Tu Vuò Fà L'Americano

Το "Tu vuò fà l'americano" (μετάφραση: "Θες να γίνεις Αμερικάνος") ^[1] είναι ένα τραγούδι στη ναπολιτάνικη γλώσσα του Ιταλού τραγουδιστή Ρενάτο Καροζόνε.

Ο Καροζόνε έγραψε το τραγούδι σε συνεργασία με τον Νικόλα Σαλέρνο (Νίζα) το 1956. Συνδυάζοντας στοιχεία σουίνγκ και τζαζ, έγινε ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια του. ^[2] Το τραγούδι γράφτηκε κατά παραγγελία του Ραπέτι, διευθυντή της εταιρείας Ricordi, για έναν ραδιοφωνικό διαγωνισμό. Η μουσική συντέθηκε από τον Καροζόνε σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μετά την ανάγνωση των στίχων του Νίζα. Ο Ραπέτι διέκρινε αμέσως ότι το τραγούδι θα γινόταν μεγάλη επιτυχία.

Η αρχική εκδοχή του τραγουδιού του Καροζόνε ερμηνεύτηκε από τον ίδιο στην ταινία Totò, Peppino e le fanatiche σε σκηνοθεσία Μάριο Μάτολι το 1958. Το τραγούδι εμφανίστηκε στην ταινία του Μέλβιλ Σάβελσον του 1960 Διακοπές στη Νάπολη, στην οποία το τραγούδησε η Σοφία Λόρεν. Το ερμήνευσε επίσης ο Ροζάριο Φιορέλο στην ταινία του 1999 Ο ταλαντούχος Κύριος Ρίπλεϊ σε σκηνοθεσία του Άντονι Μινγκέλα. ^[2]

Οι στίχοι αναφέρονται σε έναν Ιταλό που επηρεάζεται από τον σύγχρονο αμερικανικό τρόπο ζωής, πίνοντας ουίσκι με σόδα, χορεύοντας ροκ εντ ρολ, παίζοντας μπέιζμπολ και καπνίζοντας τσιγάρα Camel, αλλά εξακολουθεί να εξαρτάται οικονομικά από τους γονείς του. ^[2] Το τραγούδι γενικά θεωρείται σάτιρα της αμερικανοποίησης που συνέβη τα πρώτα χρόνια μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν η νότια Ιταλία ήταν ακόμα μια αγροτική, παραδοσιακή κοινωνία. ^[3] Σύμφωνα με την ιταλική εφημερίδα La Repubblica, το "Tu vuò fa l'americano" αποτελεί την τελευταία μεγάλη επιτυχία του Καροζόνε, καθώς ο συνθέτης αποσύρθηκε από τη μουσική το 1960, μόλις τέσσερα χρόνια μετά την κυκλοφορία του τραγουδιού. ^[4]

Διασκευές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπορίς Βιάν διασκεύασε το τραγούδι στα γαλλικά με το όνομα "Tout fonctionne à l' italiano " ("Όλα γίνονται ιταλικά") για να παρωδήσει την τότε γαλλική μανία για καθετί ιταλικό. Το τραγούδι ηχογραφήθηκε το 1957 από τον Φρέντι Μπάλτα στο χιουμοριστικό του EP Fredo Minablo et sa pizza musicale.
Ο Λου Μπέγκα διασκεύασε το τραγούδι στα αγγλικά με τον τίτλο «You Wanna Be Americano».
Η ορχήστρα Brian Setzer πρόσθεσε στοιχεία από το τραγούδι στο κομμάτι "Americano". Αυτό το τραγούδι εμφανίστηκε στο άλμπουμ τους Vavoom!
Το τραγούδι διασκευάστηκε από την Γκιζέλα Γκότσο και τους Ray Gelato Giants το 1998, σε μια εκδοχή που χρησιμοποιήθηκε για μια παγκόσμια τηλεοπτική διαφήμιση της Levi's. Ηχογραφήθηκε σε δύο άλμπουμ τους τα The Men from Uncle (1998) και Live in Italy (2000). ^[5]
Το 2010, το αυστραλιανό ντουέτο Yolanda Be Cool και DCUP χρησιμοποιήσε σαμπλ του κομματιού στο τραγούδι "We No Speak Americano" που έγινε διεθνής επιτυχία. Στη συνέχεια ηχογραφήθηκε ξανά από τον Μάρκο Κάλιαρι.
Ντον Ομάρ – "We No Speak Americano (Remix)"
Το κομμάτι χρησιμοποιήθηκε ως ένα από τα τραγούδια επίδειξης για το λογισμικό συνθεσάιζερ Vocaloid Tonio.
Οι Puppini Sisters το ηχογράφησαν στο άλμπουμ τους Betcha Bottom Dollar το 2007.
Ο ράπερ Pitbull (2010) χρησιμοποίησε σαμπλ του στο «Bon Bon (We No Speak Americano)».
Το 2002 το χιλιανό ροκ συγκρότημα Pettinellis ηχογράφησε μια διασκευή με τίτλο "Americano" ως μέρος του πρώτου άλμπουμ τους.
Η Ρίτα Κιαρέλι ηχογράφησε αυτό το τραγούδι στο άλμπουμ της Italian Sessions.
Το κορεάτικο συγκρότημα LPG έκανε μια προσαρμογή του κομματιού στο τραγούδι Angry.
Ο Ντάρεν Κρις διασκεύασε το τραγούδι για μια φιλανθρωπική παράσταση στο Πανεπιστήμιο Γέιλ το 2011 και στην περιοδεία του "Listen Up" το 2013 στο Χάντινγκτον της Νέας Υόρκης.
Μια μισή ελληνική, μισή ιταλική εκδοχή ηχογραφήθηκε το 2011 από τους Λαυρέντη Μαχαιρίτσα και Τονίνο Καροτόνε.
Το 2012 το συγκρότημα The Gypsy Queens περιέλαβε το τραγούδι στο άλμπουμ του The Gypsy Queens, με τον τίτλο L'Americano.
Ο Ντάνι Μπριγιάν ηχογράφησε το τραγούδι στη ναπολιτάνικη γλώσσα και κυκλοφόρησε τη διασκευή του στο άλμπουμ του "Dolce Vita" το 2001.
Η διασκευή του τραγουδιού από τον Πατρίτσιο Μπουάνε με στίχους στα αγγλικά κυκλοφόρησε στο άλμπουμ του Patrizio το 2009 με τον τίτλο "Americano (Tu vuo' fa l'americano)".
Ο Τζίτζι Νταλέσιο κυκλοφόρησε μια διασκευή του τραγουδιού με τον Κρίστιαν ντε Σίκα στο τρίτο ζωντανό άλμπουμ του "Tu Vuo' Fa L'Americano - Live In New York" το 2011.
Οι Dominic Halpin & The Honey B's διασκεύασαν το τραγούδι ως "Americano" στο άλμπουμ τους Cha Cha Boom του 2016.
Το 1957, κυκλοφόρησε παρτιτούρα του τραγουδιού με ελληνικούς στίχους του Κώστα Μάνεση με τον τίτλο "Όταν δω Αμερικάνο". ^[6]
Το 2012, το κομμάτι ακούστηκε με τους αυθεντικούς ιταλικούς και με ελληνικούς στίχους του Οδυσσέα Ιωάννου ^[7] και με τον τίτλο "Σαν Αμερικάνος" σε συναυλία του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα από τον ίδιο και τον Τονίνο Καροτόνε ^[8] στο ζωντανό άλμπουμ του Μαχαιρίτσα Οι άγγελοι ζουν ακόμη στην Μεσόγειο. ^[7]

Χρήσεις στη λαϊκή κουλτούρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Ματ Ντέιμον, Τζουντ Λο και ο Ροζάριο Φιορέλο τραγουδούν το τραγούδι σε ένα τζαζ κλαμπ στην ταινία Ο ταλαντούχος Κύριος Ρίπλεϊ. Σε μια ανατροπή του θέματος του τραγουδιού, ο χαρακτήρας του Λο, ένας κακομαθημένος Αμερικανός κληρονόμος που ζει στη φανταστική πόλη Μονγκιμπέλο της Ιταλίας, διασκεδάζει με την ιταλική κουλτούρα χάρη στο γενναιόδωρο επίδομα των πλούσιων γονέων του.
Η ερμηνεία του Καροζόνε ακούγεται στο σάουντρακ της ταινίας του 2010 Ο Αμερικάνος (The American). Στην ταινία, το τραγούδι παίζει σε ένα καφέ που επισκέπτεται ο χαρακτήρας του Τζορτζ Κλούνεϊ, ένας Αμερικανός δολοφόνος που αναζητά καταφύγιο σε μια μικρή ιταλική πόλη.
Η ίδια ερμηνεία είναι μέρος του σάουντρακ της ταινίας κινουμένων σχεδίων Σάμι 2 (Sammy's avonturen 2), 2012.
Το ακούγεται στο επεισόδιο 4 της μίνι σειράς Catch-22 κατά τη διάρκεια μιας σεκάνς στην οποία ο Γιοσάριαν βοηθά τον Μίλο στις επιχειρηματικές του δραστηριότητες σε όλη τη Μεσόγειο (ωστόσο, το τραγούδι γράφτηκε πολύ μετά το χρονικό πλαίσιο όπου εκτυλίσσεται η σειρά).
Το τραγούδι ακούγεται στην ταινία του 2021 με τίτλο Ο σωματοφύλακας της γυναίκας του εκτελεστή (Hitman's Wife's Bodyguard), όταν οι 3 βασικοί χαρακτήρες βρίσκονται στην Ιταλία.