Φιλία (Αριστοτέλης)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η Φιλία, κατά τον Αριστοτέλη, είναι μια από τις βασικότερες έννοιες της ανθρώπινης νόησης και δραστηριότητας, γι αυτό είναι και η μοναδική περίπτωση που την εξετάζει και την αναλύει σ΄ όλες τις πτυχές της σε δυο κεφάλαια των Ηθικών Νικομαχείων.[1]

Σύνοψη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η φιλία είναι ένα είδος αρετής ή τουλάχιστον συνυφασμένη με την αρετή. Εκτός όμως απ΄αυτό η φιλία είναι και πράγμα πάρα πολύ αναγκαίο στη ζωή του ανθρώπου γιατί κανείς δεν θα προτιμούσε να ζει χωρίς φίλους έστω κι αν έχει στην κατοχή του όλα τα άλλα αγαθά. Γι΄αυτό ακόμα και οι πλούσιοι και εκείνοι που κατέχουν αξιώματα και πολιτική εξουσία, πιστεύουν ότι η παρουσία φίλων είναι πολύ μεγάλη ανάγκη. Εξάλλου οι άνθρωποι στη φτώχεια και στις άλλες δυστυχίες τους, πιστεύουν ότι το μόνο καταφύγιο είναι οι φίλοι. Επιπλέον οι φίλοι συνδράμουν τους νέους ώστε να τους αποτρέψουν από τα λάθη, και, προκειμένου, για τους μεγάλους στην ηλικία, τους φροντίζουν και αναπληρώνουν τις δυνάμεις που τους λείπουν.[2] «Όταν δυο πηγαίνουν μαζί»[3] διότι και οι δυο είναι πιο ικανοί να κατανοήσουν από κοινού και να ενεργήσουν.

Τῆς φιλίας τρία εἴδη ἐστίν· ἡ μὲν γὰρ αὐτῆς ἐστι φυσική͵ ἡ δὲ ἑταιρική͵ ἡ δὲ ξενική.φυσικὴν μὲν οὖν ταύτην λέγομεν͵ ἣν οἱ γονεῖς πρὸς τὰ ἔκγονα ἔχουσι καὶ οἱ συγγενεῖς πρὸς ἀλλήλους· ταύτην δὲ κεκλήρωται καὶ τἆλλα ζῷα. ἑταιρικὴν δὲ καλοῦμεν τὴν ἀπὸ συνηθείας γινομένην καὶ μηδὲν προσήκουσαν γένει͵ ἀλλ΄ οἷον ἡ Πυλάδου πρὸς Ὀρέστην. ἡ δὲ ξενικὴ φιλία ἡ ἀπὸ συστάσεως καὶ διὰ γραμμάτων γινομένη πρὸς τοὺς ξένους. τῆς ἄρα φιλίας ἡ μέν ἐστι φυσική͵ ἡ δὲ ἑταιρική͵ ἡ δὲ ξενική· προστιθέασι δέ τινες τετάρτην ἐρωτικήν[4].


Θεματολογία Ενότητα Υπερβάσεις Ελλείψεις
   Εὖ ζῆν
  Αρεστό
Φιλικότητα (κάτι σαν φιλία)
Λουκιανός, Τόξαρις ή Περί φιλίας
Πλούταρχος, Πως αν τις διακρίνοιεν τον κόλακα του φίλου.
-Κικέρων, De amicitia.[5][6]
Πρώτος τύπος: δουλοπρεπής. δύσκολος, εριστικός, οργίλος.
Δεύτερος τύπος: κόλακας[7], για το δικό του συμφέρον.

Η πρώτη φιλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τέλεια φιλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η κοινωνική σημασία της φιλίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Βιβλίο Θ και Βιβλίο Ι
  2. Ηθικά Νικομάχεια 1154a.3
  3. Ιλιάδα Κ 24 -Λόγια του Διομήδη
  4. Περί διαιρέσεων, λατ. De Divisiones
  5. Κικέρων, Περί φιλίας, εκδ. ΕΝΑΛΙΟΣ ISBN 960-536-004-7
  6. Κικέρων, Περί φιλίας, εκδ. Περίπλους ISBN 960-7131-39-8
  7. Θεόφραστος, Χαρακτήρες (κόλακας)