Εσθονοί

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Εσθονοί
eestlased
Συνολικός πληθυσμός
π. 1.1 εκατομμύρια
Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς
Εσθονία Εσθονία 905.677[1]
Other significant population centers:
 Φινλανδία49.590–100.000[α][2][3]
 ΗΠΑ27.113[4]
Σουηδία25.509[5]
Καναδάς Καναδάς24.000[6]
Ρωσία17.875[7]
Αυστραλία7.543[8]
 Γερμανία6.286[9]
Νορβηγία Νορβηγία5.092[10]
Ηνωμένο Βασίλειο Ηνωμένο Βασίλειο3.400[11]
 Ουκρανία2.868[12]
 Ιρλανδία2.560[13]
Βέλγιο Βέλγιο2.000[14]
 Λετονία1.676[15]
 Δανία1.606[16]
Ολλανδία1.482[17]
Γαλλία686[18]
Ισραήλ Ισλανδία111[19]
Γλώσσες
Εσθονικά, Βόρο, Σέτο
Θρησκεία
Κυρίως άθρησκοι
Κυρίως Προτεστάντες (Λουθηρανισμός)[20][21]
Currently Lutheran and regional Eastern Orthodox (Estonian Apostolic Orthodox) minority
Σχετιζόμενες εθνικές ομάδες
other Finnic peoples

Οι Εσθονοί (εσθονικά: eestlased‎‎) είναι εθνική ομάδα που ζει στην Εσθονία και μιλούν την Εσθονική γλώσσα, ενώ πολλοί από αυτούς κατοικούν σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προϊστορικές ρίζες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Εσθονία κατοικήθηκε για πρώτη φορά περίπου πριν από 10.000 χρόνια, αφού η Βαλτική παγωμένη λίμνη υποχώρησε από την Εσθονία. Ενώ δεν είναι βέβαιο τι γλώσσες ομιλούνταν από τους πρώτους αποίκους, συχνά διατηρείται ότι οι ομιλητές των πρώτων Ουραλικών γλωσσών που σχετίζονται με τη σύγχρονη εσθονική έφτασαν στο έδαφος της σημερινής Εσθονίας περίπου 5.000 χρόνια πριν.[22] Καθώς ζουν στην ίδια περιοχή για περισσότερα από 5.000 χρόνια, οι Εσθονοί είναι μεταξύ των παλαιότερων μόνιμων κατοίκων στην Ευρώπη.[23] Από την άλλη πλευρά, ορισμένες πρόσφατες γλωσσικές εκτιμήσεις δείχνουν ότι οι φιννοουγγρικές γλώσσες έφτασαν γύρω από τη Βαλτική Θάλασσα σημαντικά αργότερα, ίσως και κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (περ. 1800 π.Χ.).[24][25]

Το αρχαιότερο γνωστό ενδωνύμιο των Εσθονών είναι το Μααράχβας.[26] Το Eesti, το σημερινό ενδωνύμιο της Εσθονίας, θεωρείται ότι προέρχεται από τη λέξη Αεστίι, το όνομα που δόθηκε από το αρχαίο Γερμανικό λαό για τους Βάλτες που ζουν βορειοανατολικά του Ποταμού Βιστούλα. Ο Ρωμαίος ιστορικός Τάκιτος σε 98 μ.Χ. ήταν ο πρώτος που αναφέρθηκε στους "Αεστίι". Οι πρώιμοι Σκανδιναβοί ονόμαζαν τη γη νότια του Κόλπου της Φινλανδίας ως "Έιστλαντ" (η Eistland είνα η τρέχουσα λέξη στα Ισλανδικά για την Εσθονία), ενώ οι κάτοικοι ονομάζονταν "eistr". Οι πρωτοεσθονοί (καθώς και άλλοι ομιλητές της φιννικής γλωσσικής ομάδας) ονομάζονταν Τσούντοι (чудь) στα Παλιά Ανατολικά Σλαβικά χρονικά.

Η εσθονική γλώσσα ανήκει στον Φιννικό κλάδο της ουραλικής οικογένεια γλωσσών, όπως και η φινλανδική γλώσσα. Το πρώτο γνωστό βιβλίο στα εσθονικά τυπώθηκε το 1525, ενώ τα παλαιότερα γνωστά παραδείγματα γραπτών εσθονικής καταγωγής είναι χρονικά του 13ου αιώνα.

Εθνική συνείδηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και η εσθονική εθνική συνείδηση εξαπλώθηκε κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, κατά την εσθονική εθνική αφύπνιση,[27] ένας κάποιο βαθμός εθνοτικής ευαισθητοποίησης προηγήθηκε αυτής της ανάπτυξης.[28] Από τον 18ο αιώνα, η αυτο-ονομασία εεστλάνε εξαπλώθηκε μεταξύ των Εσθονών, μαζί με το παλαιότερο μααράχβας.[26] Η μετάφραση της Βίβλου στην εσθονική γλώσσα από τον Άντον θορ Χέλλε εμφανίστηκε στο 1739, και ο αριθμός των βιβλίων και φυλλαδίων που δημοσιεύθηκαν στην εσθονική αυξήθηκε από το 18 στη δεκαετία του 1750 σε 54 στη δεκαετία του 1790. Στο τέλος του αιώνα, περισσότερο από το ήμισυ των ενηλίκων αγροτών μπορούσε να διαβάσει. Οι πρώτοι πανεπιστημιακά μορφωμένοι Εσθονοί διανοούμενοι εμφανίστηκαν την ίδια εποχή, συμπεριλαμβανομένων των Φρίντριχ Ρόμπερτ Φέλμαν (1798-1850), Κρίστιαν Γιάακ Πέτερσον (1801-1822) και Φρίντριχ Ράινχολντ Κρόιτσβαλντ (1803-1882), εμφανίστηκαν στη δεκαετία του 1820. Η άρχουσα τάξη είχε παραμείνει κυρίως γερμανική γλωσσικά και πολιτισμικά από την κατάκτηση της αρχές του 13ου αιώνα. Ο Γκάρλιμπ Μέρκελ (1769-1850), γερμανός Εσθονόφιλος, έγινε ο πρώτος συγγραφέας που αντιμετώπισε τους Εσθονούς ως εθνικότητα ίση με τις άλλες. Έτσι έγινε πηγή έμπνευσης για το εσθονικό εθνικό κίνημα, κατά το πρότυπο του Βαλτικού γερμανικού πολιτιστικού κόσμου πριν από τα μέσα του 19ου αιώνα. Ωστόσο, στα μέσα του αιώνα, οι Εσθονοί έγιναν πιο φιλόδοξοι και άρχισαν να κλίνουν προς τους Φινλανδούς ως επιτυχημένο μοντέλο του εθνικού κινήματος και, σε κάποιο βαθμό, προς το γειτονικό λετονικό εθνικό κίνημα. Από το τέλος του 1860, οι Εσθονοί έγιναν απρόθυμοι να συμβιβαστούν με τη γερμανική πολιτιστική και πολιτική ηγεμονία. Πριν από την απόπειρα Ρωσοποίησης στη δεκαετία του 1880, η άποψη των Εσθονών για την Αυτοκρατορική Ρωσία παρέμεινε θετική.[28]

Οι Εσθονοί έχουν ισχυρούς δεσμούς με τις Σκανδιναβικές χώρες που απορρέουν από τις σημαντικές πολιτιστικές και θρησκευτικές επιρροές που αποκτήθηκαν ανά τους αιώνες κατά τη διάρκεια Σκανδιναβικής και Γερμανικής διακυβέρνησης και εποικισμού.[29] Πράγματι, οι Εσθονοί θεωρούν τους εαυτούς τους Σκανδιναβούς αντί για Βάλτες,[30][31] ιδίως λόγω της στενής εθνοτικής και γλωσσικής συγγένειας με τους Φινλανδούς.

Μετά τη Συνθήκη του Τάρτου (1920), στην οποία η Ρωσία αναγνώρισε την εσθονική ανεξαρτησία του 1918, οι Εσθονοί που κατοικούσαν στη Ρωσία απέκτησαν τη δυνατότητα να επιλέξουν εσθονική υπηκοότητα (αυτοί που επέλεξαν να το κάνουν ονομάστηκαν optandid) και επέστρεψαν στην πατρίδα. Υπολογίζεται ότι περίπου 40.000 Εσθονοί ζούσαν στη Ρωσία το 1920. Εν ολίγοις, 37.578 άνθρωποι μετακινήθηκαν από τη Σοβιετική Ρωσία στην Εσθονία (1920-1923).[32]

Εσθονική εθνική ενδυμασία:
1. Καντρίνα 2. Μίχκλι, 3. Σέτο, 4. Πάιστου
Εσθονική εθνική ενδυμασία:
5. Μούχου 6. Κάρια 7. Τόσταμαα 8. Πάρνου-Γιααγκούπι

Μετανάστευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Εσθονία δέχτηκε εισβολή από το Σοβιετικό Στρατό το 1944, μεγάλος αριθμός Εσθονών εγκατέλειψαν την πατρίδα τους σε πλοία ή μικρότερα σκάφη πάνω από ττη Βαλτική Θάλασσα. Πολλοί πρόσφυγες που επέζησαν από το επικίνδυνο θαλάσσιο ταξίδι προς τη Σουηδία ή τη Γερμανία αργότερα μετακινήθηκαν προς τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την Αυστραλία.[33] Ορισμένοι από αυτούς τους πρόσφυγες και αρκετοί από τους απόγονους τους έχουν επιστρέψει στην Εσθονία μετά την ανεξαρτησία της το 1991.

Στα χρόνια της ανεξαρτησίας, η αύξηση του αριθμού των Εσθονών που επιλέγουν να εργαστούν στο εξωτερικό, κυρίως στη Φινλανδία, αλλά και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες (κυρίως στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Μπενελούξ, τη Σουηδία και τη Γερμανία) έχουν κάνει την Εσθονία τη χώρα με το υψηλότερο ποσοστό μετανάστευσης στην Ευρώπη.[34] Αυτό οφείλεται εν μέρει λόγω της εύκολης δυνατότητας μετανάστευσης στη Φινλανδία.

Αναγνωρίζοντας τα προβλήματα που απορρέουν τόσο από το χαμηλό ποσοστό γεννήσεων και την υψηλή μετανάστευση, η χώρα έχει ξεκινήσει διάφορα μέτρα για να αυξήσει το ποσοστό γεννήσεων και να προσελκύσει τους διακινούμενους Εσθονούς να επιστρέψουν πίσω στην Εσθονία. Ο πρώην πρόεδρος Τόομας Χέντρικ Ίλβες έχει δηλώσει την υποστήριξή του στην εκστρατεία Talendid koju! ("Φέρνοντας τα ταλέντα σπίτι!")[35] η οποία έχει ως στόχο να συντονίσει και να προωθήσει την επιστροφή των Εσθονών που έχουν ιδιαίτερες δεξιότητες που απαιτούνται στην Εσθονία.

Εσθονοί στον Καναδά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καναδάς στεγάζει μια από τις μεγαλύτερες εσθονικές μεταναστευτικές κοινότητες παγκοσμίως με περίπου 24.000 άτομα (σύμφωνα με ορισμένες πηγές, μέχρι 50.000 κατοίκους).[36] Στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και στις αρχές της δεκαετίας του 1950, περίπου 17.000 έφτασαν στον Καναδά, αρχικά στο Μόντρεαλ.[37] Το Τορόντο σήμερα είναι η πόλη με το μεγαλύτερο πληθυσμό των Εσθονών έξω από την Εσθονία. Το πρώτο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Εσθονών πραγματοποιήθηκε στο Τορόντο το 1972. Μερικοί αξιοσημείωτοι Εσθονοί του Καναδά περιλαμβάνουν τους Έντελ Τούλβινγκ, Έλμαρ Τάμπολντ, Άλισον Πιλ, Ούνου Πρίι και Άντρεας Βάικλα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ «Population by ethnic nationality». Statistics Estonia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 30 Μαρτίου 2017. 
  2. ↑ 2,0 2,1 «Population». Statistics Finland. 4 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  3. ↑ «Up to 100 000 Estonians work in Finland». Baltic News Network. 27 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2018. 
  4. ↑ «Total ancestry categories tallied for people with one or more ancestry categories reported 2013 American Community Survey 1-Year Estimates». United States Census Bureau. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2014. 
  5. ↑ «Eestlased Rootsis». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουνίου 2015. 
  6. ↑ «Canada-Estonia Relations». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2015. 
  7. ↑ Об итогах Всероссийской переписи населения 2010 года [On the results of the All-Russian census in 2010] (στα Ρωσικά). Russian Federal State Statistics Service. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PPT) στις 18 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2015. 
  8. ↑ «2054.0 Australian Census Analytic Program: Australians' Ancestries (2001 (Corrigendum))» (PDF). Australian Bureau of Statistics. 2001. Ανακτήθηκε στις 17 Σεπτεμβρίου 2011. 
  9. ↑ «Pressemitteilungen - Ausländische Bevölkerung - Statistisches Bundesamt (Destatis)». www.destatis.de. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2019. 
  10. ↑ "Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, 1 January 2016". Statistics Norway. Accessed 01 May 2016.
  11. ↑ «United Kingdom». Ethnologue. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2016. 
  12. ↑ «The distribution of the population by nationality and mother tongue». State Statistics Committee of Ukraine. 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2008. 
  13. ↑ «Persons usually resident and present in the State on Census Night, classified by place of birth and age group». Central Statistics Office Ireland. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2011. 
  14. ↑ «Estemb in Belgium and Luxembourg». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2015. 
  15. ↑ «Usually resident population by ethnicity at the beginning of the year - 2018». csb.gov.lv. 
  16. ↑ «Statistikbanken». www.statistikbanken.dk. 
  17. ↑ Official CBS website containing all Dutch demographic statistics. Cbs.nl. Retrieved on 4 July 2017.
  18. ↑ «Présentation de l'Estonie». France Diplomatie. Ανακτήθηκε στις 17 Απριλίου 2018. 
  19. ↑ «Dialog». rannsokn.hagstofa.is. 
  20. ↑ Ivković, Sanja Kutnjak· Haberfeld, M.R. (10 Ιουνίου 2015). Measuring Police Integrity Across the World: Studies from Established Democracies and Countries in Transition (στα English). Springer. σελ. 131. ISBN 9781493922796. Estonia is considered Protestant when classified by its historically predominant major religion (Norris and Inglehart 2011) and thus some authors (e.g., Davie 2003) claim Estonia belongs to Western (Lutheran) Europe, while others (e.g., Norris and Inglehart 2011) see Estonia as a Protestant ex-Communist society. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  21. ↑ Ringvee, Ringo (16 Σεπτεμβρίου 2011). «Is Estonia really the least religious country in the world?». The Guardian. For this situation there are several reasons, starting from the distant past (the close connection of the churches with the Swedish or German ruling classes) up to the Soviet-period atheist policy when the chain of religious traditions was broken in most families. In Estonia, religion has never played an important role on the political or ideological battlefield. The institutional religious life was dominated by foreigners until the early 20th century. The tendencies that prevailed in the late 1930s for closer relations between the state and Lutheran church [...] ended with the Soviet occupation in 1940.  H παράμετρος |url= είναι κενή ή απουσιάζει (βοήθεια)
  22. ↑ Virpi Laitinena· και άλλοι. (2002). «Y-Chromosomal Diversity Suggests that Baltic Males Share Common Finno-Ugric-Speaking Forefathers» (PDF). Human Heredity. σελίδες 68–78. 
  23. ↑ Unrepresented Nations and peoples organization By Mary Kate Simmons; p141 (ISBN 978-90-411-0223-2)
  24. ↑ Petri Kallio 2006: Suomalais-ugrilaisen kantakielen absoluuttisesta kronologiasta. — Virittäjä 2006. (Με αγγλική περίληψη).
  25. ↑ Häkkinen, Jaakko (2009). «Kantauralin ajoitus ja paikannus: perustelut puntarissa. – Suomalais-Ugrilaisen Seuran Aikakauskirja» (PDF). σελ. 92. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 14 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2019. 
  26. ↑ 26,0 26,1 Ariste, Paul (1956). «Maakeel ja eesti keel. Eesti NSV Teaduste Akadeemia Toimetised 5: 117–24; Beyer, Jürgen (2007). Ist maarahvas ('Landvolk'), die alte Selbstbezeichnung der Esten, eine Lehnübersetzung? Eine Studie zur Begriffsgeschichte des Ostseeraums». Zeitschrift für Ostmitteleuropa-Forschung 56: 566–593. 
  27. ↑ Gellner, Ernest (1996). «Do nations have navels?». Nations and Nationalism 2 (2): 365–70. doi:10.1111/j.1469-8219.1996.tb00003.x. 
  28. ↑ 28,0 28,1 Raun, Toivo U (2003). «Nineteenth- and early twentieth-century Estonian nationalism revisited». Nations and Nationalism 9 (1): 129–147. doi:10.1111/1469-8219.00078. https://archive.org/details/sim_nations-and-nationalism_2003-01_9_1/page/129. 
  29. ↑ Piirimäe, Helmut. Ιστορική κληρονομιά: οι σχέσεις μεταξύ της Εσθονίας και της Nordic γείτονες. Στο M. Lauristin et al. (eds.), Επιστροφή στο Δυτικό κόσμο: Πολιτιστικές και πολιτικές προοπτικές της εσθονίας μετα-κομμουνιστική μετάβαση. Τάρτου: Tartu University Press, 1997.
  30. ↑ Estonian foreign ministry report Σφάλμα στο πρότυπο webarchive: Ελέγξτε την τιμή |url=. Empty., 2004
  31. ↑ Estonian foreign ministry report Σφάλμα στο πρότυπο webarchive: Ελέγξτε την τιμή |url=. Empty., 2002
  32. ↑ Лоткин И.В. «Оптационная кампания и эвакуация граждан прибалтийских государств на историческую родину в начале 1920-х годов» (PDF). library.krasu.ru (στα Russian). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 10 Οκτωβρίου 2006. CS1 maint: Μη αναγνωρίσιμη γλώσσα (link)
  33. ↑ Past, E. (2015). By Land and By Sea. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2019. 
  34. ↑ «The CIA World Factbook Country Comparison of net migration rate». cia.gov. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2019. 
  35. ↑ «Toome talendid Eestimaale tagasi - Talendid Koju!». talendidkoju.ee. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2019. 
  36. ↑ «Estonian Embassy in Ottawa». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2015. 
  37. ↑ «The Estonian Presence in Toronto». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2015. 
  1. ↑ Statistics Finland does not record ethnicity and instead categorizes the population by their native language; in 2017, Estonian was spoken as a mother tongue by 49,590 people, not all of which may be ethnic Estonians.[2]

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Εσθονοί&oldid=10164049"