Ουίλιαμ Ουίτσερλι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ουίλιαμ Ουίτσερλι
Ο Ουίλιαμ Ουίτσερλι γύρω στο 1668
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1640[1][2][3]
Clive
Θάνατος31  Δεκεμβρίου 1715[4]
Λονδίνο
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΑγγλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[4]
ΣπουδέςΚολλέγιο Κουήνς
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταθεατρικός συγγραφέας
συγγραφέας[5]
ποιητής[6]
Αξιοσημείωτο έργοThe Plain Dealer
Οικογένεια
ΣύζυγοςLady Letitia Isabella Robartes[7]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ουίλιαμ Ουίτσερλι (αγγλικά: William Wycherley) (1640 - 1716) ήταν Άγγλος θεατρικός συγγραφέας και ποιητής του οποίου τα έργα είναι χαρακτηριστικά της αγγλικής λογοτεχνίας της περιόδου της Παλινόρθωσης.[8]

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ουίλιαμ Ουίτσερλι γεννήθηκε το 1640 στο Κλάιβ κοντά στο Σριούσμπερι, ο πατέρας του ήταν διαχειριστής της περιουσίας του μαρκήσιου του Γουίντσεστερ. Σε ηλικία 15 ετών, ο πατέρας του, που ήταν φανατικός βασιλικός, τον έστειλε να σπουδάσει στη Γαλλία, θέλοντας να τον προστατεύσει από την επιρροή της δημοκρατικής εκπαίδευσης. Το νεαρό αγόρι κατέληξε στο κολέγιο των Ιησουιτών στην Ανγκουλέμ, όπου ασπάστηκε τον καθολικισμό και εντρύφησε στη γαλλική λογοτεχνία και τον γαλλικό πολιτισμό. Το 1660 επέστρεψε στην Αγγλία, επέστρεψε στην Εκκλησία της Αγγλίας και σπούδασε νομικά στην Οξφόρδη αλλά δεν συνέχισε σοβαρά τις σπουδές του. Αντίθετα, ενδιαφερόταν για την κοσμική ζωή και τα λογοτεχνικά κινήματα της εποχής του. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου γνωρίστηκε με τον κόμη του Ρότσεστερ, τον Τζορτζ Έθερετζ και τον Τσαρλς Σέντλεϊ και έδειξε την προτίμησή του για διασκεδάσεις σε ταβέρνες και άλλα κακόφημα μέρη. Το 1664, πιθανότατα συμμετείχε σε διπλωματική αποστολή στην Ισπανία. Την επόμενη χρονιά πήρε μέρος σε ναυμαχία με την Ολλανδία.[9]

Επιστρέφοντας στο Λονδίνο, το 1671 έγραψε το πρώτο του θεατρικό έργο, Love in a Wood. Τα πιο διάσημα έργα του είναι Η σύζυγος από την επαρχία (1675), με το οποίο βρέθηκε στο απόγειο της φήμης του, και The Plain Dealer (1676) που του πρόσφεραν κοινωνικό και λογοτεχνικό θρίαμβο. Χάρη στην προστασία και την εύνοια της δούκισσας του Κλίβελαντ, η οποία ήταν επίσης ερωμένη του βασιλιά Κάρολου Β', ο νεαρός συγγραφέας απέκτησε το δικαίωμα να επισκέπτεται τη βασιλική αυλή. Εκείνη την εποχή γνωρίστηκε με τον Τζον Ντράιντεν και τον Σάμιουελ Μπάτλερ.

Ο Ουίτσερλι παρέμεινε ένας τζέντλεμαν, ασχολούμενος περιστασιακά με τη λογοτεχνία. Μετά το 1676, εγκατέλειψε το θέατρο και το 1679 παντρεύτηκε κρυφά μια πλούσια χήρα, την κόμισσα της Ντρογκέτα (ένας γάμος που προκάλεσε τη δυσαρέσκεια του μονάρχη αφού ο Κάρολος Β' του είχε προσφέρει την κηδεμονία του νόθου γιου του, δούκα του Ρίτσμοντ και όταν αποκαλύφθηκε ο γάμος του την αφαίρεσε). Όταν η σύζυγός του πέθανε τον επόμενο χρόνο, ο Ουίτσερλι κληρονόμησε τη σημαντική περιουσία της, αλλά η διαθήκη αμφισβητήθηκε και τα χρέη και οι νομικές διαμάχες του επέφεραν πολυετή ποινή φυλάκισης. Τελικά αφέθηκε ελεύθερος κατόπιν εντολής του βασιλιά Ιάκωβου Β΄ και από ευγνωμοσύνη ο Ουίτσερλι επέστρεψε στον Καθολικισμό. Ο Ιάκωβος Β΄ εξόφλησε τα χρέη του και του κατέβαλε μια ετήσια χορηγία, που διατηρήθηκε έως την καθαίρεσή του με την Ένδοξη επανάσταση του 1688. [10]

Η ποιητική του συλλογή Διάφορα Ποιήματα εμφανίστηκε το 1704. Ο νεαρός Αλεξάντερ Πόουπ ήταν θαυμαστής του Ουίτσερλι και πιθανότατα τον βοήθησε να επεξεργαστεί τα ποιήματα.[11]

Ο Ουίτσερλι σε ηλικία 74 ετών και με κακή υγεία το 1715 παντρεύτηκε τη νεαρή Ελίζαμπεθ Τζάκσον, και λέγεται ότι το έκανε για να βλάψει τον ανιψιό και κληρονόμο του, γνωρίζοντας ότι ο ίδιος θα πέθαινε σύντομα. Λίγες μέρες αργότερα, την 1η Ιανουαρίου 1716 πέθανε στο Λονδίνο.[12]

Ο ανιψιός του λοχαγός Τόμας Σρίμπτον έκανε μια αγωγή για να ανατραπεί η ισχύς του γάμου, αλλά δεν έγινε δεκτή με την αιτιολογία ότι ο Ουίτσερλι ήταν λογικός τη στιγμή του γάμου. Τρεις μήνες μετά τον θάνατο του συγγραφέα, ο Σρίμπτον παντρεύτηκε τη νεαρή χήρα.

Οι κωμωδίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις κωμωδίες του ο Ουίτσερλι σατίριζε τολμηρά τα ήθη της αριστοκρατίας και της αστικής τάξης της εποχής του και οι αθυρόστομες χιουμοριστικές ατάκες του είχαν μεγάλη επιτυχία στο κοινό, αν και κατηγορήθηκε από πολλούς για αισχρότητα. Βασίστηκε σε έργα του Μολιέρου, με πρόσθετα χαρακτηριστικά που απαιτούσε το κοινό του Λονδίνου της δεκαετίας του 1670: διαλόγους της καθομιλουμένης σε πρόζα στη θέση των στίχων του Μολιέρου, περίπλοκη υπόθεση, γρήγορη εξέλιξη της πλοκής και πολλά σεξουαλικά αστεία και υπονοούμενα.[13]

Το έργο του σχετίζεται στενά με το έργο του Τζορτζ Έθερετζ, εισάγοντας στην κωμωδία ένα νέο στοιχείο: τον κυνισμό. Ο συγγραφέας δεν περιφρονεί τους χαρακτήρες του. Αντίθετα, παρουσιάζει μια ανήθικη κοινωνία, όπου ο έκλυτος ήρωας ξεφεύγει τελικά από τις δύσκολες καταστάσεις στο τέλος των έργων, χωρίς να υπάρχει ηθικό δίδαγμα.

Το σκανδαλώδες περιεχόμενο και οι προκλητικοί διάλογοι των θεατρικών έργων του περιόρισαν τη δημοσίευση και τις παραστάσεις τους για σχεδόν δύο αιώνες, και πολλές φορές οι αρχικές εκδόσεις αντικαταστάθηκαν με διασκευές των έργων.

Το 1952, ο συνθέτης Μάλκολμ Άρνολντ διασκεύασε το The Gentleman Dancing Master σε όπερα.[14]

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Love in a Wood (Έρωτας στο δάσος, 1671)
  • The Gentleman Dancing Master, (Ο Τζέντλεμαν δάσκαλος χορού, 1673)
  • The Plain-Dealer (Ο ειλικρινής, 1674)
  • The Country Wife (Η σύζυγος από την επαρχία, 1675)
  • Miscellany (Διάφορα Ποιήματα, 1704)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118808044. Ανακτήθηκε στις 12  Αυγούστου 2015.
  2. 2,0 2,1 British Museum person-institution thesaurus. 51754. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 Άαρον Σβαρτς: (Αγγλικά, Ισπανικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Τσεχικά, Κροατικά, Τελούγκου) Open Library. OL353604A. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13516308p. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  6. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  7. p25430.htm#i254292. Ανακτήθηκε στις 7  Αυγούστου 2020.
  8. . «literaryocean.com/william-wycherley-and-his-important-plays-2/». 
  9. . «newworldencyclopedia.org/entry/William_Wycherly». 
  10. . «britannica.com/biography/William-Wycherley». 
  11. . «stageagent.com/writers/william-wycherley». 
  12. . «gradesaver.com/author/william-wycherly». 
  13. . «encyclopedia.com/people/literature-and-arts/english-literature-biographies/william-wycherley». 
  14. . «wisemusicclassical.com/The-Dancing-Master--Malcolm-Arnold/».