Σαρλ Λε Μπρεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Σαρλ Λε Μπρεν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Charles Le Brun (Γαλλικά)
Γέννηση24  Φεβρουαρίου 1619[1][2][3]
Παρίσι[4][5][6]
Θάνατος12  Φεβρουαρίου 1690[7][8][9]
Παρίσι[10][5][6]
Τόπος ταφήςΕκκλησία Σαιν-Νικολά-ντυ-Σαρντονέ
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[11]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[12][13]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[7][5][8]
αρχιτέκτονας[8]
decorator
σχεδιαστής[5][8][14]
καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[8]
χαράκτης[5]
σχεδιαστής[5]
ΕργοδότηςΕργοστάσιο των Γκομπλέν
Garde-Meuble de la Couronne
Αξιοσημείωτο έργοDescent from the Cross
Descent from the Cross
Αίθουσα των Κατόπτρων
Οικογένεια
ΑδέλφιαGabriel Le Brun
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΕπίσημος ζωγράφος του βασιλιά (1664–1690)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Σαρλ Λε Μπρεν (γαλλικά: Charles Le Brun, 1619 - 1690) ήταν Γάλλος ζωγράφος και διακοσμητής, πρώτος ζωγράφος στη βασιλική αυλή του Λουδοβίκου ΙΔ', διευθυντής της Βασιλικής Ακαδημίας Ζωγραφικής και Γλυπτικής και του Βασιλικού εργοστασίου των Γκομπλέν.[15]

Ως ζωγράφος του Λουδοβίκου ΙΔ', ο οποίος τον ανακήρυξε «μεγαλύτερο Γάλλο καλλιτέχνη όλων των εποχών», κυριάρχησε στη γαλλική τέχνη του β' μισού του 17ου αιώνα.[16]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο γλύπτης Νικολά Λε Μπρεν, πατέρας του ζωγράφου
Ο ανδριάντας του Σαρλ Λε Μπρεν στο Λούβρο, ανάμεσα στους Επιφανείς άνδρες της Γαλλίας

Ο Σαρλ Λε Μπρεν γεννήθηκε στις 24 Φεβρουαρίου 1619 στο Παρίσι και, προστατευόμενος από τον αρχιδικαστή Πιέρ Σεγκιέ, από την ηλικία 11 ετών μαθήτευσε αρχικά στον ζωγράφο Γκιγιώμ Περιέ και στη συνέχεια στο εργαστήριο του Σιμόν Βουέ. Στα 15 έλαβε παραγγελία από τον Καρδινάλιο Ρισελιέ και η ικανότητά του ανταμείφθηκε με επαίνους από τον Νικολά Πουσέν, για το εργαστήριο του οποίου ο Λε Μπρεν ξεκίνησε για τη Ρώμη το 1642.[17]

Στη Ρώμη, παρέμεινε τέσσερα χρόνια. Εκεί δούλεψε με τον Πουσέν, μαθαίνοντας πολλά από τις θεωρίες της τέχνης του. Στη Ρώμη μελέτησε αρχαία ρωμαϊκή γλυπτική, δημιούργησε αντίγραφα έργων του Ραφαήλ και επηρεάστηκε από άλλους σύγχρονους μπαρόκ ζωγράφους.[18]

Κατά την επιστροφή του στο Παρίσι το 1646, βρήκε πολλούς προστάτες, μεταξύ των οποίων ο Νικολά Φουκέ, για τον οποίο ζωγράφισε ένα μεγάλο πορτρέτο της Άννας της Αυστρίας. Εργάστηκε για το κάστρο του Βω-λε-Βικόντ του Φουκέ, συμπαρατάχθηκε με τον καρδινάλιο Μαζαρέν και έπειτα κρυφά υποστήριξε τον Κολμπέρ εναντίον του Φουκέ.

Ο Λουδοβίκος ΙΔ', 1668

Ο Λε Μπρεν συνέβαλε στην ίδρυση της Γαλλικής Βασιλικής Ακαδημίας Ζωγραφικής και Γλυπτικής το 1648, σήμερα Εθνική Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, και εξελέγη ένας από τους αρχικούς δώδεκα Πρεσβύτερους που ήταν υπεύθυνοι για τη λειτουργία της. Όταν ο Κολμπέρ ανέλαβε τον έλεγχο του ιδρύματος το 1661, ο Λε Μπρεν τον βοήθησε στην προσπάθειά του να την αναδιοργανώσει με στόχο οι ακαδημαϊκοί να εργαστούν για να δημιουργήσουν μια θεωρητική βάση για μια εθνική γαλλική τέχνη. Μαζί ίδρυσαν επίσης τη Γαλλική Ακαδημία στη Ρώμη το 1666 ως βάση ταλαντούχων νέων καλλιτεχνών που θα μαθήτευαν για μια ορισμένη περίοδο με κρατικά έξοδα. Ο Λε Μπρεν παρέμεινε κυρίαρχη προσωπικότητα στην Ακαδημία κατέχοντας αξιώματα και από το 1683 έγινε διευθυντής.[19]

Ένα άλλο έργο στο οποίο εργάστηκε ήταν το μέγαρο Λαμπέρ στο Ιλ Σαιν-Λουί. Η οροφή στη στοά του Ηρακλή ζωγραφίστηκε από αυτόν. Άρχισε να εργάζεται για το μέγαρο το 1650, λίγο μετά την επιστροφή του από την Ιταλία. Η διακόσμηση συνεχίστηκε κατά διαστήματα περίπου δώδεκα χρόνια, καθώς διακόπηκε από την ανακαίνιση του Βω-λε-Βικόντ.

Το 1660 ο Κολμπέρ του ανέθεσε τη διοίκηση του ανανεωμένου εργοστασίου των Γκομπλέν, το οποίο από βιοτεχνία κατασκευής ταπισερί το μετέτρεψε σε εργοστάσιο - προμηθευτή ταπισερί και επίπλων για όλα τα βασιλικά παλάτια. Ήταν ο επικεφαλής σχεδιαστής από το 1663 έως το 1690. Η καλλιτεχνική παραγωγή καλλιτεχνών και μαθητών των Γκομπλέν άσκησε ισχυρή επιρροή στην τέχνη σε όλη την Ευρώπη.

Τα χρόνια της επιτυχίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Πώρος, 1673
Η Αίθουσα των Κατόπτρων στις Βερσαλλίες

Το πομπώδες ταλέντο του ενθουσίασε τον βασιλιά, ο οποίος, γεμάτος θαυμασμό για τους πίνακες και τις διακοσμήσεις του στο κάστρο του Βω-λε-Βικόντ, του ανέθεσε την πρώτη του παραγγελία το 1661, μια σειρά θεμάτων από την ιστορία του Αλεξάνδρου. Ο πρώτος πίνακας, Ο Αλέξανδρος και η οικογένεια του Δαρείου, ενθουσίασε τον βασιλιά, που του άρεσε να θεωρεί τον εαυτό του έναν σύγχρονο Αλέξανδρο, και αμέσως τον ανακήρυξε «Πρώτο ζωγράφο του βασιλιά» με τον υπέρογκο μισθό των 12.000 λιβρών και τον ονόμασε «τον μεγαλύτερο Γάλλο καλλιτέχνη όλων των εποχών».

Τα έργα του στη στοά του Απόλλωνα στο παλάτι του Λούβρου διακόπηκαν το 1677 όταν ο Λε Μπρεν συνόδευσε τον βασιλιά στη Φλάνδρα (κατά την επιστροφή του από τη Λιλ ζωγράφισε αρκετές συνθέσεις στο κάστρο του Σαιν-Ζερμαίν-αν-Λαι) και στη συνέχεια ανέλαβε τα μεγάλα έργα των Βερσαλλιών.

Το 1669, ο Λουδοβίκος ΙΔ' αποφάσισε να ανακαινίσει πλήρως τις Βερσαλλίες, που ήταν τότε ένα μικρό παλάτι, και να το μετατρέψει σε μια πολυτελή κατοικία. Έκτοτε, όλα όσα έγιναν στα βασιλικά ανάκτορα έφεραν τη σφραγίδα του Λε Μπρεν. Διακρίθηκε ιδιαίτερα στη διακόσμηση του παλατιού όπου δημιούργησε την Αίθουσα των Κατόπτρων, τη Σκάλα των Πρεσβευτών κλπ. Ο Λε Μπρεν ήταν υπεύθυνος για τη διακόσμηση μέχρι τις πιο λεπτές λεπτομέρειες. Ολόκληρο το οικοδόμημα και οι διακοσμήσεις προορίζονταν να προκαλούν δέος στους επισκέπτες με το μεγαλείο, τον πλούτο και το γούστο του βασιλιά.[20]

Το τέλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά το θάνατο του Κολμπέρ το 1683, ο Φρανσουά-Μισέλ λε Τελιέ που τον διαδέχθηκε ως υπουργός οικονομικών, δεν έδειξε την ίδια εύνοια με τον προκάτοχό του στον Λε Μπρεν και παρά τη συνεχή υποστήριξη του βασιλιά, ο Λε Μπρεν παραγκωνίστηκε προς όφελος του αντιπάλου του Πιέρ Μινιάρ.

Ακολούθησε η ασθένειά του και στις 12 Φεβρουαρίου 1690 πέθανε στο ιδιωτικό αρχοντικό του στο Παρίσι σε ηλικία 71 ετών.[21]

Σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επιλογή έργων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb120282726. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 «Charles Le Brun». (Ολλανδικά) RKDartists. 48502.
  3. 3,0 3,1 «Charles Le Brun». (Αγγλικά) Benezit Dictionary of Artists. Oxford University Press. 2006. B00105970. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 13  Δεκεμβρίου 2014.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 vocab.getty.edu/page/ulan/500016215.
  6. 6,0 6,1 (Ολλανδικά) RKDartists. 48502.
  7. 7,0 7,1 BeWeB.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/28115. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Charles-Le-Brun.
  10. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  11. artist list of the National Museum of Sweden. 12  Φεβρουαρίου 2016.
  12. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb120282726. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  13. CONOR.SI. 47934307.
  14. Collectie Boijmans Online. www.boijmans.nl/en/collection/artworks/151518/adoration-of-christ. Ανακτήθηκε στις 19  Απριλίου 2024.
  15. . «chateauversailles.fr/discover/history/great-characters/charles-brun». 
  16. . «britannica.com/biography/Charles-Le-Brun». 
  17. . «getty.edu/art/collection/artists/360/charles-le-brun-french-1619-1690/». 
  18. . «wikiart.org/en/charles-le-brun». 
  19. . «oxfordreference.com/Charles Le Brun». 
  20. . «charleslebrun.com/». 
  21. . «biography.yourdictionary.com/charles-le-brun». 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Charles Le Brun στο Wikimedia Commons