Vittorio Veneto (θωρηκτό)
.jpg) Το Vittorio Veneto εν πλω. | |
| Πληροφορίες | |
|---|---|
| Τύπος και κλάση | Θωρηκτό κλάσης Littorio. |
| Ονομασίες | Ονομάστηκε έτσι προς τιμήν της σπουδαίας ιταλικής νίκης στη μάχη του Βιττόριο Βένετο στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. |
| Ναυπηγείο | Cantieri Riuniti dell'Adriatico (CRDA), Τεργέστη |
| Έναρξη ναυπήγησης | 28 Οκτωβρίου 1934 |
| Καθέλκυση | 25 Ιουλίου 1937 |
| Ένταξη σε υπηρεσία | 28 Απριλίου 1940 |
| Παροπλισμός | 1η Φεβρουαρίου 1948 |
| Κατάληξη | Διαλύθηκε για σκραπ στη Λα Σπέτσια στα 1951-54. |
| Γενικά χαρακτηριστικά | |
| Εκτόπισμα | κανονικό: 41.376 t (40.723 LT) πλήρες: 45.963 t (45.237 LT) |
| Μήκος | 237,76 m |
| Πλάτος | 32,82 m |
| Βύθισμα | 9,6 m |
| Πρόωση | Το προωστικό σύστημα απέδιδε έως και 128.000 shp. |
| Ταχύτητα | 30 kn |
| Αυτονομία | 3920 ναυτικά μίλια με ταχύτητα πλέυσης 20 kn. |
| Πλήρωμα | 1830-1950 αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και ναύτες |
| Οπλισμός | 9 πυροβόλα των 381 mm 12 πυροβόλα των 152 mm 4 πυροβόλα των 120 mm 12 αντιαεροπορικά πυροβόλα των 90 mm 20 αντιαεροπορικά πυροβόλα των 37 mm 20 αντιαεροπορικά πυροβόλα των 20 mm |
| Θωράκιση | Κύρια ζώνη: 350 mm Κατάστρωμα: 162 mm Πύργοι: 350 mm Γέφυρα: 260 mm |
| Σημειώσεις | |
Μπορούσε επίσης να μεταφέρει τρία αναγνωριστικά αεροσκάφη IMAM Ro.43 ή τρία μαχητικά Reggiane Re.2000) που μπορούσαν να απονηωθούν με καταπέλτη. | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Το Vittorio Veneto ήταν το δεύτερο θωρηκτό κλάσης Littorio του Ιταλικού Βασιλικού Ναυτικού (Regia Marina). Η ναυπήγησή του ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 1934, καθελκύστηκε τον Ιούλιο του 1937 και εντάχθηκε σε υπηρεσία τον Αύγουστο του 1940, λίγους μήνες έπειτα από την είσοδο της Ιταλίας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ονομάστηκε έτσι προς τιμήν της σπουδαίας ιταλικής νίκης στη μάχη του Βιττόριο Βένετο στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο[1] και είχε τρία αδελφά πλοία: το Littorio, το Roma και το Impero. Ο κύριος οπλισμός του αποτελούνταν από εννέα πυροβόλα των 381 mm και μπορούσε να πλεύσει με ταχύτητα 30 kn.
Η δράση του Vittorio Veneto κατά τη διάρκεια του πολέμου ήταν εκτενέστατη. Δεν υπέστη ζημιές κατά την βρετανική επιδρομή στον Τάραντα τον Νοέμβριο του 1940, ενώ τον ίδιο μήνα έλαβε μέρος στη ναυμαχία του ακρωτηρίου Σπαρτιβέντο. Τον Μάρτιο του 1941 έλαβε επίσης μέρος στη ναυμαχία του Ταινάρου, όπου υπέστη ζημιές όταν κατάφερε να το τορπιλίσει βρετανικό αεροσκάφος. Τον Δεκέμβριο του 1941 τορπιλίστηκε ξανά, αυτή τη φορά από το υποβρύχιο HMS Urge. Κατά τη διάρκεια του 1941 καθώς και στις αρχές του 1942 κύρια αποστολή του ήταν η αναχαίτιση των συμμαχικών νηοπομπών που ανεφοδίαζαν την Μάλτα. Σταδιακά οι έξοδοι του μεγάλου θωρηκτού καθώς και των υπόλοιπων κύριων μονάδων επιφανείας του ιταλικού στόλου περιορίστηκαν δραστικά, εξαιτίας των κρίσιμων ελλείψεων σε καύσιμα που αντιμετώπιζε η Ιταλία.
Ήταν ένα από τα πλοία που έπλευσαν στην Μάλτα για να παραδοθούν στους Συμμάχους, έπειτα από τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας τον Σεπτέμβριο του 1943. Τα επόμενα τρία χρόνια παρέμεινε στην Αίγυπτο, υπό βρετανικό έλεγχο. Μεταπολεμικά δόθηκε στην Μεγάλη Βρετανία ως πολεμική αποζημίωση και τελικά διαλύθηκε για σκραπ.
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Vittorio Veneto είχε ολικό μήκος 237,76 m, πλάτος 32,82 m και βύθισμα 9,6 m. Το εκτόπισμά του ήταν 41.377 t (40.724 LT), κατά παράβαση του ορίου των 36.000 t (35.000 LT) που επέβαλε η Ναυτική Συνθήκη της Ουάσιγκτον. Μάλιστα με πλήρες φορτίο το εκτόπισμά του έφθανε τους 45.962 t (45.236 LT). Το προωστικό σύστημα απέδιδε έως και 128.000 shp, η μέγιστη ταχύτητα πλεύσης έφθανε τους 30 kn και η ακτίνα δράσης τα 3920 ναυτικά μίλια με ταχύτητα 20 kn. Το πλήρωμα αποτελούνταν από 1830–1950 αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και ναύτες.[2][3]
Ο κύριος οπλισμός αποτελούνταν από εννέα πυροβόλα των 381 mm εγκατεστημένα σε τρεις πύργους, δύο μπροστά από την κύρια υπερκατασκευή και έναν στην πρύμνη. Διέθετε επίσης δώδεκα πυροβόλα των 152 mm και τέσσερα παλαιά όπλα των 120 mm που έβαλαν βλήματα φωτισμού/κατάδειξης στόχων. Αντιαεροπορική κάλυψη παρείχαν δώδεκα πυροβόλα των 90 mm, είκοσι των 37 mm και δεκαέξι των 20 mm.[4] Τον Ιούλιο του 1943 εγκαταστάθηκε επίσης ραντάρ τύπου Gufo EC 3 το οποίο μπορούσε να εντοπίσει πλοία σε απόσταση 30 km και αεροσκάφη σε απόσταση 80 km.[5]
Η κύρια ζώνη θωράκισης ήταν πάχους 280 mm ενώ εσωτερικά υπήρχε δευτερεύουσα θωρακισμένη ζώνη πάχους 70 mm. Η θωράκιση του καταστρώματος ανερχόταν σε 162 mm στην κεντρική περιοχή, ενώ σε λιγότερο κρίσιμες περιοχές ήταν 45 mm. Οι πύργοι των κύριων πυροβόλων είχαν θωράκιση πάχους 350 mm και των δευτερευόντων όπλων 280 mm.[3] Προκειμένου να απονηώνονται αεροσκάφη, αναγνωριστικά υδροπλάνα IMAM Ro.43 ή μαχητικά Reggiane Re.2000, είχε προβλεφθεί επίσης η εγκατάσταση καταπέλτη.[6]
Ναυπήγηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Vittorio Veneto παραγγέλθηκε στο πλαίσιο του ναυπηγικού προγράμματος του 1934. Οι εργασίες ξεκίνησαν στις 28 Οκτωβρίου 1934 στις εγκαταστάσεις της Cantieri Riuniti dell'Adriatico (CRDA) στην Τεργέστη, την ίδια ημέρα με αδελφό το Littorio. Το Vittorio Veneto καθελκύστηκε στις 25 Ιουλίου 1937 και ο κύριος όγκος των εργασιών είχε ολοκληρωθεί μέχρι τον Οκτώβριο του 1939. Η παράδοσή του καθυστέρησε σημαντικά εξαιτίας των επανειλημμένων αλλαγών στο σχέδιο καθώς και ελλείψεων σε πλάκες βαριάς θωράκισης. Στις 4 Οκτωβρίου, πριν ξεκινήσουν οι θαλάσσιες δοκιμές, μεταφέρθηκε στη Βενετία για να καθαριστεί η καρίνα του από τις ακαθαρσίες που είχαν συσσωρευτεί κατά τη διάρκεια της μακράς περιόδου μέχρι την παράδοσή του.[7] Μεταφέρθηκε εκεί διότι μόνο το ναυπηγείο της πόλης διέθετε δεξαμενή που μπορούσε να φιλοξενήσει ένα πλοίο των διαστάσεών του.[7]
Στις 17 Οκτωβρίου ο καθαρισμός είχε πλέον ολοκληρωθεί και στις 19 μεταφέρθηκε στην Τεργέστη όπου από τις 23 του ίδιου μήνα άρχισαν οι δοκιμές του, στις οποίες περιλαμβάνονταν επίσης και ο έλεγχος του οπλισμού του. Αυτές διήρκεσαν μέχρι τον Μάρτιο του 1940 και στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν επιπρόσθετες εργασίες. Το Vittorio Veneto παραδόθηκε στις 28 Απριλίου, παρόλο που δεν ήταν ακόμη έτοιμο. Την 1η Μαΐου στάλθηκε, συνοδευόμενο από τα αντιτορπιλικά Leone Pancaldo και Emanuele Pessagno, στη Λα Σπέτσια προκειμένου να περατωθούν οι εναπομείνασες εργασίες. Στις 6 Μαΐου άρχισε η φόρτωση των βλημάτων για τα κύρια πυροβόλα του, με τις εργασίες φόρτωσης για τα κύρια και δευτερεύοντα όπλα να διαρκούν μέχρι τις 20 Μαΐου. Αργότερα την ίδια ημέρα μεταφέρθηκε στον Τάραντα συνοδευόμενο αυτή τη φορά από τα αντιτορπιλικά Ascari και Carabiniere. Εκεί εντάχθηκε στην 9η Μεραρχία του ιταλικού στόλου. Τον επόμενο μήνα η Ιταλία εισήλθε στον παγκόσμιο πόλεμο, ενάντια στη Βρετανία και την Γαλλία, παρόλα αυτά τα Vittorio Veneto και Littorio κηρύχθηκαν επισήμως επιχειρησιακά μόλις στις 2 Αυγούστου.[8][9]
Επιχειρησιακή ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
 |
Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη! |
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο διάστημα 31 Αυγούστου–2 Σεπτεμβρίου 1940 το Vittorio Veneto απέπλευσε ως μέλος ισχυρής δύναμης αποτελούμενης από πέντε θωρηκτά, δέκα καταδρομικά και τριάντα τεσσάρα αντιτορπιλικά προκειμένου να αναχαιτίσει τις βρετανικές ναυτικές δυνάμεις που έπαιρναν μέρος στην Επιχείρηση Hats και τη νηοπομπή MB.3, χωρίς όμως να υπάρξει εμπλοκή με τον αντίπαλο εξαιτίας της αδυναμίας της αεροπορικής αναγνώρισης να τον εντοπίσει.[10][11][12] Σε αντίθεση με την ιταλική αεροπορία, τα βρετανικά αναγνωριστικά εντόπισαν τον ιταλικό στόλο και έτσι τα πλοία τους κατάφεραν να διαφύγουν. Στις 6 Σεπτεμβρίου ο ιταλικός στόλος αποπειράθηκε εκ νέου να αναχαιτίσει εχθρική ναυτική δύναμη που απέπλευσε από το Γιβραλτάρ, όμως τα βρετανικά πλοία δεν εισήλθαν στην Μεσόγειο αλλά αντιθέτως έπλευσαν στον Ατλαντικό. Ανάλογη, άκαρπη κατάληξη είχε επίσης η απόπειρα αναχαίτισης της βρετανικής νηοπομπής MB.5 που μετέφερε στρατεύματα στη Μάλτα στις 29 Σεπτεμβρίου–1 Οκτωβρίου: το Vittorio Veneto καθώς και τέσσερα ακόμη θωρηκτά, έντεκα καταδρομικά και είκοσι τρία αντιτορπιλικά προσπάθησαν να την πλήξουν χωρίς και αυτή τη φορά να υπάρξει εμπλοκή.[10][13] Στην περίπτωση αυτή η Ιταλική Βασιλική Αεροπορία (Regia Aeronautica) εντόπισε μεν τη νηοπομπή αλλά οι Βρετανοί κατάφεραν να αποφύγουν τον ιταλικό στόλο.[14]
Τη νύχτα της 10ης προς 11η Νοεμβρίου, ο βρετανικός Στόλος της Μεσογείου εξαπέλυσε αεροπορική επιδρομή στον ναύσταθμο του Τάραντα. Είκοσι ένα τορπιλοπλάνα Swordfish απονηώθηκαν από το αεροπλανοφόρο HMS Illustrious και επιτέθηκαν στον ιταλικό στόλο σε δύο κύματα.[15] Παρόλο που την ιταλική βάση προστάτευαν πολυάριθμα αντιαεροπορικά πυροβόλα, η αεράμυνα δεν διέθετε ραντάρ και έτσι αιφνιδιάστηκε όταν έφτασαν τα Swordfish. Το πρώτο άρχισε την επίθεσή του στις 20:35, ακολουθούμενο από το δεύτερο περίπου μια ώρα αργότερα.[16] Το Vittorio Veneto δεν υπέστη ζημιές κατά την επίθεση, όμως τρία άλλα θωρηκτά χτυπήθηκαν, δύο εκ των οποίων υπέστησαν σοβαρές ζημιές.[15] Το πρωί της 11ης Νοεμβρίου το Vittorio Veneto οδήγησε στη Νάπολη όσα πλοία μπορούσαν να πλεύσουν. Εκεί ανέλαβε το ρόλο της ναυαρχίδας του στόλου, υπό τον ναύαρχο Ινίγκο Καμπιόνι (Inigo Campioni).[10]
Ναυμαχία του Ακρωτηρίου Σπαρτιβέντο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στις 17 Νοεμβρίου τα Vittorio Veneto και Giulio Cesare ήταν τα μόνα επιχειρησιακά θωρηκτά του ιταλικού στόλου. Έλαβαν μέρος σε προσπάθεια αναχαίτισης βρετανικής νηοπομπής που θα ανεφοδίαζε την Μάλτα (Επιχείρηση White), χωρίς όμως να καταφέρουν να έρθουν σε επαφή με τον αντίπαλο στόλο.[17] Στις 26 Νοεμβρίου ο ιταλικός στόλος αποπειράθηκε ξανά να αναχαιτίσει εχθρική νηοπομπή (Επιχείρηση Collar), γεγονός που οδήγησε στη ναυμαχία του Ακρωτηρίου Σπαρτιβέντο. Η ιταλική δύναμη αποτελούνταν από τα Vittorio Veneto και Giulio Cesare, έξι καταδρομικά και δεκατέσσερα αντιτορπιλικά. Από την άλλη πλευρά τη βρετανική νηοπομπή συνόδευαν το αεροπλανοφόρο HMS Ark Royal, το θωρηκτό HMS Ramillies καθώς και το καταδρομικό μάχης HMS Renown. Ιταλικά αναγνωριστικά αεροσκάφη που εντόπισαν την βρετανική δύναμη ανέφεραν πως αυτή ήταν κατά πολύ ισχυρότερη από όσο στην πραγματικότητα. Ο Καμπιόνι, έχοντας ρητές διαταγές να μην ρισκάρει τα δύο εναπομείναντα επιχειρησιακά θωρηκτά του σε περίπτωση που ο αντίπαλος ήταν ισοδύναμος ή ισχυρότερος, επιχείρησε να απεμπλακεί αφότου οι αντίπαλες δυνάμεις ήρθαν σε επαφή. Το Vittorio Veneto έβαλλε για σύντομο χρονικό διάστημα ενάντια στα βρετανικά καταδρομικά από απόσταση 27 χιλιομέτρων και κατάφερε να προκαλέσει ελαφρές ζημιές στο καταδρομικό Manchester. Δεδομένου ότι τα βρετανικά πλοία υστερούσαν σε ισχύ πυρός έναντι των Ιταλών, σύντομα υποχώρησαν.[18][19] Το αεροπλανοφόρο Ark Royal εξαπέλυσε αεροσκάφη που δεν κατάφεραν όμως να τορπιλίσουν το Vittorio Veneto.[10]
Οι Βρετανοί πραγματοποίησαν επανειλημμένες αεροπορικές επιδρομές ενάντια σε στόχους στη Νάπολη. Μάλιστα σε μία από αυτές τις επιθέσεις προκάλεσαν ζημιές στο καταδρομικό Pola, γεγονός που οδήγησε στις 14 Δεκεμβρίου στην απόφαση να μετακινηθούν οι κύριες μονάδες επιφανείας του ιταλικού στόλου στη Σαρδηνία. Παρόλα αυτά επέστρεψαν πίσω στη Νάπολη μόλις έξι μέρες αργότερα διότι κρίθηκε πως η απομάκρυνσή τους από τη μητροπολιτική Ιταλία θα καθιστούσε ευκολότερο τον ανεφοδιασμό της Μάλτας από τους Βρετανούς.[20] Τη νύχτα 8–9 Ιανουαρίου 1941 βρετανικά βομβαρδιστικά έπληξαν ξανά τη Νάπολη, προκαλώντας ελαφρές ζημιές στο Giulio Cesare, αλλά χωρίς να καταφέρουν να χτυπήσουν το Vittorio Veneto. Την επομένη τα δύο θωρηκτά έπλευσαν στη Λα Σπέτσια. Τη δεδομένη χρονική στιγμή το Vittorio Veneto ήταν το μόνο θωρηκτό του ιταλικού στόλου που παρέμενε αξιόμαχο.[10][20][21] Στις αρχές Φεβρουαρίου επανήλθαν τα Giulio Cesare και Andrea Doria και στις 8 του μήνα αυτού τα τρία θωρηκτά, συνοδευόμενα από οκτώ αντιτορπιλικά αποπειράθηκαν να αναχαιτίσουν τη βρετανική Δύναμη H που κατευθύνονταν προς τη Γένοβα για να τη βομβαρδίσει. Οι αντίπαλοι στόλοι δεν ήλθαν σε επαφή και οι Ιταλοί αποσύρθηκαν στη Λα Σπέτσια.[10]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Whitley, p. 171
- ↑ Garzke and Dulin, p. 435
- ↑ 3,0 3,1 Gardiner & Chesneau, p. 289
- ↑ Gardiner & Chesneau, pp. 289–290
- ↑ Bagnasco & De Toro, pp. 100–102
- ↑ Bagnasco & de Toro, p. 48
- ↑ 7,0 7,1 Bagnasco & De Toro, pp. 118–119
- ↑ Whitley, pp. 169, 172
- ↑ Bagnaso & De Toto, p. 123
- ↑ 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 10,5 Whitley, p. 172
- ↑ Bagnasco & de Toro, pp. 167–169
- ↑ Rohwer, p. 38
- ↑ Bagnasco & de Toro, pp. 170–172
- ↑ Rohwer, p. 43
- ↑ 15,0 15,1 Rohwer, p. 47
- ↑ Garzke & Dulin, p. 383
- ↑ De La Sierra, p. 148
- ↑ Garzke & Dulin, pp. 383–384
- ↑ Rohwer, p. 50
- ↑ 20,0 20,1 Garzke & Dulin, p. 384
- ↑ Rohwer, p. 55
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Bagnasco, Erminio· de Toro, Augusto (2011). The Littorio Class: Italy's Last and Largest Battleships 1937–1948. Barnsley: Seaforth Publishing. ISBN 978-1-84832-105-2.
- Čutura, Dinko (June 2010). «Topovi - branitelji Šibenika» (στα Croatian). Hrvatski Vojnik (Ministry of Defence (Croatia)) (297). ISSN 1333-9036. http://www.hrvatski-vojnik.hr/hrvatski-vojnik/2972010/cutura.asp.
- de la Sierra, Luis (1976). La Guerra Naval en el Mediterráneo: 1940–1943 [The Naval War in the Mediterranean: 1940–1943] (στα Ισπανικά). Barcelona: Juventud. ISBN 978-84-261-0264-5.
- Garzke, William H.· Dulin, Robert O. (1985). Battleships: Axis and Neutral Battleships in World War II. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-0-87021-101-0.
- O'Hara, Vincent P. (2009). Struggle for the Middle Sea: The Great Navies At War In The Mediterranean Theater, 1940–1945. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-648-3.
- Reljanović, Marijo (November 2001). «Hrvatska ratna mornarica u obrani Jadrana» (στα Croatian). Hrvatski Vojnik (Ministry of Defence (Croatia)) (77). ISSN 1333-9036. http://www.hrvatski-vojnik.hr/hrvatski-vojnik/772001/hrm.asp.
- Roberts, John (1980). «Italy». Στο: Gardiner, Robert· Chesneau, Roger. Conway's All the World's Fighting Ships 1922–1946. Annapolis: Naval Institute Press. σελίδες 280–317. ISBN 978-0-85177-146-5.
- Rohwer, Jürgen (2005). Chronology of the War at Sea, 1939–1945: The Naval History of World War Two. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-119-8.
- Whitley, M.J. (1998). Battleships of World War Two: An International Encyclopedia. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-1-55750-184-4.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| |||||||||||
