Παλιά Πόλη της Βαρσοβίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 52°14′59.3″N 21°0′43.9″E / 52.249806°N 21.012194°E / 52.249806; 21.012194

Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO
Παλιά Πόλη της Βαρσοβίας
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.
Χάρτης
Χώρα μέλος Πολωνία
ΤύποςΠολιτισμικό
Κριτήρια(ii), (vi)
Ταυτότητα[ 30bis]
ΠεριοχήΒαρσοβία, Βοεβοδάτο Μασοβίας, Πολωνία
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή1980 ( συνεδρίαση)
Επεκτάσεις2014

Η Παλιά Πόλη της Βαρσοβίας είναι το παλαιότερο μέρος της Βαρσοβίας στην Πολωνία. Οριοθετείται από τη Λεωφόρο Βιμπζέζε (Wybrzeże Gdańskie), μαζί με την όχθη του ποταμού Βιστούλα, τις οδούς Γκρόντζκα, Μοστόβα και Ποντβάλε. Είναι ένα από τα πιο σημαντικά τουριστικά αξιοθέατα της Βαρσοβίας. Η καρδιά της περιοχής είναι η Αγορά της Παλιάς Πόλης, πλούσια σε εστιατόρια, καφετέριες και καταστήματα. Οι γύρω δρόμοι διαθέτουν μεσαιωνική αρχιτεκτονική, όπως τα τείχη της πόλης, τον Καθεδρικός Ναός του Αγίου Ιωάννη και το Παρατηρητήριο που συνδέει την Παλιά Πόλη με τη Νέα Πόλη της Βαρσοβίας.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικία δούκων της Μασοβίας, χτισμένη το 1466.

Η Παλιά Πόλη ιδρύθηκε τον 13ο αιώνα. Αρχικά περικυκλώθηκε από προμαχώνα και το 1339 οχυρώθηκε με τείχη από τούβλα. Η πόλη μεγάλωσε αρχικά γύρω από το κάστρο των Δούκων της Μασοβίας, το οποίο αργότερα έγινε το Βασιλικό Κάστρο. Η Πλατεία Αγοράς (Rynek Starego Miasta) σχεδιάστηκε κάποια στιγμή στα τέλη του 13ου ή στις αρχές του 14ου αιώνα, κατά μήκος του κεντρικού δρόμου που συνδέει το κάστρο με τη Νέα Πόλη στα βόρεια.

Πύλη ροκοκό οικίας που απεικονίζει ένα γαλιόνι στην οδό Σφιεντ0γιάνσκα (Świętojańska), αρχές του 18ου αιώνα.[1]
Παλιά Πόλη κατά την Εξέγερση της Βαρσοβίας το 1944.
Ερείπια της Παλιάς Πόλης το 1945.
Μοντέλο 1:300 της Παλιάς Πόλης της Βαρσοβίας στο 2ο μισό του 18ου αιώνα, Μουσείο της Βαρσοβίας

Μέχρι το 1817 το πιο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό της Παλιάς Πόλης ήταν το Δημαρχείο, που χτίστηκε πριν από το 1429. Το 1701 η πλατεία ανοικοδομήθηκε από τον Τίλμαν φαν Χάμερεν και το 1817 το Δημαρχείο κατεδαφίστηκε. Από τον 19ο αιώνα, οι τέσσερις πλευρές της Πλατείας Αγοράς φέρουν τα ονόματα τεσσάρων αξιόλογων Πολωνών που κάποτε ζούσαν στις αντίστοιχες πλευρές: Ιγκνάτσι Βισογκότα Ζακσέφσκι (νότια), Χούγκο Κοουόνταϊ (δυτικά), Γιαν Ντέκερτ (βόρεια) και Φραντσίσεκ Μπαρς (ανατολικά).

Στις αρχές της δεκαετίας του 1910, η Παλιά Πόλη της Βαρσοβίας ήταν το σπίτι του εξέχοντα γίντις συγγραφέα Άλτερ Κατσίζνε, ο οποίος αργότερα απεικόνισε τη ζωή εκεί στο μυθιστόρημά του του 1929 «שטאַרקע און שוואַכע» («Οι ισχυροί και οι αδύναμοι»). Όπως απεικονίζεται στο μυθιστόρημα, η Παλιά Πόλη εκείνη την εποχή ήταν μια γειτονιά με φτωχογειτονιές, με φτωχές οικογένειες - μερικές εβραϊκές, άλλες χριστιανικές - να ζουν πολύ συνωστισμένες σε υποδιαιρούμενες κατοικίες που κάποτε ήταν παλάτια αριστοκρατών. Τμήματά της ήταν μποέμ, με ζωγράφους και καλλιτέχνες να έχουν τα στούντιο τους, ενώ μερικοί δρόμοι ήταν μια περιοχή που στέγαζε οίκους ανοχής.

Το 1918, το Βασιλικό Κάστρο έγινε και πάλι η έδρα των ανώτατων αρχών της Πολωνίας: του Προέδρου της Πολωνίας και της καγκελαρίας του. Στα τέλη της δεκαετίας του 1930, κατά τη διάρκεια της δημαρχίας του Στέφαν Σταζίνσκι, οι δημοτικές αρχές άρχισαν να ανακαινίζουν την Παλιά Πόλη και να την αποκαθιστούν στην παλιά της αίγλη. Το Παρατηρητήριο και η Αγορά της Παλιάς Πόλης αποκαταστάθηκαν εν μέρει. Αυτές οι προσπάθειες, ωστόσο, τερματίστηκαν με το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Πολωνία (1939), μεγάλο μέρος της περιοχής υπέστη μεγάλες ζημιές από τη γερμανική Luftwaffe, η οποία στόχευσε τις κατοικημένες περιοχές και τα ιστορικά ορόσημα της πόλης σε μια εκστρατεία τρομοκρατικών βομβαρδισμών.[2][3] Μετά την Πολιορκία της Βαρσοβίας, τμήματα της Παλιάς Πόλης ανοικοδομήθηκαν, αλλά αμέσως μετά την Εξέγερση της Βαρσοβίας (Αύγουστος -Οκτώβριος 1944) αυτό που είχε μείνει όρθιο ανατινάχθηκε συστηματικά από τον Γερμανικό Στρατό. Ένα άγαλμα που μνημονεύει την εξέγερση, ο «Μικρός εξεγερμένος», βρίσκεται τώρα στο μεσαιωνικό τείχος της Παλιάς Πόλης.[4]

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Παλιά Πόλη ανοικοδομήθηκε σχολαστικά.[3] Σε μια προσπάθεια αναστήλωσης, επαναχρησιμοποιήθηκαν όσο το δυνατόν περισσότερα από τα αρχικά τούβλα. Ωστόσο, η ανακατασκευή δεν ήταν πάντοτε ακριβής με την προπολεμική Βαρσοβία, μερικές φορές δόθηκε σεβασμός σε μια παλαιότερη περίοδο, σε μια προσπάθεια να βελτιωθεί η αρχική ή μια αυθεντική όψη που έγινε για να καλύψει ένα πιο σύγχρονο κτίριο.[5] Τα μπάζα εκκαθαρίστηκαν για διακοσμητικά στοιχεία που μπορούσαν να επαναχρησιμοποιηθούν, τα οποία επανατοποθετήθηκαν στις αρχικές τους θέσεις. Ο πίνακας «Veduta» του 18ου αιώνα του Μπερνάρντο Μπελλόττο και αρχιτεκτονικά σχέδια σπουδαστών πριν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, χρησιμοποιήθηκαν ως βασικές πηγές στην προσπάθεια ανακατασκευής.

Πλατείες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πλατεία Αγοράς της Παλιάς Πόλης
Ο διάδρομος της Βασίλισσας Άννας, που συνδέει το Βασιλικό Κάστρο με τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη του 16ου αιώνα. Ο Βασιλιάς Σιγισμούνδος Γ΄ δέχθηκε επίθεση από έναν δολοφόνο στο διάδρομο πριν παρευρεθεί στη λειτουργία
Μεσαιωνικά υπόγεια στο Μουσείο της Βαρσοβίας

Η Αγορά της Παλιάς Πόλης (Rynek Starego Miasta), που χρονολογείται στα τέλη του 13ου αιώνα, είναι η πραγματική καρδιά της Παλιάς Πόλης και μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα ήταν η καρδιά όλης της Βαρσοβίας.[6] Εδώ οι εκπρόσωποι των συντεχνιών και των εμπόρων συναντιόνταν στο Δημαρχείο (χτίστηκε πριν από το 1429, κατεδαφίστηκε το 1817), και πραγματοποιούνταν εκθέσεις και η περιστασιακές εκτελέσεις. Τα σπίτια γύρω της αντιπροσώπευαν το γοτθικό στυλ μέχρι τη μεγάλη πυρκαγιά του 1607, μετά την οποία ξαναχτίστηκαν σε ύστερο αναγεννησιακό στυλ.[7]

Η Πλατεία του Κάστρου (plac Zamkowy) είναι η πρώτη θέα των επισκεπτών στην ανακατασκευασμένη Παλιά Πόλη, όταν πλησιάζει κάποιος από το πιο σύγχρονο κέντρο της Βαρσοβίας. Είναι ένα εντυπωσιακό θέαμα, όπου κυριαρχεί η Στήλη του Σιγισμούνδου, η οποία υψώνεται πάνω από τα όμορφα σπίτια της Παλιάς Πόλης. Περίκλειστή μεταξύ της Παλιάς Πόλης και του Βασιλικού Κάστρου, η Πλατεία του Κάστρου είναι γεμάτη ιστορία. Εδώ ήταν η πύλη που οδηγούσε στην πόλη που ονομάζεται Πύλη της Κρακοβίας (Brama Krakowska).[8] Αναπτύχθηκε τον 14ο αιώνα και συνέχισε να αποτελεί αμυντική περιοχή για τους βασιλιάδες. Η πλατεία ήταν στη δόξα της τον 17ο αιώνα όταν η Βαρσοβία έγινε πρωτεύουσα της χώρας και ήταν εδώ το 1644 που ο Βασιλιάς Βλαδίσλαος Δ΄ έστησε τη στήλη για να δοξάσει τον πατέρα του, Σιγισμούνδο Γ΄, ο οποίος είναι πιο γνωστός για τη μεταφορά της πρωτεύουσας της Πολωνίας από την Κρακοβία στη Βαρσοβία.[8] Το Μουσείο της Βαρσοβίας βρίσκεται επίσης εκεί.

Η Πλατεία Ιερέων (plac Kanonia), πίσω από τον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη, είναι μια μικρή τριγωνική πλατεία.[9] Το όνομά της προέρχεται από τις κατοικίες του 17ου αιώνα που ανήκαν στους ιερείς του χάρτη της Βαρσοβίας.[9] Μερικοί από αυτούς τους ιερείς ήταν αρκετά διάσημοι, όπως ο Στανίσουαφ Στάσιτς που ήταν συν-συγγραφέας του Συντάγματος της 3ης Μαΐου 1791. Παλαιότερα, ήταν ένα ενοριακό κοιμητήριο, από το οποίο παραμένει μια μπαρόκ μορφή της Παναγίας του 18ου αιώνα.[9] Στη μέση της πλατείας, βρίσκεται το χάλκινο κουδούνι της Βαρσοβίας, όπου ο Γιαν Μικόουαϊ Ντανιουόβιτς, Θησαυροφύλακας του Μεγάλου Στέμματος, παρήγγειλε το 1646 για την Ιησουιτική Εκκλησία στο Γιαρόσουαφ.[9] Το κουδούνι εκμαγεύτηκε το 1646 από τον Ντάνιελ Τιμ - τον σχεδιαστή της στήλης του Σιγισμούνδου. Εκεί που η Πλατεία Ιερέων συναντά τη Βασιλική Πλατεία είναι ένα καλυμμένο πέρασμα που χτίστηκε για τη Βασίλισσα Άννα Γιαγκελλόνων στα τέλη του 16ου αιώνα και επεκτάθηκε στη δεκαετία του 1620 μετά την αποτυχημένη απόπειρα του Μίχαου Πιεκάρσκι το 1620 να δολοφονήσει τον Βασιλιά Σιγισμούνδο Γ΄ καθώς έμπαινε στον Καθεδρικό Ναό. Επίσης το στενότερο σπίτι στη Βαρσοβία βρίσκεται εκεί.

Αναγνώριση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1980, η Παλιά Πόλη της Βαρσοβίας συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο της UNESCO για τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς ως «ένα εξαιρετικό παράδειγμα μιας σχεδόν ολοκληρωτικής ανασυγκρότησης μιας έκτασης της ιστορίας που καλύπτει τον 13ο έως τον 20ό αιώνα».[3]

Ο χώρος είναι επίσης ένα από τα επίσημα εθνικά ιστορικά μνημεία της Πολωνίας (Pomnik historii), όπως καταγράφηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 1994. Ο κατηγοριοποίηση της διατηρείται από το Συμβούλιο Εθνικής Κληρονομιάς της Πολωνίας.

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Kamienica "Pod Okrętem"». ePrzewodnik / Perełki Warszawy on-line (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Φεβρουαρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2009. 
  2. «Historic Centre of Warsaw». whc.unesco.org. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2008. 
  3. 3,0 3,1 3,2 «Old Town». www.destinationwarsaw.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2008. 
  4. «Warsaw's Old Town». www.ilovepoland.co.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 18 Αυγούστου 2008. 
  5. 99% invisible episode 72
  6. «The Old Town Market Square». eGuide / Treasures of Warsaw on-line. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2008. 
  7. Marek Lewandowski. «Rynek Starego Miasta». www.stare-miasto.com (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2008. 
  8. 8,0 8,1 «Plac zamkowy». zapiecek.com (στα Πολωνικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2008. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 «Canonicity». eGuide / Treasures of Warsaw on-line. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2009. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]