Λοράν Σβαρτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λοράν Σβαρτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Laurent Schwartz (Γαλλικά)
Γέννηση5 Μαρτίου 1915
16ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[1] ή Παρίσι[2]
Θάνατος4  Ιουλίου 2002[3][4][5]
14ο δημοτικό διαμέρισμα του Παρισιού[1] ή Παρίσι[2]
Τόπος ταφήςd:Q110360041 (48°51′10″ s. š., 1°48′24″ v. d.)[6]
ΕθνικότηταΕβραίοι[7]
ΨευδώνυμοLaurent-Marie Sélimartin[7]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[8][9]
Αγγλικά[8]
ΣπουδέςÉcole Normale Supérieure (1934–1937)[7]
Lycée Janson-de-Sailly (έως 1934)[7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός[10]
διδάσκων πανεπιστημίου
εντομολόγος
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Παρισιού (1953–1959)[7]
Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ (1944–1945)[11][7]
Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (1940–1942)[7]
Πολυτεχνική Σχολή (1959–1980)[7]
Πανεπιστήμιο Paris-Diderot (1980–1983)[7]
Πανεπιστήμιο του Νανσύ (1945–1953)[7]
Αξιοσημείωτο έργοSchwartz kernel theorem
Schwartz space
Schwartz–Bruhat function
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕνιαίο Σοσιαλιστικό Κόμμα
Πολιτική ιδεολογίατροτσκισμός
Οικογένεια
ΣύζυγοςMarie-Hélène Schwartz[7]
ΤέκναMarc-André Schwartz
Claudine Schwartz
ΓονείςAnselme Schwartz
ΑδέλφιαBertrand Schwartz
Daniel Schwartz
ΣυγγενείςPaul Pierre Lévy (πεθερός), Germain Debré (θείος)[6], Jacques Debré (θείος)[6], Ρομπέρ Ντεμπρέ (θείος)[6], Ζακ Ανταμάρ (granduncle)[12] και Μισέλ Ντεμπρέ (πρωτοξάδερφος)[7]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόεδρος (1960–1963, Comité Maurice-Audin)
Βραβεύσειςμετάλλιο Φιλντς (1950)
Heinz R. Pagels Human Rights of Scientists Award (1997)
Μεγάλο Βραβείο Μαθηματικών Επιστημών (1964)[7]
Prix de l'Etat (1964)
γενικός διαγωνισμός (1934)[7]
Prix Francoeur (1946)
Cours Peccot (1945)
d:Q117478118[13]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Λοράν-Μοΐζ Σβαρτς (γαλλικά: Laurent Schwartz, 5 Μαρτίου 1915 - 4 Ιουλίου 2002) ήταν Γάλλος μαθηματικός. Πρωτοστάτησε στη θεωρία των κατανομών[14], η οποία δίνει ένα σαφώς καθορισμένο νόημα σε αντικείμενα όπως η συνάρτηση δέλτα του Ντιράκ. Του απονεμήθηκε το μετάλλιο Φιλντς το 1950 για το έργο του στη θεωρία της κατανομής. Για αρκετά χρόνια δίδαξε στην Πολυτεχνική Σχολή.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λοράν Σβαρτς καταγόταν από εβραϊκή οικογένεια αλσατικής καταγωγής, με ισχυρό επιστημονικό υπόβαθρο: ο πατέρας του ήταν γνωστός χειρουργός, ο θείος του Ρομπέρ Ντεμπρέ (ο οποίος συνέβαλε στη δημιουργία της UNICEF) ήταν διάσημος παιδίατρος και ο προ-θείος του, ο Ζακ Χανταμάρ, ήταν διάσημος μαθηματικός.

Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής του στο Λύκειο Λουί-λε-Γκραν για να εισαχθεί στην École Normale Supérieure, ερωτεύτηκε τη Μαρί-Ελέν Λεβί, κόρη του στατιστικολόγου Πολ Λεβί, ο οποίος δίδασκε τότε στην Πολυτεχνική Σχολή. Παντρεύτηκαν το 1938. Αργότερα απέκτησαν δύο παιδιά, τον Μαρκ-Αντρέ και την Κλοντίν. Η Μαρί-Ελέν ήταν προικισμένη και στα μαθηματικά, καθώς συνέβαλε στη γεωμετρία των μοναδιαίων αναλυτικών χώρων και δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Λιλ.

Ο Άντζελο Γκεράτζιο αναφέρει ότι "τα μαθηματικά, η πολιτική και οι πεταλούδες" ήταν οι "τρεις μεγάλες του αγάπες"[15].

Παιδεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τους καθηγητές του, ο Σβαρτς ήταν άριστος μαθητής. Ήταν ιδιαίτερα προικισμένος στα λατινικά, τα ελληνικά και τα μαθηματικά. Ένας από τους δασκάλους του είπε στους γονείς του: "Προσέξτε, κάποιοι θα πουν ότι ο γιος σας έχει χάρισμα στις γλώσσες, αλλά τον ενδιαφέρει μόνο η επιστημονική και μαθηματική πτυχή των γλωσσών: πρέπει να γίνει μαθηματικός".

Το 1934 έγινε δεκτός στην École Normale Supérieure και το 1937 πήρε το πτυχίο της αγκρεγκασιόν[16].

Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως άνθρωπος με τροτσκιστικές τάσεις και εβραϊκή καταγωγή, η ζωή ήταν δύσκολη για τον Σβαρτς κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Έπρεπε να κρυφτεί και να αλλάξει την ταυτότητά του για να αποφύγει την απέλαση μετά την κατάληψη της Γαλλίας από τη ναζιστική Γερμανία. Εργάστηκε για το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου (το οποίο είχε μεταφερθεί στο Κλερμόν-Φεράν λόγω του πολέμου) με το όνομα Λοράν-Μαρί Σελιμαρτέν,ενώ η Μαρί-Έλεν χρησιμοποιούσε το όνομα Λενγκέ αντί για Λεβί. Σε αντίθεση με άλλους μαθηματικούς στο Κλερμόν-Φεράν, όπως ο Φελντμπάου, το ζευγάρι κατάφερε να ξεφύγει από τους Ναζί.

Μεταγενέστερη σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σβαρτς δίδαξε κυρίως στην Πολυτεχνική Σχολή, από το 1958 έως το 1980. Στο τέλος του πολέμου, πέρασε ένα χρόνο στη Γκρενόμπλ (1944), και στη συνέχεια, το 1945, εντάχθηκε στο Πανεπιστήμιο της Νανσί όπου πέρασε επτά χρόνια, κατόπιν συμβουλής των Ζαν Ντελσάρτ και Ζαν Ντιουντονέ,. Υπήρξε σημαντικός ερευνητής και δάσκαλος, με μαθητές όπως ο Μπερνάρ Μαλγκράνζ, ο Ζακ-Λουί Λιόν, ο Φρανσουά Μπρουχάτ και ο Αλεξάντερ Γκροτέντιεκ. Συνεργάστηκε με την επιστημονική Σχολή του Πανεπιστημίου του Παρισιού το 1952. Το 1958 έγινε καθηγητής στην Πολυτεχνική Σχολή, αφού αρχικά αρνήθηκε τη θέση αυτή. Από το 1961 έως το 1963 η Πολυτεχνική Σχολή του αναίρεσε το δικαίωμά να διδάσκει, επειδή είχε υπογράψει το Μανιφέστο των 121 για τον πόλεμο της Αλγερίας, μια χειρονομία που δεν εκτιμήθηκε από τη στρατιωτική διοίκηση της Πολυτεχνικής Σχολής. Ωστόσο, ο Σβαρτς άσκησε διαρκή επιρροή στα μαθηματικά της Πολυτεχνικής Σχολής, έχοντας αναδιοργανώσει τόσο τη διδασκαλία όσο και την έρευνα εκεί. Το 1965 ίδρυσε το Μαθηματικό Κέντρο Λοράν-Σβαρτς (Centre de mathématiques Laurent-Schwartz, CMLS) ως πρώτος διευθυντής του.

Το 1973 εξελέγη αντεπιστέλλον μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών και προήχθη σε πλήρες μέλος το 1975.

Μαθηματική κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1950 στο ICM, ο Σβαρτς ήταν εισηγητής στην ολομέλεια[15] και τιμήθηκε με το μετάλλιο Φιλντς για το έργο του στις διανομές. Ήταν ο πρώτος Γάλλος μαθηματικός που έλαβε το μετάλλιο Φιλντς. Λόγω της συμπάθειάς του για τον τροτσκισμό, ο Σβαρτς αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα στην προσπάθειά του να μεταβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες για να παραλάβει το μετάλλιο- ωστόσο, τελικά τα κατάφερε.

Η θεωρία των κατανομών ξεκαθάρισε τα (τότε) μυστήρια της συνάρτησης δέλτα του Ντιράκ και της συνάρτησης του μοναδιαίου βήματος[17]. Βοηθά στην επέκταση της θεωρίας των μετασχηματισμών Φουριέ και έχει πλέον κρίσιμη σημασία για τη θεωρία των μερικών διαφορικών εξισώσεων.

Επιστήμη στο ευρύ κοινό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του, ο Σβαρτς ασχολήθηκε ενεργά με την προώθηση της επιστήμης και την προσέγγισή της στο ευρύ κοινό. Ο Σβαρτς είπε: "Για ποιο λόγο υπάρχουν τα μαθηματικά; Τα μαθηματικά είναι χρήσιμα για τη φυσική. Η φυσική μας βοηθάει να κατασκευάζουμε ψυγεία. Τα ψυγεία φτιάχνονται για να φυλάσσονται αστακοί, και οι αστακοί βοηθούν τους μαθηματικούς που τους τρώνε και έτσι έχουν καλύτερες ικανότητες να κάνουν μαθηματικά, τα οποία είναι χρήσιμα για τη φυσική, η οποία μας βοηθάει να φτιάξουμε ψυγεία που..."[18].

Εντομολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η μητέρα του, η οποία ήταν παθιασμένη με τις φυσικές επιστήμες, μετέδωσε στον Λοράν την προτίμησή της για την εντομολογία. Η προσωπική του συλλογή 20.000 δειγμάτων λεπιδοπτέρων, που συνέλεξε κατά τη διάρκεια διαφόρων ταξιδιών του, κληροδοτήθηκε στο Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας (Muséum national d'histoire naturelle), στο Μουσείο Επιστημών της Λυών, στο Μουσείο της Τουλούζης και στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Alcide d'Orbigny στην Κοτσαμπάμπα (Βολιβία). Αρκετά είδη που ανακαλύφθηκαν από τον Σβαρτς φέρουν το όνομά του.

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Étude des sommes d'exponentielles réelles, Hermann, 1943[19], nouvelle édition 1959
  • Théorie des distributions, Hermann, 2 volumes, 1950/1951[20], nouvelle édition 1966
  • (en) Lectures on Complex Analytic Manifolds, Springer, 1986 (Lectures at the Tata Institute, Bombay 1955)
  • Séminaire Schwartz à Paris de 1953 à 1961 [21]
  • Méthodes mathématiques pour les sciences physiques, Hermann, 1961[22]
  • (en) Mathematics for the Physical Sciences, Hermann, 1966
  • Analyse mathématique, 2 volumes, Hermann, 1967
  • (en) Application of Distributions to the Theory of Elementary Particles in Quantum Mechanics, Gordon and Breach, 1968, 1988
  • (en) Radon Measures on Arbitrary Topological Spaces and Cylindrical Measures, Oxford University Press, 1973 (Tata Lectures)
  • Tenseurs, Hermann, 1975
  • Analyse hilbertienne, Hermann, 1979
  • Semi-martingales sur des variétés et martingales conformes sur des variétés analytiques complexes, Springer, 1980
  • (en) Geometry and Probability in Banach Spaces, Springer, 1981
  • Cours d’analyse, Hermann, 1981
  • Pour sauver l’université, Éditions du Seuil, 1983
  • (en) Semimartingales and Their Stochastic Calculus on Manifolds, Presses de l'Université de Montréal, 1984
  • Analyse, Hermann, 1998
  • Laurent Schwartz, Un mathématicien aux prises avec le siècle, Paris, Odile Jacob,[23] 1997, 528 p. ISBN 978-2-7381-0462-5

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Fichier des personnes décédées». Fichier des personnes décédées. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2023.
  2. 2,0 2,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jx20060512011. Ανακτήθηκε στις 29  Ιανουαρίου 2023.
  3. MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  4. (Αγγλικά) SNAC. w6tr040h. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. (Γαλλικά) Babelio. 55131. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 www.landrucimetieres.fr/spip/spip.php?article3617.
  7. 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10 7,11 7,12 7,13 MacTutor History of Mathematics archive.
  8. 8,0 8,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jx20060512011. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  9. CONOR.SI. 13759587.
  10. Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jx20060512011. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2023.
  11. Ανακτήθηκε στις 5  Ιουλίου 2019.
  12. rac.es/ficheros/doc/01208.pdf. σελ. 51.
  13. www.lajauneetlarouge.com/wp-content/uploads/2015/06/jr-131-bfm.pdf.
  14. Panagiotis, Krystallidis· User, Super. «Θεωρία Κατανομών». www.didaskaleio.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2022. 
  15. 15,0 15,1 A Guerraggio, Laurent Schwartz: political commitment and mathematical rigour, in Mathematical lives (Springer, Berlin, 2011), 157-164.
  16. «Agrégation : définition et diplôme - Ooreka». Ooreka.fr (στα Γαλλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2022. 
  17. «Σήματα και Συστήματα - Δρ. Μιχάλης Παρασκευάς - Επίκουρος Καθηγητής» (PDF). 
  18. "Site de D. Michel-Amadry". Αρχειοθετήθηκε 2012-07-12 at Archive.is.
  19. «American Mathematical Society». American Mathematical Society (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2022. 
  20. «American Mathematical Society». American Mathematical Society (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2022. 
  21. «Séminaire Schwartz». archive.wikiwix.com. Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2022. 
  22. «Bibliographie des publications de Laurent Schwartz». sites.mathdoc.fr. Ανακτήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2022. 
  23. Schwartz, Laurent (1997). Un mathématicien aux prises avec le siècle. Odile Jacob. ISBN 978-2-7381-0462-5.