Τζορτζ Λούστιγκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Τζορτζ Λούστιγκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Gheorghe Lusztig (Ρουμανικά)
Γέννηση20  Μαΐου 1946[1]
Τιμισοάρα
ΕθνικότηταΕβραίοι[2]
Χώρα πολιτογράφησηςΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Ρουμανία
Ηνωμένο Βασίλειο
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡουμανικά
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ φιλοσοφίας
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Πρίνστον
Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός
ΕργοδότηςΤεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης
Πανεπιστήμιο του Ουόρικ (1971–1978)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμακαθηγητής πανεπιστημίου
ΒραβεύσειςΥποτροφία Γκούγκενχαϊμ[3]
Εταίρος της Βασιλικής Εταιρίας
Brouwer Medal (1999)
βραβείο Κόουλ στην άλγεβρα (1985)
Βραβείο Σάο (24  Σεπτεμβρίου 2014)
βραβείο Μπέργουικ (1977)
βραβείο Σάο για τις μαθηματικές επιστήμες (2014)
βραβείο Στιλ συνολικής προσφοράς (2008)[4]
βραβείο Βολφ Μαθηματικών (2022)
Order of Faithful Service
εταίρος της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρίας (2013)[5][6]

Ο Τζορτζ Λούστιγκ (George Lusztig, όνομα γέννησης: Gheorghe Lusztig) (γενν. 1946, Τιμισοάρα) είναι Ρουμάνος-Αμερικανός μαθηματικός, ο οποίος ασχολήθηκε με τη θεωρία αναπαράστασης.

Νεανική ηλικία και σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λούστινγκ γεννήθηκε στην Τιμισοάρα της Ρουμανίας από εβραϊκή οικογένεια[7] και έκανε τις προπτυχιακές του σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου, από το οποίο αποφοίτησε το 1968. Αργότερα το ίδιο έτος έφυγε από τη Ρουμανία για το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου πέρασε αρκετούς μήνες στο Πανεπιστήμιο του Γουόρικ και στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Το 1969 μετακόμισε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου πήγε να εργαστεί για δύο χρόνια με τον Μάικλ Ατίγια στο Ινστιτούτο Προηγμένων Σπουδών στο Πρίνστον του Νιου Τζέρσεϊ. Πήρε το διδακτορικό του στα μαθηματικά το 1971 μετά την ολοκλήρωση της διδακτορικής διατριβής του με τίτλο «Η ανώτερη υπογραφή του Novikov και οικογένειες ελλειπτικών τελεστών», υπό την επίβλεψη του Γουίλιαμ Μπράουντερ και του Μάικλ Ατίγια.[8][9]

Ο Λούστιγκ εργάστηκε για σχεδόν επτά χρόνια στο Πανεπιστήμιο του Γουόρικ. Η δραστηριότητά του στο πανεπιστήμιο περιλάμβανε ερευνητική υποτροφία (1971-72), διδασκαλία στα Μαθηματικά (1972-74) και θέση καθηγητή Μαθηματικών (1974-78). Το 1978, έλαβε έδρα στο ΜΙΤ.[10][7]

Έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Διακρίθηκε για το έργο του στη θεωρία αναπαραστάσεων, ιδίως για τα αντικείμενα που σχετίζονται στενά με τις αλγεβρικές ομάδες, όπως οι πεπερασμένες αναγωγικές ομάδες, οι άλγεβρες του Χέκε, οι p-adic ομάδες, οι κβαντικές ομάδες και οι ομάδες Γουέιλ. Άνοιξε ουσιαστικά το δρόμο για τη σύγχρονη θεωρία αναπαραστάσεων. Αυτή περιελάμβανε θεμελιώδεις νέες έννοιες, όπως οι κυψέλες χαρακτήρων, οι ποικιλίες Deligne-Lusztig και τα πολυώνυμα Καζντάν-Λούστιγκ.[11]

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1983, ο Λούστιγκ εξελέγη μέλος της Βασιλικής Εταιρείας.[10] Το 1985, ο Λούστιγκ κέρδισε το Βραβείο Κόουλ (Άλγεβρα). Το 1992 έγινε μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών. Έλαβε το μετάλλιο Μπρούβερ το 1999, το Εθνικό Τάγμα Πιστής Υπηρεσίας το 2003 και το Βραβείο Λίροι Π. Στιλ για τα Επιτεύγματα Ζωής στα Μαθηματικά το 2008. Το 2012 έγινε μέλος της Αμερικανικής Μαθηματικής Εταιρείας[12] και το 2014 έλαβε το Βραβείο Σο στα Μαθηματικά.[13] Το 2022 έλαβε το Βραβείο Βολφ στα Μαθηματικά.[14]

Δημοσιεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Publications of George Lusztig. In: Nagoya Mathematical Journal. Band 182 (Special Issue Celebrating the 60th Birthday of George Lusztig), 2006, σελ. I–XI, (online).
  • The Discrete Series of GLn over a Finite Field (= Annals of Mathematical Studies. 81). Princeton University Press u. a., Princeton NJ 1974.
  • Με τον Pierre Deligne: Representations of reductive groups over finite fields. In: Annals of Mathematics. Serie 2, Band 103, Nr. 1, 1976, σελ. 103–161, doi:10.2307/1971021.
  • Με τον David Kazhdan: Representations of Coxeter Groups and Hecke Algebras. In: Inventiones Mathematicae. Band 53, Nr. 2, 1979, σελ. 165–184.
  • Με τον David Kazhdan: Schubert varieties and Poincaré duality. In: Robert Osserman, Alan Weinstein (Hrsg.): Geometry of the Laplace Operator. (Proceedings of the Symposium in Pure Mathematics of the American Mathematical Society. Held at the University of Hawaii, Honolulu, Hawaii, March 27–30, 1979) (= Proceedings of Symposia in Pure Mathematics. 36). American Mathematical Society, Providence RI 1980, ISBN 0-8218-1439-7, σελ. 185–203.
  • Characters of Reductive Groups over a Finite Field (= Annals of Mathematical Studies. 107). Princeton University Press, Princeton NJ 1984, ISBN 0-691-08351-7.
  • Introduction to Quantum Groups (= Progress in Mathematics. 110). Birkhäuser, Boston MA u. a. 1993, ISBN 0-8176-3712-5.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  2. www-groups.dcs.st-and.ac.uk/~history/Biographies/Lusztig.html.
  3. (Αγγλικά) Guggenheim Fellows database. george-lusztig.
  4. www.ams.org/prizes-awards/pabrowse.cgi?parent_id=25.
  5. www.ams.org/fellows_by_year.cgi?year=2013. Ανακτήθηκε στις 24  Νοεμβρίου 2022.
  6. www.ams.org/news?news_id=1680. Ανακτήθηκε στις 24  Νοεμβρίου 2022.
  7. 7,0 7,1 «George Lusztig». The GAP Group. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2011. 
  8. Τζορτζ Λούστιγκ στο Mathematics Genealogy Project
  9. Lusztig, George (1971). Novikov's higher signature and families of elliptic operators (στα Αγγλικά). 
  10. 10,0 10,1 «George Lusztig Abdun-Nur Professor of Mathematics». MIT Mathematics Department. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2011. 
  11. Carter, Roger W., A survey of the work of George Lusztig, Nagoya Mathematical Journal 182 (2006), pp. 1–45.
  12. «List of Fellows of the American Mathematical Society». American Mathematical Society. 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2013. 
  13. Schroeder, Bendta (2 Ιουνίου 2014). «George Lusztig awarded the Shaw Prize in Mathematical Sciences». Massachusetts Institute of Technology. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2020. 
  14. «Wolf Prize Laureate in Mathematics 2022». Wolf Foundation. 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]