Ρούντολφ Βρμπα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ρούντολφ Βρμπα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11  Σεπτεμβρίου 1924[1][2][3]
Τοπόλτσανι[2][3][4]
Θάνατος27  Μαρτίου 2006[5][1] ή 26  Μαρτίου 2006[6]
Βανκούβερ
Αιτία θανάτουκαρκίνος
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΤσεχοσλοβακία[2][4]
Καναδάς (από 1972)
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[7][8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφαρμακολόγος
ιατρός
διδάσκων πανεπιστημίου
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας
Οικογένεια
ΣύζυγοςGerta Vrbová (1947–1957)[9]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Τάγματος Λευκού Διπλού Σταυρού (1  Ιανουαρίου 2007)[10]
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Χάιφα (1998)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Ρούντολφ «Ρούντι» Βρμπα (Rudolf "Rudi" Vrba), γεννημένος ως Βάλτερ Ρόζενμπεργκ (Walter Rosenberg) (11 Σεπτεμβρίου 1924 – 27 Μαρτίου 2006), ήταν Σλοβάκος-Εβραίος βιοχημικός, ο οποίος, ως έφηβος το 1942, απελάθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Πολωνία. Έγινε γνωστός επειδή δραπέτευσε από το στρατόπεδο τον Απρίλιο του 1944, στο απόγειο του Ολοκαυτώματος, και επειδή συνέγραψε μια λεπτομερή έκθεση για τη μαζική δολοφονία που λάμβανε χώρα εκεί.[11] Η διανομή της έκθεσης από τον Τζόρτζε Μαντέλο στην Ελβετία πιστώνεται ότι σταμάτησε τη μαζική απέλαση των Εβραίων της Ουγγαρίας στο Άουσβιτς τον Ιούλιο του 1944, σώζοντας περισσότερες από 200.000 ζωές. Μετά τον πόλεμο, ο Βρμπα εκπαιδεύτηκε ως βιοχημικός, δουλεύοντας κυρίως στην Αγγλία και τον Καναδά.[12]

Ο Βρμπα και ο συν-δραπέτης, Άλφρεντ Βέτσλερ, δραπέτευσαν από το Άουσβιτς τρεις εβδομάδες μετά την εισβολή των γερμανικών δυνάμεων στην Ουγγαρία και λίγο πριν η Σούτσσταφφελ ξεκινήσει τις μαζικές απελάσεις του εβραϊκού πληθυσμού της Ουγγαρίας στο στρατόπεδο. Οι πληροφορίες που υπαγόρευσαν οι άνδρες στους Εβραίους αξιωματούχους όταν έφτασαν στη Σλοβακία στις 24 Απριλίου 1944, οι οποίες περιελάμβαναν ότι οι νέες αφίξεις στο Άουσβιτς σκοτώνονται με αέριο και δεν «επαναγκαθίστανται» όπως υποστήριζαν οι Γερμανοί, έγιναν γνωστές ως έκθεση Βρμπα-Βέτσλερ.[13] Όταν το Συμβούλιο Προσφύγων Πολέμου το δημοσίευσε με μεγάλη καθυστέρηση τον Νοέμβριο του 1944, η New York Herald Tribune το περιέγραψε ως «το πιο συγκλονιστικό έγγραφο που εκδόθηκε ποτέ από κυβερνητική υπηρεσία των Ηνωμένων Πολιτειών».[14] Ενώ επιβεβαίωσε υλικό σε προηγούμενες αναφορές από Πολωνούς και άλλους δραπέτες,[α] ο ιστορικός Μίροσλαβ Κάρνι έγραψε ότι ήταν μοναδικό στις «ακλόνητες λεπτομέρειές του».[19]

Υπήρξε μια καθυστέρηση αρκετών εβδομάδων πριν η έκθεση διανεμηθεί αρκετά ευρέως ώστε να κερδίσει την προσοχή των κυβερνήσεων. Οι μαζικές μεταφορές των Εβραίων της Ουγγαρίας στο Άουσβιτς ξεκίνησαν στις 15 Μαΐου 1944 με ρυθμό 12.000 ατόμων την ημέρα.[20] Οι περισσότεροι στέλνονταν κατευθείαν στους θαλάμους αερίων. Ο Βρμπα υποστήριζε μέχρι το τέλος της ζωής του ότι οι απελαθέντες μπορεί να είχαν αρνηθεί να επιβιβαστούν στα τρένα, ή τουλάχιστον ότι ο πανικός τους θα είχε διακόψει τις μεταφορές, αν η έκθεση είχε διαδοθεί ευρέως και νωρίτερα.[21]

Από τα τέλη Ιουνίου έως τον Ιούλιο του 1944, υλικό από την Έκθεση Βρμπα-Βέτσλερ εμφανίστηκε σε εφημερίδες και ραδιοφωνικές εκπομπές στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, ιδιαίτερα στην Ελβετία, ωθώντας τους παγκόσμιους ηγέτες να απευθύνουν έκκληση στον Ούγγρο αντιβασιλέα Μίκλος Χόρτυ να σταματήσει τις απελάσεις.[22] Στις 2 Ιουλίου, αμερικανικές και βρετανικές δυνάμεις βομβάρδισαν τη Βουδαπέστη και στις 6 Ιουλίου, σε μια προσπάθεια να ασκήσει την κυριαρχία του, ο Χόρτυ διέταξε να σταματήσουν οι απελάσεις.[23] Μέχρι τότε, περισσότεροι από 434.000 Εβραίοι είχαν απελαθεί σε 147 τρένα -σχεδόν ολόκληρος ο εβραϊκός πληθυσμός της ουγγρικής υπαίθρου-, αλλά άλλοι 200.000 στη Βουδαπέστη σώθηκαν.[β]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ενότητα αυτή είναι κενή, ανεπαρκώς ανεπτυγμένη ή ανολοκλήρωτη. Η βοήθειά σας είναι καλοδεχούμενη!

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Ο Βρετανός ιστορικός Μάικλ Φλέμινγκ παρακολούθησε πάνω από 40 κομμάτια δεδομένων πηγής από τον Νοέμβριο του 1942 έως τις αρχές Ιουλίου 1944 σχετικά με τους Εβραίους στο Άουσβιτς, τα οποία παρήγαγαν 50 διαφορετικά κομμάτια κατανεμημένων δεδομένων, όπως ρεπορτάζ ειδήσεων.[15] Αρκετοί κρατούμενοι είχαν δραπετεύσει από το Άουσβιτς πριν από τον Βρμπα και τον Βέτσλερ. Τρεις ή τέσσερις, συμπεριλαμβανομένου του Καζίμιες Πιεχόφσκι, ενός άλλου Πολωνού, δραπέτευσαν στις 20 Ιουνίου 1942 και ανέφεραν τι συνέβαινε μέσα στο στρατόπεδο. Ο Καζίμιες Χιλάρι, επίσης από την Πολωνία, δραπέτευσε στις 2 Νοεμβρίου 1942.[16] Μια έκθεση με τίτλο Obóz śmierci («στρατόπεδο θανάτου») δημοσιεύτηκε στη Βαρσοβία τον Δεκέμβριο του 1942 από τη Νατάλια Ζαρεμπίνα, μέλος του πολωνικού υπόγειου κινήματος που είχε δραπετεύσει..[16] Στις 10 Δεκεμβρίου 1942, ο Έντβαρντ Μπέρναρντ Ρατσίνσκι, Υπουργός Εξωτερικών για την πολωνική εξόριστη κυβέρνηση, απηύθυνε μια ομιλία, «Η μαζική εξόντωση των Εβραίων στη γερμανική κατεχόμενη Πολωνία», στα νεοσύστατα Ηνωμένα Έθνη... Υπολογίστηκε ότι, από έναν προπολεμικό πληθυσμό 3.130.000 Εβραίων στην Πολωνία, ένας στους τρεις ήταν ήδη νεκρός.[17] Σύμφωνα με τον Ράουλ Χίλμπεργκ, μια έκθεση δύο μερών για το Άουσβιτς ετοιμάστηκε τον Αύγουστο ή τον Δεκέμβριο του 1943 από μια Πολωνή πράκτορα. Κατέληγε: «Η ιστορία δεν γνωρίζει παράλληλη τέτοια καταστροφή της ανθρώπινης ζωής». Η έκθεση περιλάμβανε λεπτομέρειες σχετικά με τους θαλάμους αερίων, την «επιλογή» και τα πειράματα αποστείρωσης. Δήλωσε ότι υπήρχαν 137.000 τρόφιμοι, τρία κρεματόρια στο Μπιρκενάου που μπορούσαν να καίνε 10.000 ανθρώπους καθημερινά και ότι 468.000 Εβραίοι είχαν εξοντωθεί με αέρια μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1942. 30.000 άνθρωποι είχαν εξοντωθεί με αέρια σε μια μέρα. Υπολογίστηκε ότι μόλις το δύο τοις εκατό όσων έφτασαν μεταξύ Σεπτεμβρίου 1942 και αρχές Ιουνίου 1943 είχαν επιζήσει. Η έκθεση στάλθηκε στο Γραφείο Στρατηγικών Υπηρεσιών στο Λονδίνο και, στις 17 Μαρτίου 1944, στη Στρατιωτική Υπηρεσία Πληροφοριών του Υπουργείου Πολέμου των ΗΠΑ.[18]
  2. ↑ Ράντολφ Λ. Μπρέιχαμ (2016): "Μέχρι τις 9 Ιουλίου, όταν εισακούστηκε τελικά η εντολή του Χόρτυ του Ιουλίου για την παύση των απελάσεων, ο Φερέντσι μπορούσε να αναφέρει την απέλαση 434.351 Εβραίων σε 147 τρένα. Τα στοιχεία του Φερέντσι ήταν ελαφρώς μικρότερα από τα 437.402 που ανέφερε ο Φέσενμαϊερ στο γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών. Κανένα σύνολο αριθμών δεν περιελάμβανε τον αριθμό των Εβραίων που απομακρύνθηκαν από τα νότια τμήματα των Περιφερειών Χωροφυλακής III, IV και V κατά τη διάρκεια των ειδικών «έκτακτων» μέτρων που λήφθηκαν εναντίον τους την εβδομάδα της 26ης Απριλίου 1944. Ούτε οι γερμανικές ούτε οι ουγγρικές ναζιστικές αρχές δημοσίευσε οποιαδήποτε τελική έκθεση για τις συνολικές απελάσεις από την Ουγγαρία κατά τη διάρκεια της εξουσίας τους."[24] Μπρέιχαμ (2011): "Από τις 15 Μαΐου έως τις 9 Ιουλίου [1944], σχεδόν 440.000 Εβραίοι της Ουγγαρίας απελάθηκαν στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου, όπου οι περισσότεροι από αυτούς δολοφονήθηκαν αμέσως μετά την άφιξή τους. Στις 9 Ιουλίου, όταν η απόφαση του Χόρτυ να σταματήσει τις απελάσεις τέθηκε σε ισχύ και ο Ραούλ Βάλενμπεργκ έφτασε στην αποστολή διάσωσης, όλη η Ουγγαρία (με αξιοσημείωτη εξαίρεση τη Βουδαπέστη) είχε γίνει γιούντενφραϊ."[25]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12064033m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 «Evidence zájmových osob StB». Records of persons of interest.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Auschwitz Prisoners Database. 194198. Ανακτήθηκε στις 10  Μαΐου 2021.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Evidence zájmových osob StB». Records of persons of interest.
  5. ↑ www.nytimes.com/2006/04/07/world/europe/07vrba.html.
  6. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990010028. Ανακτήθηκε στις 23  Νοεμβρίου 2019.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12064033m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. jn19990010028. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  9. ↑ www.mirror.co.uk/news/real-life-stories/story-love-could-not-survive-3489809.
  10. ↑ (Σλοβακικά) archiv.prezident.sk/gasparovic/index2bee.html?rad-bieleho-dvojkriza-i-trieda. Ανακτήθηκε στις 27  Δεκεμβρίου 2021.
  11. ↑ Hilberg 2003b.
  12. ↑ Ritchie, Méabh (22 January 2015). "The man who revealed the horror of Auschwitz to the world". The Daily Telegraph.
  13. ↑ Świebocki 2002.
  14. ↑ «1944: German Atrocities: In our pages 100, 75 and 50 years ago». International Herald Tribune. 26 November 1944. https://www.nytimes.com/1994/11/26/opinion/IHT-1944german-atrocities-in-our-pages100-75-and-50-years-ago.html. 
  15. ↑ Fleming 2014, 266
  16. ↑ 16,0 16,1 Szabó 2011, 87.
  17. ↑ Zimmerman 2015, 181–182.
  18. ↑ Hilberg 2003b, 1212–1213.
  19. ↑ Kárný 1998.
  20. ↑ Kranzler 2000.
  21. ↑ Vrba 2002; Braham 2016b.
  22. ↑ Fleming 2014.
  23. ↑ Braham 2016b.
  24. ↑ Braham 2016a, 774.
  25. ↑ Braham 2011, 45.

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ρούντολφ_Βρμπα&oldid=9413013"