Τζούρο Ντάνιτσιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζούρο Ντάνιτσιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Ђуро Даничић (Σερβικά)
Γέννηση4  Απριλίου 1825[1] ή 6  Απριλίου 1825[2]
Νόβι Σαντ[3]
Θάνατος17  Νοεμβρίου 1882[2][1] ή 4  Νοεμβρίου 1882[4]
Ζάγκρεμπ[5]
Τόπος ταφήςΝέο Κοιμητήριο Βελιγραδίου[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΣερβία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣερβικά[7]
Κροατικά[8]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Βιέννης
Jovan Jovanović Zmaj Gymnasium (Novi Sad)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταγλωσσολόγος
φιλόλογος
μεταφραστής της Βίβλου
βιβλιοθηκονόμος
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Βελιγραδίου
Οικογένεια
ΑδέλφιαMiloš Popović
Vasilije Popović
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Τζούρο Ντάνιτσιτς (σερβικά κυριλλικά: Ђуро Даничић‎‎,προφέρεται dʑǔːrɔ dânit͡ʃit͡ɕ, 4 Απριλίου 1825 - 17 Νοεμβρίου 1882), του οποίου αρχικά το όνομα ήταν Τζόρτζε Πόποβιτς (σερβικά κυριλλικά: Ђорђе Поповић‎‎), ήταν Σέρβος φιλόλογος, μεταφραστής, γλωσσολόγος και λεξικογράφος. Ήταν επίσης γνωστός ως Τζούρα Ντάνιτσιτς (σερβικά κυριλλικά: Ђура Даничић). Ήταν πολυγραφότατος επιστήμονας στο Λύκειο του Βελιγραδίου.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στο Νόβι Σαντ,[9] στην οικογένεια του Ορθόδοξου ιερέα Ιωάννη Πόποβιτς. Σπούδασε σε σχολεία στο Νόβι Σαντ και στη Βρατισλάβα, και μελέτησε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Δημοσίευσε τις πρώτες εργασίες του με το όνομα Τζούρο Ντάνιτσιτς το 1845, ένα όνομα που συνέχισε να χρησιμοποιεί καθ' όλη την υπόλοιπη ζωή του. Υπό την επιρροή του Βουκ Κάρατζιτς και του Φραντς Μίλκοσις, άρχισε να σπουδάζει Σλαβική φιλολογία, στην οποία αφιέρωσε στη συνέχεια όλη την καριέρα του. Το 1856, έγινε βιβλιοθηκάριος της Λαϊκής Βιβλιοθήκης του Βελιγραδίου και γραμματέας της Εταιρείας Σερβικών Γραμμάτων, και το 1859, καθηγητής του Λυκείου του Βελιγραδίου (Velika škola). Το 1866 προσκλήθηκε στο Ζάγκρεμπ για να υπηρετήσει ως γενικός γραμματέας της Γιουγκοσλαβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (JAZU). Υπηρέτησε ως γενικός γραμματέας σε δύο περιόδους μεταξύ 1866-1873 και 1877-1882.[9] Από το 1873 δίδαξε ως καθηγητής στο Grandes écoles του Βελιγραδίου (πρώην Λύκειο του Βελιγραδίου και μελλοντικό Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου), και το 1877 επέστρεψε στο Ζάγκρεμπ όπου έπαιξε βασικό ρόλο στην προετοιμασία του λεξικού της Ακαδημίας, "Κροατικό ή Σερβικό λεξικό του JAZU". Ήταν ο συντάκτης του πρώτου τόμου (Α-Češula) που δημοσιεύθηκε από το 1880 έως το 1882.[10] Ο θάνατός του το 1882, στο Ζάγκρεμπ, διέκοψε αυτό το έργο. Τάφηκε στο νεκροταφείο του Αγίου Μάρκου στο Βελιγράδι.[9]

Εργασίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντάνιτσιτς έπαιξε βασικό ρόλο στη θέσπιση των θεμελίων της σερβικής φιλολογίας, της γραμματικής, του ιστορικού λεξικού και της διαλεκτολογίας με βάση τις αρχές που θέσπισε ο Βουκ Κάρατζιτς.[10] Η μετάφρασή του της Παλαιάς Διαθήκης, κυρίως από γερμανικές πηγές, επηρέασε επίσης την κροατική μεταφραστική λογοτεχνία.[9] Ο Ντάνιτσιτς βοήθησε επίσης τον Κάρατζιτς στη μετάφρασή του της Καινής Διαθήκης στη Σερβική γλώσσα το 1847. Μετά την αναθεώρηση, και οι δύο μεταφράσεις έγιναν δεκτές και εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σήμερα από την Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία και τα μέλη της.

Το 1847, δημοσίευσε ένα γνωστό πολεμικό δοκίμιο "Ο πόλεμος για τη Σερβική Γλώσσα και Ορθογραφία", [9] όπου αντιτάχθηκε στις γλωσσικές ιδέες του Μίλος Σβέτιτς, του ψευδώνυμου Γιόβαν Χάτζιτς, του κύριου αντίπαλου του Κάρατζιτς, και υποστήριξε τη φωνητική ορθογραφία του Κάρατζιτς. Έδωσε το θεωρητικό υπόβαθρο στις αντιλήψεις του Κάρατζιτς στις πολυάριθμες γλωσσολογικές εργασίες του.

Ο Ντάνιτσιτς μελέτησε επίσης την παλαιότερη Σερβική λογοτεχνία και οι εκδόσεις υπό την επιμέλειά του παλιών χειρογράφων εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται, όπως η βιογραφία του Αγίου Σάββα του Θεοδόσου (1860), οι βιογραφίες του Αγίων Σιμεών και Αγίου Σάββα του Ντομετιάν (1865),[11] το Ευαγγέλιο του Αγ. Νικολάου (Nikoljsko jevanđelje) (1864), οι Ζωές των Βασιλέων και των Αρχιεπισκόπων της Σερβίας (1866) [12] και πολλά άλλα.

Ο Ντάνιτσιτς ξεκίνησε την επιστημονική εργασία του ως υποστηρικτής των ιδεών του Κάρατζιτς για τον γλωσσικό πανσερβισμό. Τα πρώτα του έργα ήταν προφανώς αφιερωμένα στους "Σέρβους της Καθολικής Εκκλησίας", για το οποίο επικρίθηκε από τον νεαρό Βάτροσλαβ Γιάγκιτς. Το 1857, δημοσίευσε τη μελέτη "Διαφορές μεταξύ των Γλωσσών Σερβίας και Κροατίας" (γραμμένη με τη χρήση της παλιάς ορθογραφίας) όπου ταύτισε την Κροατική γλώσσα με τη διάλεκτο Τσακάβσκι. Ωστόσο, η στάση του αξιολογήθηκε προς την προώθηση της πανγιουγκοσλαβικής ιδεολογίας, πολύ πιο κοντά στις απόψεις του ιλλυρικού κινήματος, με το οποίο συνεργάστηκε στενά. Αυτό περιλάμβανε τη γλωσσική ενότητα των Κροατών και των Σέρβων και την άποψη ότι η κροατική λογοτεχνία είναι ταυτόχρονα Σερβική και αντίστροφα. Στις γλωσσολογικές του μελέτες χρησιμοποιούσε στον τίτλο τη χαρακτηριστική φράση "Κροατικά ή Σερβικά" όταν δημοσίευσε τα έργα του στο Ζάγκρεμπ, και "Σερβικά ή Κροατικά" όταν δημοσιεύονταν στο Βελιγράδι.

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το άγαλμα του Ντάνιτσιτς στο Πάρκο Καλεμεγκτάν

Είναι στην λίστα των 100 πιο διακεκριμένων Σέρβων.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb15033926c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  3. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 14  Δεκεμβρίου 2014.
  4. ↑ (Αγγλικά) Find A Grave. Ανακτήθηκε στις 29  Αυγούστου 2019.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. ↑ 6,0 6,1 8325443.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb15033926c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. ↑ CONOR.SI. 12572259.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 Dragiša Živković (1971). Živan Milisavac, επιμ. Jugoslovenski književni leksikon (στα Σερβοκροατικά). Novi Sad (SAP Vojvodina, SR Serbia): Matica srpska. σελ. 85. 
  10. ↑ 10,0 10,1 «Croatian Encyclopedia» (στα hr). Croatian Encyclopedia. Leksikografski zavod Miroslav Krleža. 1999–2009. http://enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=13857. Ανακτήθηκε στις January 19, 2014. 
  11. ↑ Daničić 1865.
  12. ↑ Daničić 1866.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Τζούρο_Ντάνιτσιτς&oldid=10502339"