Προσβάσιμη τουαλέτα

Οι προσβάσιμες τουαλέτες είναι τουαλέτες που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να φιλοξενούν καλύτερα άτομα με σωματικές αναπηρίες. Είναι χρήσιμες σε άτομα με μειωμένη κινητικότητα και σε άτομα με αδυναμία στα πόδια, καθώς η ψηλότερη λεκάνη τουαλέτας τα διευκολύνει να σηκωθούν. Τα πρόσθετα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την ενίσχυση της προσβασιμότητας μιας τουαλέτας είναι η παροχή περισσότερου χώρου, η προσθήκη λαβών για εύκολη μετακίνηση από και προς το κάθισμα της τουαλέτας και η παροχή επιπλέον χώρου για έναν συνοδό, εάν αυτό είναι απαραίτητο. Ορισμένες χώρες έχουν θεσμοθετήσει απαιτήσεις σχετικά με την προσβασιμότητα στις δημόσιες τουαλέτες. Οι τουαλέτες σε ιδιωτικές κατοικίες μπορούν να μετασκευαστούν για να ενοσχυθεί η προσβασιμότητά τους.

Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι δημόσιες τουαλέτες μπορούν να παρουσιάσουν δυσκολίες προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία. Για παράδειγμα, μπορεί να μν χωρά να μπει σε αυτές αναπηρικό αμαξίδιο ή η είσοδος του αμαξιδίου την τουαλέτα να γίνεται δύσκολα. Οι προσβάσιμες τουαλέτες έχουν σχεδιαστεί για να αντιμετωπίζουν αυτά τα προβλήματα, παρέχοντας περισσότερο χώρο και μπάρες για να κρατιούνται και να στηρίζονται οι χρήστες καθώς και χώρο για έναν συνοδό, εάν αυτό είναι απαραίτητο.

Οι τουαλέτες σε ιδιωτικές κατοικίες μπορούν να μετασκευαστούν για να ενισχυθεί η προσβασιμότητά τους.^[1] Συνήθεις τροποποιήσεις είναι η προσθήκη υπερυψωμένου καθίσματος πάνω στη λεκάνη, η τοποθέτηση ψηλότερης και βολικότερης λεκάνης, η τοποθέτηση πλαισίου ή ράβδων λαβής και τη διασφάλιση ότι είναι προσβάσιμο το χαρτί υγείας και μπορεί να κοπεί με το ένα χέρι.

Ορολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένας εναλλακτικός όρος είναι "τουαλέτα για άτομα με ειδικές ανάγκες" του οποίου η χρήση δεν συνιστάται πλέον (βλ. αναπηρία).

Τεχνικά σχέδια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

ΗΠΑ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ δημοσίευσε αναθεωρημένους κανονισμούς του νόμου για τους Αμερικανούς με Αναπηρίες του 1990 στις 15 Σεπτεμβρίου 2010. Αυτοί οι κανονισμοί υιοθέτησαν αναθεωρημένα, εφαρμοστέα πρότυπα προσβασιμότητας που ονομάζονται Πρότυπα ADA 2010 ή Πρότυπα 2010 για Προσβάσιμο Σχεδιασμό. Τα πρότυπα αυτά θέτουν ελάχιστες απαιτήσεις για νέες ή τροποποιημένες κρατικές και δημόσιες κυβερνητικές εγκαταστάσεις, ώστε να είναι εύκολα προσβάσιμες και χρησιμοποιήσιμες από άτομα με αναπηρία. Σύμφωνα με αυτά, το ύψος της λεκάνης της τουαλέτας πρέπει να είναι τουλάχιστον 43 εκατοστά από το δάπεδο μέχρι την κορυφή του καθίσματος της τουαλέτας. Τα χειριστήρια πρέπει να λειτουργούν με το ένα χέρι και να είναι εύκολα προσβάσιμα και λειτουργικά. Επιπλέον, υπάρχει η σημαντική απαίτηση να είναι καθαρός ο χώρος του δαπέδου.

Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην Ελλάδα, ο Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός προβλέπει ειδικές ρυθμίσεις για την προσβασιμότητα ατόμων με αναπηρία (νόμος 2831/2000), χωρίς σαφή διευκρίνιση στο θέμα της προσβασιμότητας στις τουαλέτες. Παρ' όλα αυτά, στο πρότυπο ISO 21542:2011 γίνεται αναφορά στις προδιαγραφές προσβασιμότητας σε δημόσιες τουαλέτες.^[2] Όπως έχει σημειωθεί σε μελέτες, η έλλειψη προσβάσιμης τουαλέτας σε σχολεία και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι ένας από τους ανασταλτικούς παράγοντες που εμποδίζουν τη σωματική προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία από την απόκτηση τυπικής εκπαίδευσης.^[3]

Γενικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ακόλουθες συστάσεις γίνονται όλο και πιο συνηθισμένες σε δημόσιες τουαλέτες, ως μέρος της τάσης για καθολικό σχεδιασμό:

λεκάνη σε ύψος αμαξιδίου, για να βοηθά τον χρήστη στη μετακίονηση με λαβές (ράβδους)
κόκκινο καλώδιο συναγερμού που φτάνει στο έδαφος, συνδεδεμένο με βομβητή και έα κόκκινο φως που αναβοσβήνει
νιπτήρας και στεγνωτήρας χεριών σε ύψος αμαξιδίου
πόρτα στο πλάτος αμαξιδίου
πρόσθετες επιλογές για την αναβάθμιση της τουαλέτας είναι οι τουαλέτες τύπου λάκκος με κινητό ξύλινο κάθισμα και ράβδους στήριξης.

Οι προσβάσιμες τουαλέτες χρειάζονται μεγαλύτερο δάπεδο από άλλες για να υπάρχει χώρος για ελιγμούς με αμαξίδιο. Αυτός ο χώρος είναι επίσης χρήσιμος για άτομα που δεν είναι απαραίτητα χρήστες αμαξιδίων, αλλά χρειάζονται σωματική υποστήριξη από κάποιον συνοδό. Συνιστάται επίσης να υπάρχει αλλαξιέρα μωρού στο ύψος αμαξιδίου, αλλά αυτή διατίθεται σπάνια. Οι προσβάσιμες αλλαξιέρες είναι χαμηλές και προσβάσιμες σε χρήστες αμαξιδίου και αρκετά μακριές ώστε να μπορεί ένας φροντιστής να αλλάξει ένα μεγαλύτερο παιδί ή έναν ενήλικα με αναπηρία.

Παραδείγματα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πινακίδα με χάρτη σε κώδικα Μπράιγ σε δημόσια τουαλέτα στοΚιότο της Ιαπωνίας. Τα χρώματα που υποδηλώνουν διαχωρισμό φύλων.
Υπερυψωμένες κινητές ράβδοι υποστήριξης σε προσβάσιμη δημόσια τουαλέτα στηΦραγκφούρτη της Γερμανίας.
Δημόσια τουαλέτα για χρήση με αμαξίδιο σε πάρκο σε προάστιο του Μπρίσμπεϊν.
Ταμπέλα σε πόρτα τουαλέτας με την υπόδειξη ότι είναι προσβάσιμη σε περπατητήρες στοΜπρίσμπεϊν.