Σομαλικός εμφύλιος πόλεμος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σομαλικός εμφύλιος πόλεμος
Συγκρούσεις στο Κέρας τη Αφρικής
Χρονολογία1991 -
ΤόποςΣομαλία
Κατάστασησυνεχίζεται
Η κατάσταση στη Σομαλία το Δεκεμβριο 2016.
   Υπό τον έλεγχο της σομαλικής κυβέρνησης και της Αφρικανικής Ένωσης
  Υπό τον έλεγχο της Αλ-Σαμπάαμπ και συμμάχων
  Υπό τον έλεγχο της Σομαλιλάνδης
   Υπό τον έλεγχο ουδέτερων δυνάμεων (Αυτόνομο Kράτος Χατούμο)

Ο σομαλικός εμφύλιος πόλεμος είναι συνεχιζόμενος εμφύλιος πόλεμος που λαμβάνει χώρα στη Σομαλία.

Επισκόπηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η σύρραξη ξεκίνησε από την αντίσταση κατά του καθεστώτος του Σιάντ Μπαρέ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980. Από το 1988 έως το 1990, οι σομαλικές Ενοπλες Δυνάμεις ενεπλάκησαν με διάφορες ένοπλες ομάδες ανταρτών[1], συμπεριλαμβανομένου του Δημοκρατικού Μετώπου για τη Σωτηρία της Σομαλίας στα ΒΑ της επικράτειας[2], το Εθνικό Κίνημα της Σομαλίας στα ΒΔ[1] και το Ηνωμένο Κογκρέσο της Σομαλίας Νότια[3]. Οι ένοπλες φυλετικές ομάδες της αντιπολίτευσης κατόρθωσαν τελικά να ανατρέψουν την κυβέρνηση Μπαρέ το 1991[4].

Διάφορες ένοπλες ομάδες άρχισαν να ανταγωνίζονται για επιρροή στο κενό εξουσίας και ακολούθησε αναταραχή, ιδιαίτερα στον Νότο[5]. Στην περίοδο 1990-92 κατέρρευσε το δίκαιο προσωρινά λόγω των συνεχιζόμενων μαχών[6]. Οι συγκρούσεις επιτάχυναν την άφιξη των στρατιωτικών παρατηρητών της UNOSOM Ι του ΟΗΕ τον Ιούλιο του 1992, ακολουθούμενη από μεγαλύτερες ειρηνευτικές δυνάμεις. Οι συγκρούσεις ανάμεσα στις διαφορετικές φράξιες συνεχίστηκαν στον Νότο. Με την απουσία κεντρικής κυβέρνησης, η Σομαλία έγινε ένα «αποτυχημένο κράτος»[7]. Ο ΟΗΕ αποσύρθηκε το 1995, έχοντας υποστεί σημαντικές απώλειες, χωρίς ωστόσο να αποκατασταθεί κάποια κεντρική αρχή[5]. Μετά την κατάρρευση της κεντρικής κυβέρνησης, υπήρξε επιστροφή στον εθιμικό και θρησκευτικό νόμο στις περισσότερες περιοχές της χώρας[8]. Το 1991 και το 1998 δημιουργήθηκαν δύο αυτόνομες περιφερειακές κυβερνήσεις στο βόρειο τμήμα της χώρας[5]. Το γεγονός οδήγησε σε σχετική μείωση της έντασης των μαχών, με αποτέλεσμα το Διεθνές Ερευνητικό Ινστιτούτο της Στοκχόλμης για τη Διεθνή Ειρήνη (SIPRI) να αφαιρέσει τη Σομαλία από τον κατάλογο των σημαντικών ένοπλων συγκρούσεων για τα έτη 1997 και 1998[9].

Το 2000 σχηματίστηκε η ​​Μεταβατική Εθνική Κυβέρνηση, ακολουθούμενη από τη Μεταβατική Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση (ΜΟΚ) το 2004. Η τάση για περιορισμό των συγκρούσεων σταμάτησε το 2005, με αποτέλεσμα να λάβει χώρα καταστροφική σύγκρουση στον Νότο στο 2005-07[10]. Ωστόσο, οι μάχες ήταν πολύ μικρότερη κλίμακας και έντασης από ό,τι στις αρχές της δεκαετίας του 1990[9]. Το 2006 τα αιθιοπικά στρατεύματα κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της νότιας επικράτειας από τη νεοσυσταθείσα Ένωση Ισλαμικών Δικαστηρίων (ICU). Εν συνεχεία η ICU κατακερματίστηκε σε πιο ριζοσπαστικές ομάδες, κυρίως την Αλ-Σαμπάαμπ, οι οποίες έκτοτε βρίσκονται σε σύγκρουση με την κυβέρνηση της Σομαλίας και την ειρηνευτική δύναμη της AMISOM για τον έλεγχο της χώρας. Η Σομαλία βρισκόταν στην κορυφή του Ετήσιου Καταλόγου Ευάλωτων Κρατών για έξι χρόνια μεταξύ του 2008 και του 2013[11].

Τον Οκτώβριο του 2011, μετά από προπαρασκευαστικές συναντήσεις, στρατεύματα της Κένυας εισήλθαν στη νότια Σομαλία (Αποστολή Linda Nchi) για την καταπολέμηση της Αλ-Σαμπάαμπ[12] και τη δημιουργία μιας ουδέτερης ζώνης στο εσωτερικό της Σομαλίας[13]. Τα στρατεύματα της Κένυας ενσωματώθηκαν επισήμως στην πολυεθνική δύναμη τον Φεβρουάριο του 2012[14]. Αργότερα ιδρύθηκε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Σομαλίας τον Αύγουστο του 2012, η πρώτη κεντρική κυβέρνηση στη χώρα από την αρχή του εμφυλίου πολέμου[15]. Διεθνείς φορείς και αναλυτές άρχισαν στη συνέχεια να περιγράφουν τη Σομαλία ως «ευάλωτο κράτος», που έχει κάνει κάποια πρόοδο προς τη σταθερότητα[16][17][18][19]. Τον Αύγουστο του 2014, η κυβέρνηση με την Επιχείρηση Ινδικός Ωκεανός ξεκίνησε την εκκαθάριση των υπολοίπων θυλάκων των ανταρτών στην επικράτεια[20].

Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία στην περίοδο 2015-2016 συνεχίστηκαν οι ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης της Σομαλίας (SFG), της Αποστολής της Αφρικανικής Ένωσης στη Σομαλία και των ειρηνευτικών δυνάμεων (AMISOM) με την Αλ-Σαμπάαμπ στην κεντρική και νότια Σομαλία. Η SFG και η AMISOM επέκτειναν τις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχό τους, εκτοπίζοντας την Αλ-Σαμπάαμπ από κεντρικές πόλεις της ΝΔ επικράτειας. Όλα τα μέρη της σύγκρουσης υπήρξαν υπεύθυνα για εγκλήματα βάσει του διεθνούς δικαίου και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τα οποία παρέμειναν ατιμώρητα. Ένοπλες ομάδες συνέχισαν να απαγάγουν, βασανίζουν και σκοτώνουν αμάχους παράνομα. Ο βιασμός και άλλες μορφές σεξουαλικής βίας ήταν ευρέως διαδεδομένες και εμποδίστηκε η πρόσβαση σε οργανισμούς βοήθειας σε ορισμένες περιοχές. Τρεις δημοσιογράφοι έχασαν τη ζωή τους, άλλοι δέχτηκαν επιθέσεις, παρενοχλήσεις ή πρόστιμο και βαριές ποινές στα δικαστήρια[21].

Απώλειες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με το Necrometrics, περίπου 500.000 άνθρωποι εκτιμάται ότι έχουν σκοτωθεί στη Σομαλία από την αρχή του εμφυλίου πολέμου το 1991[22]. Η Armed Conflict Location & Event Dataset εκτιμά ότι 3.300 άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης το 2012, με τον αριθμό των θανάτων να μειώνεται ελαφρά το 2013 σε 3.150[23].

Στην περίοδο 2015-16 η Διεθνής Αμνηστία εκτιμά ότι πάνω από 500 άνθρωποι σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν από ένοπλες συγκρούσεις και γενικευμένη βία και τουλάχιστον 50.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν[21].

Παραπομπές σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Ken Menkhaus, 'Local Security Systems in Somali East Africa Αρχειοθετήθηκε 2014-02-22 στο Wayback Machine.,' in Andersen/Moller/Stepputat (eds.) , Fragile States and Insecure People,' Palgrave, 2007, 73. Αρχειοθετήθηκε Φεβρουάριος 22, 2014 στη Wayback Machine του Internet Archive
  2. Legum, Colin (1989). Africa Contemporary Record: Annual Survey and Documents, Volume 20. Africa Research Limited. σελ. B-394. 
  3. Bongartz, Maria (1991). The civil war in Somalia: its genesis and dynamics. Nordiska Afrikainstitutet. σελ. 24. 
  4. Central Intelligence Agency (2011). «Somalia». The World Factbook. Langley, Virginia: Central Intelligence Agency. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2011. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Central Intelligence Agency (2011). «Somalia - Government - Judicial branch». The World Factbook. Langley, Virginia: Central Intelligence Agency. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Μαΐου 2015. 
  6. Ken Menkhaus, "Local Security Systems in Somali East Africa," Fragile States and Insecure People, 2007, 73.
  7. Jamal, Ahmad Rashid. «Identifying Causes of State failure: The Case of Somalia». Universität Konstanz Politik- und Verwaltungswissenschaften. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2015. ; Fergusson, James (13 January 2013). «Somalia: A failed state is back from the dead». The Independent. http://www.independent.co.uk/news/world/africa/somalia-a-failed-state-is-back-from-the-dead-8449310.html?printService=print. Ανακτήθηκε στις 18 May 2015. ; Anderson, Jon Lee (14 December 2009). «The Most Failed State». The New Yorker. http://www.newyorker.com/magazine/2009/12/14/the-most-failed-state. Ανακτήθηκε στις 18 May 2015. 
  8. Central Intelligence Agency (2003). «Somalia - Government - Judicial branch». The World Factbook. Langley, Virginia: Central Intelligence Agency. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2015. 
  9. 9,0 9,1 In 2007, Menkhaus wrote that '..armed conflict in Somalia has generally subsided since the early 1990s. Armed clashes continue to break out, but are nowhere near the scale and intensity of the fighting that destroyed Hargeisa in 1988–89 or Mogadishu in 1991–92. Menkhaus, FSIP, 2007, 75.
  10. Menkhaus 2007, op. cit., 76.
  11. Messner, J.J. (24 June 2014). «Failed States Index 2014: Somalia Displaced as Most-Fragile State». The Fund for Peace. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-05-04. https://web.archive.org/web/20150504035658/http://library.fundforpeace.org/fsi14-overview. Ανακτήθηκε στις 18 May 2015. 
  12. «Kenya launches offensive in Somalia». Reuters. 16 October 2011. http://news.nationalpost.com/2011/10/16/kenya-launches-offensive-in-somalia/. Ανακτήθηκε στις 2 May 2015. 
  13. United Nations Security Council, Report of the Monitoring Group on Somalia and Eritrea pursuant to Security Council Resolution 2002 (2011), S/2012/544, σ. 226
  14. «Kenya – KDF». AMIS. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2015. 
  15. «Communiqué on Secretary-General's Mini-Summit on Somalia». United Nations. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2015. 
  16. Balthasar, Dominik (19 November 2014). «New Approaches Are Needed for State-Building in Somalia». Fair Observer. http://www.fairobserver.com/region/africa/new-approaches-needed-state-building-somalia-01748/. Ανακτήθηκε στις 26 June 2015. 
  17. Messner, J. J. (24 June 2013). «Failed States Index 2013: What Were You Expecting?». The Fund for Peace. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-06-26. https://web.archive.org/web/20150626173031/http://library.fundforpeace.org/fsi13-overview. Ανακτήθηκε στις 26 June 2015. 
  18. «The European Union announces more than €124 million to increase security in Somalia». European Commissioner. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2015. 
  19. Kay, Nicholas. «Somalia's Year of Delivery». Goobjoog. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Μαΐου 2015. 
  20. «SOMALIA: President says Godane is dead, now is the chance for the members of al-Shabaab to embrace peace». Raxanreeb. 5 September 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2014-09-06. https://web.archive.org/web/20140906202740/http://www.raxanreeb.com/2014/09/somalia-president-says-godane-is-dead-now-is-the-chance-for-the-members-of-al-shabaab-to-embrace-peace/. Ανακτήθηκε στις 6 September 2014. 
  21. 21,0 21,1 «Somalia 2015/2016». Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2016. 
  22. «Twentieth Century Atlas – Death Tolls and Casualty Statistics for Wars, Dictatorships and Genocides». Users.erols.com. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2011. 
  23. «Conflict Trends (No. 23) Real-time Analysis of African Political Violence, February 2014» (PDF). ACLED. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 12 Οκτωβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2014. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]