Καλυβιανή Χανίων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Καλυβιανή
Καλυβιανή is located in Greece
Καλυβιανή
Καλυβιανή
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚρήτης
Περιφερειακή ΕνότηταΧανίων
ΔήμοςΚισσάμου
Δημοτική ΕνότηταΚισσάμου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΚρήτη
ΝομόςΧανίων

Η Καλυβιανή είναι οικισμός της Κοινότητας Γραμβουσής του δήμου Κισσάμου στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 136 κατοίκους. Βρίσκεται 6 χιλιόμετρα δυτικά από το Καστέλλι Κισσάμου και 49 από τα Χανιά και είναι κτισμένη σε υψόμετρο 50 μ.[1] στον δυτικό μύχο του κόλπου της Κισσάμου.

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη χερσόνησο βόρεια της Καλυβιανής, στη θέση Άη Σώστης βρισκόταν κατά την αρχαιότητα ιερό και εκεί τοποθετείται το αρχαίο πόλισμα Αγνείο.[2] Στη θέση Τύλιφος, στην λοφοσειρά ανάμεσα στην Καλυβιανή και τη Φαλάσαρνα βρέθηκε ελληνιστική επιγραφή 22 στίχων, η οποία αφορά προσπάθεια ειρήνης ανάμεσα στις αρχαίες πόλεις Φαλάσσαρνα και Πολυρρήνια.[3]

Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Caliviani, στην επαρχία Κισάμου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται ως Caliviani με 47 κατοίκους και ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 αναφέρει το χωριό επίσης ως Caliviani. Ο Ρόμπερτ Πάσλεϊ στα ταξίδια του στην Κρήτη αναφέρει την Καλυβιανή μαζί με άλλα χωριά της περιοχής με την ονομασία Μεσόγεια.[1]

Το 1881 ανήκε στον δήμο Μεσογείων και σύμφωνα με την απογραφή είχε μαζί με το Νιο Χωριό και τον Αζογυρές 385 χριστιανούς κατοίκους και 8 μουσουλμάνους κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 208 κατοίκους και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. Το 1920 υπαγόταν στον αγροτικό δήμο Αγίου Γεωργίου.[1] Το 1925 προσαρτήθηκε στην κοινότητα Λαρδά (από το 1940 και έπειτα Γραμβούσης), μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση το 1997, όταν εντάχθηκε στον δήμο Κισσάμου.[4]

Απογραφές πληθυσμού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:

Απογραφή 1900 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 208 102 128 133 146 155 139 132 114 136

Σημεία ενδιαφέροντος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το χωριό διατηρεί τον παραδοσιακό χαρακτήρα, με τις νεότερες κατασκευές να εξακολοθούν να κατασκευάζονται από πέτρα.[5] Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο και στο εσωτερικό της φέρει τοιχογραφίες, ψηφιδωτό και στεγάζει εκκλησιαστικό μουσείο. Στα Κουτουφιανά βρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου, κτισμένος το 1908. Δίπλα στον ναό στο παρελθόν λειτουργούσε σχολείο, ενώ σήμερα στεγάζεται εκεί το Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Κισσάμου.[6] Στην κορυφή λόφου σώζεται το καθολικό μονής αφιερωμένης στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Ο ναός χρονολογείται από τον 15ο αιώνα και στο εσωτερικό του σώζονται σπαράγματα τοιχογραφιών.[7]

Από την Καλυβιανή ξεκινάει χωματόδρομος μήκους 9,5 χιλιομέτρων, ο οποίος καταλήγει κοντά στην αβαθή λιμνοθάλασσα του Μπάλου, η οποία σχηματίζεται ανάμεσα στο ακρωτήριο Τηγάνι και τη χερσόνησο της Γραμβούσας.[5] Βόρεια του οικισμού εκτείνεται η παραλία της Καλυβιανής, η οποία είναι ελάχιστα ανεπτυγμένη τουριστικά.[8]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 426. 
  2. «Άγιος Σώστης». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  3. «ΤΥΛΙΦΟΣ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  4. «Καλυβιανή (Χανίων)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019. 
  5. 5,0 5,1 «Η Κίσσαμος». in.gr. 5 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020. 
  6. «Ενορία Αγίου Νικολάου Καλυβιανής». Ιερά Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020. 
  7. «Κοίμηση Θεοτόκου». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020. [νεκρός σύνδεσμος]
  8. «Παραλία Καλυβιανής - Ταξιδιωτικός Οδηγός Κρήτης». www.cretanbeaches.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020.