Αυταριάτες

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Οι Αυταριάτες ήταν Ιλλυρική φυλή που ζούσε ανάμεσα στις κοιλάδες των ποταμών Λιμ και Τάρα, πέρα από το Προκλέτιγιε και στην κοιλάδα του ποταμού Δυτικού Μοράβα. Στα δυτικά τους βρίσκονταν οι Αρδιαίοι, στα ανατολικά η Λίμνη Σκόδρας και οι Δάρδανοι και στα βορειοανατολικά οι Τριβαλλοί.[1] Ο Στράβων στο έργο του Γεωγραφικά καταγράφει τους Αυταριάτες σαν έναν από τους τρεις ισχυρότερους Ιλλυρικούς πληθυσμούς μαζί με τους Δάρδανους και τους Αρδιαίους.[2][3] Όταν ακολούθησε τον 4ο αιώνα π.Χ. η Γαλατικές επιδρομές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη πολλοί από αυτούς που ζούσαν στη Βοσνία έγιναν Κέλτες.[4] Οι υπόλοιποι 20.000 μετά από συμφωνία τους με το Βασίλειο της Μακεδονίας εγκαταστάθηκαν στην οροσειρά Μπέλλες που αποτελούσε το φυσικό σύνορο ανάμεσα στη Μακεδονία με τη σημερινή Βόρεια Μακεδονία και τη νοτιοδυτική Βουλγαρία. Ο Περίπλους του Ψευδοσκύλακα καταγράφει την Ιλλυρική φυλή των Αυταριάτων τον 4ο αιώνα π.Χ.[5] Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση που καταγράφει ο Αππιανός γενάρχης τους ήταν ο Αυταριεύς, ένας από τους γιους του Ιλλυριού, του γενάρχη όλων των Ιλλυρικών φυλών.[6][7] Το όνομα "Αυταριάτες" συνδέεται επίσης με το Υδρωνύμιο και τοπωνύμιο "Τάρα" αφού την περιοχή τους διασχίζει ο Τάρα ποταμός και βρίσκεται το Τάρα όρος.[8][9]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Τάρα όρος όπου ζούσαν οι Αυταριάτες

Οι κοινότητες των Αυταριάτων ενώθηκαν σε μια ισχυρή φυλή από τον 6ο μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ.[10] Αρχικά υποτάχθηκαν οι Τριβαλλοί που ζούσαν στα ανατολικά τους και στη συνέχεια νίκησαν τους αιώνιους αντιπάλους τους Αρδιαίους που βρισκόντουσαν μόνιμα σε σύγκρουση για τον έλεγχο των ορεινών πηγών άλατος.[11][12] Οι νίκες των Αυταριάτων επηρέασαν σημαντικά τις μετακινήσεις των Ιλλυρικών πληθυσμών, οι Τριβαλλοί μετακινήθηκαν ανατολικά και οι Αρδιαίοι δυτικά στις ακτές της Αδριατικής. Η μεγάλη επέκταση οδήγησε τους Αυταριάτες να έχουν τον 5ο αιώνα π.Χ. ηγεμονικό ρόλο στα Βαλκάνια, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μεγάλους βασιλικούς τάφους και τύμβους που χρονολογούνται τον 5ο αιώνα π.Χ., ήταν σύμφωνα με τον Στράβων "ένας από τους μεγαλύτερους και ισχυρότερους Ιλλυρικούς λαούς". Ακολούθησε στη συνέχεια η παρακμή λόγω των Κέλτικων επιδρομών με τελικό αποτέλεσμα τη διάλυση του κράτους τους (310 π.Χ.), οι ίδιοι είτε αφομοιώθηκαν με τους Κέλτες είτε μετανάστευσαν σε άλλες περιοχές δυτικά στη Μακεδονία και εξαφανίστηκαν.[13][14] Ο Αππιανός γράφει ότι οι Αρδιαίοι καταστράφηκαν από τους Αυταριάτες, υπερτερούσαν ωστόσο σημαντικά απέναντι τους στη θάλασσα.[15] Αναφέρει επίσης ότι τιμωρήθηκαν από τον Απόλλων επειδή έκαναν επιδρομή στο Μαντείο της Πυθίας σε συνεργασία με τους Κέλτες Κίμβριους, μετά μετανάστευσαν στην περιοχή που ζούσαν οι Γέτες κοντά στους Βάσταρνες.[16] Ο Στράβων τους καταγράφει επίσης σαν μια από τις τρείς ισχυρότερες Ιλλυρικές φυλές μαζί με τους Αρδιαίους και τους Δάρδανες. Οι Αταριάται και οι Κέλτες Σκορδίσκοι αναμείχθηκαν και μετανάστευσαν στην κοιλάδα του Κάτω Μοράβα, σε ευρήματα που βρέθηκαν στο Κοσταλάκ κοντά στο Βελιγράδι είχαν όμοιους τάφους.[17] Οι εννέα τάφοι των Αυταριάτων και οι μετέπειτα Κέλτικοι τάφοι δείχνουν ότι οι δύο λαοί αναμείχθηκαν ειρηνικά χωρίς πόλεμο και μετανάστευσαν σε μια ουδέτερη Κέλτο-Θρακό-Ιλλυρική ζώνη.[18][19]

Πολιτισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μια συνήθης τακτική των Αυταριάτων ήταν να θανατώνουν τους αδύναμους και τους ανάπηρους για να τους αποτρέψουν να πέσουν αιχμάλωτοι στα χέρια των εχθρών.[20] Η πρακτική αυτή οφείλεται σε μια παλιά δεισιδαιμονία ότι αν οι εχθροί πιούν το αίμα τους ή φάνε το κρέας τους θα αποκτήσουν τη δύναμη της φυλής τους.[21] Οι Αυταριάτες άφησαν μια πολύ πλούσια κληρονομιά με εκατό κάστρα, χιλιάδες Τύμβους, αμέτρητα χειροποίητα κοσμήματα και όπλα, χρυσές και ασημένιες ζώνες αποκαλύπτουν τον πολιτισμό τους. Ο λαός τους ήταν καθαρά ορεινός, η συμπεριφορά τους συνεπώς ήταν όμοια με τους αρχαίους ορεινούς λαούς στα Βαλκάνια. Η θρησκεία τους είχε σαν επίκεντρο τη λατρεία του ηλίου όπως οι πανάρχαιοι Ιλλυρικοί λαοί, βρέθηκαν αμέτρητα ιερά του ηλίου στην περιοχή τους. Οι κυριότερες ασχολίες τους ήταν η κτηνοτροφία, η μεταλλουργεία, η χειροτεχνεία και το εμπόριο, έμειναν διάσημοι για το πλήθος των εμπορικών επαφών τόσο με τους Βαλκανικούς λαούς όσο και με τους Ιταλούς εμπόρους τον 7ο - 6ο αιώνα π.Χ.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Wilkes 1992, σσ. 99, 139
  2. Hammond 1966, σσ. 239–241
  3. Papazoglu 1978, σ. 110
  4. Yardley, Wheatley & Heckel 2011, σ. 233
  5. Šašel Kos 2013, σ. 247
  6. Wilkes 1992, σ. 92
  7. Mesihović & Šačić 2015, σσ. 23–24
  8. Papazoglu 1978, σσ. 106, 127
  9. Mesihović 2014, σ. 28
  10. Mesihović 2014, σ. 7
  11. Wilkes 1992, σ. 223
  12. Wilkes 1992, σ. 139
  13. Wilkes 1992, σ. 145
  14. Wilkes 1992, σ. 75
  15. https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0230:text=Ill.:chapter=1&highlight=ardiaeiardiaei
  16. https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0230%3Atext%3DIll.%3Achapter%3D1%3Asection%3D4
  17. Jovanović 1984, 1985, 1991; Theodossiev 2000: 120-121
  18. Jovanović 1985, 1992
  19. https://www.caorc.org/programs/mellonpubs/Theodossiev.pdf
  20. Wilkes 1992, σ. 243
  21. Papazoglu 1978, σ. 515

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bearzot, Cinzia (2004). "Celti in Illiria. A proposito del frg. 40 di Teopompo". In Urso, Gianpaolo (ed.). Dall'Adriatico al Danubio: l'Illirico nell'età greca e romana : atti del convegno internazionale, Cividale del Friuli, 25-27 settembre 2003. I convegni della Fondazione Niccolò Canussio (in Italian).
  • Hammond, Nicholas Geoffrey Lemprière (1966). "The Kingdoms in Illyria circa 400-167 B.C.". The Annual of the British School at Athens. British School at Athens. 61: 239–253.
  • Mesihović, Salmedin (2014). ΙΛΛΥΡΙΚΗ (Ilirike) (in Bosnian). Sarajevo: Filozofski fakultet u Sarajevu.
  • Mesihović, Salmedin; Šačić, Amra (2015). Historija Ilira [History of Illyrians] (in Bosnian). Sarajevo: Univerzitet u Sarajevu [University of Sarajevo].
  • Papazoglu, Fanula (1978). The Central Balkan Tribes in pre-Roman Times: Triballi, Autariatae, Dardanians, Scordisci and Moesians. Amsterdam: Hakkert.
  • Šašel Kos, Marjeta (2013). "The 'great lake' and the Autariatai in Pseudo-Skylax". Mélanges de l'École française de Rome: Antiquité. 125 (1): 247–257.
  • Wilkes, John J. (1992). The Illyrians. Oxford, United Kingdom: Blackwell Publishing.
  • Yardley, J. C.; Wheatley, Pat; Heckel, Waldemar (2011). Justin: Epitome of the Philippic History of Pompeius Trogus: Volume II: Books 13-15: The Successors to Alexander the Great. Clarendon Press.