Σκαραβαίος (έντομο)

Σκαραβαίος
	; Το είδος Scarabaeus pius
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο:	Ζώα;
Συνομοταξία:	Αρθρόποδα (Arthropoda);
Ομοταξία:	Έντομα (Insecta);
Τάξη:	Κολεόπτερα (Coleoptera);
Υποτάξη:	Πολυφάγα (Polyphaga);
Ανθυποτάξη:	Σκαραβαιομόρφια (Scarabaeiformia);
Υπεροικογένεια:	Σκαραβαιοειδή (Scarabaeoidea);
Οικογένεια:	Σκαραβαιίδες (Scarabaeidae);
Υποοικογένεια:	Σκαραβαιίνες (Scarabaeinae);
Γένος:	Σκαραβαίος (Scarabaeus); Linnaeus, 1758;
Συνώνυμα
	Drepanopodus, Janssens, 1940; Actinophorus, Creutzer, 1799; Madateuchus, Paulian, 1953; Mnematidium, Ritsema, 1883; Mnematium, MacLeay, 1821; Neateuchus, Gillet, 1911; Neomnematium, Janssens, 1938; Neopachysoma, Ferreira, 1953; Sebasteos, Westwood, 1847;

Ο σκαραβαίος (λατινική και επιστημονική ονομασία Scarabaeus) είναι γένος από σκαθάρια που ζουν στην Ευρασία-Αφρική και τρέφονται με κοπριά.

Ιστορική σημασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το γένος περιλαμβάνει το «ιερό σκαθάρι» των αρχαίων Αιγυπτίων, κυρίως το είδος που και σήμερα ονομάζεται Scarabaeus sacer («σκαραβαίος ο ιερός»). Το ομοίωμά του στην αρχαία αιγυπτιακή τέχνη ήταν πολύ διαδεδομένη μορφή φυλακτού^[2], καθώς το έντομο συμβόλιζε την ανάσταση ή την εκ νέου γέννηση, καθώς και τη μέλλουσα αιώνια ζωή των ένδοξων νεκρών. Αλλά και στην αρχαία ελληνική τέχνη, σε εγχάρακτα πετράδια δινόταν συχνά το σχήμα σκαραβαίου, εκτός από την εμπρόσθια επίπεδη όψη που έφερε τη χαραγμένη παράσταση και χρησίμευε και ως σφραγίδα.^[3] Στη νεότερη εποχή πολύ γνωστό είναι το διήγημα «Ο χρυσός σκαραβαίος» (1843) του Έντγκαρ Άλλαν Πόε.^[4]

Η σημασία των παραπάνω διαφαίνεται και στη σημερινή ταξινομική, στην οποία το γένος έχει δώσει την ονομασία του όχι απλώς στην υποοικογένειά του (τις σκαραβαιίνες, Scarabaeinae) και την οικογένειά του (τις σκαραβαιίδες, Scarabaeidae), αλλά και στην υπεροικογένεια (σκαραβαιοειδή, Scarabaeoidea) και στην ανθυπόταξη (σκαραβαιομόρφια, Scarabaeiformia) στις οποίες ανήκει, και οι οποίες περιλαμβάνουν περισσότερα από 35.000 είδη εντόμων, με δεκάδες νέα είδη να περιγράφονται ετησίως. Με την ονομασία «σκαραβαίοι», ιδίως στον πληθυντικό, μπορεί κάποτε να αναφερόμαστε σε όλα τα είδη της υποοικογένειας Scarabaeinae, δηλαδή σε περίπου 250 ακόμα γένη.

Τρόπος ζωής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι σκαραβαίοι τρέφονται αποκλειστικά με κοπριά, την οποία διαμορφώνουν σε βώλους. Κυλούν αυτούς τους βώλους σε κάποια απόσταση και εκεί τους θάβουν, προκειμένου να τους φάνε όποτε θελήσουν υπογείως, με ασφάλεια. Επίσης ετοιμάζουν τροφή για τις προνύμφες τους, σκάβοντας έναν υπόγειο θάλαμο και γεμίζοντάς τον με βώλους κοπριάς, μέσα στους οποίους έχουν γεννήσει τα αβγά τους. Οι προνύμφες που εκκολάπτονται αναπτύσσονται μέσα στον βώλο τους, από τον οποίο και τρέφονται μέχρι που να γίνουν νύμφες, ξεπροβάλλοντας τελικώς ως ενήλικα σκαθάρια.^[5]

Φωτογραφίες ειδών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Scarabaeus ambiguus
Scarabaeus caffer
Scarabaeus catenatus
Scarabaeus geminogalenus
Scarabaeus jalof
Scarabaeus nitidicollis
Scarabaeus satyrus
Scarabaeus schulzeae
Scarabaeus nigroaeneus

Υπογένη και είδη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σήμερα στη βάση δεδομένων BioLib γίνονται δεκτά τα εξής οκτώ υπογένη σκαραβαίου:

Ατεύχητος (Ateuchetus), Bedel, 1892
Εσκαραβαίος (Escarabaeus), Zídek & Pokorny, 2011
Κεπέρ (Kheper), Janssens, 1940
Μνηματίδιο (Mnematidium), Ritsema, 1888
Παχυλόσωμα (Pachylosoma), Zídek & Pokorný, 2008
Παχύσωμα (Pachysoma), MacLeay, 1821
Σκαραβαίολος (Scarabaeolus), Balthasar, 1965
Σκαραβαίος (Scarabaeus), Linnaeus, 1758

Εκτός αυτών όμως υπάρχουν και είδη σκαραβαίου που δεν έχουν ταξινομηθεί σαφώς σε κάποιο υπογένος (Incertae sedis). Το σύνολο των ειδών σκαραβαίου είναι τα εξής^[1]^[6]^[7]^[8]:

Scarabaeus acuticollis
Scarabaeus aegyptiacus
Scarabaeus aegyptiorum
Scarabaeus aeratus
Scarabaeus aesculapius
Scarabaeus alienus
Scarabaeus ambiguus
Scarabaeus anderseni
Scarabaeus andreaei
Scarabaeus andrewesi
Scarabaeus armeniacus
Scarabaeus asceticus
Scarabaeus babori
Scarabaeus bannuensis
Scarabaeus basuto
Scarabaeus bennigseni
Scarabaeus bohemani
Scarabaeus bonellii
Scarabaeus bornemizzai
Scarabaeus brahminus
Scarabaeus caffer
Scarabaeus canaliculatus
Scarabaeus cancer
Scarabaeus carinatus
Scarabaeus catenatus
Scarabaeus cicatricosus
Scarabaeus clanceyi
Scarabaeus clericus
Scarabaeus cognatus
Scarabaeus confusus
Scarabaeus convexus
Scarabaeus cristatus
Scarabaeus cupreus
Scarabaeus cuvieri
Scarabaeus damarensis
Scarabaeus deludens
Scarabaeus denticollis
Scarabaeus devotus
Scarabaeus dioscoridis
Scarabaeus ebenus
Scarabaeus endroedyi
Scarabaeus erichsoni
Scarabaeus festivus
Scarabaeus fitzsimonsi
Scarabaeus flavicornis
Scarabaeus fraterculus
Scarabaeus fritschi
Scarabaeus funebris
Scarabaeus furcatus
Scarabaeus galenus
Scarabaeus gangeticus
Scarabaeus gariepinus
Scarabaeus gilleti
Scarabaeus glentoni
Scarabaeus goryi
Scarabaeus gracai
Scarabaeus heqvisti
Scarabaeus hippocrates
Scarabaeus hottentorum
Scarabaeus inoportunus
Scarabaeus inquisitus
Scarabaeus intermedius
Scarabaeus interstitialis
Scarabaeus intricatus
Scarabaeus irakensis
Scarabaeus isidis
Scarabaeus jalof
Scarabaeus janssensi
Scarabaeus karlwerneri
Scarabaeus karrooensis
Scarabaeus knobeli
Scarabaeus kochi
Scarabaeus kwiluensis
Scarabaeus laevifrons
Scarabaeus laevistriatus
Scarabaeus lamarcki
Scarabaeus laticollis
Scarabaeus licitus
Scarabaeus lucidulus
Scarabaeus multidentatus
Scarabaeus namibicus
Scarabaeus natalensis
Scarabaeus nigroaeneus
Scarabaeus nitidicollis
Scarabaeus obsoletepunctatus
Scarabaeus opacipennis
Scarabaeus pabulator
Scarabaeus paganus
Scarabaeus palemo
Scarabaeus parvulus
Scarabaeus piliventris
Scarabaeus pius
Scarabaeus planifrons
Scarabaeus platynotus
Scarabaeus plausibilis
Scarabaeus poggei
Scarabaeus porosus
Scarabaeus proboscideus
Scarabaeus prodigiosus
Scarabaeus puncticollis
Scarabaeus pustulosus
Scarabaeus radama
Scarabaeus ritchiei
Scarabaeus rixosus
Scarabaeus rodriguesi
Scarabaeus rotundigenus
Scarabaeus rubripennis
Scarabaeus rugosus
Scarabaeus rusticus
Scarabaeus sacer
Scarabaeus sanctus
Scarabaeus satyrus
Scarabaeus savignyi
Scarabaeus schinzi
Scarabaeus scholtzi
Scarabaeus schulzeae
Scarabaeus semipunctatus
Scarabaeus sennaariensis
Scarabaeus sevoistra
Scarabaeus silenus
Scarabaeus spretus
Scarabaeus striatus
Scarabaeus subaeneus
Scarabaeus sulcipennis
Scarabaeus suri
Scarabaeus tonckeri
Scarabaeus transcaspicus
Scarabaeus typhon
Scarabaeus valeflorae
Scarabaeus vanderkelleni
Scarabaeus vansoni
Scarabaeus variolosus
Scarabaeus venerabilis
Scarabaeus westwoodi
Scarabaeus vethi
Scarabaeus viator
Scarabaeus vicinus
Scarabaeus viettei
Scarabaeus wilsoni
Scarabaeus winkleri
Scarabaeus xavieri
Scarabaeus zagrosensis
Scarabaeus zambezianus
Scarabaeus zurstrasseni

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

↑ ^1,0 ^1,1 Biolib
↑ Pat Remler (2010). «Scarab beetle». Egyptian Mythology A to Z (3η έκδοση). Infobase Publishing. σελίδες 169–171. ISBN 978-1-60413-926-6.
↑ C. Elkins: «A Greek Scarab with a Centaur in the Getty Museum», The J. Paul Getty Museum Journal, τόμ. 13, έτος 1985
↑ «Poestories»
↑ Fabre, J. Henri. «The Sacred Beetle and Others». Dodd, Mead, Νέα Υόρκη 1918.
↑ Catalogue of Life
↑ NCBI
↑ Fauna europaea Αρχειοθετήθηκε 2012-05-30 στο Wayback Machine.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σκαραβαίος στα Wikispecies

[fa-1] 1,0 ^1,1 Biolib

[Remler-2] Pat Remler (2010). «Scarab beetle». Egyptian Mythology A to Z (3η έκδοση). Infobase Publishing. σελίδες 169–171. ISBN 978-1-60413-926-6.

[3] C. Elkins: «A Greek Scarab with a Centaur in the Getty Museum», The J. Paul Getty Museum Journal, τόμ. 13, έτος 1985

[4] «Poestories»

[JHFSB-5] Fabre, J. Henri. «The Sacred Beetle and Others». Dodd, Mead, Νέα Υόρκη 1918.

[6] Catalogue of Life

[7] NCBI

[8] Fauna europaea Αρχειοθετήθηκε 2012-05-30 στο Wayback Machine.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]