Γιάβοριβ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 49°56′49″N 23°23′35″E / 49.94694°N 23.39306°E / 49.94694; 23.39306

Γιάβοριβ

Σημαία
Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Γιάβοριβ
49°56′49″N 23°23′35″E
ΧώραΟυκρανία
Διοικητική υπαγωγήYavoriv Raion
Έκταση23,35 km²
Υψόμετρο296 μέτρα
Πληθυσμός12.785 (2022)[1]
Ταχ. κωδ.81000
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Γιάβοριβ (ουκρανικά: Яворів‎‎, πολωνικά: Jaworów‎‎, γίντις: יאַוואָראָוו, γερμανικά: Jaworiw‎‎) είναι πόλη στο Όμπλαστ Λβιβ της δυτικής Ουκρανίας, η οποία απέχει περίπου 15 χιλιόμετρα από τα πολωνικά σύνορα. Είναι το διοικητικό κέντρο του Ραγιόν Γιάβοριβ και βρίσκεται περίπου 50 χλμ. δυτικά της πρωτεύουσας της περιφέρειας, Λβιβ. Ο πληθυσμός του είναι περίπου 12,785 κάτοικοι (εκτ. 2022).

Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται ο οικισμός Σκλο με θειούχες πηγές.[2]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε γραπτά έγγραφα το 1436. Έλαβε δικαιώματα του Μαγδεβούργου το 1569, από τον Πολωνό Βασιλιά Σιγισμούνδο Β΄ Αύγουστο. Το Γιαβόρουφ ήταν μια βασιλική πόλη της Πολωνίας. Ήταν μια αγαπημένη κατοικία του Βασιλιά Γιαν Γ΄ Σομπιέσκι.[2] Το 1675, ο Γιαν Γ΄ υπέγραψε την Πολωνο-Γαλλική Συνθήκη του Γιαβόρουφ στην πόλη[3] και εκεί έλαβε επίσης τα συγχαρητήρια από τον Πάπα για την επιτυχία του εναντίον των Τούρκων στη Βιέννη (1683) και επικύρωσε τη σύσταση της Συμμαχίας του Ιερού Συνασπισμού το 1684.[4]

Μέχρι τον πρώτο διαμελισμό της Πολωνίας, το Γιαβόρουφ ήταν ένα σημαντικό κέντρο εμπορίου, που βρισκόταν κατά μήκος της κύριας εμπορικής διαδρομής από το Γιαρόσουαφ στο Λβουφ. Το 1772 προσαρτήθηκε από την Μοναρχία των Αψβούργων και συμπεριλήφθηκε στη νεοσύστατη Αυστριακή Γαλικία, όπου παρέμεινε μέχρι τα τέλη του 1918. Στη Γαλικία, ήταν η έδρα μιας κομητείας, με πληθυσμό σχεδόν 11.000 κατοίκους (Πολωνοί, Εβραίοι, Ουκρανοί και Τσέχοι).

Άποψη της πόλης από τις αρχές του 20ου αιώνα

Στην αμέσως μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο περίοδο, η περιοχή του Γιαβόρουφ έγινε μάρτυρας των μαχών του Πολωνο-Ουκρανικού Πολέμου. Μετά τον πόλεμο, η πόλη έγινε μέρος της Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας, όπου παρέμεινε μέχρι την κοινή γερμανοσοβιετική εισβολή στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Σεπτέμβριο του 1939. Οι Εβραίοι του χωριού ήταν έμποροι ή τεχνίτες. Υπήρχε μια συναγωγή.

Κατά την εισβολή στην Πολωνία, στις 14-16 Σεπτεμβρίου 1939, οι Πολωνοί νίκησαν τους Γερμανούς εισβολείς στη Μάχη του Γιαβόρουφ. Παρά τη νίκη, η πόλη σύντομα έπεσε στα χέρια των Σοβιετικών, και ήταν υπό σοβιετική κατοχή από το 1939 έως το 1941, και στη συνέχεια υπό γερμανική κατοχή μέχρι το 1944.

Ο εβραϊκός πληθυσμός πριν από τη γερμανική κατοχή στις 26 Ιουνίου 1941 ήταν περίπου 3.000. Αρκετές εκατοντάδες Εβραίοι στάλθηκαν σε τοπικά στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας ή στο στρατόπεδο εξόντωσης Μπέλζεκ. Μερικοί μεταφέρθηκαν σε ένα στρατόπεδο εργασίας στο Λβιβ.[5] 

Το 1944, η πόλη ξανακαταλήφθηκε από τους Σοβιετικούς και το 1945 τελικά προσαρτήθηκε από την Πολωνία από τη Σοβιετική Ένωση.

Μετά τον πόλεμο, η Σοβιετική Έκτακτη Κρατική Επιτροπή ανέφερε ότι περισσότερα από 4.900 άτομα, στην πλειονότητά τους Εβραίοι, είχαν σκοτωθεί στο Γιάβοριβ, επιπλέον αυτών που στάλθηκαν στο Μπέλζεκ. Μόνο περίπου 20 από τους Εβραίους της πόλης πιστεύεται ότι επέζησαν.[6]

Στις 27 Μαΐου 1947, ο Ουκρανικός Επαναστατικός Στρατός ανατίναξε το άγαλμα του Λένιν.[7]

Στις δεκαετίες μεταξύ του 1960 και του 1990 η πόλη ήταν κέντρο εξόρυξης θείου.[8] Λάκκοι εκσκαφής και εκφυλισμένα εδάφη παραμένουν μεταξύ Γιάβοριβ και Νοβογιαβορίβσκ.[8]

Στις 10 Δεκεμβρίου 1991, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης έγινε τμήμα της Ουκρανίας.

Στις 13 Μαρτίου 2022, κατά τη διάρκεια της εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οι Ρώσοι βομβάρδισαν τη στρατιωτική βάση στο Γιάβοριβ. Ένας εκπρόσωπος του Ρωσικού Στρατού ισχυρίστηκε ότι η επίθεση σκότωσε έως και 180 ξένους μισθοφόρους. Η ουκρανική πλευρά ισχυρίστηκε ότι υπάρχουν τουλάχιστον 35 νεκροί και 134 τραυματίες.[9][10][11] Η επίθεση ακούστηκε στη γειτονική Πολωνία.[12]

Διεθνείς σχέσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Γιάβοριβ είναι αδελφοποιημένο με τις:

Πόλη Χώρα Ετος
Γιαρόσουαφ Πολωνία 2006
Βενγκοζέβο Πολωνία
Λουμπάτσουφ Πολωνία
Τράκαϊ Λιθουανία
Κέντρο της πόλης Γιάβοριβ.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ pop-stat.mashke.org/ukraine-cities.htm.
  2. ↑ 2,0 2,1  Μία ή περισσότερες προτάσεις από το προηγούμενο κείμενο ενσωματώνει κείμενο από έκδοση που είναι πλέον κοινό κτήμα: Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Jaworów» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 15 (11η έκδοση) Cambridge University Press, σελ. 294 
  3. ↑ «11 czerwca 1675 roku król Polski Jan III Sobieski i ambasador króla Francji Ludwika XIV podpisali tajny traktat w Jaworowie». Historykon (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2020. 
  4. ↑ Żygulski jun., Zdzisław (1994). Odsiecz Wiednia 1683 (στα Πολωνικά). Κρακοβία: Krajowa Agencja Wydawnicza. σελ. 60. 
  5. ↑ «Yahad - in Unum». 
  6. ↑ Megargee, Geoffrey (2012). Encyclopedia of Camps and Ghettos. Μπλούμινγκτον: University of Indiana Press. σελ. Volume II 784-686. ISBN 978-0-253-35599-7. 
  7. ↑ Grzegorz Motyka (2006), Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warsaw: Instytut Studiów Politycznych PAN, σελ. 518, ISBN 83-88490-58-3, OCLC 838973434 
  8. ↑ 8,0 8,1 Grzegorz Rąkowski (2007), Ziemia Lwowska. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część III, Προύσκουφ: Rewasz, σελ. 506-511, ISBN 978-83-89188-66-3, OCLC 189428719 
  9. ↑ Hugo Bachega (13 March 2022), Ukraine war: 'Sky turned red' as missiles hit Lviv military base, Yavoriv, Ukraine: BBC News, https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-60728208 
  10. ↑ Luke Harding; Peter Beaumont; Lorenzo Tondo (13 March 2022), «Russia targets Ukrainian military base near Polish border in escalation», The Guardian (Yavoriv & Lviv), https://www.theguardian.com/world/2022/mar/13/russia-widens-attacks-on-ukraine-with-missile-strike-on-base-close-to-polish-border 
  11. ↑ Hubert Ossowski (13 March 2022), Rakiety spadły przy polskiej granicy. Zaatakowano poligon w Jaworowie, Wirtualna Polska, https://wiadomosci.wp.pl/rakiety-spadly-przy-polskiej-granicy-zaatakowano-poligon-w-jaworowie-6746775644715584a 
  12. ↑ PAP (13 March 2022), Atak na poligon koło Lwowa był słyszalny w Polsce, Ζέσουφ: onet.pl, https://www.onet.pl/informacje/onetrzeszow/wojna-w-ukrainie-atak-na-poligon-kolo-lwowa-byl-slyszalny-w-polsce/p5q1ej2,79cfc278 
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Γιάβοριβ&oldid=10039152"