Δεύτερη Ειρήνη του Θορν (1466)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δεύτερη Ειρήνη του Θορν
Δεύτερη Ειρήνη του Θορν, πίνακας του Μάριαν Γιαροτσίνσκι, 1873, Περιφερειακό Μουσείο του Τόρουν.
ΤύποςΣυνθήκη ειρήνης
ΠροσχέδιοΣεπτέμβριος-Οκτώβριος 1466
Υπογραφή19 Οκτωβρίου 1466
ΤοποθεσίαΘορν, Πολωνία
Αρχικοί
υπογράφοντες		 Βασιλιάς Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας
Μέγας Μάγιστρος Λούντβιχ φον Έρλιχσχαουζεν
Συμβαλλόμενοι Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας
Κράτος του Τευτονικού Τάγματος
ΓλώσσαΛατινικά

Η Ειρήνη του Θορν (ή Τόρουν) του 1466, επίσης γνωστή ως η Δεύτερη Ειρήνη του Θορν (ή Τόρουν) (πολωνικά: drugi pokój toruński‎‎, γερμανικά: Zweiter Friede von Thorn‎‎), ήταν συνθήκη ειρήνης που υπογράφηκε στη χανσεατική πόλη Θορν (σημερινό Τόρουν) στις 19 Οκτωβρίου 1466, μεταξύ του Πολωνού Βασιλιά Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας και των Τεύτονων Ιπποτών, η οποία τερμάτισε τον Δεκατριετή Πόλεμο (1454-1466), τον μεγαλύτερο από τους Πολωνο-Τευτονικούς Πολέμους.

Η συνθήκη υπογράφηκε στην Αυλή του Άρτους[1] και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε λειτουργία στη Γοτθική Φραγκισκανική Εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου για τον εορτασμό της συνθήκης ειρήνης.[2]

Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η συνθήκη τερμάτισε τον Δεκατριετή Πόλεμο, ο οποίος είχε ξεκινήσει τον Φεβρουάριο του 1454 με την εξέγερση της Πρωσικής Συνομοσπονδίας, υπό την ηγεσία των πόλεων Ντάντσιχ (Γκντανσκ), Έλμπινγκ (Έλμπλονγκ), Κουλμ (Χέουμνο) και Θορν, και τους Πρώσους ευγενείς κατά τη κυριαρχία των Τευτόνων Ιπποτών στη Μοναστική Πολιτεία, προκειμένου να ενταχθούν στο Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας.

Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ζητήσουν επιβεβαίωση από τον Πάπα Παύλο Β΄ και τον Αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Φρειδερίκο Γ΄, αλλά η πολωνική πλευρά τόνισε (και η τευτονική πλευρά συμφώνησε) ότι αυτή η επιβεβαίωση δεν θα χρειαζόταν για την επικύρωση της συνθήκης. Οι ειρηνευτικές συνομιλίες διεξήχθησαν στη Νιεσάβα (σημερινή Μάουα Νιεσάφσκα) από τις 23 Σεπτεμβρίου 1466,[3] και στα τελικά στάδια μεταφέρθηκαν στο Τόρουν.

Όροι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συνθήκη ειρήνης

Στη συνθήκη, το Τευτονικό Τάγμα παραιτήθηκε από οποιεσδήποτε αξίωση στα εδάφη του Γκντανσκ/Ανατολικής Πομερανίας και της Γης του Χέουμνο, τα οποία ενσωματώθηκαν εκ νέου στην Πολωνία,[4] και στις περιοχές Έλμπινγκ (Έλμπλονγκ) και Μάριενμπουργκ (Μάλμπορκ) και το Πριγκιπικό Επισκοπάτο της Βαρμίας, τα οποία επίσης αναγνωρίστηκαν ως μέρος της Πολωνίας.[5][6] Το ανατολικό τμήμα παρέμεινε με το Τευτονικό Τάγμα ως φέουδο και προτεκτοράτο της Πολωνίας, που θεωρείτο επίσης αναπόσπαστο μέρος του «ενός και αδιαίρετου» Βασιλείου της Πολωνίας.[7] Η Ρωμαιοκαθολική Επισκοπή του Χέουμνο έγινε βοηθητική επισκοπή της Αρχιεπισκοπής του Γκνιέζνο.[8]

Από τότε και στο εξής, κάθε Μέγας Διδάσκαλος του Τευτονικού Τάγματος ήταν υποχρεωμένος να ορκιστεί πίστη στον βασιλεύοντα Πολωνό βασιλιά εντός 6 μηνών από την ανάληψη των καθηκόντων του, και οποιεσδήποτε νέες εδαφικές αποκτήσεις από το Τευτονικό Τάγμα, επίσης εκτός Πρωσίας, θα ενσωματώνονταν επίσης στην Πολωνία.[9] Ο Μέγας Διδάσκαλος έγινε πρίγκιπας και σύμβουλος του Πολωνού βασιλιά και του Βασιλείου της Πολωνίας.[10] Επίσης, Πολωνοί επρόκειτο να γίνουν δεκτοί στο Τευτονικό Τάγμα.[11] Οι Τεύτονες Ιππότες ήταν υποχρεωμένοι να βοηθήσουν την Πολωνία σε περίπτωση πολέμου και τους απαγορεύτηκε να διεξάγουν πόλεμο εναντίον των Καθολικών χωρίς τη συγκατάθεση των Πολωνών βασιλιάδων.[12] Τυχόν αιχμάλωτοι πολέμου και από τις δύο πλευρές έπρεπε να απελευθερωθούν.[13]

Η συνθήκη απέρριψε επίσης κάθε πιθανότητα απελευθέρωσης του Τευτονικού Τάγματος από την εξάρτηση από την Πολωνία ή οποιασδήποτε αναθεώρησης των όρων της συνθήκης παραπέμποντας σε οποιαδήποτε ξένη αρχή, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκρατορικών και των παπικών.[14]

Αποτέλεσμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Τόρουν ήταν ο τόπος εορταστικής λειτουργίας μετά την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης.

Τα εδάφη που κατείχε άμεσα η Πολωνία ήταν ήδη οργανωμένα σε τρία βοεβοδάτα (Χέουμνο, Πομερανίας, Μάλμπορκ) και το Πριγκιπικό Επισκοπάτο της Βαρμίας, τα οποία αποτελούσαν την επαρχία της Βασιλικής Πρωσίας[6] (αργότερα επίσης μέρος της Επαρχίας Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος), το οποίο θεωρούνταν αποκλειστική ιδιοκτησία του Πολωνού βασιλιά και του Πολωνικού Βασιλείου. Αργότερα, προέκυψαν κάποιες διαφωνίες σχετικά με ορισμένα προνόμια που είχαν η Βασιλική Πρωσία και οι πόλεις, όπως τα προνόμια του Ντάντσιχ. Η περιοχή διέθετε ορισμένα προνόμια, όπως η κοπή των δικών της νομισμάτων, οι δικές της συνελεύσεις δίαιτας, τον δικό της στρατό και τη δική της διοικητική χρήση της γερμανικής γλώσσας. Μια σύγκρουση για το δικαίωμα να ονομάζονται και να εγκρίνουν Επισκόπους στη Βαρμία, οδήγησε στον Πόλεμο των Ιερέων (1467–1479). Τελικά, η Βασιλική Πρωσία ενσωματώθηκε στην Πολωνική-Λιθουανική Κοινοπολιτεία, αλλά διατήρησε ορισμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα μέχρι τους διαμελισμούς της Πολωνίας στα τέλη του 18ου αιώνα.

Το 1525, το Τάγμα εκδιώχθηκε από την επικράτειά του από τον δικό του Μεγάλο Διδάσκαλο, όταν ο Αλβέρτος της Πρωσίας υιοθέτησε τον Λουθηρανισμό και ανέλαβε τον τίτλο του δούκα ως κληρονομικός άρχοντας υπό την κυριαρχία της Πολωνίας στον πρωσικό φόρο τιμής. Η περιοχή έγινε γνωστή ως Δουκάτο της Πρωσίας.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Drugi Pokój Toruński 1466». Toruński Serwis Turystyczny (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2020. 
  2. ↑ Γκούρσκι, σελ. LXXX
  3. ↑ Γκούρσκι, σελ. LXXIV
  4. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 88-90, 206-207.
  5. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 91-92, 209-210.
  6. ↑ 6,0 6,1 Ντάνιελ Στόουν, A History of East Central Europe, University of Washington Press, 2001, σελ. 30, (ISBN 0-295-98093-1) Google Books
  7. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 96-97, 214-215.
  8. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 99, 217.
  9. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 96-97, 215.
  10. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 96, 103, 214, 221.
  11. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 103, 221.
  12. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 98, 216.
  13. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 101-102, 220.
  14. ↑ Γκούρσκι 1949, σελ. 103, 221-222.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Γκούρσκι, Κάρολ (1949). Związek Pruski i poddanie się Prus Polsce: zbiór tekstów źródłowych (στα Πολωνικά και Λατινικά). Πόζναν: Instytut Zachodni. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δεύτερη_Ειρήνη_του_Θορν_(1466)&oldid=10202644"