Ράβα Μαζοβιέτσκα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 51°46′N 20°15′E / 51.767°N 20.250°E / 51.767; 20.250

Ράβα Μαζοβιέτσκα

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ράβα Μαζοβιέτσκα
51°46′0″N 20°15′0″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΠόβιατ Ράβα
Ίδρυση1228
Έκταση13,67 km²
Πληθυσμός16.429 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.96-200–96-201
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ράβα Μαζοβιέτσκα (πολωνικά: Rawa Mazowiecka) είναι πόλη και η έδρα του Πόβιατ Ράβα στο Βοεβοδάτο Λοτζ στην κεντρική Πολωνία. Ο πληθυσμός της πόλης είναι 16.090 κάτοικοι (2022).[2]

Από το 1562 η πόλη φιλοξένησε το Θησαυροφυλάκιο της Ράβα για τον Στρατό της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας. Κατά τη διάρκεια μιας ανασκαφής το 1948, βρέθηκε ένα απόθεμα πλούτου που χρονολογείται από το 600 π.Χ. και περιέχει 4 υπόγεια δωμάτια με βαρέλια χρυσού και αργύρου. Βρέθηκε επίσης ένας μικρότερος θησαυρός που περιείχε κυρίως χάλκινα αντικείμενα από τον πολιτισμό Τστσίνιετς, που χρονολογείται από το 1700 π.Χ.[3]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ράβα έχει μια μακρά και πλούσια ιστορία. Αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1288 και έλαβε προνόμια πόλης το 1321. Ήταν μια από τις σημαντικότερες πόλεις του Βασιλείου της Πολωνίας και της Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, μια πολωνική βασιλική πόλη και πρωτεύουσα του Βοεβοδάτου Ράβα, μια μονάδα διοικητικής διαίρεσης που υπήρχε από το 1462 έως το 1793 στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος. Ο σταρόστα της Ράβα ήταν μεταξύ των σημαντικότερων προσωπικοτήτων της πρώιμης Πολωνίας, καθώς έλεγχε το λεγόμενο «Θησαυροφυλάκιο της Ράβα» - ένα μεγάλο ποσό χρημάτων από φορολόγηση, που φυλασσόταν στο Κάστρο της Ράβα για τη χρηματοδότηση τακτικών στρατιωτικών μονάδων.

Η Ράβα Μαζοβιέτσκα αναφέρθηκε για πρώτη φορά ως ένα μεσαιωνικό γκροντ, που πιθανότατα βρισκόταν σε έναν από τους τοπικούς λόφους. Το 1321, έλαβε χάρτη πόλης, και το 1355-1370, χτίστηκε ένα τούβλινο κάστρο των Μασοβιανών Δούκων. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Σιεμόβιτ Γ΄ της Μαζοβίας, η Ράβα ήταν η πρωτεύουσα ολόκληρου του Δουκάτου της Μασοβίας.

Το 1462, η Ράβα ενσωματώθηκε στην Πολωνία και ονομάστηκε η πρωτεύουσα ενός βοεβοδάτου. Η πόλη ευημερούσε και οι πόλεμοι του 14ου και του 15ου αιώνα δεν επηρέασαν τη Ράβα. Ήταν μια από τις μεγαλύτερες πόλεις της Μασοβίας. Το 1613, μια εκκλησία Ιησουιτών χτίστηκε εδώ, και το 1622, ολοκληρώθηκε το κολλέγιο Ιησουιτών. Μεταξύ των μαθητών του ήταν ο Γιαν Χριζόστομ Πάσεκ, ευγενής και συγγραφέας που μνημονεύεται καλύτερα για τα απομνημονεύματά του.

Η περίοδος ευημερίας έληξε κατά τη διάρκεια της καταστροφικής σουηδικής εισβολής στην Πολωνία (1655-1660), όταν η Ράβα κατελήφθει από Σουηδούς (8 Σεπτεμβρίου 1655), οι οποίοι κατέστρεψαν εντελώς την πόλη και το κάστρο (1657). Η Ράβα δεν ανέκαμψε ποτέ από την καταστροφή και παρόλο που συνέχισε να είναι η πρωτεύουσα του Βοεβοδάτου Ράβα, η πόλη έχασε τη σημασία της. Το 1676, ο πληθυσμός της ήταν μόνο 100 κάτοικοι. Το 1702, οι σουηδικές δυνάμεις επέστρεψαν κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου, καταστρέφοντας για άλλη μια φορά την πόλη. Μία από τις δύο κύριες διαδρομές που συνέδεαν τη Βαρσοβία και τη Δρέσδη διέσχισε την πόλη τον 18ο αιώνα και οι Βασιλιάδες Αύγουστος Β΄ ο Δυνατός και Αύγουστος Γ΄ της Πολωνίας συχνά ταξίδευαν σε αυτήν την διαδρομή.[4] Το 1766, το μεγαλύτερο μέρος της Ράβα κάηκε σε πυρκαγιά, και στις 4 Φεβρουαρίου 1793, η πόλη καταλήφθηκε από το Βασίλειο της Πρωσίας κατά τη διάρκεια του δεύτερου διαμελισμού της Πολωνίας. Το 1800, δημιουργήθηκε το Πόβιατ Ράβα και τον Νοέμβριο του 1806, κατά τη διάρκεια των Ναπολεόντειων Πολέμων, οι Πρώσοι εγκατέλειψαν προσωρινά την πόλη. Έγινε μέρος του Δουκάτου της Βαρσοβίας.

Από το 1815, μετά την ήττα του Ναπολέοντα, ο Ράβα έγινε μέλος της ρωσικής Πολωνίας του Συνεδρίου. Το 1822, ένα δημαρχείο χτίστηκε μαζί με σπίτια στην κεντρική πλατεία της πόλης, και το 1829-1830 ολοκληρώθηκε ένα νοσοκομείο. Η Ράβα εκσυγχρονίστηκε γρήγορα, αλλά αυτή η διαδικασία σταμάτησε από την τσαρική καταστολή μετά την αποτυχημένη Νοεμβριανή Εξέγερση του 1830. Στις 4 Φεβρουαρίου 1863, η Ράβα κατελήφθη από τους αντάρτες της Ιανουαριανής Εξέγερσης. Η πόλη καταστράφηκε σχεδόν πλήρως το 1915, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά τον πόλεμο, το 1918, επανεντάχθηκε στην Πολωνία, καθώς η χώρα ανέκτησε την ανεξαρτησία της.

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια της κοινής γερμανικής-σοβιετικής εισβολής στην Πολωνία, η οποία πυροδότησε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ράβα δέχτηκε εισβολή από τη Γερμανία και ήδη στις 10 Σεπτεμβρίου, τα γερμανικά στρατεύματα πραγματοποίησαν σφαγή 40 κατοίκων (17 Πολωνοί και 23 Εβραίοι) στην πόλη.[5][6] Στα μέσα Σεπτεμβρίου του 1939, οι Γερμανοί δημιούργησαν στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου για συλληφθέντες Πολωνούς στρατιώτες στην πόλη. Υπό τη γερμανική κατοχή, η πόλη διοικήθηκε ως τμήμα της περιοχής Ράντομ του Γενικού Κυβερνείου.[7] Ορισμένοι από τους Πολωνούς που εκδιώχθηκαν από το Πόβιατ Γκόστιν στη γερμανοκρατούμενη Μείζων Πολωνία τον Δεκέμβριο του 1939 απελάθηκαν στη Ράβα.[8] Κατά τη διάρκεια της AB-Aktion, οι Γερμανοί συνέλαβαν 20 Πολωνούς στα μέσα Ιουνίου 1940,[9] μεταξύ των οποίων ήταν ιερέας Βάτσουαφ Ζιενκόφσκι, ο οποίος εντάχθηκε στο κίνημα αντίστασης της Πολωνίας, βοήθησε Πολωνούς αιχμάλωτους πολέμου να διαφύγουν από το ντόπιο γερμανικό στρατόπεδο αιχμαλώτων και έσωσε ντόπιους Εβραίους.[10] Δολοφονήθηκε τον Αύγουστο του 1940 στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Ζάξενχαουζεν.

Οι Ναζί Γερμανοί δημιούργησαν ένα γκέτο στη Ράβα Μαζοβιέτσκα τον Μάρτιο του 1941. Όπως ενημερώνει ο Κσίστοφ Ουρμπάνσκι στη μονογραφία του Zagłada Żydów w dystrykcie radomskim, το γκέτο αποτελούταν από δύο μέρη: το ένα μέρος ήταν η εβραϊκή περιοχή και το δεύτερο μέρος βρισκόταν στην οδό Γουοβίτσκα. Οι δύο ζώνες απλώθηκαν στο ανατολικό τμήμα της πόλης από τη γέφυρα στον ποταμό Ράφκα έως τη γέφυρα στον ποταμό Ρίλκα κοντά στο νοσοκομείο. Ταυτόχρονα, η περιοχή περιελάμβανε τις οδούς Στουντζιένα, Ζατίλνα, Σταροστσιάνσκα, Μπουζνίτσα και Ζαμκόβα Βόλα.

Τον Μάρτιο του 1942, οι Γερμανοί σκότωσαν τους δύο αδελφούς Σφιντέρσκι, μέλη του πολωνικού κινήματος αντίστασης, οι οποίοι λειτουργούσαν ένα μυστικό πολωνικό τυπογραφείο στην πόλη.[11]

Μέχρι το 1942, ο αριθμός των Εβραίων κρατουμένων στο γκέτο της Ράβα είχε αυξηθεί σε τέσσερις χιλιάδες. Μια επιδημία τύφου ξέσπασε λόγω κακών υγειονομικών συνθηκών. Οι Εβραίοι πέθαναν ως αποτέλεσμα διατροφής λιμοκτονίας και περιστασιακών εκτελέσεων στο κάστρο. Η δολοφονική εκκαθάριση του γκέτο ξεκίνησε στις 27 Οκτωβρίου 1942. Την ημέρα πριν από τη δράση, περίπου τέσσερις χιλιάδες Εβραίοι από τη Μπιάουα Ράφσκα μεταφέρθηκαν στη Ράβα Μαζοβιέτσκα και πέρασαν εκείνο το βράδυ στο ύπαιθρο. Το πρωί, οι Γερμανοί περιέβαλαν το γκέτο. Οι Εβραίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, ομαδοποιήθηκαν και στη συνέχεια απελάθηκαν με τρένα του Ολοκαυτώματος στο στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα. Πολλοί κάτοικοι της πόλης πυροβολήθηκαν κατά τη διάρκεια της δράσης εκκαθάρισης στο γκέτο.[12]

Η γερμανική κατοχή έληξε τον Ιανουάριο του 1945. Ως συνέπεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, το 60% όλων των κτιρίων καταστράφηκαν.

Σημεία ενδιαφέροντος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συντηρημένα ερείπια του κάστρου της Ράβα Μαζοβιέτσκα, 2012
Δημαρχείο

Το γραφικό κάστρο της Ράβα χτίστηκε από τον Βασιλιά Καζίμιρ Γ΄ το Μέγα για να επιβλέπει και να προστατεύει τα νότια μέρη της Μασοβίας, σύμφωνα με το αρχαίο Χρονικό του Γιαν Ντουούγκος. Ένας άλλος χρονογράφος, ο Γιαν του Τσάρνκουφ, ισχυρίστηκε, ωστόσο, ότι το Κάστρο ιδρύθηκε από τον Σιεμόβιτ Γ΄ της Μαζοβίας. Δεν είναι γνωστό πότε ξεκίνησε η κατασκευή: πιθανότατα το 1355. Το κάστρο δεν ολοκληρώθηκε μέχρι το 1370 και μέχρι τότε χρησίμευσε ως διοικητικό κέντρο του Δουκάτου της Ράβα, το οποίο ήταν ανεξάρτητο το 1455-62. Στις 7 Δεκεμβρίου 1462, ο Βασιλιάς Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας επισκέφθηκε το κάστρο, ανακοινώνοντας την ενσωμάτωση του Δουκάτου της Ράβα και τη δημιουργία του Βοεβοδάτου Ράβα.

Το 1507, το συγκρότημα κάηκε σε φωτιά, και δύο μετά άρχισε η ανοικοδόμησή του. Μετά από δέκα χρόνια, τα τείχη και ο πύργος ενισχύθηκαν. Δεδομένου ότι το κάστρο της Ράβα θεωρήθηκε ως ένα σύγχρονο φρούριο, το 1559 τοποθετήθηκε εδώ το λεγόμενο Θησαυροφυλάκιο της Ράβα: τα χρήματα φορολόγησης που απαιτούνταν για τη χρηματοδότηση του τακτικού στρατού. Η ανάπτυξη της στρατιωτικής τεχνολογίας κατέστησε το συγκρότημα ξεπερασμένο στα μέσα του 17ου αιώνα. Το Σεπτέμβριο του 1655, κατελήφθη από Σουηδούς κατά τη διάρκεια του Κατακλυσμού. Το 1657, πριν από την υποχώρηση τους, Σουηδοί στρατιώτες ανατίναξαν το μεγαλύτερο μέρος του συγκροτήματος. Μόνο ο πύργος και τα θραύσματα των τειχών έμειναν. Λίγο αργότερα, ο υψηλόβαθμος αξιωματικός της Σουηδίας, Πόντους Ντε Λα Γκάρντιε, φυλακίστηκε προσωρινά στα ερείπια του κάστρου.

Μετά την καταστροφή του το 1657, το συγκρότημα δεν ξαναχτίστηκε, και στις αρχές του 18ου αιώνα, ήταν ένα ερείπιο. Το 1789, το Σέιμ χορήγησε χρήματα για την ανοικοδόμησή του και ανέθεσε το έργο στον σταρόστα της Ράβα, Φέλιξ Λαντσκορόνσκι. Οι προσπάθειές του πιθανότατα απέτυχαν, καθώς το 1794 το κάστρο εγκαταλείφθηκε. Οι πρωσικές αρχές διέταξαν την κατεδάφισή του, προκειμένου να αποκτήσουν οικοδομικά υλικά. Ως αποτέλεσμα, μόνο ο πύργος παρέμεινε, με κομμάτια του τείχους.

Αξιοσημείωτα πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αθλητισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα είναι η Μαζόβια Ράβα Μαζοβιέτσκα. Αγωνίζεται στις κατώτερες κατηγορίες.

Αδελφοποιημένες πόλεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Ράβα Μαζοβιέτσκα είναι αδελφοποιημένη με:

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/051011913011-0977077?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 4  Οκτωβρίου 2022.
  2. «Rawa Mazowiecka (łódzkie)». Polska w liczbach (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 29 Ιουλίου 2023. 
  3. Brać Herbowa (2014). «Skarb Kwarciany 14 stycznia 1563 roku» [Treasure of the One Quarter, 14 Ιανουαρίου 1563]. History of the Masowian Princes' Castle in Rawa Mazowiecka. Brać Herbowa Ziemi Rawskiej. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2014. 
  4. «Informacja historyczna». Dresden-Warszawa (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2020. 
  5. Βαρντζίνσκα, Μάρια (2009). Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελ. 96. 
  6. Άννα Κρατσκόφσκα. «80. rocznica niemieckiego mordu na mieszkańcach Rawy i założenia obozu jenieckiego przy kolegium jezuickim». eGlos.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2020. 
  7. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 238
  8. Βαρντζίνσκα, Maria (2017). Wysiedlenia ludności polskiej z okupowanych ziem polskich włączonych do III Rzeszy w latach 1939-1945 (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: IPN. σελ. 159. ISBN 978-83-8098-174-4. 
  9. Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 266
  10. «Ks. Wacław Zienkowski - Modlitwa o Beatyfikację». Parafia pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Rawie Mazowieckiej (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2020. 
  11. Άννα Κρατσκόφσκα. «Obelisk z tablicą upamiętniająca braci Świderskich znajduje się przy wejściu do parku od strony ul. Armii Krajowej w Rawie». eGlos.pl (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 2020. 
  12. Source: Sztetl.org.pl and Yad Vashem online. See: Heritage Sites – Sites of martyrdom: Polska / łódzkie.