Το μεγάλο μας τσίρκο
Το μεγάλο μας τσίρκο ήταν θεατρική παράσταση, της οποίας η πρεμιέρα πραγματοποιήθηκε από το θίασο Καρέζη – Καζάκου στις 22 Ιουνίου 1973 στο θέατρο “Αθήναιον”. Δημιουργός του θεατρικού έργου ήταν ο Ιάκωβος Καμπανέλλης και η μουσική ήταν του Σταύρου Ξαρχάκου.[1]
Θέμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το έργο, αν και πολιτογραφήθηκε ως κωμωδία, είναι κατ` ουσίαν αλληγορíα, σάτιρα και, σε πολλά σημεία, δράμα. Η υπόθεσή του είναι η διαδρομή της νεότερης ελληνικής ιστορίας από την Τουρκοκρατία και τα χρόνια του Όθωνα έως τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη γερμανική Κατοχή.[1]
Η ιδέα της παράστασης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Την άνοιξη του 1972, το ζεύγος Καρέζη- Καζάκου σκέφτηκε να ανεβάσει ένα έργο, που θα έβριθε από ποιότητα καλλιτεχνική και πατριωτισμό.
Όπως έλεγε η Τζένη Καρέζη :
«Έπρεπε να είναι κάτι σαν λαϊκό πανηγύρι, να κλείνει μέσα του πολλή ρωμιοσύνη… και μέσα από τη σάτιρα, τον αυτοσαρκασμό, το γέλιο και το δάκρυ, να μιλήσουμε για τους καημούς και τα όνειρα της φυλής μας, για προδομένους αγώνες, για προδομένες ελπίδες… και πάνω απ’ όλα για ομορφιά. Για την ομορφιά αυτού του λαού, που δεν παύει ποτέ να αγωνίζεται, να προδίδεται, να πιστεύει και να συνεχίζει τον αγώνα του, διατηρώντας τις ρίζες του αναλλοίωτες αιώνες τώρα.Όλα αυτά όμως θά ’πρεπε να ειπωθούν ρωμέικα, ζεστά. Καθόλου φιλολογικά. Καθόλου εγκεφαλικά. Θά’ πρεπε, δηλαδή, να γραφτεί ένα έργο που να έχει μέσα του τους σπόρους της λαϊκής μας τέχνης. Εγχείρημα δύσκολο, άπιαστο σχεδόν»
Συντελεστές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Οι θιασάρχες εμπιστεύθηκαν το ταλέντο του σπουδαίου έλληνα θεατρικού συγγραφέα Ιάκωβου Καμπανέλλη, επειδή είχε «ταλέντο, πείρα, γνώση» και στο έργο του «χτυπάει πάντα πυρετικά, σπαρακτικά και γνήσια ο σφυγμός της ράτσας». Ο μεγάλος συγγραφέας δέχτηκε με ενθουσιασμό την πρότασή τους κι έτσι, το «Το Μεγάλο μας Τσίρκο» πήρε σάρκα και οστά.
- Τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Κώστας Καζάκος με βοηθό τον Άρη Δαβαράκη,
- Τα σκηνικά και τα κοστούμια ήταν του Φαίδωνα Πατρικαλάκη.
- Τη μουσική και τα τραγούδια της παράστασης έγραψε ο Σταύρος Ξαρχάκος και τα ερμήνευε επί σκηνής ο Νίκος Ξυλούρης.
- Ο διάκοσμος του χώρου της εισόδου, καθώς και η θεατρική απόδοση της σκηνής του Καραγκιόζη διδάχτηκε από τον Ευγένιο Σπαθάρη.
- Συμμετείχαν οι ηθοποιοί:
Κώστας Καζάκος, Τζένη Καρέζη, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, Νίκος Κούρος, Τίμος Περλέγκας και Χρήστος Καλαβρούζος.[2]
Πρεμιέρα - παραστάσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στις 22 Ιουνίου 1973 στο θέατρο «Αθήναιον» της οδού Πατησίων, που βρισκόταν απέναντι από το Πολυτεχνείο. Ο κόσμος αμέσως το αγκάλιασε και το αγάπησε. Το έργο έγινε σύμβολο του αγώνα κατά της Χούντας. Η αλληγορία του κατόρθωσε έξυπνα να διαφύγει της λογοκρισίας, δίνοντας αποφασιστικά χτυπήματα κατά της δικτατορίας. Ανάμεσα στον κόσμο υπήρχαν και «εκπρόσωποι» του στρατιωτικού καθεστώτος, που κατέγραφαν και ενημέρωναν τους προϊσταμένους τους για τις αντιδράσεις των θεατών.
- Οκτώβριος 1973 : Λίγο πριν από το Πολυτεχνείο, το έργο διακόπηκε βίαια από τη Χούντα. Η Καρέζη και ο Καζάκος συνελήφθησαν και κρατήθηκαν στο ΕΑΤ-ΕΣΑ, ενώ συνελήφθησαν εκ νέου κατά την εξέγερση του Πολυτεχνείου.[3]
- 22 Δεκεμβρίου 1973 : Το ζεύγος δεν κάμφθηκε από τη σύλληψή του και ανέβασε το έργο εκ νέου μετά την αποφυλάκισή τους με μεγαλύτερη επιτυχία.
- 3 Αυγούστου 1974 : Αμέσως μετά τη Μεταπολίτευση, το έργο ξανανέβηκε με την προσθήκη των σκηνών που εíχαν λογοκριθεí κι ενός τραγουδιού («Το Προσκύνημα») στο φινάλε της παράστασης, για να τιμήσει τους νεκρούς του Πολυτεχνείου.[1]
Πληροφορίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Την παράσταση είδαν περίπου 400.000 άνθρωποι εκφράζοντας την επανάσταση- διαμαρτυρία τους ενάντια στη Χούντα.
- Κυρίαρχα συνθήματα, γνωστά από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, όπως «ΨΩΜΙ-ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» και «ΦΩΝΗ ΛΑΟΥ -- ΟΡΓΗ ΘΕΟΥ» , είχαν πρωτοεμφανιστεί στην παράσταση.
- Ερμηνευτής, συνθέτης και μουσικοί δέχονταν σχεδόν καθημερινά τις «επισκέψεις» των οργάνων της Χούντας.
- Το έργο ανεβαίνει ξανά από τον ίδιο θίασο μετά την πτώση της χούντας σε Αθήνα και επαρχία και γνωρίζει και πάλι τεράστια επιτυχία.
- Τα τραγούδια της παράστασης επανακυκλοφόρησαν σε βινύλιο το 1974, ενώ το 2003 έγινε επανέκδοση του δίσκου σε CD.[4]
- Το 2016 στο πλαίσιο του προγράμματος ΝΕΟΝ Έργο Στην Πόλη ο καλλιτέχνης Ζάφος Ξαγοράρης εμπνέεται από την ιστορική παράσταση και με ανάθεση του Οργανισμού ΝΕΟΝ παρουσιάζει την εικαστική εγκατάσταση Η Παράσταση, σε ένα χώρο στάθμευσης πίσω από το ερειπωμένο θέατρο Αθήναιον, σε επιμέλεια Κατερίνας Γρέγου.[5]
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Βίντεο : Σπάνιο απόσπασμα από την παράσταση[6]
- Ιάκωβος Καμπανέλλης
Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 ««Το μεγάλο μας τσίρκο», μια θρυλική παράσταση». Ημεροδρόμος. 2016-06-22. http://www.imerodromos.gr/megalo-mas-tsirko/. Ανακτήθηκε στις 2017-03-19.
- ↑ «Το μεγάλο μας τσίρκο : Μια ιστορική παράσταση | theatrikaprogrammata». www.theatrikaprogrammata.gr (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2017.
- ↑ «Η σύλληψη της Τζένης Καρέζη για το "Μεγάλο μας Τσίρκο" - ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ». www.mixanitouxronou.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2017.
- ↑ «Το μεγάλο μας τσίρκο (1973) - Retromaniax». www.retromaniax.gr (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2017. horizontal tab character in
|title=at position 33 (βοήθεια) - ↑ «ΕΡΓΟ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ | ΖΑΦΟΣ ΞΑΓΟΡΑΡΗΣ - NEON». NEON. http://neon.org.gr/gr/exhibition/ergo-sthn-polh-zafos-xagoraris/. Ανακτήθηκε στις 2018-07-25.
- ↑ bantsta (2011-03-27), Το Μεγάλο μας Τσίρκο (σπάνιο απόσπασμα), https://www.youtube.com/watch?v=XDR5sO6XJm0&feature=youtu.be, ανακτήθηκε στις 2017-03-22
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |