Ντόροθι Λ. Σέγιερς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ντόροθι Σέγιερς
Άγαλμα της Σέγιερς στο Γουίτεμ του Έσσεξ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Dorothy Sayers (Αγγλικά)[1]
Γέννηση13  Ιουνίου 1893[1][2][3]
Οξφόρδη[4]
Θάνατος17  Δεκεμβρίου 1957[5][1][2]
Ουίθαμ[6][7]
Αιτία θανάτουαρτηριακή θρόμβωση
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένο Βασίλειο
Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας (έως 1927)
ΘρησκείαΑγγλικανική Εκκλησία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[8][9]
Γαλλικά
Ιταλικά
λατινική γλώσσα
ΣπουδέςΚολλέγιο Σόμερβιλ (από 1912)[10]
Godolphin School[11]
Christ Church Cathedral School
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[10][12][13]
μεταφράστρια[10]
μυθιστοριογράφος[10]
θεατρική συγγραφέας[10]
δοκιμιογράφος[10]
ποιήτρια[10][14][15]
copywriter[11]
επιμελήτρια[11]
διηγηματογράφος
φιλόλογος
ΕργοδότηςS. H. Benson (1922–1931)
Blackwell UK
Αξιοσημείωτο έργοWhose Body?
Clouds of Witness
Unnatural Death
The Unpleasantness at the Bellona Club
Lord Peter Views the Body
Strong Poison
Five Red Herrings
Have His Carcase
Hangman's Holiday
Murder Must Advertise
The Nine Tailors
Gaudy Night
Busman's Honeymoon
In the Teeth of the Evidence
Striding Folly
Επηρεάστηκε απόΔάντης Αλιγκιέρι
Γκίλμπερτ Κιθ Τσέστερτον
Τόμας Τράχερν
Γουίλιαμ Γουόρντσγουορθ
Γουίλκι Κόλινς
Άρθουρ Κόναν Ντόιλ
Ronald Knox
Οικογένεια
ΣύζυγοςΜακ Φλέμινγκ (1926–1950)[11]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόεδρος (1949–1957, Detection Club)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ντόροθι Σέγιερς (αγγλικά: Dorothy Leigh Sayers) (13 Ιουνίου 1893 – 17 Δεκεμβρίου 1957) ήταν Αγγλίδα συγγραφέας, θεατρική συγγραφέας, δοκιμιογράφος και μεταφράστρια. Τα αστυνομικά της μυθιστορήματα, τα οποία συνδυάζουν έντονη δράση, κοινωνικό προβληματισμό και απεικόνιση του περιβάλλοντος της εποχής του Μεσοπολέμου, την καθιέρωσαν ως μία από τις εξέχουσες «Βασίλισσες του εγκλήματος» της Χρυσής Εποχής του αστυνομικού μυθιστορήματος των δεκαετιών του 1920 και του 1930, μαζί με την Αγκάθα Κρίστι, τη Νάιο Μαρς και τη Μάρτζερι Άλλινγχαμ. Είναι μία από τις πρώτες γυναίκες που έλαβαν πτυχίο από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.[16]

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ντόροθι Σέγιερς γεννήθηκε στην Οξφόρδη το 1893. Ο πατέρας της ήταν διευθυντής της σχολής χορωδίας του καθεδρικού ναού Κράις Τσερτς και ιερέας του κολεγίου του πανεπιστημίου της Οξφόρδης Κράις Τσερτς. Έλαβε τη βασική εκπαίδευσή της σε ιδιωτικό σχολείο θηλέων και από το φθινόπωρο του 1912 φοίτησε στο κολέγιο Σόμερβιλ της Οξφόρδης, τότε ένα από τα δύο κολέγια που δέχονταν γυναίκες. Σπούδασε μεσαιωνική λογοτεχνία και σύγχρονες γλώσσες και έλαβε πτυχίο το 1915. Ήταν μια από τις πρώτες γυναίκες που αποφοίτησαν από την Οξφόρδη.[17]

Μετά την αποφοίτησή της από το Κολλέγιο, εργάστηκε για λίγο ως διορθώτρια σε εκδοτικό οίκο και στη συνέχεια δίδαξε σε σχολείο στη Νορμανδία. Από το 1922 έως το 1929 εργάστηκε σε διαφημιστικό γραφείο στο Λονδίνο ως κειμενογράφος.

Το 1923 άρχισε να δημοσιεύει αστυνομικά μυθιστορήματα. Μέχρι το 1929, η οικονομική της κατάσταση είχε γίνει τόσο ισχυρή που μπόρεσε να αφήσει τη δουλειά της στο διαφημιστικό γραφείο και να αφιερώσει όλο της τον χρόνο στη λογοτεχνική δημιουργικότητα. Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με την Αγκάθα Κρίστι, τον Γκίλμπερτ Κιθ Τσέστερτον και τον Ρόναλντ Νοξ, η Σέγιερς ήταν από τα ιδρυτικά στελέχη της Λέσχης Ντετέκτιβ, τα μέλη της οποίας συναντιόνταν τακτικά για να συζητήσουν θέματα σχετικά με την αστυνομική λογοτεχνία.

Όσον αφορά την προσωπική της ζωή, η δεκαετία του '20 ήταν μια ταραχώδης περίοδος, την οποία αργότερα η συγγραφέας ανέφερε με απροθυμία. Το 1922, δημιούργησε σχέση με τον Μπιλ Γουάιτ, έναν πωλητή αυτοκινήτων, με τον οποίο το 1924 απέκτησε έναν νόθο γιο, τον Τζον Άντονι (π. 1984). Δεδομένων των ηθών της εποχής, η γέννηση του παιδιού κρατήθηκε μυστική, επιπλέον, δεν ήθελε να πικράνει τους γονείς της, οι οποίοι θα απογοητεύονταν από τη συμπεριφορά της. Το παιδί ανατέθηκε στη φροντίδα μιας ξαδέρφης της. Η Σέγιερς στήριξε οικονομικά τον γιο της για μεγάλο χρονικό διάστημα με τα έσοδα από την αυξανόμενη οικονομική επιτυχία των βιβλίων της. Το 1926, παντρεύτηκε τον δημοσιογράφο Όσβαλντ Φλέμινγκ, πρώην αξιωματικό και χωρισμένο πατέρα δύο παιδιών. Αργότερα υιοθέτησαν τον Τζον Άντονι, ο οποίος όμως δεν έζησε μαζί τους. Είναι επίσης γνωστό ότι η Σέγιερς αρνήθηκε να αναγνωρίσει τη βιολογική της μητρότητα σε όλη της τη ζωή. Ο γάμος της ήταν δυστυχισμένος καθώς ο Φλέμινγκ, βετεράνος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, είχε πέσει θύμα επίθεσης με αέρια και υπέφερε από μετατραυματικό στρες. Οι συνέπειες των πολεμικών τραυμάτων του επιδεινώθηκαν στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1920. Έχασε τη δουλειά του, άρχισε να πίνει και να φέρεται άσχημα μέχρι τον ξαφνικό θάνατό του το 1950.[18]

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '40 και του '50 η Σέγιερς ταξίδεψε πολύ, δίνοντας διαλέξεις σε πανεπιστήμια και δραστηριοποιήθηκε στην ενορία της στο Λονδίνο. Το 1950, έλαβε διδακτορικό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο του Ντάραμ.

Η Ντόροθι Σέγιερς πέθανε από καρδιακό πρόβλημα στις 17 Δεκεμβρίου 1957, σε ηλικία 64 ετών στο σπίτι της στο Γουίτεμ του Έσσεξ.

Λογοτεχνικό έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αστυνομικά μυθιστορήματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η λογοτεχνική καριέρα της άρχισε το 1916 με τη δημοσίευση μιας ποιητικής συλλογής. Το 1923 δημοσίευσε το πρώτο της αστυνομικό μυθιστόρημα, Πτώμα Αγνώστων Στοιχείων, στο οποίο εμφανίζεται ο πρωταγωνιστής 11 αστυνομικών μυθιστορημάτων και πολλών διηγημάτων της, ο αριστοκράτης ερασιτέχνης ντετέκτιβ, λόρδος Πίτερ Ουίμζι. Το μυθιστόρημα είχε επιτυχία και στη δεκαετία του '20 ακολούθησαν τα Σύννεφα Μάρτυρα (1926), Ο αφύσικος θάνατος (1927), Δυσάρεστα επεισόδια στη λέσχη Μπελόνα ​​(1928).[19]

Τα μυθιστορήματα της δεκαετίας του 1930 αντικατοπτρίζουν πολλά χαρακτηριστικά της προσωπικής εμπειρίας της Ντόροθι Σέγιερς. Το 1930 δημοσιεύτηκε το Ισχυρό δηλητήριο, στο οποίο εμφανίστηκε για πρώτη φορά η αστυνομική μυθιστοριογράφος Χάριετ Βέιν, η οποία ενσαρκώνει ένα φεμινιστικό πρότυπο που ήταν κοινωνικά απαράδεκτο εκείνη την εποχή. Κατά τη διάρκεια πολλών μυθιστορημάτων, αναπτύσσεται μια σχέση μεταξύ της Βέιν και του λόρδου Πίτερ, η οποία τελικά οδηγεί στον γάμο: Have His Carcase (1932), Gaudy Night (1935), Busman's Honeymoon (1937) - και διηγήματα. Πολλοί κριτικοί θεώρησαν τη μις Βέιν ως το alter ego της συγγραφέα και τον λόρδο Πίτερ την ενσάρκωση του «ιδανικού άνδρα» όπως τον φανταζόταν η Ντόροθι Σέγιερς. Τα μυθιστορήματα με τους Ουίμζι-Βέιν διακρίνονται όχι μόνο για την καλά μελετημένη πλοκή τους, αλλά και για την προσεκτική ανάπλαση των γεγονότων που λαμβάνουν χώρα και τον εσωτερικό κόσμο των χαρακτήρων. Το ίδιο ισχύει και για τα μυθιστορήματα της δεκαετίας του '30 στα οποία δεν εμφανίζεται η Χάριετ Βέιν: Murder Must Advertise ( 1933 ), Hangman's Holiday (1933), The Nine Tailors (1934) κ.λπ.[20]

Στη δεκαετία του '30 έγραψε μια άλλη σειρά αστυνομικών που αποτελείται από 11 ιστορίες στις οποίες εμφανίζεται ο περιοδεύων πωλητής και ερασιτέχνης ντετέκτιβ Μόνταγκιου Εγκ.

Πολλά μυθιστορήματά της έχουν διασκευαστεί σε ταινίες. [21]

Θεατρικά έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καθεδρικός Ναός του Καντέρμπουρυ, για το φεστιβάλ του οποίου η Σέγιερς έγραψε θεατρικά έργα

Στη δεκαετία του '30, στράφηκε στη συγγραφή θεατρικών έργων. Αρχικά έγραψε ένα αστυνομικό έργο, που έκανε πρεμιέρα τον Δεκέμβριο του 1936, αλλά στη συνέχεια η θεατρική γραφή της βασίστηκε στις θρησκευτικές της απόψεις, ήταν ενεργό μέλος της Εκκλησίας της Αγγλίας. Το 1937, το πρώτο θρησκευτικό έργο της The Zeal of Thy House ανέβηκε στο Φεστιβάλ του Καντέρμπουρυ. Ακολούθησαν άλλα έξι έργα, το τελευταίο είναι Ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος (1951).

Έγινε ιδιαίτερα γνωστή για τη σειρά 12 ραδιοφωνικών θεατρικών παραγωγών με τίτλο Ο άνθρωπος που γεννήθηκε για να γίνει βασιλιάς, που μεταδόθηκαν από το BBC το 1941-1942, παρά την κριτική από όλες τις πλευρές: οι άθεοι θεώρησαν τα έργα χριστιανική προπαγάνδα, ενώ οι χριστιανοί τα θεώρησαν βλασφημία. Επιπλέον, πολλοί αντέδρασαν από το γεγονός ότι οι ήρωες, και ο Χριστός, χρησιμοποιούσαν καθομιλουμένη αγγλική, ενώ το κοινό είχε συνηθίσει τα Ευαγγέλια στη Βίβλο του βασιλιά Ιακώβου, γραμμένη σε λογοτεχνική γλώσσα. Αυτό έγινε σκόπιμα από τη Σέγιερς, που πίστευε ότι η κατανόηση του Ευαγγελίου παρεμποδίζεται από τη γλώσσα και ότι το καθήκον ενός χριστιανικού θεατρικού έργου με θέματα του Ευαγγελίου είναι να τα φέρει όσο το δυνατό πιο κοντά στον θεατή ή τον ακροατή. Παρά την κριτική, ή εξαιτίας της, ο κύκλος αποδείχθηκε επιτυχημένος. Ο Αρχιεπίσκοπος του Καντέρμπουρυ Γουίλιαμ Τεμπλ, θεώρησε τα έργα της Σέγιερς «ένα από τα πιο ισχυρά όργανα που δόθηκε ποτέ στα χέρια της Εκκλησίας».[18]

Δοκίμια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ντόροθι Σέγιερς πίστευε ότι το κήρυγμα του Ευαγγελίου ήταν καθήκον ενός χριστιανού συγγραφέα στον σύγχρονο κόσμο. Τον Απρίλιο του 1938, ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας The Sunday Times της έδωσε την ευκαιρία αναθέτοντάς της ένα άρθρο για το το τεύχος της Κυριακής των Βαΐων. Έτσι έγραψε το άρθρο με τίτλο Το μεγαλύτερο δράμα που έχει σκηνοθετηθεί ποτέ είναι το Επίσημο Σύμβολο της Χριστιανοσύνης. Ένα άλλο άρθρο της εμφανίστηκε τον ίδιο μήνα και έτσι ξεκίνησε το πολυετές έργο της στον τομέα της χριστιανικής απολογητικής και της εκλαΐκευσης της θεολογίας.[22]

Το 1940, ο εκδότης της της ανέθεσε να γράψει ένα δοκίμιο για στρατιωτικό θέμα. Η συγγραφέας έγραψε ένα βιβλίο 152 σελίδων με τίτλο Αρχίστε εδώ. Αυτό και τα βιβλία που ακολούθησαν στη μεταπολεμική περίοδο δίνουν μια ιδέα για τη χριστιανική κοσμοθεωρία της. Έγραψε επίσης πολλά δοκίμια για εκπαιδευτικά θέματα, καθώς, κατά τη γνώμη της, η εκπαίδευση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος μιας κριτικής στάσης απέναντι στην κοινωνία.

Μεταφράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το 1945, το επίκεντρο των ενδιαφερόντων της ήταν οι ακαδημαϊκές και μεταφραστικές δραστηριότητες. Οι μεταφράσεις της περιλαμβάνουν έργα της μεσαιωνικής λογοτεχνίας μεταξύ των οποίων Το άσμα του Ρολάνδου (1957). Το κύριο μεταφραστικό της έργο είναι η μετάφραση της Θείας Κωμωδίας του Δάντη. Η μετάφραση της Κόλασης εκδόθηκε το 1949 και το Καθαρτήριο το 1955. Ο Ουμπέρτο Έκο το 2003 αναφέρθηκε στην υψηλή λογοτεχνική ποιότητα της μετάφρασής της, προσθέτοντας ότι από όλες τις αγγλικές μεταφράσεις, αυτή της Σέγιερς είναι «η καλύτερη όσον αφορά τη μερική τουλάχιστον διατήρηση του ενδεκασύλλαβου μέτρου και της ομοιοκαταληξίας». Στις 17 Δεκεμβρίου 1957, ο ξαφνικός θάνατος της από καρδιακή ανεπάρκεια άφησε ημιτελές το Παράδεισος, τρίτο μέρος της Θείας Κωμωδίας, που ολοκληρώθηκε αργότερα από τη συνάδελφο και φίλη της Μπάρμπαρα Ρέινολντς.[23]

Έργα της στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ποιος σκότωσε τον στρατηγό, μτφ. Αλίκη Βρανά, εκδόσεις Άγκυρα, 1971 [24]
  • Ιστορίες μυστηρίου, μτφ. Κατερίνα Μαΐστρου, εκδόσεις Λιβάνης, 1987 [25]
  • Δυσάρεστα επεισόδια στη λέσχη Μπελλόνα, εκδόσεις Ωκεανίδα, 1991 [26]
  • Τα Εννέα Πένθιμα Χτυπήματα, μτφ. Παλμύρα Ισμυρίδου, εκδόσεις Άγρα, 2012 [27]
  • Πτώμα Αγνώστων Στοιχείων, μτφ. Στράτος Μυρογιάννης, εκδόσεις Καλειδοσκόπιο, 2023 [28]
  • Ισχυρό δηλητήριο, εκδόσεις Πεδίο, 2023 [29]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 www.nndb.com/people/415/000044283/.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Dorothy-L-Sayers. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) Internet Speculative Fiction Database. 19610. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. www.independent.co.uk/arts-entertainment/book-review--unsolved-crimes-of-the-heart-dorothy-l-sayers-her-life-and-soul--barbara-reynolds-hodder-25-pounds-1499003.html.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119238811. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. muse.jhu.edu/journals/logos/v008/8.4savage.pdf.
  7. muse.jhu.edu/journals/logos/summary/v008/8.4savage.html.
  8. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb119238811. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. CONOR.SI. 26506595.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 10,6 Virginia Blain, Isobel Grundy, Patricia Clements: «The Feminist Companion to Literature in English» (Αγγλικά) 1990. σελ. 950.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 «Oxford Dictionary of National Biography» (Αγγλικά) Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004. 35966.
  12. www.infoplease.com/biography/s-bios.html.
  13. www.bbc.co.uk/programmes/p014k4wj.
  14. www.beliefnet.com/columnists/christianityfortherestofus/2010/05/new-deal-spirituality.html.
  15. www.businessinsider.com.au/an-evolution-of-guinness-advertising-2012-3.
  16. . «protoporia.gr/suggrafeas-segiers-ntoro8i». 
  17. . «sayers.org.uk/». 
  18. 18,0 18,1 . «sayers.org.uk/biography/». 
  19. . «tovima.gr/print/books-ideas/ta-mystiria-tou-londinou/». 
  20. . «goodreads.com/author/show/Dorothy_L_Sayers». 
  21. . «imdb.com/Dorothy L. Sayers(1893-1957)/Writer». 
  22. . «christianity.com/wiki/people/10-things-you-need-to-know-about-dorothy-l-sayers». 
  23. . «britannica.com/biography/Dorothy-L-Sayers». 
  24. . «palaiobibliopolio.gr/Ποιος Σκότωσε Το Στρατηγό». 
  25. . «oktaimerobooks.gr/istories-mystirioy». 
  26. . «catalogue.nlg.gr/Record». 
  27. . «politeianet.gr/books/sayers-dorothy-agra-ta-ennea-penthima-chtupimata». 
  28. . «protoporia.gr/segiers-ntoro8i-ptwma-agnwstwn-stoixeiwn». 
  29. . «enikos.gr/media/afti-tin-kyriaki-me-ti-realnews-ischyro-dilitirio-to-aristourgima-tis-ntorothi-segiers-pou-egine-tileoptiki-seira-apo-to-bbc».