεγοβίνη Βοσνία και Ερζεγοβίνη (μόνο στη Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας)
Μαυροβούνιο (Μαυροβουνιακά)
Κόσοβο (κυρίως στο Βόρειο Κοσσυφοπέδιο και σε Σερβικούς θύλακες)
15 Ουγγρικά  Ουγγαρία  Ρουμανία (Τρανσυλβανία)
16 Δανικά Δανία Νήσοι Φερόες (συνεπίσημη, μαζί με τα επίσημα Φεροϊκά)
Γροιλανδία(συνεπίσημη, μαζί με τα επίσημα Γροιλανδικά)
Ευρωπαϊκή Ένωση
Ισλανδία
17 Σουηδικά Σουηδία Φινλανδία (Νήσοι Ώλαντ)
Ευρωπαϊκή Ένωση
Άγιος Βαρθολομαίος
18 Νορβηγικά Νορβηγία
19 Εβραϊκά Ισραήλ Πολωνία
20 Γεωργιανά Γεωργία
21 Αλβανικά Αλβανία Κόσοβο (πλειοψηφία)
Βόρεια Μακεδονία (Αλβανόφωνοι της Βόρειας Μακεδονίας)
Ιταλία
Μαυροβούνιο (Ουλτσίν)
Σερβία (Πρέσεβο)
22 Αρμενικά Αρμενία Δημοκρατία του Αρτσάχ
23 Κροατικά Κροατία Βοσνία και Ερζεγοβίνη
Ευρωπαϊκή Ένωση
Σερβία
24 Σλοβενικά Σλοβενία Ευρωπαϊκή Ένωση Ιταλία
Αυστρία