Ψωμί ζέας
Το ψωμί ζέας είναι ελληνικό ψωμί που παράγεται από ζέα.[1] Το ψωμί είναι γενικά λαστιχωτό και ελαφρύ, έχοντας περισσότερες φυτικές ίνες από το ψωμί ολικής αλέσεως.[2]
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το σιτηρό της ζέας πιστεύεται ότι έχει αρχαία, αν όχι προϊστορική προέλευση. Σε ανασκαφές έχουν βρεθεί σιτάρι ζέας σε προϊστορικούς χώρους, συμπεριλαμβανομένου ενός χώρου στην Μικρά Ασία ο οποίος χρονολογείται από το 10.000 π.Χ.[1] Επιπλέον, τα κλασικά κείμενα αναφέρουν ένα σιτηρό που ονομάζεται "ζέα" ή "ζειά." Ο Όμηρος χρησιμοποίησε τη λέξη ελληνική λέξη ζείδωρον, η οποία προέρχεται από την λέξη ζέα, που σημαίνει "αυτός που δίνει ζωή" στην Ιλιάδα. Στην Οδύσσεια η άγουρη ζέα ήταν τροφή για τα άλογα. Ο Ηρόδοτος στις Ιστορίες του γράφει ότι οι Αρχαίοι Αιγύπτιοι προτιμούσαν την ζέα έναντι του σιταριού ή του κριθαριού.Ο Διοσκουρίδης γράφει ότι οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι προετοίμαζαν το κρημνόν, η οποία παρασκευαζόταν από αλεσμένη ζέα και σιτάρι για να παραχθεί ο πολτός, ένα ποτό που είχε γεύση παρόμοια με αυτή του χυλού. Σύμφωνα με το θρύλο, ο Μέγας Αλέξανδρος κατανάλωνε ψωμί ζέας για να διατηρήσει τη δύναμή του. Το μεσαιωνικό λιμάνι του Πειραιά, το οποίο ονομάστηκε Μαρίνα Ζέας, ίσως πήρε το όνομα του από το σιτηρό.[2]
Παρά την πιθανή δημοτικότητα της στην αρχαιότητα, η ζέα μάλλον αντικαταστάθηκε από το κριθάρι κατά την κλασική περίοδο. Τελικά, το σκληρό σιτάρι και το σιτάρι έγιναν οι κυρίαρχες μορφές ψωμιού στην περιοχή. Στην Ελλάδα υπάρχει ένας αστικός μύθος που λέει ότι το ψωμί ζέας απαγορεύθηκε την δεκαετία του 1930 για να μην υποφέρει η αγορά του σιταριού. Ωστόσο η πραγματικότητα είναι ίσως το γεγονός ότι το σιτάρι ήταν πιο εύκολο να παραχθεί και επομένως υπήρχε χαμηλό κίνητρο για ένα καλλιεργητή ζέας να συνεχίσει την καλλιεργεί.[2] Για πολλά χρόνια το ψωμί ζέας αγνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό. Η πλησιέστερη εκδοχή της ζέας ήταν το φάρο στην γειτονική Ιταλία.
Τα τελευταία χρόνια το ψωμί ζέας έχει αναβιωθεί στην Ελλάδα.[1] Ενώ μερικά αγροκτήματα που καλλιεργούν ζέα ξεκίνησαν την λειτουργία τους στις αρχές του 20ού αιώνα, τα περισσότερα ξεκίνησαν πρόσφατα την λειτουργία τους.[3] Η πλειοψηφία αυτών των εκμεταλλεύσεων, χρησιμοποιήστε την ιταλική farro σπόρων, γνωστή ως "Dikokko Sitari" στα ελληνικά. Ωστόσο, ορισμένες εκμεταλλεύσεις χρησιμοποιούν το παλιό σιτάρι από την ιστορική Ελλάδα.[2] Υπάρχουν διάσημα ζαχαροπλαστεία στην Αθήνα, τα οποία είναι γνωστά για το zea ψωμί. Επιπλέον, ελληνικές συνταγές, μερικές φορές χρησιμοποιούν αλεύρι ζέας ως συστατικό.[4]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 «Zea, Greece's Comeback Grain». Culinarybackstreets (στα Αγγλικά). 15 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Zea's Revival». Greece Is (στα Αγγλικά). 9 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2019.
- ↑ Sakellis, Eleni (24 Νοεμβρίου 2018). «Baking with Zea Flour, Our Favorite Recipes for Thanksgiving». The National Herald (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2019.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Sakellis, Eleni (16 Ιουλίου 2019). «Greek Beer: From Antiquity to Modern Microbrews». The National Herald (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2019.