Δεκέβαλος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Δεκέβαλος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1ος αιώνας
Θάνατος106[1][2]
Βελκέστι
Αιτία θανάτουαπώλεια αίματος
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία[3]
Χώρα πολιτογράφησηςΔακία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΓονείςScorilo
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαβασιλιάς της Δακίας
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Δεκέβαλος (Decebal, 55-60 - 106) ήταν ο τελευταίος βασιλιάς της Δακίας. Είναι γνωστός για το ότι πολέμησε σε τρεις πολέμους, με διαφορετική επιτυχία, κατά δύο αυτοκρατόρων στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Μετά την επιδρομή νότια πέρα από τον Δούναβη, κατανίκησε την ρωμαϊκή εισβολή επί βασιλείας Δομιτιανού, εξασφαλίζοντας περίοδο ανεξαρτησίας, κατά τη διάρκεια της οποίας ο Δεκέβαλος παγίωσε την κυριαρχία του. Την εποχή που ανέβηκε στον Ρωμαϊκό θρόνο ο Τραϊανός ο Ρωμαικός στρατός επιτέθηκε στους Δάκες με στόχο να προστατέψει τα Ρωμαϊκά σύνορα της Μοισίας. Ο Δεκέβαλος ηττήθηκε (102 π.Χ.), η αδελφή του υπήχθη και παντρεύτηκε έναν Ρωμαίο Ευγενή, μερικοί ιστορικοί ισχυρίζονται ότι ο Ρωμαίος σφετεριστής Ρεγαλιανός ήταν απόγονος του. [4] Παρέμεινε υποτελής αλλά εξακολουθούσε να είναι ανεξάρτητος και προχώρησε σε νέες εξεγέρσεις με αποτέλεσμα να εισβάλει ο Τραϊανός και να ισοπεδώσει την πρωτεύουσα του Σαρμιζεγκετούσα. Ο Δεκέβαλος προχώρησε σε Αυτοκτονία για να μην πέσει στα χέρια των Ρωμαίων.

Πόλεμοι με τον Δομιτιανό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Την εποχή που πέθανε ο βασιλιάς Βυρεβίστας η Δακία διασπάστηκε σε τέσσερα μικρότερα κρατίδια. Δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με τα νεανικά χρόνια του Δεκέβαλου, μεγάλωσε στην αυλή του βασιλιά Ντιράς ο οποίος διεκδίκησε την βασιλεία σε όλους τους Δακικούς πληθυσμούς. Μια αρχαία Δακική επιγραφή με τον τίτλο "Δεκέβαλο περ Σκορδίλο" οδήγησε τους ιστορικούς στο συμπέρασμα ότι ο Δεκέβαλος ήταν γιος του Σκορδίλο. Ο Λουτσιάν Μπόια συσχέτισε την πληροφορία αυτή ως "παιδικό αστείο" αλλά πολλοί ιστορικοί την πήραν στα σοβαρά.[5] Ο Ιορδάνης ο Αλανός έγραψε ότι ο Σκορίλο ήταν βασιλιάς των Αλανών πριν τον Ντιράς, πιθανότατα μεγαλύτερος αδελφός του.[6] Ο Ντιράς συνεπώς ήταν θείος του Δεκέβαλου και ο ίδιος μεγάλωσε στην αυλή του.[7] Ο στρατός των Δακών επιτέθηκε υπό τον βασιλιά Ντιράς στην καλά οχυρωμένη Ρωμαική επαρχία της Μοισίας η οποία βρισκόταν νότια από τον Δούναβη (86 μ.Χ.). Ο στρατηγός της επίθεσης καταγράφεται ως "Δορπανεύς", σύμφωνα με μερικούς ιστορικούς ήταν ο ίδιος ο Δεκέβαλος, με άλλους δεν ήταν.[8][9][10] Οι σύγχρονοι ιστορικοί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ήταν ο ίδιος ο Δεκέβαλος.[11] Οι Δάκιοι νίκησαν και θανάτωσαν τον Ρωμαίο κυβερνήτη της Μυσίας Όππιο Σαβίνο αναγκάζοντας τον αυτοκράτορα Δομητιανό να στείλει περισσότερα στρατεύματα στην περιοχή. Ο Δομητιανός έφτασε κατόπιν αυτοπροσώπως για να αρχίσει τις διαπραγματεύσεις, τον συνόδευσε ο αρχηγός της Πραιτωριανής φρουράς Κορνήλιος Φούσκους.[12] Ο Δομητιανός έδιωξε τους Δάκες από την Μοισία, κατόπιν επέστρεψε στην Ρώμη για να γιορτάσει τον θρίαμβο αφήνοντας στα Βαλκάνια τον Φούσκους για να συνεχίσει τις επιχειρήσεις. Ο Φούσκους επιχείρησε να κατακτήσει την χώρα τον Δακών πάνω από τον Δούναβη αλλά στις "Σιδηρές Πύλες της Τρανσυλβανίας", υπέστη συντριπτική ήττα από τους Δάκες με αρχηγό τον Δεκέβαλο και ο ίδιος σκοτώθηκε. Ο γηραιός Ντιράς παραιτήθηκε κατόπιν από τον θρόνο της Δακίας, τον διαδέχθηκε ο ικανότατος ανεψιός του Δεκέβαλος. Ο Δίων Κάσσιος περιγράφει τον Δεκέβαλο ως εξής:

"Ο άνδρας αυτός κατείχε πλήρως την πολεμική τέχνη, γνώριζε πότε θα επιτεθεί και την κατάλληλη στιγμή που θα υποχωρήσει, ήταν ειδικός στις ενέδρες και γνώριζε όχι μόνο πως θα πανηγυρίσει την νίκη αλλά και πως θα διαχειριστεί την ήττα. Με τον τρόπο αυτό έγινε για μεγάλο χρονικό διάστημα άξιος ανταγωνιστής των Ρωμαίων".[13]

Ο Δομητιανός έστειλε έναν νέο στρατηγό τον Ιουλιανό για να αντιμετωπίσει τους Δάκες αλλά αναγκάστηκε να τον ανακαλέσει επειδή επαναστάτησαν οι φυλές κατά μήκος του Ρήνου, παράλληλα τον συνέτριψαν οι Μαρκομάννοι και οι Σαρμάτες. Ο Δομητιανός αναγκάστηκε να ζητήσει την σύναψη ειρήνης με τον Δεκέβαλο, δέχτηκε να του πληρώσει ετήσιο φόρο για να διακόψουν οι Δάκες τις επιδρομές. Ο Δεκέβαλος έστειλε στην Ρώμη τον αδελφό του Διέγη για να παραλάβει για λογαριασμό του την αναγνώριση του βασιλικού τίτλου.[14] Οι μεγάλες νίκες του Δεκέβαλου αύξησαν σημαντικά την ισχύ και την φήμη του, η αυλή του έγινε το καταφύγιο όλων των δυσαρεστημένων από την Ρωμαϊκή αυτοκρατορία.[15][16]

Πτώση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αυτοκτονία του Δεκέβαλου όπως απεικονίζεται στην Στήλη του Τραϊανού

Με την άνοδο του στον θρόνο ο Τραϊανός ενίσχυσε σημαντικά τις οχυρώσεις του νότια του Δούναβη κατά μήκος των συνόρων με την Δακία. Ο Δίων Κάσσιος έγραψε ότι "αγανάκτησε από τα ετήσια ποσά που τους πλήρωνε και την μεγάλη άνοδο της υπεροψίας τους".[17] Οι ενισχυμένες δυνάμεις του Τραϊανού πέρασαν βόρεια του Δούναβη (101) αλλά αποκρούστηκαν από τους Δάκες, ο Δεκέβαλος έστειλε αποστολή στον Τραϊανό αλλά εκείνος αρνήθηκε προσωπική συνάντηση. Στην μάχη που ακολούθησε οι Δάκες ηττήθηκαν αλλά προκάλεσαν μεγάλες απώλειες στους Ρωμαίους.[18] Ο Δεκέβαλος επιτέθηκε αιφνίδια στην Μυσία αλλά συνετρίβη (102 μ.Χ.). Οι Ρωμαίοι εισέβαλαν στην Δακία και τον ανάγκασαν να κλείσει ειρήνη με σκληρούς όρους, τους παραχώρησε όλες τις περιοχές γύρω από τον Δούναβη αλλά του επέτρεψαν να διατηρήσει τον τίτλο του βασιλιά. Ο Δεκέβαλος δεν είχε στόχο να τηρήσει τους όρους και να μείνει υποτελής στους Ρωμαίους, ξεκίνησε νέες επιδρομές και παρείχε φιλοξενία σε Ρωμαίους δραπέτες.[19] Ακολούθησε απ΄ευθείας επίθεση στους Ρωμαίους, ο Τραϊανός που έκπληκτος δεν περίμενε αυτή την εξέλιξη βάδισε με τον στρατό του. Ο Δεκέβαλος συνέχισε απτόητος τις επιθέσεις και μελέτησε ένα σχέδιο για την δολοφονία του ίδιου του Τραϊανού.[20] Η συνομωσία απέτυχε, ο Πομπήιος Λογγίνος που είχε συλληφθεί ως όμηρος για να εκβιάσει τον αυτοκράτορα αυτοκτόνησε.[21] Ο Τραϊανός ξεκίνησε επίθεση με έναν τεράστιο στρατό, ζήτησε από τον Δεκέβαλο να παραδοθεί αλλά εκείνος το αρνήθηκε.[22] Ο Τραϊανός επιτέθηκε και στην Δακία και κατέλαβε την ίδια την πρωτεύουσα των Δακών Σαρμιζεγκετούσα και όλη την περιοχή γύρω από αυτή. Ο Δεκέβαλος με την οικογένεια του δραπέτευσαν στα Καρπάθια Όρη, οι οπαδοί του δεν σταμάτησαν ποτέ να αντιστέκονται στους Ρωμαίους.[23] Τα Ρωμαϊκά στρατεύματα τον καταδίωξαν και τον περικύκλωσαν, ο ίδιος αυτοκτόνησε για να μην πέσει στα χέρια τους, η Στήλη του Τραϊανού παριστάνει αναλυτικά την αυτοκτονία του.[24] Η στήλη παρουσιάζει επίσης έναν Ρωμαίο ιππέα τον Τιβέριο Κλαύδιο Μάξιμο ο οποίος τον πλησίασε ενώ ήταν ακόμα ζωντανός.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118679090. Ανακτήθηκε στις 17  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ «Decebalus» (Ρωσικά)
  3. ↑ «Decebalus» (Ρωσικά)
  4. ↑ Speidel, Michael (1970). "The Captor of Decebalus a New Inscription from Philippi". The Journal of Roman Studies. 60: 142–153
  5. ↑ Lucian Boia, History and Myth in Romanian Consciousness, Central European University Press, Budapest, 2001, σ. 221
  6. ↑ Ion Grumeza, Dacia: Land of Transylvania, Cornerstone of Ancient Eastern Europe, University Press of America, 2009, σ. 72
  7. ↑ Mihai Bǎrbulescu et al, The History of Transylvania: (Until 1541), Romanian Cultural Institute, 2005, σ. 88
  8. ↑ Hildegard Temporini, Wolfgang Haas, Politische Geschichte: (Provinzen und Randvölker: Griechischer Balkanraum; Kleinasien), Walter de Gruyter, 1979, σ. 167
  9. ↑ Constantin Olteanu, The Romanian armed power concept: a historical approach, Military Pub. House, 1982, σ. 39
  10. ↑ Romania: Pages of History, Volume 4, AGERPRES Publishing House., 1979, σ. 75
  11. ↑ Ioana A. Oltean, Dacia: Landscape, Colonization and Romanization, Routledge, 2007, σσ. 49-50
  12. ↑ Brian W. Jones, The Emperor Domitian, Routledge, 1992, σ. 138
  13. ↑ https://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Cassius_Dio/67*.html
  14. ↑ Brian W. Jones, The Emperor Domitian, (London: Routledge, 1992), σ. 150
  15. ↑ Michael Schmitz, The Dacian Threat, 101-106 AD. Armidale, Australia: Caeros Pty, 2005, σ. 9
  16. ↑ Julian Bennett, Trajan: Optimus Princeps: A Life and Times: Routledge, London, 1997, σ. 86
  17. ↑ Julian Bennett, Trajan: Optimus Princeps: A Life and Times: Routledge, London, 1997, σ. 87
  18. ↑ Julian Bennett, Trajan: Optimus Princeps: A Life and Times: Routledge, London, 1997, σ. 93
  19. ↑ Julian Bennett, Trajan: Optimus Princeps: A Life and Times: Routledge, London, 1997, σσ. 98-100
  20. ↑ Julian Bennett, Trajan: Optimus Princeps: A Life and Times: Routledge, London, 1997, σσ. 98-100
  21. ↑ Julian Bennett, Trajan: Optimus Princeps: A Life and Times: Routledge, London, 1997, σσ. 98-100
  22. ↑ Julian Bennett, Trajan: Optimus Princeps: A Life and Times: Routledge, London, 1997, σσ. 98-100
  23. ↑ Julian Bennett, Trajan: Optimus Princeps: A Life and Times: Routledge, London, 1997, σσ. 98-100
  24. ↑ M Spiedel - JRS 60, σσ. 142-153

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Latham, Robert Gordon (1854). "On the Name and Nation of the Dacian King Decebalus, with Notices of the Agathyrsi and Alani". Transactions of the Philological Society (6).
  • Speidel, M. (1984), Roman Army Studies, σσ. 173–187.
  • Lucian Boia, History and Myth in Romanian Consciousness, Central European University Press, Budapest, 2001
  • Michael Schmitz, The Dacian Threat, 101-106 AD. Armidale, Australia: Caeros Pty, 2005
  • Julian Bennett, Trajan: Optimus Princeps: A Life and Times: Routledge, London, 1997
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Δεκέβαλος&oldid=10386196"