Τζούλιο Νάττα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζούλιο Νάττα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Giulio Natta (Ιταλικά)
Γέννηση26  Φεβρουαρίου 1903[1][2][3]
Porto Maurizio[4][5]
Θάνατος2  Μαΐου 1979[1][2][3]
Μπέργκαμο[4]
Αιτία θανάτουνόσος του Πάρκινσον
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΙταλία (1946–1979)
Βασίλειο της Ιταλίας (1903–1946)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΙταλικά
ΣπουδέςΠολυτεχνείο του Μιλάνου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταχημικός
εφευρέτης
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΠολυτεχνείο του Μιλάνου
Πανεπιστήμιο Σαπιέντσα Ρώμης[6]
Πανεπιστήμιο της Παβίας[7]
Πανεπιστήμιο του Μιλάνου[8]
Πολυτεχνείο του Τορίνο[9]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσειςβραβείο Νόμπελ Χημείας (1963)[10][11]
Χρυσό μετάλλιο Λομονόσοφ (1969)[12]
Ιππότης του Μεγαλόσταυρου του Τάγματος της τιμής της Ιταλικής Δημοκρατίας
Μετάλλιο Τζον Σκοτ (1963)
Ιστότοπος
www.giulionatta.it
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Τζούλιο Νάττα (Giulio Natta, 26 Φεβρουαρίου 19032 Μαΐου 1979) ήταν Ιταλός χημικός. Τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1963 από κοινού με τον Καρλ Τσίγκλερ «για τις ανακαλύψεις τους σχετικά με τα πολυμερή». Υπήρξε επίσης αποδέκτης του Χρυσού Μεταλλίου Λομονόσοφ[13] το 1969.

Ζωή και έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικογένεια και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νάττα γεννήθηκε στην πόλη Ιμπέρια της Λιγουρίας, και συγκεκριμένα στο Πόρτο Μαουρίτσιο. Γονείς του ήταν ο δικαστικός υπάλληλος Φραντσέσκο Μαρία Νάττα και η Έλενα Κρέσπι. Ο Τζούλιο απεφοίτησε από το κλασικό λύκειο «Χριστόφορος Κολόμβος» της Γένοβας σε ηλικία 16 ετών και πήρε πτυχίο χημικού μηχανικού από το Πολυτεχνείο του Μιλάνου το 1924. Το 1927 πέρασε την εξέταση για να γίνει καθηγητής εκεί.

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1933 ο Νάττα έγινε καθηγητής και διευθυντής του Ινστιτούτου Γενικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Παβίας, όπου παρέμεινε μέχρι το 1935. Εκείνο το έτος διορίσθηκε τακτικός καθηγητής της φυσικοχημείας στο Πανεπιστήμιο Σαπιέντσα της Ρώμης[13], αλλά έφυγε γρήγορα και από το 1936 μέχρι το 1938 ήταν καθηγητής και διευθυντής του Ινστιτούτου Βιομηχανικής Χημείας στο Πολυτεχνείο του Τορίνο. Το 1938 ανέλαβε επικεφαλής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου.[13]

Οι έρευνες του Νάττα στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου βελτίωσαν τα αποτελέσματα των προηγηθέντων συνεισφορών του Γερμανού χημικού Καρλ Τσίγκλερ και στην ανάπτυξη των καταλυτών Τσίγκλερ-Νάττα για τη σύνθεση πολυμερών των α-αλκενίων. Πρωτοπορώντας στη χρήση τέτοιων καταλυτών για την παρασκευή στερεοκανονικών πολυμερών από προπένιο, ο Νάττα τιμήθηκε (από κοινού με τον Τσίγκλερ) με το Βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1963.

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1935 ο Νάττα παντρεύτηκε τη Ροζίτα Μπεάτι, πτυχιούχο φιλόλογο, που επενόησε τους ελληνικής ετυμολογίας όρους «ισοτακτικό», «ατακτικό» και «συνδιοτακτικό» για πολυμερή που ανεκάλυψε ο σύζυγός της.[14] Το ζεύγος απέκτησε δύο τέκνα, τον Τζουζέππε και τη Φράνκα. Η Ροζίτα απεβίωσε το 1968.[13]

Ο Νάττα έπασχε από τη Νόσο του Πάρκινσον ήδη από το 1956. Το 1963 η κατάστασή του είχε χειροτερεύσει τόσο, ώστε χρειάσθηκε τη βοήθεια του γιου του και τεσσάρων συναδέλφων του για να εκφωνήσει τον λόγο του κατά την απονομή σε αυτόν του Βραβείου Νόμπελ στη Στοκχόλμη. Απεβίωσε στο Μπέργκαμο της Ιταλίας σε ηλικία 76 ετών.[13]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Giulio-Natta. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. natta-giulio. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12847221v.
  4. 4,0 4,1 (Ιταλικά) www.accademiadellescienze.it. giulio-natta. Ανακτήθηκε στις 1  Δεκεμβρίου 2020.
  5. www.treccani.it/enciclopedia/giulio-natta.
  6. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  7. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  8. Ανακτήθηκε στις 4  Ιουλίου 2019.
  9. Ανακτήθηκε στις 5  Ιουλίου 2019.
  10. «The Nobel Prize in Chemistry 1963». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 3  Φεβρουαρίου 2021.
  11. «Table showing prize amounts». (Αγγλικά) Ίδρυμα Νόμπελ. Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3  Φεβρουαρίου 2021.
  12. «Большая золотая медаль РАН имени М.В.Ломоносова». d:Q100406926. Ρωσική Ακαδημία Επιστημών.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 Το λήμμα «NATTA, Giulio» στο Dizionario Biografico degli Italiani, τόμος 78 (2013).
  14. Seymour, F.B. (6 Δεκεμβρίου 2012). Pioneers in Polymer Science. Springer Science & Business Media. σελ. 210. ISBN 978-94-009-2407-9. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]