Οι Σουάνοι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οι Σουάνοι
Εικονογράφηση του 1897
ΣυγγραφέαςΟνορέ ντε Μπαλζάκ
ΤίτλοςLes Chouans
Γλώσσαγαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1829
Πολιτιστικό κίνημαΡεαλισμός
Μορφήμυθιστόρημα
ΣειράΗ Ανθρώπινη κωμωδία
ΧαρακτήρεςCorentin
ΠροηγούμενοΖ. Μαρκάς
ΕπόμενοΈνα πάθος στην έρημο
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Οι Σουάνοι (Γαλλικά: Les Chouans) είναι μυθιστόρημα του Γάλλου μυθιστοριογράφου και θεατρικού συγγραφέα Ονορέ ντε Μπαλζάκ (1799-1850) που δημοσιεύθηκε το 1829 και περιλαμβάνεται στην ενότητα Σκηνές της στρατιωτικής ζωής της μυθιστορηματικής συλλογής του Ανθρώπινη κωμωδία, η οποία αποτελεί μια κοινωνική τοιχογραφία της γαλλικής κοινωνίας από τη Γαλλική Επανάσταση του 1789 έως τη σύγχρονη εποχή του.[1]

Το μυθιστόρημα διαδραματίζεται στη γαλλική περιοχή της Βρετάνης και σε ένα αληθινό ιστορικό σκηνικό αφηγείται μια φανταστική ιστορία αγάπης. Η υπόθεση εξελίσσεται κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου της εξέγερσης των Σουάνων το 1799 στη Φουζέρ.

Ο Μπαλζάκ συνέλαβε την ιδέα για το μυθιστόρημα κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στη Βρετάνη σε έναν οικογενειακό φίλο του το 1828. Ενθουσιασμένος από τους ανθρώπους και την ατμόσφαιρα της περιοχής, άρχισε να συλλέγει σημειώσεις και περιγραφές για μελλοντική χρήση. Το μυθιστόρημα δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1829 με τίτλο Ο τελευταίος Σουάνος ή η Βρετάνη το 1800 και υπήρξε η πρώτη εμπορική επιτυχία του Μπαλζάκ και το πρώτο δημοσιευθέν χωρίς ψευδώνυμο.[2]

Ιστορικό υπόβαθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σουάνοι σε ενέδρα
Μια σειρά εξεγέρσεων πραγματοποιήθηκε στην περιοχή της Βρετάνης μετά τη Γαλλική Επανάσταση.

Μετά την Γαλλική Επανάσταση, ομάδες φιλοβασιλικών θιασωτών του Οίκου των Βουρβόνων εξεγέρθηκαν ενάντια στη νέα κυβέρνηση. Μία ομάδα ήταν οι Σουάνοι της Βρετάνης, με επικεφαλής τον Ζαν Σουάν. Συμμάχησαν με τις αντεπαναστατικές δυνάμεις της Βανδέας που από το 1793 είχαν αρχίσει τον πόλεμο της Βανδέας. [3] Οι εξεγέρσεις καταπνίγηκαν από τις δημοκρατικές δυνάμεις και μέσα σε δύο χρόνια οι εξεγερμένοι είχαν ηττηθεί.[4]Ωστόσο, τα φιλοβασιλικά συναισθήματα δεν εξαφανίστηκαν και οι συρράξεις αναζωπυρώνονταν συνεχώς.

Στη Βρετάνη η διαμάχη ανάμεσα στις δύο πλευρές - «Μπλε» οι Επαναστάτες εναντίον των «Λευκών» Σουάνων - συνεχίστηκε ως Εξέγερση των Σουάνων, ακόμη και όταν ο Ναπολέων ανέλαβε την εξουσία το 1799. Οι δυνάμεις του Βοναπάρτη επενέβησαν και οι Σουάνοι ηττήθηκαν - αν και οι πολιτικές διαιρέσεις και η δυσαρέσκεια κράτησαν περισσότερο από έναν αιώνα.[5]

Στις αρχές του 19ου αιώνα, τα έργα του σερ Γουόλτερ Σκοτ ήταν πολύ δημοφιλή στη Γαλλία. Τα μυθιστορήματά του συγκινούσαν την κοινωνία, είχαν απήχηση στο πλατύ κοινό και αναδείκνυαν σημαντικές ιστορικές στιγμές.

Ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από το έργο του σερ Γουόλτερ Σκοτ (καθώς και από την Ιρλανδή συγγραφέα Μαρία Έντζγουορθ) και αποφάσισε να γράψει μυθιστορήματα χρησιμοποιώντας την ταραγμένη ιστορία της Γαλλίας ως λογοτεχνικό σκηνικό, με τον ίδιο τρόπο που είχε χρησιμοποιηθεί η ιστορία της Σκωτίας και της Ιρλανδίας από τον Σκοτ. [6] Μέχρι τότε, ο Μπαλζάκ είχε δημοσιεύσει μόνο διηγήματα ευπώλητα με ποικίλα ψευδώνυμα, βιβλία σχεδιασμένα για να ενθουσιάσουν τους αναγνώστες και να πουλήσουν αντίγραφα, χωρίς να αναγνωρίζονται από τη λογοτεχνική κριτική. [7]Επίσης, η ενασχόλησή του με τις εκδόσεις από το 1826 και οι αποτυχημένες κερδοσκοπικές επενδύσεις του τον είχαν αφήσει σε άσχημη οικονομική κατάσταση με πολλά χρέη. Ωστόσο, πίστευε στις ικανότητές του ως συγγραφέας και περίμενε την επιτυχία σε κάθε νέο του έργο.

Περίληψη υπόθεσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μαρί ντε Βερνέιγ συναντά τον μαρκήσιο ντε Μοντωράν και τη μαντάμ ντυ Γκουά.

Τον Σεπτέμβριο του 1799, κατά τη διάρκεια της Υπατείας, στα σύνορα της Νορμανδίας και της Βρετάνης, ένα σώμα του δημοκρατικού στρατό με επικεφαλής τον διοικητή Υλό δέχεται επίθεση από αγρότες της Βρετάνης, τους Σουάνους, οι οποίοι είχαν εξεγερθεί υπέρ της επιστροφής του βασιλιά.

Ο επαναστατικός επίτροπος Φουσέ θέλει να σταματήσει αυτή τη νέα εξέγερση στη Βρετάνη. Στέλνει την όμορφη κατάσκοπο Μαρί ντε Βερνέιγ για να παραπλανήσει τον χαρισματικό ηγέτη τους, τον μαρκήσιο ντε Μοντωράν. Πρέπει, με τη βοήθεια του Κορεντέν, συνεργάτη του Φουσέ, ενός φιλόδοξου και αδίστακτου αστυνομικού, να τον κάνει να πέσει στην παγίδα και να τον συλλάβουν.

Στην πρώτη τους συνάντηση, ο μαρκήσιος και η Μαρί ερωτεύονται. Γοητευμένη από αυτόν που πρέπει να εξουδετερώσει, η όμορφη κατάσκοπος ξεχνά τον στόχο της αποστολής της, την οποία είχε δεχθεί μόνο για να ξεφύγει από τη φτώχεια.

Αλλά ένας από τους αντάρτες μαθαίνει και αποκαλύπτει στον μαρκήσιο ότι η Μαρί είναι μια επικίνδυνη κατάσκοπος. Εξαγριωμένος, αυτός την προσβάλλει και την διώχνει. Οι δημοκρατικοί στρατιώτες στη συνέχεια σφαγιάζονται από τα στρατεύματα του Μοντωράν και η Μαρί γλυτώνει την τελευταία στιγμή από το θάνατο.

Η Μαρί καταλαβαίνει ότι ο μαρκήσιος έχει μάθει την αλήθεια. Για να του αποδείξει την αγάπη της, καταφέρνει να τον δει ξανά σε ένα χορό. Οι δύο εραστές καταφέρνουν να διαλύσουν οποιαδήποτε παρανόηση και να ομολογήσουν το πάθος τους. Θα παντρευτούν μόλις ο Μοντωράν καταθέσει τα όπλα. Τότε, ο Κορεντέν, που ανησυχεί μήπως αποτύχει η αποστολή τους, την εξαπατά κάνοντάς την να πιστέψει ότι ο μαρκήσιος αγαπά τη θανάσιμη αντίπαλό της, τη μαντάμ ντυ Γκουά και αυτή διατάζει τον διοικητή Υλό να καταστρέψει τους εξεγερμένους. Ανακαλύπτοντας την εξαπάτηση πολύ αργά, θυσιάζεται για να προσπαθήσει, χωρίς επιτυχία, να σώσει τον Μοντωράν με τον οποίο είχε παντρευτεί μερικές ώρες νωρίτερα. Πέθανε στο πλευρό του, το πρωί μετά τη νύχτα του γάμου τους.[8]

Ελληνικές μεταφράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Οι Σουάνοι ― ελλην. μετάφρ. (με τίτλο «Οι αντάρτες») Όθων Αργυρόπουλος (Δαρεμάς, 1964),
  • Οι Σουάνοι ― ελλην. μετάφρ. Άρης Αλεξάνδρου (Ηριδανός, 1984 / ημιτελής μετάφραση - συμπληρώθηκε από την Καίτη Δρόσου).

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. . «maxicours.com/se/cours/honore-de-balzac-presentation-de-la-comedie-humaine/». 
  2. . «britannica.com/topic/Les-Chouans». 
  3. . «britannica.com/event/Chouan». 
  4. . «inthevendee.com/tourism-leisure/the-vendee-wars/». 
  5. Crawford, Marion Ayton. "Translator's Introduction". The Chouans. 1829. Harmondsworth: Penguin Classics, 1972. ISBN 0-14-044260-X., p. 12
  6. Lukacs Georg (1969), The Historical Novel. Penguin Books. p. 92-96
  7. Robb, Graham. Balzac: A Biography. New York: W. W. Norton & Company, 1994. ISBN 0-393-03679-0., pp. 85–93.
  8. . «alalettre.com/balzac-oeuvres-les-chouans».