Συλλογή ούρων
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Η σωστή συλλογή των ούρων είναι μια απαραίτητη διαδικασία για την ανάλυσή τους προκειμένου να τεθεί η διάγνωση ποικίλων παθήσεων διαφόρων συστημάτων του οργανισμού όπως του ουροποιητικού συστήματος. Η συλλογή τους με σαφείς κανόνες είναι απαραίτητη για τη γενική εξέταση ούρων, για την καλλιέργεια ούρων και τον ποσοτικό προσδιορισμό διαφόρων μεταβολιτών σε αυτά.
Τα πρώτα πρωινά ούρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα πρώτα πρωινά ούρα είναι το καταλληλότερο δείγμα για τη γενική εξέταση ούρων. Είναι απαραίτητο όμως κατά τη συλλογή να τηρούνται προϋποθέσεις σωστής συλλογής και συντήρησης.
Συγκεκριμένα:
- Ο εξεταζόμενος την προηγούμενη μέρα λαμβάνει τροφή με κανονική ποσότητα αλατιού και δεν πίνει πολλά υγρά ώστε τα ούρα να είναι πυκνά.
- Το βράδυ δειπνεί ελαφρά και ουρεί πριν πέσει για ύπνο. Πριν τη συλλογή, επιβάλλεται το πλύσιμο των έξω γεννητικών οργάνων με νερό και σαπούνι. Στοιχεία που οφείλονται σε φλεγμονές (π.χ. πυοσφαίρια, βλέννα), μπορεί να παρασυρθούν κατά την ούρηση και να αλλάξουν την εικόνα των ούρων.
Όλα τα δείγματα των ούρων πρέπει να συλλέγονται σε χημικώς καθαρά και κατά προτίμηση αποστειρωμένα δοχεία με πώματα που κλείνουν καλά και στερεά. Οι καθετηριασμοί της ουροδόχου κύστης για τη λήψη δειγμάτων ούρων παρουσιάζουν μεγάλο κίνδυνο για λοιμώξεις του ουρογεννητικού συστήματος και πυελονεφρίτιδα. Τα πρώτα πρωινά ούρα είναι το καταλληλότερο δείγμα για τη γενική εξέταση ούρων γιατί εξασφαλίζουν τα εξής πλεονεκτήματα:
- Είναι πυκνότερα δηλαδή τα συστατικά τους βρίσκονται στη μεγαλύτερη δυνατή συγκέντρωση.
- Έχουν σταθερή σύσταση και εξασφαλίζουν έτσι συγκρίσιμα αποτελέσματα μεταξύ διαφορετικών αναλύσεων.
- Είναι πιο όξινα και έτσι δεν καταστρέφονται πολλά ευαίσθητα στοιχεία των ούρων π.χ. οι κύλινδροι των ούρων.
- Έχουν σταθερότερο ειδικό βάρος.
- Συλλέγονται πολύ εύκολα.
Πρώτα πρωινά ούρα μέσου ρεύματος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το δείγμα αυτό είναι κατάλληλο για καλλιέργεια ούρων και γι’αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή κατά τη συλλογή του.
- Διαβρέχονται 3 ή 4 αποστειρωμένα τολύπια βαμβακιού με ένα αντισηπτικό διάλυμα, όπως π.χ. Betadine.
- Οι γυναίκες απομακρύνουν τα μικρά χείλη του αιδοίου και οι άντρες αντίστοιχα την ακροποσθία και ακολούθως χρησιμοποιώντας αποστειρωμένα τολύπια βαμβακιού, καθαρίζουν την περιοχή της ουρήθρας.
- Ενώ το έξω στόμιο της ουρήθρας είναι ακόμα εκτεθειμένο, γίνεται η ούρηση.
- Μετά από λίγα δευτερόλεπτα τοποθετείται ένα αποστειρωμένο ουροδοχείο κάτω από το ρεύμα των ούρων. Απομακρύνετε το δοχείο από το ρεύμα των ούρων, πριν να τελειώσει η ούρηση.
- Πωματίζεται στερεά το δοχείο και ξεπλένετε το εξωτερικό του μέρος.
- Αναγράφεται στην ετικέτα του δοχείου τα στοιχεία του ασθενούς και το χρόνο συλλογής του δείγματος.
Ούρα 24ώρου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πρόκειται για την συλλογή ούρων κατά την διάρκεια του 24ώρου. Η διαδικασία συλλογής τους είναι η ακόλουθη:
- Ο ασθενής πρέπει να ουρήσει ώστε να αδειάσει την ουροδόχο του κύστη, κατά την έναρξη της χρονικής περιόδου των 24 ωρών (π.χ. το πρωί στις 8.00). Τα ούρα αυτά απορρίπτονται.
- Στη συνέχεια μαζεύονται όλα τα ούρα κάθε ούρησης κατά τη διάρκεια που ακολουθούν, καθώς και τα ούρα που λαμβάνονται κατά το τέλος της χρονικής περιόδου των 24 ωρών (δηλαδή στις 8 π.μ. της επόμενης ημέρας).
- Όλα τα ούρα πρέπει να μαζευτούν μέσα σε ένα καθαρό, πλατύστομο και πωματισμένο δοχείο και να διατηρηθούν σε πάγο ή σε ψυγείο όλο το χρόνο της συλλογής τους.
- Στην ετικέτα του δοχείου συλλογής των ούρων αναγράφονται τα στοιχεία του ασθενούς.
Αντίστοιχα συλλέγονται και τα ούρα 12ώρου τα οποία επιλέγονται όταν η συλλογή ούρων 12ώρου είναι τεχνικά δύσκολη. Εάν η ανάλυση των ούρων 24ώρου καθηστερήσει, λόγω της μεταφοράς τους σε ειδικό εργαστήριο, πρέπει να προστεθούν στη φιάλη συλλογής ειδικά συντηρητικά των ούρων πριν από την έναρξη της δοκιμασίας.
Τα ούρα 24ώρου χρησιμοποιούνται για την ποσοτική μέτρηση διαφόρων ουσιών στα ούρα π.χ. ορμονών, μεταβολιτών, δεικτών οστεοπόρωσης, καρκινικών δεικτών, φαρμάκων κ.α.
Συγκεκριμένα:
- Στεροειδή ούρων
- Κετοστεροειδή κλασματοποιήση ούρων
- Δείκτης οστεοπόρωσης ΝΤx
- Ασβέστιο
- Υδροξυπρολίνη
- Χαλκός
- Bence Jones (ανοσοκαθήλωση λευκωμάτων)
- Αρσενικό
- Ηλεκτροφόρηση λευκωμάτων
- Θάλλιο
- Ισταμίνη
- Κάλιο
- Ιώδιο
- Νάτριο
- Χλωριούχα
- Ψευδάργυρος
- Προλίνη
- Αλανίνη
- Τρυπτοφάνη
- Πρεγνατιόλη
- Πεπτίδιο C
- Νοραδρεναλίνη
- Νορμετανεφρίνη
Τυχαίο δείγμα ούρων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η λήψη τυχαίων δειγμάτων ούρων είναι κατάλληλη για ποιοτικές εξετάσεις στα ούρα δηλαδή για αναλύσεις που δίνουν μόνο θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα χωρίς να είναι δυνατή η ποσοτική μέτρηση άρα και η σύγκριση αποτελεσμάτων. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί:
- Στον έλεγχο της πρωτεϊνουρίας με μέτρηση πρωτεΐνης και κρεατινίνης ούρων απ’ όπου θα προκύψει το πηλίκο της σχέσης των δύο.
- Στον προσδιορισμό αμυλάσης για τη διάγνωση της παγκρεατίτιδας.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αρσένη Α. Εξετάσεις ούρων στην εργαστηριακή διαγνωστική. Εκδόσεις Ζήτα, 2003.
- Καρκαλούσος Π. Συλλογή και φυσικοί, χημικοί χαρακτήρες των ούρων. Έκδοση ΤΕΙ Αθηνών 2006.
- Ιωαννίδης Ι. Κλινική Χημεία Ι: Ανάλυση Ούρων: Θεωρία. Εκδόσεις Γιαχούδη. Θεσσαλονίκη, 2004.
- Ιωαννίδης Ι. Κλινική Χημεία Ι: Ανάλυση Ούρων: Εργαστήριο. Εκδόσεις Γιαχούδη. Θεσσαλονίκη, 2002.
- Ηρειώτου Π, Καρβούνης Ι. Τράπαλη Μ. Κλινική Βιοχημεία Ι. Έκδοση Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Αθήνα 2001.
- http://www.bioiatriki.gr/