Σκλάρσκα Πορέμπα

Σκλάρσκα Πορέμπα
Σημαία Έμβλημα
Σκλάρσκα Πορέμπα 50°49′32″N 15°31′22″E
Χώρα	Πολωνία
Διοικητική υπαγωγή	Πόβιατ Καρκονόσε
Ίδρυση	1366
Έκταση	75 km²
Πληθυσμός	5.933 (31  Μαρτίου 2021)
Ταχ. κωδ.	58-580
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ιστότοπος	Επίσημος ιστότοπος
Σχετικά πολυμέσα

Η Σκλάρσκα Πορέμπα (πολωνικά: Szklarska Poręba, γερμανικά: Schreiberhau) είναι πόλη του Πόβιατ Καρκονόσε στο Βοεβοδάτο Κάτω Σιλεσίας στη νοτιοδυτική Πολωνία. Ο πληθυσμός της πόλης είναι περίπου 6.500 κάτοικοι. Η πόλη είναι δημοφιλές θέρετρο για σκι.

Ένα σημαντικό περιφερειακό και εθνικό κέντρο για ορεινή πεζοπορία, ποδηλασία και σκι, η Σκλάρσκα Πορέμπα βρίσκεται στα Σουδητικά Όρη, στην κοιλάδα του ποταμού Καμιένα, ανάμεσα στα Όρη Κρκόνοσε στα νότια και στα Όρη Γιζέρα στα δυτικά, στα 440-886 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, 26 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Γελένια Γκούρα. Τα χιονοδρομικά κέντρα σε αυτήν την περιοχή αυξάνονται σε δημοτικότητα ως εναλλακτική λύση για τις Άλπεις, χάρη στο ευρύ φάσμα των εγκαταστάσεων τόσο βορινού σκι όσο και αλπικού σκι.

Ιστορία

Η εκκλησία της Παναγίας του Ροζαρίου, η παλαιότερη διατηρημένη εκκλησία στη Σκλάρσκα Πορέμπα

Η γη στην οποία ιδρύθηκε το χωριό αγοράστηκε τον 13ο αιώνα από τον Δούκα Βερνάρδο τον Ευκίνητο από τους Οσπιτάλιους Ιππότες που κατέβαιναν από τον Calidus Fons (τώρα Cieplice Śląskie-Zdrój στην Γελένια Γκούρα), οι οποίοι ενδιαφέρονται να βρουν χρυσό και πολύτιμους λίθους στην περιοχή. Ήταν μέρος των δουκάτων των Λβούβεκ και Γιάβορ, τα οποία ήταν τα νοτιοδυτικά δουκάτα της κατακερματισμένης Πολωνίας των Πιαστ. Το χωριό ιδρύθηκε, ως μέρος του Δουκάτου του Γιάβορ, από Γερμανούς αποίκους. Αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1366 και το 1372 σε συνδυασμό με ένα εργοστάσιο γυαλιού, πρόδρομο του μετέπειτα διάσημου Josephinenhütte, ως Schribirshau και Schreibershow.

Το 1578, αρκετοί Τσέχοι Προτεστάντες μετακόμισαν στο χωριό και συνέβαλαν σημαντικά στην ανάπτυξή του. Μεταξύ των προσφύγων ήταν η Μάρι Πλουχ (Marie Pluch), η οποία έδωσε το όνομα της περιοχής Μαρίσιν (Marysin). Εμπειρογνώμονες για τα φυτικά φάρμακα, οι οποίοι συνέλεξαν φαρμακευτικά φυτά και παρήγαγαν διάσημα φυτικά φάρμακα, έχουν σημειώσει την ιστορία τους στην περιοχή. Με την πάροδο του χρόνου το εργοστάσιο γυαλιού μεταφέρθηκε βαθύτερα στα βουνά. Το 1617, η οικογένεια Πρόισλερ (Preußler) μετανάστευσε από τη νότια πλευρά της Βοημίας της κορυφογραμμής Καρκονόσε στη Σιλεσία και έλαβε παραχώρηση για τη διαχείριση ενός κινητού εργοστασίου γυαλιού από τους κόμηδες των Σάφγκοτς, ιδιοκτήτες του Σχράιμπερχαου. Η υαλουργία του χωριού κυριάρχησε από την οικογένεια Πρόισλερ για τα επόμενα 200 χρόνια. Το 1842, ο Φραντς Πολ, γαμπρός του τελευταίου Πρόισλερ, έπεισε τον Κόμη Σάφγκοτς να ιδρύσει ένα νέο εργοστάσιο γυαλιού στο Σχράιμπερχαου. Αυτό το Josephinenhütte έγινε το μεγαλύτερο και καλύτερο εργοστάσιο γυαλιού στη Σιλεσία, ενώ το Σχράιμπερχαου επεκτάθηκε σε μεγάλο βαθμό για να γίνει το μεγαλύτερο χωριό στην Πρωσία, που προσάρτησε την περιοχή το 1742, με 15 περιοχές που κάλυπταν 42 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Σχράιμπερχαου, περ. 1940

Γύρω στο 1900 αρκετοί καλλιτέχνες ανακάλυψαν την ομορφιά της υπαίθρου και σχημάτισαν την αποικία των καλλιτεχνών του Σχράιμπερχαου, μεταξύ των οποίων ο Γκέρχαρτ Χάουπτμαν και ο αδελφός του, Καρλ, ο Ότο Μούλερ και ο Βίλχελμ Μπύλσε. Το 1911, Η Βάντα Μπιμπρόβιτς ίδρυσε το Εργαστήριο Σιλεσικής Καλλιτεχνικής Ύφανσης με μια γκαλερί έκθεσης, η οποία υπήρξε μέχρι το 1919. Αργότερα, νεότεροι καλλιτέχνες δημιούργησαν την ένωση καλλιτεχνών του Αγίου Λουκά. Το 1925 πραγματοποιήθηκαν στην πόλη οι πρώτοι χειμερινοί αγώνες της Εργατικής Ολυμπιάδας (που διοργανώθηκε από τη Σοσιαλιστική Εργατική Αθλητική Διεθνής). Συμμετείχαν δώδεκα εθνικές αντιπροσωπείες.

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Υπηρεσία Εργασίας του Ράιχ (RAD) διοίκησε δύο ναζιστικά στρατόπεδα εργασίας, το RAD-Abteilung 6/103 και το RAD-Abteilung 6/107, στον οικισμό.

Μετά την ήττα της Ναζιστικής Γερμανίας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Σχράιμπερχαου έγινε μέρος της Πολωνίας υπό τις εδαφικές αλλαγές της Πολωνίας μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και του δόθηκε το όνομα Σκλάρσκα Πορέμπα, που κυριολεκτικά σημαίνει «καθαρισμός γυαλιού». Σύμφωνα με τη Συμφωνία του Πότσνταμ, οι Γερμανοί κάτοικοι εκδιώχθηκαν και το χωριό επανεγκαταστάθηκε με Πολωνούς, πολλοί από τους οποίους εκδιώχθηκαν από την πρώην ανατολική Πολωνία που προσαρτήθηκε από τη Σοβιετική Ένωση. Το Josephinenhütte μεταφέρθηκε στο Σβέμπις Γκμυντ. Το εργοστάσιο γυαλιού στη Σκλάρσκα Πορέμπα μετονομάστηκε και συνέχισε να λειτουργεί. Στις 22-27 Σεπτεμβρίου 1947 πραγματοποιήθηκε στο χωριό το συνέδριο για την ίδρυση του κομμουνιστικού γραφείου πληροφοριών (Cominform). Το χωριό απέκτησε το καθεστώς πόλης το 1959.

Αξιοσημείωτα πρόσωπα

Πρώην σπίτι του ζωγράφου Βλαστίμιλ Χόφμαν

• Γιόζεφ Παρτς (1851-1925), Γερμανός γεωγράφος
• Μαξ Στάντφους (1854-1917), Ελβετός επιστήμονας
• Βλαστίμιλ Χόφμαν (1881-1970), Πολωνός ζωγράφος
• Μιρόσουαφ Γκραφ (γενν. 1959), Πολωνός πρώην άλτης σκι και δήμαρχος της Σκλάρσκα Πορέμπα

Αδελφοποιημένες πόλεις

 Η Σκλάρσκα Πορέμπα είναι αδελφοποιημένη με:

• Μπατ Χάρτσμπουργκ, Γερμανία
• Χάραχοφ, Τσεχία
• Καζίμιες Ντόλνι, Πολωνία
• Κοζένοφ, Τσεχία
• Βόρσπβέντε, Γερμανία

Εικόνες

• 
  Καταρράκτης Καμιέντσικ
• 
  Ορεινή καλύβα στη Σρενίτσα
• 
  Βίλα «Jaskółka»
• 
  Ορυκτολογικό Μουσείο
• 
  Εκκλησία του Κόρπους Κρίστι
• 
  Πύργος παρατήρησης στο Βισόκι Κάμιεν

Παραπομπές

Βιβλιογραφία

• Βετσέρκα, Χούγκο (2003). Handbuch der historischen Stätten: Schlesien. Στουτγκάρδη: Alfred Kröner Verlag. ISBN 3-520-31602-1. 
• Σίτιχ, Φρανκ (2005). Das Riesengebirge entdecken. Πότσδαμ: Trescher Verlag. σελ. 263. ISBN 3-89794-073-6. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Σκι στη Σκλάρκσα Πορέμπα
• Δημοτικός ιστότοπος
• www.szklarska-poreba.pl Σκλάρσκα Πορέμπα - γκαλερί, ειδήσεις, χάρτης