Επιχείρηση της Βαλτικής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Επιχείρηση της Βαλτικής (γνωστή και ως Αμυντική Επιχείρηση στη Λιθουανία και τη Λετονία) είναι μια επιχείρηση του Κόκκινου Στρατού που διήρκεσε από τις 22 Ιουνίου έως τις 9 Ιουλίου 1941 και διεξήχθη στο έδαφος της κατεχόμενης Λιθουανίας, Λετονίας και Εσθονίας, για την υπεράσπιση της Βαλτικής από την επίθεση του γερμανικού στρατού.

Τμήματα της επιχείρησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επιχείρηση αποτελείται από τρεις μικρότερες επιχειρήσεις:

Εκτέλεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι κύριοι σχηματισμοί του Κόκκινου Στρατού στην επιχείρηση ήταν το Βορειοδυτικό Μέτωπο και ο Στόλος της Βαλτικής, ενώ οι κύριες δυνάμεις εδάφους ήταν η 8η (υπό τον στρατηγό Π. Π. Σομπένικοφ), η 11η (υπό τον στρατηγό Μορόζοφ) και αργότερα η 27η στρατιά.

Η επιχείρηση ξεκίνησε αφού οι δυνάμεις στην Ειδική Στρατιωτική Επαρχία της Βαλτικής τέθηκαν σε συναγερμό το πρωί της 22ης Ιουνίου 1941 έπειτα από επίθεση - έκπληξη από τον γερμανική Στρατιά Βορρά, αποτελούμενη από την 18η και 16η Στρατιά Ξηράς, την 4η Ομάδα Πάντσερ και τμήματα της 3ης Ομάδας Πάντσερ, υποστηριζόμενοι από την Λουφτφλότε 1 (Αεροπορικός Στόλος 1).[1]

Στις 22 Ιουνίου, η Σοβιετική 8η Στρατιά είχε τοποθετηθεί στη βόρεια Λιθουανία και καλούταν να αντιμετωπίσει τον Γερμανικό 18ο Στρατό. Η Σοβιετική 11η Στρατιά υπερασπιζόταν το υπόλοιπο σύνορο της Λιθουανίας με την Ανατολική Πρωσία και επιχείρησε να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις του Γερμανικό 16ου Στρατού και της 4ης Ομάδας Πάντσερ.

Ενώ η Σοβιετική 8η Στρατιά υποχώρησε κατά μήκος της κατεύθυνσης ΓιέλγκαβαΡίγαΤάρτουΝάρβαΠσκοφ, η Σοβιετική 11η Στρατιά αρχικά προσπάθησε να διατηρήσει υπό τον έλεγχο του το μέτωπο ΚάουναςΒίλνιους, αλλά τελικά αναγκάστηκε να υποχωρήσει κατά μήκος της κατεύθυνσης Ντάουγκαβπιλς–Πσκοφ–Νόβγκοροντ. Αυτές οι υποχωρήσεις, αν και κόστισαν αρκετούς στρατιώτες και στρατιωτικό εξοπλισμό, γλίτωσαν το στράτευμα από το ενδεχόμενο περικύκλωσης του από τον γερμανικό στρατό, κάτι που το βίωσαν τα μέτωπα στον νότο. Οι υποχωρήσεις αυτές κατάφεραν να καθυστερήσουν επαρκώς την Στρατιά Βορρά, ώστε να δοθεί χρόνος για την προετοιμασία της άμυνας του Λένινγκραντ.

Η επιχείρηση δεν ήταν ενιαία και συνεχής υποχώρηση για τους Σοβιετικούς. Οι Σοβιετικοί επιχείρησαν αρκετές ανεπιτυχείς αντεπιθέσεις.[2]

Οι σχηματισμοί του Κόκκνιου Στρατού που πολέμησαν στην Επιχείρηση της Βαλτικής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σχηματισμοί του Κόκκινου Στρατού για την επιχείρηση της Βαλτικής ήταν οι παρακάτω:

  • 8η Στρατιά (υπό την ηγεσία του υποστράτηγου Πιότρ Σομπένικοφ)
    • 10η Στρατιά Τυφεκιοφόρων
      • 10η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
      • 48η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
      • 90η Μεραρχία <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
    • 11η Στρατιά Τυφεκιοφόρων
      • 11η Μεραρχία <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
      • 125η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
    • 12η Μηχανοποιημένη Στρατιά
      • 23η Μεραρχία Τεθωρακισμένων
      • 28η Μεραρχία Τεθωρακισμένων
      • 202η Μηχανοποιημένη Μεραρχία
    • 9η Ταξιαρχία Πυροβολικού Κατά Τεθωρακισμένων Οχημάτων
  • 11η Στρατιά (υπό την ηγεσία του αντιστράτηγου Βασίλι Μορόζοφ)
    • 16η Στρατιά Τυφεκιοφόρων
      • 5η Μεραρχία <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
      • 33η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
      • 188η Μεραρχία <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
    • 29η Στρατιά Τυφεκιοφόρων
      • 179η Μεραρχία <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
      • 184η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
    • 3η Μηχανοποιημένη Στρατιά
      • 2η Μεραρχία Τεθωρακισμένων
      • 5η Μεραρχία Τεθωρακισμένων
      • 84η Μηχανοποιημένη Μεραρχία
    • 23η Μεραρχία <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
    • 126η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
    • 128η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
  • 27η Στρατιά (υπό την ηγεσία του στρατηγού Νικολάι Μπερζάριν)
    • 22η Στρατιά Τυφεκιοφόρων
      • 180η Μεραρχία <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
      • 182η Μεραρχία <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
    • 24η Στρατιά <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
      • 181η Μεραρχία <a href="./3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων" rel="mw:WikiLink" data-linkid="207" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;3rd Separate Rifle Brigade&quot;,&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="new cx-link" id="mwpw" title="3η Ξεχωριστό Ταξιαρχίας Τυφεκιοφόρων">Τυφεκιοφόρων</a>
      • 183η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
  • 16η Μεραρχία Τουφεκίων
  • 67η Μεραρχία Τουφεκίων
  • 3η Ξεχωριστή Ταξιαρχία Τυφεκιοφόρων

Άλλοι σχηματισμοί που πολέμησαν στο μέτωπο:

  • 65η Στρατιά Τυφεκιοφόρων
    • 11η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
    • 16η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων
  • 5η Στρατιά Αλεξιπτωτιστών (2η, 10η και 201η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία)
  • Αεροπορική Δύναμη του Βορειοδυτικού Μετώπου (υπό την ηγεσία του Λ. Π. Ιόνοφ)[3]
    • 4η, 6η, 7η, 8η και 57η Μικτή Αεροπορική Μεραρχία
  • 10η Ταξιαρχία Πυροβολικού Κατά Τεθωρακισμένων Οχημάτων
  • 10η, 12η και 14η Ταξιαρχία Αεράμυνας
  • 110ο, 402ο και 429 Σύνταγμα Πυροβολικού Υψηλής Ισχύος
  • μονάδες και υπομονάδες στρατευμάτων υποστήριξης
  • 1η Στρατιά Βομβαρδιστικών Μεγάλου Εύρους της Εφεδρείας του Ανωτάτου Γενικού Επιτελείου (εφεδρείες Στάβκα)

Επακόλουθα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι Σοβιετικές δυνάμεις ηττήθηκαν και αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν. Η επόμενη επιχείρηση, σύμφωνα με την σοβιετική επίσημη ιστορία, ήταν η Στρατηγική Αμυντική Επιχείρηση του Λένινγκραντ (10 Ιουλίου - 30 Σεπτεμβρίου 1941) η οποία προσπάθησε να καθιερώσει μια σταθερή γραμμή κατά μήκος του μετώπου Νάρβα-Νόβγκοροντ.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Bishop 2005, σελ. 69.
  2. Glantz 2005, σελ. 70.
  3. Wagner 1973, σελ. 36.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bishop, Chris (2005). The Military Atlas of World War II. London: Igloo Books. ISBN 1-904687-53-9. 
  • Glantz, David M. (2005). Colossus reborn: The Red Army at war 1941-1943. Lawrence: University Press of Kansas. ISBN 0-7006-1353-6. 
  • Krivosheev, Grigori F. (1997). Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century. London: Greenhill Books. ISBN 1-85367-280-7. 
  • Wagner, Ray (1973). The Soviet Air Force in World War II: the official history. Melbourne: Wren Publishing. ISBN 0-85885-194-6.