Διαθεματικότητα/ Διατομεακότητα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Διαθεματικότητα ή διατομεακότητα είναι ένα κοινωνιολογικό αναλυτικό πλαίσιο για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι κοινωνικές και πολιτικές ταυτότητες των ομάδων και των ατόμων οδηγούν σε μοναδικούς συνδυασμούς διακρίσεων και προνομίων. Παραδείγματα αυτών των παραγόντων περιλαμβάνουν το κοινωνικό φύλο, την κάστα, το βιολογικό φύλο , τη φυλή, την εθνικότητα, την κοινωνική τάξη, τη σεξουαλικότητα, τη θρησκεία, την αναπηρία, το ύψος, την ηλικία, το βάρος [1] και τη φυσική εμφάνιση. Αυτές οι διασταυρωμένες και αλληλεπικαλυπτόμενες κοινωνικές ταυτότητες μπορεί να συμβάλουν τόσο στην ενδυνάμωση όσο και στην καταπίεση.[2][3] Ωστόσο, δεν έχουν γίνει πολλές αξιόλογες ποσοτικές έρευνες για να υποστηριχθούν ή να υπονομευτούν οι πρακτικές χρήσεις της διαθεματικότητας/ διατομεακότητας. [4]

Η διαθεματικότητα/ διατομεακότητα διευρύνει το πεδίο του πρώτου και του δεύτερου φεμινιστικού κύματος, το οποίο επικεντρώθηκε σε μεγάλο βαθμό στις εμπειρίες των λευκών, μεσαίας κοινωνικής τάξη και cisgender γυναικών,[5] για να συμπεριλάβει τις διαφορετικές εμπειρίες γυναικών χρώματος, φτωχών γυναικών, μεταναστριών και άλλων ομάδων. Ο διαθεματικός/ διατομεακός φεμινισμός αποσκοπεί στον διαχωρισμό του από τον λευκό φεμινισμό αναγνωρίζοντας τις διαφορετικές εμπειρίες και ταυτότητες των γυναικών. [6]

Ο όρος διαθεματικότητα ή διατομεακότητα (intersectionality) δημιουργήθηκε από την Kimberlé Crenshaw το 1989.[7] Περιγράφει πώς τα αλληλεπιδρούντα συστήματα εξουσίας επηρεάζουν αυτούς που είναι πιο περιθωριοποιημένοι στην κοινωνία. [8] Οι ακτιβιστές και οι ακαδημαϊκοί χρησιμοποιούν το δεδομένο πλαίσιο για να προωθήσουν την κοινωνική και πολιτική ισότητα. [6] Η διαθεματικότητα/ διατομεακότητα αντιτίθεται στα αναλυτικά συστήματα που αντιμετωπίζουν κάθε άξονα της καταπίεσης μεμονωμένα. Σε αυτό το πλαίσιο, για παράδειγμα, οι διακρίσεις κατά των μαύρων γυναικών δεν μπορούν να εξηγηθούν ως ένας απλός συνδυασμός μισογυνισμού και ρατσισμού, αλλά ως κάτι πιο σύνθετο. Η διαθεματικότητα/ διατομεακότητα προσεγγίζει θέματα σχετικά της τριπλής καταπίεσης, η οποία αναφέρεται στην καταπίεση που σχετίζεται με το να είσαι φτωχή ή μετανάστρια γυναίκα χρώματος.

Η κριτική που ασκείται περιλαμβάνει την τάση του πλαισίου να αντιλαμβάνεται τα άτομα ως εξειδικευμένους δημογραφικούς παράγοντες,[8] και τη χρήση του ως ιδεολογικό εργαλείο κατά των άλλων φεμινιστικών θεωριών.[9] Η κριτική που έχει ασκηθεί αναφέρεται στο πλαίσιο ως αμφιλεγόμενο και χωρίς καθορισμένους στόχους. Επειδή βασίζεται στην θεωρία της στάσης, η κριτική τοποθέτηση υποστηρίζει ότι η έμφαση στις υποκειμενικές εμπειρίες μπορεί να οδηγήσει σε αντιφάσεις και την αδυναμία να εντοπιστούν οι κοινές αιτίες της καταπίεσης. Μια ανάλυση ακαδημαϊκών άρθρων που δημοσιεύθηκαν μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019 διαπίστωσε ότι δεν υπάρχουν ευρέως υιοθετημένες ποσοτικές μέθοδοι για να ερευνήσουν τα ερωτήματα ερευνών που ενημερώνονται από τη διαθεματικότητα/ διατομεακότητα, ούτε συστάσεις για τις βέλτιστες αναλυτικές πρακτικές για μελλοντικές έρευνες. [10] Μια ανάλυση ακαδημαϊκών άρθρων που δημοσιεύθηκαν μέχρι τον Μάιο του 2020 διαπίστωσε ότι η διαθεματικότητα/ διατομεακότητα αποτελεί συχνά αντικείμενο σύγχισης όταν επιχειρείται ο συνδυασμός της θεωρία με την ποσοτική μεθοδολογία. [4] Το 2022, προτάθηκε μια ποσοτική προσέγγιση στην διαθεματικότητα/ διατομεακότητα με βάση τη θεωρία των πληροφοριών και συγκεκριμένα τις συνδυαστικές πληροφορίες: σε αυτή την πλαισίωση, η διαθεματικότητα/ διατομεακότητα γίνεται αντιληπτή από τις πληροφορίες σχετικά με κάποιο πόρισμα (π.χ. εισόδημα, κλπ.) το οποίο μπορεί να γίνει κατανοητό μόνο όταν ληφθούν υπόψη πολλαπλές πτυχές της ταυτότητας (π.χ. φυλή και βιολογικό φύλο) και γνωρίζοντάς τες συνδυαστικά, και το οποίο δεν μπορεί να διεξαχθεί από την μεμονωμένη ανάλυση των στοιχείων της ταυτότητας όταν αυτά εξετάζονται ξεχωριστά. [11]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Deckha, M. (November 2008). «Intersectionality and posthumanist visions of equality». Wisconsin Journal of Law, Gender & Society XXIII (2). https://wjlgs.law.wisc.edu/2008/volume-xxiii-no-2/. 
  2. ↑ Holley, Lynn C.; Mendoza, Natasha S.; Del-Colle, Melissa M.; Bernard, Marquita Lynette (2 April 2016). «Heterosexism, racism, and mental illness discrimination: Experiences of people with mental health conditions and their families». Journal of Gay & Lesbian Social Services 28 (2): 93–116. doi:10.1080/10538720.2016.1155520. 
  3. ↑ Zinn, Maxine Baca; Dill, Bonnie Thornton (1996). «Theorizing Difference from Multiracial Feminism». Feminist Studies 22 (2): 321–331. doi:10.2307/3178416. ProQuest 233181156 Πρότυπο:Gale. https://philarchive.org/rec/ZINTDF. 
  4. ↑ 4,0 4,1 Bauer, Greta R.; Churchill, Siobhan M.; Mahendran, Mayuri; Walwyn, Chantel; Lizotte, Daniel; Villa-Rueda, Alma Angelica (June 2021). «Intersectionality in quantitative research: A systematic review of its emergence and applications of theory and methods» (στα αγγλικά). SSM - Population Health 14: 100798. doi:10.1016/j.ssmph.2021.100798. PMID 33997247. 
  5. ↑ bell hooks (2015). Ain't I a woman: Black women and feminism (2nd έκδοση). New York: Routledge. ISBN 978-1-138-82148-4. 
  6. ↑ 6,0 6,1 «What Does Intersectional Feminism Actually Mean?». International Women's Development Agency. 11 Μαΐου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Απριλίου 2019. 
  7. ↑ Cooper, Brittney (2016). «Intersectionality». Στο: Disch, Lisa· Hawkesworth, Mary. The Oxford Handbook of Feminist Theory. Oxford University Press. σελίδες 385–406. doi:10.1093/oxfordhb/9780199328581.013.20. ISBN 978-0-19-932858-1. 
  8. ↑ Downing, Lisa (November 2018). «The body politic: Gender, the right wing and 'identity category violations'». French Cultural Studies 29 (4): 367–377. doi:10.1177/0957155818791075. http://pure-oai.bham.ac.uk/ws/files/53670526/Downing_August_Pre_Pub_Body_politic_article.pdf. 
  9. ↑ Tomlinson, Barbara (Summer 2013). «To Tell the Truth and Not Get Trapped: Desire, Distance, and Intersectionality at the Scene of Argument». Signs: Journal of Women in Culture and Society 38 (4): 993–1017. doi:10.1086/669571. 
  10. ↑ Guan, Alice; Thomas, Marilyn; Vittinghoff, Eric; Bowleg, Lisa; Mangurian, Christina; Wesson, Paul (December 2021). «An investigation of quantitative methods for assessing intersectionality in health research: A systematic review». SSM - Population Health 16: 100977. doi:10.1016/j.ssmph.2021.100977. PMID 34869821. 
  11. ↑ Varley, T. F., & Kaminski, P. (2022). Untangling Synergistic Effects of Intersecting Social Identities with Partial Information Decomposition. Entropy, 24(10), Article 10. https://doi.org/10.3390/e24101387

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Intersectionality στο Wikimedia Commons


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Διαθεματικότητα/_Διατομεακότητα&oldid=10544608"