Άστριντ Ίβασκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άστριντ Ίβασκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Astrīde Ivaska (Λετονικά)
Γέννηση7  Αυγούστου 1926[1]
Ρίγα[2]
Θάνατος24  Μαρτίου 2015
Ρίγα
Χώρα πολιτογράφησηςΛετονία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΛετονικά[3]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
ποιήτρια
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Οκλαχόμα
Οικογένεια
ΣύζυγοςIvar Ivask
ΓονείςMārtiņš Hartmanis
ΑδέλφιαJuris Hartmanis
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα των Τριών Αστέρων
Τάγμα του Λευκού Αστέρα της Εσθονίας 4ης τάξης

Η Άστριντ Ίβασκ (7 Αυγούστου 1926 - 24 Μαρτίου 2015) ήταν Λετονή-Αμερικάνα ποιήτρια.[4]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε ως Αστρίντ Χελένα Χάρτμεϊν στη Ρίγα της Λετονίας, κόρη του Μάρτινς Χαρτμάνις, στρατηγού του Λετονικού στρατού και της Ίρμα Μαρίγια Χάρτμεϊν. Ο αδερφός της ήταν ο επιστήμονας υπολογιστών Γιούρις Χαρτμάνις. Μετά τη σοβιετική κατοχή της Λετονίας το 1940, ο στρατηγός Χαρτμάνις φυλακίστηκε από τη Σοβιετική Ένωση.[4] Εκτελέστηκε το 1941, αλλά η οικογένειά του δεν θα μάθαινε ποτέ την μοίρα του παρά μόνο μετά την πτώση της ΕΣΣΔ το 1991.[5]

Η Ίβασκ, η μητέρα και ο αδελφός της έφυγαν από τη Λετονία για στρατόπεδα προσφύγων στη Γερμανία το 1944. Η Ίβασκ σπούδασε ξένες γλώσσες στο Πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ. Αργότερα έγραψε: «Στο Μάρμπουργκ-πάνω-στον-Λαν, η ευρωπαϊκή πνευματική ζωή άνοιξε για μένα. Σε τρία χρόνια στο πανεπιστήμιο, δούλευα με επτά ξένες γλώσσες, μερικές έζησαν, μερικές νεκρές εδώ και πολύ καιρό και παντρεύτηκα την περιοχή του Φιννοουγγρικού πολιτισμού.». Ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό της το 1949. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τον Εσθονό ποιητή Ίβαρ Ίβασκ, ο οποίος είχε αποκτήσει το διδακτορικό του στη λογοτεχνία και την ιστορία της τέχνης εκεί, και μετακόμισαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ο Ίβαρ είχε προσληφθεί ως μέλος της σχολής στο Κολλέγιο Αγίου Όλαφ στη Μινεσότα.[4][5][6]

Το 1967 μετακόμισαν στο Νόρμαν της Οκλαχόμα, όπου ο Ίβαρ Ίβασκ έγινε καθηγητής σύγχρονων γλωσσών και λογοτεχνιών στο Πανεπιστήμιο της Οκλαχόμα. Υπηρέτησε ως βοηθός καθηγητής διδάσκοντας Ρωσικά, Γερμανικά και Γαλλικά. Ο Ίβαρ ήταν εκδότης του λογοτεχνικού περιοδικού World Liter Today του πανεπιστημίου και το ζευγάρι φιλοξένησε πολλούς συγγραφείς και κριτικούς στο σπίτι τους και συμμετείχε σε αναγνώσεις και λογοτεχνικές εκδηλώσεις.[4][6]

Το 1991, το ζευγάρι μετακόμισε στην Επαρχία Κορκ της Ιρλανδίας, αλλά ο Ίβαρ Ίβασκ πέθανε το 1992. Η Άστριντ επέστρεψε στη Ρίγα το 2001.[4][6]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρώτη ποιητική συλλογή της Ίβασκ ήταν το Ezera kristības ("Βάπτισμα της Λίμνης", 1966). Άλλες συλλογές περιλαμβάνουν τα Ziemas tiesa ("Η Κρίση του Χειμώνα", 1968), Solis silos ("Ένα Βήμα στο Δάσος", 1973), Līču loki ("Καμπύλες", 1981), Στα Όρια του Κιτρινοπού (1981), Gaisma ievainoja ("Ελαφρά Πληγωμένος", 1982). Το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς της γράφτηκε στα Λετονικά, αλλά μία συλλογή, η Ποιήματα της Οκλαχόμα (1990), γράφτηκε στα Αγγλικά. Τα ποιήματά της που συλλέχθηκαν εμφανίζονται ως Wordings (Διατυπώσεις, 1987).[4][5][7][8]

Τα άλλα έργα της περιλαμβάνουν το Pārsteigumi un atklājumi ("Εκπλήξεις και Ανακαλύψεις", 1984), Το βιβλίο παιδικών ποιημάτων, ιστοριών και ποιητικών ταξιδιωτικών σκίτσων, Līču loki: Ainas un ainavas ("Καμπύλες: Θέα και Τοπία", 1981), που απεικονίζεται από φωτογραφίες του Ίβαρ Ίβασκ.[6]

Βραβεία και τιμές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Της απονεμήθηκε το βραβείο Zinaida Lazda (προφ. Ζινάιντα Λάζντα) για το Η Κρίση του Χειμώνα και το Βραβείο Πολιτισμού του Λετονικού Ιδρύματος για τη Λογοτεχνία για το Ένα Βήμα στο Δάσος. Κέρδισε το βραβείο Jānis Jaunsudrabiņš Prose για τα ταξιδιωτικά σκίτσα.[8] Το Εκπλήξεις και Ανακαλύψεις κέρδισε το βραβείο Γκόπερς.[6] Η δουλειά της στο Καμπύλες κέρδισε επίσης το βραβείο Jānis Jaunsudrabiņš Prose.[6] Της απονεμήθηκε η τιμή του Τάγματος των Τριών Αστέρων της Λετονίας, η τιμή του Τάγματος του Λευκού Αστέρα της Εσθονίας και το Ετήσιο Βραβείο Ένωσης Λετονών Συγγραφέων για τις συνεισφορές της στην προώθηση του πολιτισμού και της λογοτεχνίας.[4]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb14571305t. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2019.
  2. (Αγγλικά) Carnegie Hall linked open data. Ιουνίου 2017. 1023509. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2022.
  3. «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 9  Μαΐου 2020.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 «A Tribute to Astrid Ivask: A Literary Light». World Literature Today (στα Αγγλικά). 2 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2021. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Aistars, Zinta. «Astride Ivaska (1926-)». www.hercircleezine.com. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2021. 
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Ezergailis, Inta (2001). "Astride Ivaska". In Serafin, Steven (ed.). Twentieth-Century Eastern European Writers: Third Series. Dictionary of Literary Biography. 232. Gale.
  7. Wilson, Katharina M.· Wilson, M. (1991). An Encyclopedia of Continental Women Writers. Taylor & Francis. ISBN 978-0-8240-8547-6. 
  8. 8,0 8,1 George, Emery Edward (1993). Contemporary East European Poetry: An Anthology. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-508636-2.