Ισαβέλλα της Αραγωνίας, βασίλισσα της Πορτογαλίας
Η Ισαβέλλα της Αραγωνίας, (Ισπανική γλώσσα : Isabel, 2 Οκτωβρίου 1470 - 23 Αυγούστου 1498) μέλος του Οίκου της Τραστάμαρα ήταν πριγκίπισσα της Αραγωνίας και της Καστίλης και με τον γάμο της έγινε βασίλισσα της Πορτογαλίας. Η Ισαβέλλα ήταν η μεγαλύτερη κόρη και παιδί των Καθολικών βασιλέων Φερδινάνδου Β΄ της Αραγωνίας και της Ισαβέλλας Α΄ της Καστίλης.[3] Γεννήθηκε κατά την βασιλεία του θείου της Ερρίκου Δ΄ της Καστίλης. Η μητέρα της είχε παντρευτεί τον Φερδινάνδο Β΄ χωρίς την άδεια του αδελφού της Ερρίκου Δ΄ και έτσι τα πρώτα έτη της η Ισαβέλλα της Αραγωνίας τα έζησε με την ένταση μεταξύ του Ερρίκου Δ΄ και της μητέρας της. Το 1474 απεβίωσε ο Ερρίκος Δ΄ και τον διαδέχθηκε η Ισαβέλλα Α΄, έτσι η Ισαβέλλα της Αραγωνίας έγινε διάδοχος.[4]
Κατά τα πρώτα έτη της βασιλείας της, η Ισαβέλλα Α΄ ενεπλάκη σε έναν πόλεμο διαδοχής, καθώς ο Ερρίκος Δ΄ είχε μόνο μία κόρη, την Ιωάννα, που όμως δεν την αναγνώριζε ως δική του. Οι φήμες την ήθελαν κόρη της γυναίκας του Ιωάννας των Αβίς από τον Μπελτράν και την αποκαλούσαν "Λα Μπελτρανέχα". Αυτή είχε νυμφευτεί ο Αλφόνσος Ε΄ της Πορτογαλίας και οι δύο τους διεκδικούσαν το στέμμα της Καστίλης, έτσι η Ισαβέλλα Α΄ και ο Φερδινάνδος Β΄ περιήλθαν σε πόλεμο με την Πορτογαλία.[5] Κατά τη διαμάχη, η νεαρή Ισαβέλλα της Αραγωνίας έγινε μάρτυς χαοτικών καταστάσεων: ήταν στη Σεγόβια, όταν η πόλη τέθηκε υπό τον έλεγχο του Αντρές δε Καμπρέρα. Όμως οι κάτοικοι, δυσαρεστημένοι από τη νέα διοίκηση, εξεγέρθηκαν και έλαβαν τον έλεγχο της πόλης. Τότε η 7ετής Ισαβέλλα της Αραγωνίας παγιδεύτηκε σε έναν πύργο του Κάστρου (ισπαν. Αλκάθαρ) για κάποιο διάστημα, ώσπου η μητέρα της επέστρεψε στη Σεγόβια και ανέλαβε τον έλεγχο της κατάστασης.[6]
Πρώτος γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
.jpg)
Ο πόλεμος έληξε με την "Συνθήκη του Αλκάσοβας" (1479). Μεταξύ των όρων ήταν οι εξής: 1. η πριγκίπισσα θα παντρευτεί τον εγγονό του Αλφόνσου Ε΄, τον Αλφόνσο, που ήταν 5 έτη μικρότερός της.[7] 2. Οι γονείς της θα πλήρωναν μία μεγάλη προίκα. 3. Η πριγκίπισσα θα διέμενε στην Πορτογαλία, ως εγγύηση ότι οι γονείς της θα ακολουθούσαν τους όρους της συνθήκης. Πράγματι ο Αλφόνσος το 1480 πήγε να ζήσει στην πόλη Μούρα με την εκ μητρός μάμμη του Βεατρίκη, δούκισσα του Βιζέου και στις αρχές του επομένου έτους ενώθηκε με τη 10ετή πριγκίπισσα.[8] Η Ισαβέλλα έζησε 3 χρόνια στην Πορτογαλία και στην συνέχεια επέστρεψε στην πατρίδα της.[9] Η πριγκίπισσα πέρασε ένα σημαντικό μέρος της νεότητάς της εκστρατεύοντας με τους γονείς της, που κατακτούσαν τα υπόλοιπα Μουσουλμανικά κρατίδια της νότιας Ισπανίας. Για παράδειγμα συνόδευσε τη μητέρα της στην αποδοχή της παράδοσης της πόλης Μπάθα της Γρανάδας.[10]
Παντρεύτηκε σε πρώτο γάμο τον πρίγκιπα Αλφόνσο, τον μοναδικό γιο και διάδοχο του βασιλιά της Πορτογαλίας Ιωάννη του Τέλειου με την σύζυγο του Ελεονώρα του Βιζέου.[11] Ο γάμος έγινε την άνοιξη του 1490 στην Σεβίλλη με προξενιό.[12][13] Η Ισαβέλλα έφτασε στην Μπαδαχόθ (19 Νοεμβρίου 1490) και έγινε δεκτή με ενθουσιασμό από τον θείο του μνηστήρα της τον μελλοντικό Εμμανουήλ Α΄ της Πορτογαλίας, την παντρεύτηκε έξι χρόνια μετά τον πρόωρο θάνατο του πρώτου συζύγου της. Η Ισαβέλλα συνάντησε τους γονείς της, τους Καθολικούς βασιλείς στην Έλβας (22 Νοεμβρίου 1490), την επόμενη μέρα συνάντησε την πεθερά της βασίλισσα Ελεονώρα στην Έβορα, επικυρώθηκε η συνθήκη του γάμου.[14] Ο γάμος της έφερε αμέσως μεγάλη ευτυχία και το ζεύγος έπεσε σε βαθιά ερωτική αγάπη.[15] Η Ισαβέλλα έγινε δημοφιλέστατη φυσιογνωμία στην Πορτογαλική αυλή λόγω της γνώσης της γλώσσας και των εθίμων της χώρας. Η ευτυχία αυτή έσπασε απότομα τον Ιούλιο του 1491 όταν ο νεαρός Αλφόνσος πέθανε σε ατύχημα με το άλογο του.[16][17]
Δεύτερος γάμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο θρήνος της ήταν τεράστιος, αργότερα άρχισε να πιστεύει ότι ο θάνατος του Αλφόνσου ήταν θεία τιμωρία επειδή οι γονείς της έκαναν διωγμούς στην Ισπανία εναντίον όλων των Εβραίων.[18] Οι γονείς την κάλεσαν να επιστρέψει στην Ισπανία, η ίδια το έκανε, ξεκίνησε απεργία πείνας και ορκίστηκε να μην παντρευτεί στην ζωή της κανέναν άλλον άντρα. Οι γονείς της προσπαθούσαν να της αλλάξει γνώμη αλλά ο πεθερός της Ιωάννης ο Τέλειος πέθανε (1495) και τον διαδέχθηκε ο πρώτος ξάδελφος της Εμμανουήλ Α΄ που ζήτησε αμέσως το χέρι της Ισαβέλλας.[19] Οι Καθολικοί βασιλείς του πρότειναν να τους δώσουν το χέρι της μικρότερης κόρης τους Μαρίας αλλά εκείνος το αρνήθηκε.[20] Το πρόβλημα υπήρχε στην μεταστροφή του Εμμανουήλ Α΄ υπέρ των Εβραίων, οι Καθολικοί βασιλείς συμφώνησαν να του δώσουν το χέρι της Ισαβέλλας με τον όρο να διώξει όλους τους Εβραίους από την Πορτογαλία. Ο Εμμανουήλ Α΄ συμφώνησε και παντρεύτηκε τελικά την Ισαβέλλα τον Σεπτέμβριο του 1497.[21][22]
Βασίλισσα της Πορτογαλίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Με τον δεύτερο γάμο της η Ισαβέλλα έγινε πριγκίπισσα των Αστουριών, τον Σεπτέμβριο του 1497 που αρρώστησε και πέθανε αιφνίδια ο αδελφός της Ιωάννης των Αστουριών έγινε διάδοχος στο Στέμμα της Καστίλης. Ο Φίλιππος Α΄ της Καστίλης σύζυγος της μικρότερης αδελφής της Ιωάννας της Τρελής διεκδίκησε και αυτός το Στέμμα αλλά η Ισαβέλλα είχε προτεραιότητα σαν μεγαλύτερη αδελφή. Οι Καθολικοί βασιλείς όρισαν διαδόχους τους την Ισαβέλλα και τον σύζυγο της Εμμανουήλ Α΄ της Πορτογαλίας, πήγαν στην Σαραγόσα με σκοπό να το επικυρώσουν στα Κορτές της Αραγωνίας.[23][24] Η διαδοχή σε μια γυναίκα επιτρεπόταν στην Καστίλη αλλά το Στέμμα της Αραγωνίας δεν το δέχτηκε, αν γεννούσε γιο θα μπορούσε να κληρονομήσει όλα τα βασίλεια.[25] Την εποχή που η Ισαβέλλα βρισκόταν στην Σαραγόσα με την βασιλική οικογένεια γέννησε γιο, το μοναδικό της παιδί με τον Εμμανουήλ Α΄ Ινφάντη Μιγκουέλ ντα Παζ (1498). Η επιβαρυμένη υγεία της από την συνεχή ασιτία και οι πολλές μετακινήσεις την εποχή της εγκυμοσύνης οδήγησαν σε περιπλοκές και στον θάνατο της μια ώρα μετά την γέννηση του γιου της.[26][27] Ο γιος της αναγνωρίστηκε αμέσως διάδοχος του θρόνου στην Πορτογαλία, την Καστίλη και την Αραγωνία.[28] Η Ισαβέλλα σύμφωνα με την επιθυμία της τάφηκε στην μονή της Αγίας Ισαβέλας στο Τολέδο με το ένδυμα της μοναχής.[29] Ο σύζυγος της Εμμανουήλ Α΄ έχασε με τον θάνατο της Ισαβέλλας τις ελπίδες του να γίνει βασιλιάς της Καστίλης, στηρίχτηκε στον γιο του που πέθανε όμως σε βρεφική ηλικία, στα δεύτερα γενέθλια του (1500).[30] Η μητέρα της που πέθανε έξι χρόνια αργότερα (1504) ζήτησε η σορός της κόρης της να μεταφερθεί στην Γρανάδα δίπλα από την δική της, τελικά δεν έγινε ποτέ.[31] Ο Εμμανουήλ Α΄ παντρεύτηκε κατόπιν την μικρότερη αδελφή της Ισαβέλλας Μαρία, με τον γάμο αυτό γεννήθηκε ο διάδοχος του Πορτογαλικού θρόνου Ιωάννης Γ΄ της Πορτογαλίας. Η Πορτογαλία και η Ισπανία θα ενωθούν τελικά την περίοδο 1580-1640 με τον Φίλιππο Β΄ της Ισπανίας, μητέρα του ήταν η Ισαβέλλα της Πορτογαλίας κόρη του Εμμανουήλ Α΄ και της Μαρίας.
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παντρεύτηκε πρώτα το 1490 τον Αλφόνσο των Αβίς πρίγκιπα της Πορτογαλίας. Δεν απέκτησαν απογόνους.
Το 1491 απεβίωσε ο Αλφόνσος και η Ισαβέλλα έκανε το 1497 δεύτερο γάμο, με τον Μανουέλ Α΄ των Αβίς βασιλιά της Πορτογαλίας. είχε τέκνο:
- Μιγκουέλ ντα Παζ 1498-1500, απεβ. 2 ετών.
Πρόγονοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 p10353.htm#i103526. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 «Kindred Britain»
- ↑ Rodrigues Oliveira 2010, σσ. 527, 533
- ↑ Downey 2014, σ. 132
- ↑ Downey 2014, σ. 144
- ↑ Downey 2014, σ. 304
- ↑ Rodrigues Oliveira 2010, σσ. 527, 533
- ↑ Rodrigues Oliveira 2010, σσ. 528, 534
- ↑ Downey 2014, σ. 305
- ↑ Downey 2014, σ. 304
- ↑ Rodrigues Oliveira 2010, σ. 526
- ↑ Fernández Álvarez 2003, p. 266
- ↑ Rodrigues Oliveira 2010, σ. 534
- ↑ Rodrigues Oliveira 2010, σ. 535
- ↑ Rodrigues Oliveira 2010, σσ. 527, 533
- ↑ Rodrigues Oliveira 2010, σ. 536
- ↑ Fernández Álvarez 2003, p. 366
- ↑ Downey 2014, σσ. 314-315
- ↑ Downey 2014, σ. 316
- ↑ Downey 2014, σ. 316
- ↑ Downey 2014, σσ. 369-370
- ↑ Fernández Álvarez 2003, σ. 382
- ↑ Fernández Álvarez 2003, σ. 386
- ↑ Fernández Álvarez 2003, σσ. 386-387
- ↑ Downey 2014, σ. 331
- ↑ Downey 2014, σ. 331
- ↑ Fernández Álvarez 2003, σ. 387
- ↑ Fernández Álvarez 2003, σ. 387
- ↑ Downey 2014, σ. 331
- ↑ Fernández Álvarez 2003, σ. 387
- ↑ Downey 2014, σ. 409
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Downey, Kirsten (2014). Isabella: the Warrior Queen. New York: Nan A. Talese/Doubleday.
- Fernández Álvarez, Manuel (2003). Isabel la Católica (in Spanish). Madrid: Espasa-Calpe, S.A.
- Rodrigues Oliveira, Ana (2010). Rainhas medievais de Portugal. Dezassete mulheres, duas dinastias, quatro séculos de História (in Portuguese). Lisbon: A esfera dos livros.
|