Ραφαέλ Βινιόλι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ραφαέλ Βινιόλι
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1  Ιουνίου 1944[1]
Μοντεβιδέο[2][3]
Θάνατος2  Μαρτίου 2023[4]
Νέα Υόρκη[5]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΟυρουγουάη
Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑγγλικά[6][7]
Ισπανικά
ΣπουδέςSchool of Architecture, Design and Urbanism[8]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααρχιτέκτονας[9][10]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο Χάρβαρντ
Αξιοσημείωτο έργο432 Park Avenue
Princeton University Stadium
Carrasco International Airport
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Konex[11]
Ιστότοπος
vinoly.com
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Η γέφυρα (Laguna garzón)

Ο Ραφαέλ Βινιόλι Μπεσέιρο (1 Ιουνίου 1944 - 2 Μαρτίου 2023) ήταν Ουρουγουανός αρχιτέκτονας.[12] Είναι ο διευθυντής της εταιρίας Ραφαέλ Βινιόλι Αρκιτεκτς, την οποία ίδρυσε το 1983. Η εταιρεία έχει γραφεία στη Νέα Υόρκη, το Πάλο Άλτο, το Λονδίνο, το Μάντσεστερ, το Άμπου Ντάμπι και το Μπουένος Άιρες.[13]

Συχνά αναφέρεται ως «αρχιτέκτονας αστέρι», ένα άτομο με μεγάλη αρχιτεκτονική επιρροή, αναγνωρισμένη από τους κριτικούς της αρχιτεκτονικής ελίτ, της οποίας οι τάξεις περιλαμβάνουν επίσης τη Ζάχα Χαντίντ και τον Φράνκ Γκέρι, ο Βινιόλι έχει κερδίσει τη φήμη ως «γαλήνιος λειτουργιστής και αυθέντης του θεσμικού σχεδιασμού», όπως το έθεσε ένα άρθρο στο περιοδικό Μετρόπολις (Metropolis), σημειώνοντας ότι «σχολεία, αστικά κτίρια, συνεδριακά κέντρα και άλλα παρόμοια ήταν από καιρό ο βασικός άξονας της πρακτικής του Βινιόλι»."Με ενδιαφέρει πολύ η έλλειψη αίγλης!" λέει, στο ίδιο άρθρο. Αναφέρει επίσης πως η ανθρώπινη χρήση και λειτουργία των κτιρίων είναι πιο σημαντική από τη μνημειακή αρχιτεκτονική.[14] Ο Τζον Γκραβόι, γράφοντας σε ένα περιοδικό (ΗΑΕ National News), επικρότησε τη «συγκίνηση του Βινιόλι για τις αδύναμες, εργατικές προκλήσεις του σχεδιασμού περίπλοκης θεσμικής αρχιτεκτονικής»: νοσοκομεία, ένα ινστιτούτο νανοσυστημάτων, ένα κέντρο έρευνας για τον καρκίνο. Τα κτίριά του συχνά φαίνονται σχεδιασμένα για να μην φωτογραφίζονται αλλά για χρήση και εμπειρία - τόσο από μέσα όσο και από έξω. Και επιδεικνύει την συνήθεια να σχεδιάζει κατασκευές που "σέβονται τους γείτονές τους". Επίσης, παρατήρησε ο Γκραβόι, αποδοκιμάζει «την πονηριά της σύγχρονης αρχιτεκτονικής κουλτούρας», ξεχωρίζοντας για κριτική κτίρια «που τείνουν να κάνουν μόνο ένα πράγμα, που είναι να δημιουργούν την αίσθηση της φήμης».[15]

Ο Βινιόλι αναδείχθηκε διεθνής αρχιτέκτονας με το Διεθνές Φόρουμ του Τόκιο. Ανασκοπώντας την έκθεση μοντέλων και σχεδίων του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης για το κτίριο ενώ ήταν ακόμη υπό κατασκευή, ο κριτικός αρχιτεκτονικής των Νιού Υόρκ Τάιμς (New York Times), Χέρμπερτ Μαστσάμπ, αποκάλεσε το σχέδιο του Βινιόλι ως «μνημείο στην ιδέα της ανοιχτότητας» που «αναβιώνει την πίστη στην αρχιτεκτονική ως όργανο πνευματικής διαύγειας».[16]

Απεβίωσε στις 2 Μαρτίου 2023[17]

Νεανικά χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Βινιόλι γεννήθηκε στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης το 1944 από τον Ρομάν Βινιόλι Μπαρέτο, σκηνοθέτη κινηματογράφου και θεάτρου, και τη Μαρία Μπεσέιρο, καθηγήτρια μαθηματικών. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες, λαμβάνοντας πτυχίο Αρχιτεκτονικής (1968) και μάστερ αρχιτεκτονικής (1969) από τη Σχολή Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας.

Καριέρα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1964, ίδρυσε αρχιτεκτονικό γραφείο στο Μπουένος Άιρες με έξι συνεργάτες (Φλώρα Μαντεόλα, Ιγκνάθιο Πετσέρσκι, Χαβιέρ Σάντσε Γκόμεθ, Ζοζεφίνα Σάντος και Ούστο Σολσόνα).[18] Αυτή η δράση, η οποία έγινε γνωστή ως M/SG/S/S/S, ή MSGSSS, θα εξελιχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες αρχιτεκτονικές δράσεις στη Νότια Αμερική, ολοκληρώνοντας σημαντικά έργα σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Το 1978, ο Βινιόλι και η οικογένειά του εγκαταστάθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για ένα σύντομο διάστημα, υπηρέτησε ως προσκεκλημένος λέκτορας σε τμήμα του πανεπιστημίου Χάρβαρντ (Harvard Graduate School of Design). Το 1979 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Νέα Υόρκη όπου, το 1983, ίδρυσε την εταιρεία του (Rafael Viñoly Architects PC). Το πρώτο του μεγάλο έργο στη Νέα Υόρκη ήταν το κολλέγιο Τζον Τζέι, που ολοκληρώθηκε το 1988. Το 1989, κέρδισε έναν διεθνή διαγωνισμό για το σχεδιασμό του Διεθνούς Φόρουμ του Τόκιο, ο οποίος ολοκληρώθηκε το 1996.[19]Κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του για περίπου 40 χρόνια, ο Βινιόλι εργάστηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Λατινική Αμερική, την Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική και τη Μέση Ανατολή.[20]

Ο Βινιόλι είναι Μέλος του Αμερικανικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτόνων, Διεθνής Μέλος του Βασιλικού Ινστιτούτου Βρετανών Αρχιτεκτόνων και μέλος του Ινστιτούτου Αρχιτεκτόνων της Ιαπωνίας και της Κεντρικής Εταιρείας Αρχιτεκτόνων της Αργεντινής.[21]

Αξιόλογα Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο πύργος του Γουόκι Τόκι (The Wakie Takie tower)

Αργεντινή (1968-1979)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • U.I.A. (1968)

Σχεδιάστηκε το 1968 και ολοκληρώθηκε το 1974, τα κεντρικά γραφεία της Βιομηχανικής Ένωσης Αργεντινής στο Μπουένος Άιρες, η κορυφαία ομάδα υπεράσπισης της χώρας για τους βιομηχανικούς κατασκευαστές, ήταν το πρώτο αξιοσημείωτο επίτευγμα του Βινιόλι ("Edificio, the Carlos Pellegrini Building").[22] Ο γυάλινος τοίχος του κτιρίου παρέχει στο προσωπικό και στους επισκέπτες εκπληκτική θέα της πόλης και του λιμανιού· τη νύχτα, γίνεται εξαιρετικά διαφανές, προσφέροντας εξίσου αξιοθαύμαστη θέα προς την αντίθετη κατεύθυνση, αποκαλύπτοντας τους χώρους και τις δραστηριότητες μέσα. Το «πρίσμα καθαρού γυαλιού ύψους 120 μέτρων», το οποίο χρησίμευε ως έδρα της UIA μέχρι το 2001, θεωρείται πλέον ως χαρακτηριστικό γνώρισμα του ορίζοντα της πόλης.

  • Banco Ciudad de Buenos Aires (1968)
Το κολλέγιο Τζον Τζέι (John Jay college)

Για να τιμήσει την 90ή επέτειό της (για την ακρίβεια, την επέτειο της εθνικοποίησης και της μεταφοράς της τράπεζας, το 1888, στην πόλη), η Τράπεζα της πόλης του Μπουένος Άιρες ανέθεσε μια νέα, πιο σύγχρονη έδρα στο MSGSSS. Το έργο ολοκληρώθηκε σε μόλις έξι μήνες καθώς χτίστηκε από 1000 εργάτες κατανεμημένους σε τρεις καθημερινές βάρδιες προκειμένου να είναι έτοιμο για τα προγραμματισμένα εγκαίνια του κτιρίου το 1968. Εγκαινιάστηκε στις 23 Μαΐου 1968. Το κεντρικό γραφείο της τράπεζας χρησιμοποίησε έναν πρωτοποριακό σχεδιασμό: η εκτεταμένη χρήση γυάλινων τούβλων (μοντερνιστικό εμπορικό σήμα) και ένα γυάλινο πάνελ, υποδηλώνουν θεσμική διαφάνεια καθώς και προσβασιμότητα σε όλους τους Αργεντινούς, ανεξαρτήτως κοινωνικοοικονομικής τάξης.[23] Το κτίριο «κέρδισε γρήγορα διεθνή αναγνώριση για τη διαφανή χρήση του φωτός και του χρώματος και για την ισχυρή ογκομετρική του άρθρωση», γράφει ο Στέφεν Σένοτ (Stephen Sennott), σε γνωστή εγκυκλοπαίδεια (Encyclopedia of Twentieth Century Architecture).[24]

  • Rioja Housing Project (1969)

Το συγκρότημα κατοικιών Ριόχα που τέθηκε σε λειτουργία το 1969 και ολοκληρώθηκε το 1973, χρηματοδοτήθηκε από την Τράπεζα της πόλης του Μπουένος Άιρες ως επιδοτούμενη στέγαση για 440 οικογένειες εργαζομένων. Ενσωματώνει εμπορικά ακίνητα, κοινοτικούς χώρους και ιδιωτικές κατοικίες σε επτά μονάδες 18 ορόφων που συγκεντρώνονται μεταξύ τους και συνδέονται με 10 γέφυρες για να διευκολύνουν την κυκλοφορία. Ο σχεδιασμός, "ενθαρρύνει την αλληλεπίδραση μεταξύ των κατοίκων του συγκροτήματος", σύμφωνα με τον Βινιόλι.[25]

Ο Βινιόλι και τα άλλα μέλη του Στούντιο Αρχιτεκτονικής (Estudio de Arquitectura) (αργότερα, MSGSSS) άντλησαν αισθητική καθώς και λειτουργική έμπνευση από τον Μεταβολισμό, ένα ιαπωνικό κίνημα στην αρχιτεκτονική και τον πολεοδομικό σχεδιασμό που πήρε τα σημάδια του από τις φυσικές μορφές και τα "οργανικά πρότυπα ανάπτυξης". Οι Μεταβολιστές υποστήριξαν τον αρθρωτό σχεδιασμό που βασίζεται σε «μια κατασκευή πυρήνα ικανή να διακλαδίζεται», να μοιάζει με δέντρο «και να επεκτείνεται με την πάροδο του χρόνου» για να δημιουργήσει «ευέλικτα αστικά περιβάλλοντα» ικανά να συμβαδίζουν με την αύξηση του πληθυσμού και τις μεταβαλλόμενες ανάγκες μιας συνεχώς μεταβαλλόμενης κοινωνίας. Δίνοντας έμφαση στην ευέλικτη χρήση, τη διαδραστικότητα και την εύκολη κυκλοφορία των πεζών (μεταξύ εμπορικών, οικιστικών και δημόσιων χώρων).

Τιμές και Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Design Honor, Salvadori Center, 2007
  • International Fellow, The Royal Institute of British Architects, 2006
  • Φιναλίστ του National Design Award, Cooper-Hewitt National Design Museum, 2004
  • Μετάλλιο Νeutra για την Επαγγελματική Αριστεία: Ως αναγνώριση για τη συνεισφορά του στο Επάγγελμα του Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού και προς τιμή του μοντερνιστή αρχιτέκτονα Ρίτσαρντ Νότρα, 2000.[26]
  • Επίτιμος Διδάκτορας, Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, 1997
  • Μετάλλιο Τιμής, Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων, Κεφάλαιο της Νέας Υόρκης, 1995
  • National Academician, The National Academy, 1994
  • Fellow, Αμερικανικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων, 1993[27]
  • Βραβείο Kόνεξ, Ίδρυμα Kόνεξ, Αργεντινή, 1992

Κτίρια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βασικό Άρθρο: Λίστα των Έργων του Ραφαέλ Βινιόλι.

Τα σημαντικότερα έργα του Βινιόλι περιλαμβάνουν τη λεωφόρο 432 Πάρκ, την οδό Φέντσερς (Fenchurch) 20 και το καμπύλο θέατρο (Curve Theatre).

Κριτική[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κτίριο 20 Φέντσερτς Στρίτ στο Λονδίνο κέρδισε το Κύπελλο Καρμπάνκλ 2015 για την ασχήμια του.[28]

Ο πύργος "Γουόκι Τόκι", στην οδό Fenchurch 20

Δύο από τους ουρανοξύστες που σχεδίασε ο Βινιόλι, ο Βντάρα (Vdara) στο Λας Βέγκας και αυτός στην οδό Φέντσερτς (Fenchurch street) 20 στο Λονδίνο, αντιμετώπισαν προβλήματα ανακλαστικότητας στον ήλιο ως αποτέλεσμα των κοίλων κυρτών γυάλινων εξωτερικών τους όψεων, που λειτουργούν, αντίστοιχα, ως κυλινδρικοί και σφαιρικοί ανακλαστήρες. Το 2010, το Las Vegas Review Journal ανέφερε ότι το φως του ήλιου που αντανακλάται στον πύργο του Βντάρα με νότιο προσανατολισμό θα μπορούσε να κάνει τους κολυμβητές στην πισίνα του ξενοδοχείου να ζεσταθούν υπερβολικά και ήταν γνωστό ότι λιώνει πλαστικά ποτήρια και σακούλες για ψώνια. Οι υπάλληλοι του ξενοδοχείου αναφέρθηκαν στο φαινόμενο ως "ακτίνα θανάτου Ραντάρ".[29] Στο Λονδίνο, το φως του ήλιου που αντανακλούσε στην οδό Φέντσερτς 20 κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2013 έλιωσε μέρη σε μια σταθμευμένη Τζάγκουαρ και έκαψε το χαλί ενός κοντινού κουρείου.[30]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 pcad.lib.washington.edu/person/7241/.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 17  Δεκεμβρίου 2014.
  3. www.lemonde.fr/disparitions/article/2023/03/04/mort-a-78-ans-de-l-architecte-uruguayen-rafael-vinoly-concepteur-de-gratte-ciel-contemporains_6164088_3382.html. Ανακτήθηκε στις 13  Μαρτίου 2023.
  4. www.subrayado.com.uy/murio-los-78-anos-el-arquitecto-uruguayo-rafael-vinoly-n909266.
  5. www.elobservador.com.uy/nota/fallecio-el-arquitecto-uruguayo-rafael-vinoly-20233312127. Ανακτήθηκε στις 3  Μαρτίου 2023.
  6. «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 5  Μαρτίου 2020.
  7. CONOR.SI. 145760611.
  8. www.clarin.com/arq/arquitectura/murio-rafael-vinoly-arquitecto-uruguayo-prestigio-internacional_0_5ijpD5dBLI.html. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2023.
  9. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 27  Ιουνίου 2018. 500059046. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  10. 344. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  11. www.fundacionkonex.org/b349-rafael-vinoly. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2023.
  12. Gitschier, Jane (29 Δεκεμβρίου 2011). «The Connection between Space and Thinking: An Interview with Rafael Viñoly». PLOS Genetics.. doi:1002445. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3248556. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022. 
  13. «Vinoly Architects». 3 Ιουλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022. 
  14. Ivolner (5 Ιανουαρίου 2010). «Q&A: Rafael Viñoly on Health-Care Design». Metropolis. https://metropolismag.com/programs/qa-rafael-violy-on-health-care-design/. 
  15. Gravois, John (21 Ιανουαρίου 2010). «A workman in the imaginary city: Rafael Vinoly». N UAE. https://www.thenationalnews.com/uae/a-workman-in-the-imaginary-city-rafael-vinoly-1.514439. 
  16. Muchnic, Suzanne (25 Φεβρουαρίου 2003). «High drama». Los Angeles Times. https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2003-feb-25-et-muchnic25-story.html. 
  17. Newsroom (4 Μαρτίου 2023). «ΗΠΑ: Πέθανε ο ουρουγουανός αρχιτέκτονας Ραφαέλ Βινιόλι | ΣΚΑΪ». www.skai.gr. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2023. 
  18. Rafael Viñoly, Lars Müller, Román Viñoly, Joan Ockman (2002). ‎Rafael Viñoly. Βασιλεία: Birkhäuser, Νέα Υόρκη: Princeton Architectural Press. σελ. 102. ISBN 3764366168. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  19. «RAFAEL VINOLY ARCHITECTS». Works. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022. 
  20. Horowitz, Jason (1 Ιουνίου 2016). «Life Getting Hot For Architect Rafael Viñoly». OBSERVER. 
  21. «Rafael Vinoly Architect Practice Information». e-architect. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022. 
  22. Rafael Viñoly, Lars Müller, Román Viñoly, Joan Ockman (2002). ‎Rafael Viñoly. Βασιλεία: Birkhäuser, Νέα Υόρκη: Princeton Architectural Press. σελ. 108. ISBN 3764366168. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  23. «Bank of the City of Buenos Aires». wikipedia. 30 Ιουνίου 2022. 
  24. Sennott, R. Stephen (2004). Encyclopedia of Twentieth Century Architecture,. Σικάγο: Fitzroy Dearborn Publishers. σελ. 805. ISBN 1579584349. 
  25. Rafael Viñoly, Lars Müller, Román Viñoly, Joan Ockman (2002). ‎Rafael Viñoly. Βασιλεία: Birkhäuser, Νέα Υόρκη: Princeton Architectural Press. σελ. 109. ISBN 3764366168. CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link)
  26. «Neutra Award Recipients». 19 Οκτωβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Οκτωβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2022. CS1 maint: Unfit url (link)
  27. «Rafael Viñoly Architects». ARCHITONIC. https://www.architonic.com/en/microsite/rafael-vinoly-architects/5202997. 
  28. «London's Walkie Talkie judged UK's worst building». 2 Σεπτεμβρίου 2015. https://www.bbc.com/news/uk-34116610. 
  29. «Vdara visitor: ‘Death ray’ scorched hair». 24 Σεπτεμβρίου 2010. https://www.reviewjournal.com/news/vdara-visitor-death-ray-scorched-hair/. 
  30. «'Death Ray II'? London Building Reportedly Roasts Cars». 3 Σεπτεμβρίου 2013. https://www.npr.org/sections/thetwo-way/2013/09/03/218536265/death-ray-ii-london-building-reportedly-roasts-cars.