Θάνατος από γέλιο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Χρύσιππος ο Σολεύς φέρεται να πέθανε από τα γέλια αφού είδε έναν γάιδαρο να τρώει σύκα.[1]
Der Tod des Dichters Pietro Aretino (Ο θάνατος του ποιητή Πιέτρο Αρετίνο) του Άνσελμ Φόιερμπαχ.

Ο θάνατος από γέλιο είναι μια εξαιρετικά σπάνια μορφή θανάτου, που συνήθως προκύπτει είτε από καρδιακή ανακοπή είτε από ασφυξία, η οποία έχει προκληθεί από μια κρίση γέλιου. Αν και ασυνήθιστος, ο θάνατος από γέλιο έχει καταγραφεί από την εποχή της Αρχαίας Ελλάδας έως τη σύγχρονη εποχή.

Συνήθως, η φράση «πεθαίνει από τα γέλια» χρησιμοποιείται ως υπερβολή.

Παθοφυσιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γέλιο είναι συνήθως ακίνδυνο. Ωστόσο, ο θάνατος μπορεί να προκύψει από διάφορες παθολογίες που αποκλίνουν από το καλοήθη γέλιο. Το έμφραγμα της γέφυρας και του προμήκους μυελού στον εγκέφαλο μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση ψευδοβολβικής επίδρασης.[2] Η ασφυξία που προκαλείται από το γέλιο οδηγεί το σώμα να «σβήσει» από την έλλειψη οξυγόνου.

Το γέλιο μπορεί να προκαλέσει ατονία και κατάρρευση («αγελαστική λιποθυμία»),[3][4][5][6] που με τη σειρά του μπορεί να προκαλέσει τραύμα. Οι γελαστικές κρίσεις μπορεί να οφείλονται σε εστιακές κακώσεις στον υποθάλαμο.[7] Ανάλογα με το μέγεθος της κάκωσης, η συναισθηματική αστάθεια μπορεί να είναι σημάδι οξείας κατάστασης και όχι η ίδια η αιτία του θανάτου. Η γελαστική συγκοπή έχει επίσης συσχετιστεί με την παρεγκεφαλίδα.[8]

Αξιοσημείωτες περιπτώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ο Ζεύξις, Έλληνας ζωγράφος του 5ου αιώνα π.Χ., λέγεται ότι πέθανε γελώντας με τον χιουμοριστικό τρόπο με τον οποίο ζωγράφιζε μια ηλικιωμένη γυναίκα.[9]
  • Ο Χρύσιππος ο Σολεύς, γνωστός και ως «ο άνθρωπος που πέθανε από γέλιο για το το αστείο του», ήταν Έλληνας στωικός φιλόσοφος του 3ου αιώνα π.Χ. που πέθανε από τα γέλια αφού είδε έναν γάιδαρο να τρώει τα ζυμωμένα σύκα του. Είπε σε έναν δούλο να δώσει στον γάιδαρο αδιάλυτο κρασί για να τα ξεπλύνει, και μετά, «έχοντας γελάσει πάρα πολύ, πέθανε» (Διογένης ο Λαέρτιος 7.185).[10]
  • Το 1410, ο Βασιλιάς Μαρτίνος της Αραγωνίας λέγεται ότι πέθανε από έναν συνδυασμό δυσπεψίας και ανεξέλεγκτου γέλιου. [11]
  • Το 1556, ο Πιέτρο Αρετίνο «λέγεται ότι πέθανε από ασφυξία από το πολύ γέλιο».[12]
  • Το 1660, ο Τόμας Ούρκουχαρτ, ο Σκωτσέζος αριστοκράτης, πολυμαθής και πρώτος μεταφραστής των γραπτών του Φρανσουά Ραμπελαί στα αγγλικά, λέγεται ότι πέθανε από τα γέλια όταν άκουσε ότι ο Κάρολος Β΄ της Αγγλίας είχε πάρει το θρόνο.[13][14]
  • Στις 14 Οκτωβρίου 1920, ο 56χρονος Άρθουρ Κόμπκροφτ, εκπαιδευτής σκύλων από το Λάιχαρτ της Αυστραλίας, διάβαζε μια εφημερίδα πενταετίας και διασκέδαζε με τις τιμές για ορισμένα εμπορεύματα το 1915 σε σύγκριση με το 1920. Έκανε μια παρατήρηση στη γυναίκα του σχετικά με αυτό και ξέσπασε σε γέλια, και στη κατά τη διάρκεια αυτών, κατέρρευσε και πέθανε. Ένας ιατρός με το επώνυμο Νίξον κλήθηκε και δήλωσε ότι ο θάνατος οφειλόταν σε καρδιακή ανεπάρκεια, που προκλήθηκε από υπερβολικό γέλιο.[15][16][17][18]
  • Κατά τη διάρκεια της νύχτας της 30ης Οκτωβρίου 1965 στη Μανίλα των Φιλιππίνων, ένας 24χρονος ξυλουργός που ήταν γνωστός ότι έκανε τους συντρόφους του να γελούν έλεγε ανέκδοτα στους φίλους του. Το αστείο, το οποίο είπαν οι φίλοι του ξυλουργού στην αστυνομία, ήταν τόσο αστείο που έκανε τον ξυλουργό να πέσει σε ένα ακατάσχετο γέλιο από το οποίο στη συνέχεια λιποθύμησε. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, αλλά πέθανε πριν του παρασχεθεί ιατρική βοήθεια.[19][20] Το βιβλίο The Big Book of Boy Stuff του συγγραφέα Μπαρτ Κινγκ αφηγείται το περιστατικό σε ανέκδοτη μορφή, όπου ο ξυλουργός άκουσε το αστείο από τους φίλους του και δεν το είπε ο ίδιος και «γέλασε μέχρι που έκλαψε, κατέρρευσε και μετά πέθανε».[21]
  • Στις 24 Μαρτίου 1975, ο Άλεξ Μίτσελ, από το Κινγκς Λινν της Αγγλίας, πέθανε γελώντας παρακολουθώντας το επεισόδιο «Kung Fu Kapers» της σειράς The Goodies, με έναν Σκωτσέζο ντυμένο με κιλτ με τις γκάιντες του να παλεύει με έναν μάστερ της πολεμικής τέχνης του Λάνκασιρ «Eckythump», ο οποίος ήταν οπλισμένος με μια μαύρη πουτίγκα. Μετά από 25 λεπτά συνεχούς γέλιου, ο Μίτσελ έπεσε στον καναπέ και πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια. Η χήρα του έστειλε αργότερα στους Goodies ένα γράμμα ευχαριστώντας τους που έκαναν τις τελευταίες στιγμές της ζωής του Μίτσελ τόσο ευχάριστες.[22][23][24][25] Η διάγνωση της εγγονής του το 2012 ότι είχε το κληρονομικό σύνδρομο μακρού QT (μια ανωμαλία στον καρδιακό ρυθμό) υποδηλώνει ότι ο Μίτσελ μπορεί να πέθανε από καρδιακή ανακοπή που προκλήθηκε από την ίδια πάθηση.[26]
  • Το 1989, κατά την αρχική προβολή της ταινίας Ένα ψάρι που το έλεγαν Γουάντα, ένας 56χρονος Δανός ακουολόγος ονόματι Όλε Μπέντσεν φέρεται να γέλασε μέχρι θανάτου.[27][28]
  • Το 2003, ένας οδηγός παγωτατζίδικου στη Βόρεια Ταϊλάνδη, πέθανε αμέσως αφού άρχισε να γελάει στον ύπνο του. Ένα βράδυ της Τρίτης, ο Ντάμνοεν Σάεν-ουμ, 52 ετών, κοιμόταν στο σπίτι του στην Περιοχή Μουνγκ Πουκέτ όταν άρχισε να μουρμουρίζει και να γελάει. Οι εφημερίδες ανέφεραν ότι η σύζυγος του Ντάμνοεν έκανε πολλές προσπάθειες να ξυπνήσει τον άντρα της καθώς εκείνος γελούσε. Χωρίς αποτέλεσμα, ο Ντάμνοεν σταμάτησε να αναπνέει την Τετάρτη, μετά από περίπου δύο λεπτά γέλιου. Ένας ιατρός στην περιοχή αποκαλεί αυτό μια ασυνήθιστη περίπτωση και υποπτεύεται ότι ο Ντάμνοεν μπορεί να πέθανε από καρδιακές επιπλοκές. Ωστόσο, δεν είναι σίγουροι, καθώς δεν είχε προηγούμενο ιστορικό καρδιακών προβλημάτων και αναφέρθηκε ότι περπατούσε κανονικά την προηγούμενη μέρα.[29][30][31]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Inwood, B. and Gerson, L.P. (2008) The Stoics Reader: Selected Writings and Testimonia. Indianapolis, IN: Hackett Publishing, p. 6
  2. «'Fou rire prodromique' as the presentation of pontine ischaemia secondary to vertebrobasilar stenosis». J Neurol Neurosurg Psychiatry 71 (6): 802–804. December 2001. doi:10.1136/jnnp.71.6.802. PMID 11723208. PMC 1737630. https://archive.org/details/sim_journal-of-neurology-neurosurgery-and-psychiatry_2001-12_71_6/page/802. 
  3. «Anomalous hypothalamic responses to humor in cataplexy». PLOS ONE 3 (5): e2225. 2008. doi:10.1371/journal.pone.0002225. PMID 18493621. Bibcode2008PLoSO...3.2225R. 
  4. «Laugh syncope as a rare sub-type of the situational syncopes: a case report». J Med Case Rep 2 (1): 197. 2008. doi:10.1186/1752-1947-2-197. PMID 18538031. 
  5. «Gelastic syncope mistaken for cataplexy». Sleep Med. 3 (1): 77–78. January 2002. doi:10.1016/S1389-9457(01)00113-7. PMID 14592259. 
  6. «Laughter-induced syncope: no laughing matter». Am. J. Med. 120 (11): e5. November 2007. doi:10.1016/j.amjmed.2006.07.019. PMID 17976409. 
  7. «Gelastic seizures: not always hypothalamic hamartoma». Epileptic Disord 9 (4): 453–458. December 2007. doi:10.1684/epd.2007.0139 (inactive 31 January 2024) . PMID 18077234. http://www.john-libbey-eurotext.fr/en/revues/medecine/epd/e-docs/00/04/37/CC/article.phtml. 
  8. «Cerebellar tumour presenting with pathological laughter and gelastic syncope». Eur. J. Neurol. 14 (8): 940–943. August 2007. doi:10.1111/j.1468-1331.2007.01784.x. PMID 17662020. 
  9. Bark, Julianna (2007–2008). «The Spectacular Self: Jean-Etienne Liotard's Self-Portrait Laughing». North Street Review. 
  10. Laërtius, Diogenes. Lives, Teachings and Sayings of the Eminent Philosophers, with an English translation by R.D. Hicks (1964–1965). Cambridge, Massachusetts/London: Harvard UP/W. Heinemann Ltd. 
  11. Morris, Paul N. (Οκτωβρίου 2000). «Patronage and Piety: Montserrat and the Royal House of Medieval Catalonia-Aragon» (PDF). σελ. 8. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Μαρτίου 2006. 
  12. Waterfield, Gordon, ed. First Footsteps in East Africa, (New York: Praeger Publishers, 1966) p. 59 footnote.
  13. Brown, Huntington (1968). Rabelais in English Literature. Routledge. σελ. 126. ISBN 0-7146-2051-3. 
  14. The History of Scottish Poetry. Edmonston & Douglas. 1861. σελ. 539, footnote 4. 
  15. Laughter causes death, The Argus (October 18, 1920)
  16. Died of Laughter, The Register (October 18, 1920)
  17. Death Follows Laughter., Mudgee Guardian and North-Western Representative (October 21, 1920)
  18. Died Laughing., The Sydney Stock and Station Journal (October 22, 1920)
  19. Morreu o contador de piadas, Diario de Noticias (October 30, 1965)
  20. Kingston Gleaner, Sunday, October 1965, p. 3. "Manila, Oct. 30 - A 24-year-old carpenter died laughing here last night, the police reported. They said the man was telling his friends a joke which was so funny that he could not stop laughing. He laughed until he collapsed. Friends rushed him to a hospital but he was dead." Kingston Gleaner (October 31, 1965)
  21. King, Bart (15 Ιουλίου 2004). The Big Book of Boy Stuff (στα Αγγλικά). Gibbs Smith. σελ. 159. ISBN 978-1-4236-1118-9. More recently, a 24-year-old carpenter in the Philippines was told a joke by a friend. The carpenter thought the joke was so funny, he laughed until he cried, collapsed, and then died. 
  22. «The Last Laugh's on Him». Urban Legends Reference Pages. 19 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2007. 
  23. Ross, Robert (2000). The Complete Goodies. London: B T Batsford. 
  24. «A Goodies Way to Go – Laughing». Eastern Daily Press (Norwich). 29 March 1975. 
  25. Staveacre, Tony (1987). Slapstick! The Illustrated Story of Knockabout Comedy. Angus & Robinson. 
  26. Singh, Anita (21 Jun 2012). «Man who died laughing at Goodies had Long QT syndrome». The Telegraph. https://www.telegraph.co.uk/news/health/news/9344957/Man-who-died-laughing-at-Goodies-had-Long-QT-syndrome.html. Ανακτήθηκε στις 2 April 2015. 
  27. Goad, Jim (17 Μαρτίου 2015). «10 People Who Literally Died From Laughter». Tought Catalog. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2023. 
  28. King, Darryn (12 Ιουλίου 2018). «'Just a Concoction of Nonsense': The Oral History of A Fish Called Wanda». Vanity Fair Blogs (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2021. 
  29. «Thai man dies laughing». The Sydney Morning Herald (στα Αγγλικά). 22 Αυγούστου 2003. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2024. 
  30. «Man laughs to death in sleep». SFGATE (στα Αγγλικά). 21 Αυγούστου 2003. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2024. 
  31. «Thai Man Dies While Laughing in Sleep (NDC)». rec.music.gdead.narkive.com. Ανακτήθηκε στις 1 Φεβρουαρίου 2024. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]