Γεωγραφία της Αυστρίας
 Η θέση της Αυστρίας στην Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. | |
 | |
| Ήπειρος | Ευρώπη |
|---|---|
| Περιοχή | Κεντρική Ευρώπη |
| Συντεταγμένες | 47°20′N 13°20′E / 47.333°N 13.333°EΣυντεταγμένες: 47°20′N 13°20′E / 47.333°N 13.333°E |
| Έκταση | Κατατάσσεται 114η βάσει έκτασης |
| • Ολική | 83.879 km2 |
| Ακτογραμμή | 0 km (περίκλειστο κράτος) |
| Σύνορα | 2.534 km |
| Υψηλότερο σημείο | Γκροσγκλόκνερ (3.797 m) |
| Χαμηλότερο σημείο | Λίμνη Νόισιντλ (115 m) |
| Μεγαλύτερος ποταμός | Δούναβης |
| Μεγαλύτερη λίμνη | Λίμνη Κωνσταντίας (571 km2) |
Η Αυστρία είναι ορεινή χώρα της Κεντρικής Ευρώπης, συνολικής έκτασης 83.871 τετραγωνικών χιλιομέτρων.[1][2] Είναι μία από τις οκτώ Αλπικές χώρες.
Είναι περίκλειστο κράτος και συνορεύει δυτικά με την Ελβετία και το πριγκιπάτο του Λίχτενσταϊν, βόρεια με τη Γερμανία και την Τσεχία, ανατολικά με την Ουγγαρία και νότια με την Σλοβενία και την Ιταλία.[3][1] Το δυτικότερο τμήμα της χώρας αποτελείται από έναν στενό διάδρομο μεταξύ Γερμανίας και Ιταλίας, πλάτους μεταξύ 32 και 60 χιλιομέτρων.[3] Το υπόλοιπο της χώρας βρίσκεται στα ανατολικά και έχει μέγιστο πλάτος από βορρά προς νότο 280 χιλιόμετρα.[3] Η χώρα έχει μήκος σχεδόν 600 χιλιομέτρων και εκτείνεται από τη Λίμνη Κωνσταντίας (γερμανικά: Bodensee) στα σύνορα Αυστρίας-Ελβετίας-Γερμανίας στα δυτικά έως τη λίμνη Νόισιντλ (γερμανικά: Neusied) στα σύνορα Αυστρίας-Ουγγαρίας στα ανατολικά.[3] Η αντίθεση μεταξύ αυτών των δύο λιμνών, με την πρώτη να βρίσκεται στις Άλπεις και την άλλη να είναι μια τυπική λίμνη στην στέπα του δυτικότερου άκρου της Ουγγρικής Πεδιάδας απεικονίζει την ποικιλομορφία του γεωγραφικού χώρου της Αυστρίας.[3]
Επτά από τα εννέα ομόσπονδα κρατίδια της Αυστρίας έχουν μακραίωνη ιστορική παράδοση, πολύ παλαιότερη από την ίδρυση της Δημοκρατίας της Αυστρίας το 1918. Αυτά είναι η Άνω Αυστρία, η Κάτω Αυστρία, η Στυρία, η Καρινθία, το Σάλτσμπουργκ, το Τιρόλο και το Φόραρλμπεργκ.[3] Τα κρατίδια του Μπούργκενλαντ και της Βιέννης ιδρύθηκαν μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.[3] Το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης του Μπούργκενλαντ ανήκε στο Βασίλειο της Ουγγαρίας, όμως ο πληθυσμός του ήταν κατά κύριο λόγο γερμανόφωνος και έτσι η περιοχή ενσωματώθηκε στην Αυστρία.[3] Κάθε κρατίδιο έχει τη δική του πρωτεύουσα, με εξαίρεση τη Βιέννη που είναι αυτοτελές κρατίδιο εκτός από ομοσπονδιακή πρωτεύουσα.[3] Στη Βιέννη το Δημοτικό Συμβούλιο και ο δήμαρχος της πόλης έχουν επίσης ρόλους κοινοβουλίου (γερμανικά: Landtag) και κυβερνήτη του κρατιδίου (γερμανικά: Landeshauptmann) αντίστοιχα.[3]
Φυσική γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Αυστρία μπορεί να χωριστεί σε τρεις άνισες γεωγραφικές περιοχές. Το μεγαλύτερο μέρος της (62%) καταλαμβάνεται από τα σχετικά νεαρά βουνά των Άλπεων, αλλά στα ανατολικά αυτά δίνουν τη θέση τους σε ένα τμήμα της Πεδιάδας της Παννονίας και βόρεια του ποταμού Δούναβη βρίσκεται ο Βοημικός Δρυμός, μια παλαιότερη χαμηλότερου μέσου υψομέτρου οροσειρά.
Οροσειρές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι Άλπεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι τρεις σπουδαιότερες οροσειρές των Άλπεων, δηλαδή οι Βόρειες ασβεστολιθικές Άλπεις, οι Κεντρικές Ανατολικές Άλπεις και οι Νότιες ασβεστολιθικές Άλπεις, διατρέχουν την Αυστρία σε άξονα δύσης-ανατολής.[3] Οι Κεντρικές Άλπεις, οι οποίες αποτελούνται σε μεγάλο βαθμό από γρανιτική βάση, είναι οι μεγαλύτερες και υψηλότερες οροσειρές της Αυστρίας.[3] Εκτείνονται από το Τιρόλο μέχρι περίπου τα σύνορα Στυρίας-Κάτω Αυστρίας και περιλαμβάνουν περιοχές που είναι μόνιμα παγωμένες Άλπεις Έτσταλ (γερμανικά: Ötztaler Alpen) στα σύνορα Τιρόλου-Ιταλίας και στις Άλπεις Χόχε Τάουερν (γερμανικά: Hohe Tauern) στο Ανατολικό Τιρόλο και την Καρινθία.[3] Οι Βόρειες ασβεστολιθικές Άλπεις, οι οποίες εκτείνονται από το Φόραλμπεργκ (γερμανικά: Vorarlberg μέσω του Τιρόλου στο Σάλτσμπουργκ κατά μήκος των γερμανικών συνόρων και μέσω της Άνω Αυστρίας και της Κάτω Αυστρίας προς τη Βιέννη, καθώς και οι Νότιες ασβεστολιθικές Άλπεις, στα σύνορα Καρινθίας-Σλοβενίας, αποτελούνται κυρίως από ασβεστόλιθο και δολομίτη.[3]
Το Γκροσγκλόκνερ (γερμανικά: Großglockner), που φτάνει σε ύψος 3.797 m, είναι το ψηλότερο βουνό της Αυστρίας.[3] Ως γενικότερη παρατήρηση, όσο πιο ανατολικά εκτείνονται οι Βόρειες και Κεντρικές Άλπεις τόσο περισσότερο χαμηλώνουν.[3] Το υψόμετρο των βουνών μειώνεται επίσης βορείως και νοτίως των κεντρικών οροσειρών.[3]
Ως γεωγραφικό χαρακτηριστικό, οι Άλπεις επισκιάζουν τις άλλες γεωμορφές. Μόλις το 28% της έκτασης της χώρας αποτελείται από λόφους ή πεδινές εκτάσεις.[3] Τα τμήματα της χώρας που είναι καταλληλότερα για να κατοικηθούν και να καλλιεργηθούν εκτείνονται βόρεια των Άλπεων στις επαρχίες της Άνω Αυστρίας και της Κάτω Αυστρίας στην κοιλάδα του Δούναβη και στη συνέχεια εντοπίζονται ανατολικά και νότια των Άλπεων στην Κάτω Αυστρία, της Βιέννη, το Μπούργκενλαντ και την Στυρίας.[3] Το λιγότερο ορεινό τμήμα της χώρας βρίσκεται νοτιοανατολικά των χαμηλού υψομέτρου Λάιταγκεμπιργκε (γερμανικά: Leithagebirge) που σχηματίζουν το νότιο χείλος της λεκάνης της Βιέννης, όπου αρχίζει η στέπα της πεδιάδας της Παννονίας.[3]
Ο Βοημικός Δρυμός (οροσειρά)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο γρανιτένιος ορεινός όγκος του Βοημικού Δρυμού (γερμανικά: Böhmerwald) είναι μια χαμηλή οροσειρά με γυμνά και ανεμοδαρμένα οροπέδια και αφιλόξενο κλίμα. Βρίσκεται βορείως της κοιλάδας του Δούναβη και καλύπτει το υπόλοιπο 10% της έκτασης της Αυστρίας.[3] Αξιοσημείωτη είναι επίσης η γρανιτένια κορυφογραμμή Μάνχαρτσμπεργκ (γερμανικά: Manhartsberg).
Τα υψηλότερα βουνά της Αυστρίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| # | Εικόνα | Όρος | Υψόμετρο (m) | Περιοχή | Οροσειρά |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 
|
Γκροσγκλόκνερ (Großglockner) |
3798 | Καρινθία / Τιρόλο | Ομάδα Γκλόκνερ (Glocknergruppe) |
| 2 | 
|
Βίλτσπίτσε (Wildspitze) |
3768 | Τιρόλο | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 3 | 
|
Βάισκούγκελ (Weißkugel) |
3738 | Τιρόλο / Νότιο Τιρόλο (Ιταλία) | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 4 | 
|
Γκλόκνερβαντ Glocknerwand |
3721 | Καρινθία / Τιρόλο | Ομάδα Γκλόκνερ/Χόχε Τάουερν Glocknergruppe/Hohe Tauern |
| 5 | 
|
Γκρόσβενεντιγκερ (Großvenediger) |
3657 | Τιρόλο / Σάλτσμπουργκ | Βενέντιγκεργκρουπε/Χόχε Τάουερν (Venedigergruppe/Hohe Tauern) |
| 6 | 
|
Χίντερερ Μπρόχκογκελ (Hinterer Brochkogel) |
3624 | Τιρόλο | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 7 | 
|
Χίντερερε Σβέρτσε (Hintere Schwärze) | 3624 | Τιρόλο / Νότιο Τιρόλο (Ιταλία) | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 8 | 
|
Σίμιλαουν (Similaun) |
3599 | Τιρόλο / Νότιο Τιρόλο (Ιταλία) | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 9 | 
|
Φόρντερερ Μπροχκόγκελ (Vorderer Brochkogel) |
3565 | Τιρόλο | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 10 | 
|
Γκρόσες Βίσμπακχορν (Großes Wiesbachhorn) |
3564 | Σάλτσμπουργκ | Ομάδα Γκλόκνερ (Glocknergruppe) |
| 11 |
|
Ράινερχορν (Rainerhorn) |
3559 | Τιρόλο | Ομάδα Βενέντιγκερ (Venedigergruppe/Hohe Tauern) |
| 12 | 
|
Γκρόσερ Ράμοκογκελ (Großer Ramolkogel) |
3550 | Τιρόλο | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 13 | 
|
Χόχφερναγκτσπιτσε (Hochvernagtspitze) |
3539 | Τιρόλο | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 14 | 
|
Σάλφκογκελ (Schalfkogel) |
3537 | Τιρόλο | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 15 | 
|
Βάτσεσπιτσε (Watzespitze) |
3533 | Τιρόλο | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 16 | 
|
Λανγκτάουφερερσπιτσε (Langtauferer Spitze) |
3529 | Τιρόλο / Νότιο Τιρόλο (Ιταλία) | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 17 | 
|
Mούτμαλσπιτσε (Mutmalspitze) |
3522 | Τιρόλο | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 18 | 
|
Φινάιλσπιτσε (Fineilspitze) |
3514 | Τιρόλο / Νότιο Τιρόλο (Ιταλία) | Άλπεις Έτσταλ (Ötztaler Alpen) |
| 19 | 
|
Χοχφάιλερ (Hochfeiler) |
3510 | Τιρόλο / Νότιο Τιρόλο (Ιταλία) | Άλπεις Τσίλλερταλ (Zillertaler Alpen) |
| 20 | 
|
Τσούκερχυτλ (Zuckerhütl) |
3507 | Τιρόλο | Άλπεις Στουμπάιερ (Stubaier Alpen) |
Ποταμοί[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Δούναβης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Δούναβης έχει τις πηγές του στη νοτιοδυτική Γερμανία και ρέει μέσω της Αυστρίας για να εκβάλλει, αφού πρώτα περάσει από άλλες χώρες, στη Μαύρη Θάλασσα. Είναι ο μόνος μεγάλος ευρωπαϊκός ποταμός που ρέει προς τα ανατολικά και η σημασία του ως εσωτερικής πλωτής οδού έχει ενισχυθεί έπειτα από την ολοκλήρωση το 1992 της διώρυγας Ρήνου-Μάιν-Δούναβη στη Βαυαρία. Η διώρυγα αυτή συνδέει τους ποταμούς Ρήνο και Μάιν με τον Δούναβη και καθιστά δυνατή την κυκλοφορία φορτηγίδων από τη Βόρεια Θάλασσα προς τη Μαύρη Θάλασσα.[3]
Οι μεγάλοι ποταμοί βορείως της λεκάνης απορροής των αυστριακών Άλπεων (ο Ινν (γερμανικά: Inn) στο Τιρόλο, ο Ζάλτσαχ (γερμανικά: Salzach) στο Σάλτσμπουργκ και ο Εννς (γερμανικά: Enns) στη Στυρία και την Άνω Αυστρία) είναι άμεσοι παραπόταμοι του Δούναβη και ρέουν προς βορά για να εκβάλλουν στην κοιλάδα του Δούναβη. Από την άλλη, οι ποταμοί Γκάιλ (γερμανικά: Gail και Ντράου (γερμανικά: Ντράου, ελληνικά: Δράβος) στην Καρινθία καθώς και οι Μυρτζ (γερμανικά: Mürz) και Μουρ (γερμανικά: Mur) στη Στυρία) εκβάλλουν νότια, στην λεκάνει του Ντράου, που εν τέλει εκβάλλει στον Δούναβη στη Σερβία.[3] Κατά συνέπεια, η κεντρική και ανατολική Αυστρία είναι γεωγραφικά προσανατολισμένες μακριά από τη λεκάνη απορροής των Άλπεων: οι επαρχίες της Άνω και Κάτω Αυστρίας προς τον Δούναβη και οι επαρχίες της Καρινθίας και της Στυρίας προς τον Ντράου.[3]
Πολιτική γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ομόσπονδα κρατίδια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η Αυστρία είναι ομοσπονδιακό κράτος και αποτελείται από εννέα κρατίδια.
| Ομόσπονδο κρατίδιο (Bundesland) | Πρωτεύουσα | 
| |||
|---|---|---|---|---|---|
| Ελληνικά | Γερμανικά | Ελληνικά | Γερμανικά | ||
| 1 | Μπούργκενλαντ | Burgenland | Άιζενστατ | Eisenstadt | |
| 2 | Καρινθία | Kärnten | Κλάγκενφουρτ | Klagenfurt am Wörthersee | |
| 3 | Κάτω Αυστρία | Niederösterreich | Σανκτ Πέλτεν | St. Pölten | |
| 4 | Άνω Αυστρία | Oberösterreich | Λιντς | Linz | |
| 5 | Σάλτσμπουργκ | Salzburg | Σάλτσμπουργκ | Salzburg | |
| 6 | Στυρία | Steiermark | Γκρατς | Graz | |
| 7 | Τιρόλο | Tirol | Ίνσμπρουκ | Innsbruck | |
| 8 | Φόραρλμπεργκ | Vorarlberg | Μπρέγκεντς | Bregenz | |
| 9 | Βιέννη | Wien | — | ||
Πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η μητροπολιτική περιοχή της Βιέννης είναι μακράν η μεγαλύτερη περιοχή οικιστική ζώνη της χώρας με πληθυσμό 2.067.652 κατοίκους (2005). Αυτό σημαίνει ότι το ένα τέταρτο του πληθυσμού της χώρας συγκεντρώνεται στην περιοχή της πρωτεύουσας. Το καθεστώς της πόλης έχουν 203 δήμοι. Υπάρχει επίσης ζήτημα με την εσωτερική μετανάστευση από την ύπαιθρο στα αστικά κέντρα.
Εξκλάβια και θύλακες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παρόλο που η κοιλάδα Κλάινβασερταλ (γερμανικά: Kleinwalsertal βρίσκεται σε αυστριακό έδαφος και ανήκει στο Φόραρλμπεργκ, η τοπογραφία της την καθιστά ένα αυστριακό εξκλάβιο εντός της Γερμανίας, καθώς μπορεί να προσεγγιστεί μόνο μέσω γερμανικού εδάφους. Άλλα εξκλάβια είναι ο δήμος Γιούνγκχολτς (γερμανικά: Jungholz και η κοιλάδα Ρίσταλ (γερμανικά: Rißtal).
Παλαιότερα το χωριό Σάμναουν (γερμανικά: Samnaun) ήταν ένας ελβετικός θύλακας που περιβάλλονταν από αυστριακό έδαφος, καθώς ήταν προσβάσιμο μόνο οδικώς μέσω του Τιρόλου. Αυτή η γεωγραφική σύνδεση οδήγησε τον 19ο αιώνα τους κατοίκους του να εγκαταλείψουν τη ραιτορωμανική μητρική τους γλώσσα και να υιοθετήσουν μια βαυαρική διάλεκτο παρόμοιας με εκείνη του γειτονικού Τιρόλου. Παρόλο που σήμερα ο δρόμος προς το Σάμναουν διέρχεται αποκλειστικά μέσα από το ελβετικό έδαφος, η τελωνειακή ελεύθερη ζώνη που είχε καθιερωθεί κάποτε εξακολουθεί να υφίσταται. Μέχρι το 1980 βρίσκονταν υπό παρόμοιο καθεστώς και ο τιρολέζικος οικισμός Σπις (γερμανικά: Spiss στα σύνορα με την Ελβετία. Εξαιτίας της θέσης του το χωριό αυτό είχε ελάχιστες δυνατότητες οικονομικής ανάπτυξης και πολλοί από τους κατοίκους του μετανάστευσαν σε αναζήτηση εργασίας.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 «Austria». The World Factbook. Central Intelligence Agency. 30 Απριλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 9 Ιουνίου 2021.
- ↑ «Austria country profile» (στα αγγλικά). BBC News. 2023-04-25. https://www.bbc.com/news/world-europe-17405422. Ανακτήθηκε στις 2024-01-23.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17 3,18 3,19 3,20 3,21 3,22 3,23 Johnson, Lonnie (1994). «Austria: a country study». Στο: Solsten, Eric; McClave, David E., επιμ. Austria: a country study (2nd έκδοση). Washington, D.C.: Federal Research Division, Library of Congress, σσ. 69–78. ISBN 0-8444-0829-8. OCLC 30664988. https://www.loc.gov/item/94021665/.
Αυτό το λήμμα περιλαμβάνει κείμενο από αυτή την πηγή, που είναι κοινό κτήμα.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Elisabeth Lichtenberger; Austria - Society and Regions. Austrian Academy of Sciente Press, Vienna 2000, 491 S
Το λήμμα ενσωματώνει υλικό δημόσιας χρήσης από ιστοτόπους ή έγγραφα από CIA World Factbook.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Geography of Austria στο Wikimedia Commons
| |||||||||||||||||||||||||
