Φρανσουά-Αλεξάντρ-Φρεντερίκ ντε Λα Ροσφουκώ-Λιανκούρ
.jpg)
Ο Φρανσουά- Αλεξάντρ- Φρεντερίκ ντε Λα Ροσφουκώ- Λιανκούρ (François Alexandre Frédéric de La Rochefoucauld-Liancourt, 11 Ιανουαρίου 1747 - 27 Μαρτίου 1827) ήταν Γάλλος κοινωνικός μεταρρυθμιστής.
Πρώτα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Γεννήθηκε στο Λα Ρος Γκουιγιόν. Ήταν γιος του Φρανσουά Αρμάντ ντε λα Ροσφουκώ, δούκα του Εστισάκ, μεγάλου άρχοντα της βασιλικής γκαρνταρόμπας. Ξάδελφός του ήταν ο Λουίς Αλεξάντρ ντε λα Ροσφουκώ ντ' Ανβίλ.
Γνωστός ως δούκας του Λιανκούρ, σε νεαρή ηλικία, έγινε αξιωματικός των καραμπινιέρων.
Μια επίσκεψή του στην Αγγλία φαίνεται να του έδωσε την ιδέα να δημιουργήσει ένα πρότυπο αγρόκτημα στο Λιανκούρ, όπου εξέτρεφε βοοειδή που εισάγονταν από την Αγγλία και την Ελβετία. Εγκατέστησε επίσης κλωστήρια στο κτήμα του και ίδρυσε μια σχολή, την École nationale supérieure d'arts et métiers, για τους γιους των στρατιωτών, η οποία έγινε το 1788 η École des Enfants de la Patrie υπό βασιλική προστασία. Το 2008, η σχολή αυτή μετονομάστηκε σε Arts et Métiers ParisTech.
Γαλλική Επανάσταση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Φρεντερίκ ντε Λιανκούρ εξελέγη στη Συνέλευση των Τάξεων το 1789, όπου προσπάθησε μάταια να υποστηρίξει τη μοναρχία προωθώντας παράλληλα την κοινωνική μεταρρύθμιση.
Στις 14 Ιουλίου, μετά την πτώση τη Βαστίλης, προειδοποίησε τον Λουδοβίκο ΙΣΤ' για την κατάσταση που επικρατούσε στο Παρίσι και αναφώνησε ότι υπήρχε εξέγερση με τη φράση: "Non, sire, c'est une révolution." («Όχι, μεγαλειότατε, είναι επανάσταση»).[8] Στις 18 Ιουλίου έγινε πρόεδρος της Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης. Επικεφαλής μιας στρατιωτικής μεραρχίας στη Νορμανδία, προσέφερε στον Λουδοβίκο μάταια καταφύγιο στη Ρουέν. Τελικά τον στήριξε με ένα μεγάλο χρηματικό ποσό.
Εξορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά την έφοδο στο Παλάτι των Τουιλερί, στις 10 Αυγούστου 1792, κατέφυγε στην Αγγλία, όπου φιλοξενήθηκε από τον Άρθουρ Γιανγκ. Εκεί γνώρισε τις ανιψιές εξ αγχιστείας του Γιανγκ, Φράνς και Σάρα Μπέρνεϊ. Η πρώτη τον περιγράφει εκτενώς στο ημερολόγιό της.[9] Μετά τη δολοφονία του εξαδέλφου του, Λουδοβίκου Αλεξάνδρου ντε Λα Ροσφουκώ ντ' Ενβίλ, στη Ζισόρ στις 14 Σεπτεμβρίου 1792, πήρε τον τίτλο του δούκα ντε Λα Ροσφουκώ.[10]
Έφυγε από την Αγγλία το 1794 και ταξίδεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 1795 ξεκίνησε μαζί με πέντε συνεργάτες του μια περιοδεία που κάλυψε μεγάλο μέρος των βόρειων Ηνωμένων Πολιτειών και του Άνω Καναδά. Διέσχισαν τον ποταμό Νιαγάρα προς το Οχυρό Ερί και είδαν επίσης το Οχυρό Chippawa. Από εκεί ταξίδεψαν στο Νιούαρκ του Καναδά, όπου τους φιλοξένησε ο υποδιοικητής Τζον Γκρέιβς Σίμκοε.[11] Το ταξίδι τους διακόπηκε όταν τους απαγορεύτηκε η είσοδος στον Κάτω Καναδά. Προσβεβλημένος, ο Φρανσουά- Αλεξάντρ- Φρεντερίκ επέστρεψε στις ΗΠΑ και, το 1799, μετά το τέλος της εξορίας του, επέστρεψε στη Γαλλία.
Επιστροφή στη Γαλλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά την επιστροφή του στο Παρίσι, ο Ναπολέων του φέρθηκε με αξιοπρέπεια, αλλά κρατώντας απόσταση.
Κατά την παλινόρθωση μπήκε στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αλλά ο Λουδοβίκος XVIII αρνήθηκε να τον επαναφέρει στη θέση του άρχοντα της γκαρνταρόμπας, παρόλο που ο πατέρας του είχε πληρώσει 400.000 φράγκα για την τιμή αυτή.
Οι διαδοχικές κυβερνήσεις, επαναστατικές και μη, αναγνώρισαν την αξία των ιδρυμάτων του στο Λιανκούρ και επί είκοσι τρία χρόνια ήταν κυβερνητικός επιθεωρητής της σχολής του, École nationale supérieure d'arts et métiers, η οποία είχε μεταφερθεί στην Καμπανία.
Η 19μελής κριτική επιτροπή για την 5η έκθεση προϊόντων της γαλλικής βιομηχανίας επιλέχθηκε τον Μάιο του 1819, με πρόεδρο τον δούκα του Ροσφουκώ.[12]
Ο Ροσφουκώ ήταν ένας από τους πρώτους υποστηρικτές του εμβολιασμού στη Γαλλία. Ίδρυσε ιατρείο στο Παρίσι και ήταν ενεργό μέλος των κεντρικών διοικητικών συμβουλίων για τα νοσοκομεία, τις φυλακές και τη γεωργία. Η αντίθεσή του με την κυβέρνηση στη Βουλή των Αντιπροσώπων οδήγησε στην απομάκρυνσή του το 1823 από τις τιμητικές θέσεις που κατείχε, ενώ η επιτροπή εμβολιασμού, της οποίας ήταν πρόεδρος, διώχθηκε. Οι ακαδημίες επιστημών και ιατρικής τον δέχθηκαν ως μέλος τους σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Οι εχθροί του τον καταδίωξαν ακόμη και μετά τον θάνατό του, καθώς οι παλιοί μαθητές της σχολής του κατηγορήθηκαν από τον στρατό στην κηδεία του.
Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα έργα του, κυρίως σε οικονομικά ζητήματα, περιλαμβάνουν βιβλία για το αγγλικό φορολογικό σύστημα, την ανακούφιση των φτωχών και την εκπαίδευση.
Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παντρεύτηκε στα δεκαεπτά του χρόνια.
Ο μεγαλύτερος γιος του, ο Φρανσουά, δούκας του Ροσφουκώ (1765-1848), διαδέχθηκε τον πατέρα του στη Βουλή των Αντιπροσώπων.[10]
Ο δεύτερος, ο Αλεξάντρ, κόμης του Ροσφουκώ (1767-1841), παντρεύτηκε την Αντελαΐντ ντε Πιβάρτ ντε Σαστιγέ, κληρονόμο του Αγίου Δομίνικου. Η κυρία του Ροσφουκώ έγινε Κυρία επί των τιμών της αυτοκράτειρας Ιωσηφίνας και η μεγαλύτερη κόρη τους παντρεύτηκε τον Φρανσέσκο Μποργκέζε , κουνιάδο της Παουλίν Βοναπάρτη, πριγκίπισσας Μποργκέζε. Ο Ροσφουκώ έγινε πρεσβευτής διαδοχικά στη Βιέννη (1805) και στη Χάγη (1808-1810), όπου διαπραγματεύτηκε την ένωση του Βασιλείου της Ολλανδίας με τη Γαλλία. Κατά τη διάρκεια των «Εκατό Ημερών» έγινε ευγενής της Γαλλίας. Στη συνέχεια αφιερώθηκε στο φιλανθρωπικό έργο και το 1822 έγινε βουλευτής στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Το 1831 ανακηρύχθηκε και πάλι ευγενής.
Ο τρίτος γιος, ο Φρεντερίκ Γκετάν, μαρκήσιος του Ροσφουκώ Λιανκούρ (1779-1863), ήταν ένθερμος φιλάνθρωπος και οπαδός της συνταγματικής μοναρχίας. Δεν έλαβε μέρος στην πολιτική μετά το 1848. Ο μαρκήσιος έγραψε για κοινωνικά ζητήματα, ιδίως για τη διοίκηση των φυλακών. Εξέδωσε τα έργα του Ροσφουκώ και τα απομνημονεύματα του Κοντορσέτ και ήταν ο συγγραφέας ορισμένων βαριετέ, τραγωδιών και ποιημάτων.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb121693554. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ 2,0 2,1 2,2 «François, Alexandre, Frédéric De La Rochefoucauld-Liancourt». (Γαλλικά) Sycomore. 12378.
- ↑ 3,0 3,1 «François Alexandre Frédéric Larochefoucauld liancourt de». (Γαλλικά) Βάση δεδομένων Léonore. Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας. LH//2361/43.
- ↑ (Ολλανδικά) RKDartists. 457542. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2019.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
- ↑ Goyau, Pierre-Louis-Théophile-Georges (1910). «The Duke of La Rochefoucauld-Liancourt». Στο: Herbermann, Charles. Catholic Encyclopedia. Vol. 9. New York: Robert Appleton Company.
- ↑ Hemlow, Joyce, επιμ. (1972). The Journals and Letters of Fanny Burney (Madame D'Arblay). Vol. 1,1791-1792. London: Oxford University Press. σελίδες 231–48.
- ↑ 10,0 10,1 Chisholm, Hugh, επιμ. (1911). La Rochefoucauld-Liancourt, François Alexandre Frédéric, Duc de". Encyclopædia Britannica. Vol. 16 (11th ed,). Cambridge University Press.
- ↑ Webster, T.S. «LA ROCHEFOUCAULD, FRANÇOIS-ALEXANDRE-FRÉDÉRIC DE, Duc de LA ROCHEFOUCAULD-LIANCOURT, Duc d'ESTISSAC». Dictionary of Canadian Biography Online.
- ↑ Colmont, Achille (1855). «Histoire des Expositions des produits de l'Industrie Française (in French)». σελ. 44. Ανακτήθηκε στις 11 Οκτωβρίου 2017.
|