Πρόβουλος
Στην αρχαία Ελλάδα ο πρόβουλος ήταν δημόσιο αξίωμα[1]), ένα είδος επιτρόπου. Ο κλασικιστής Ξαβιέ Ριύ (Xavier Riu) γράφει ότι δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου «προκειμένου να αντιμετωπισθεί η δύσκολη θέση στην οποία είχε περιέλθει η Αθήνα και ότι πρόβουλοι γίνονταν «ηλικιωμένοι και πιθανώς πολύ σεβάσμιοι άνδρες».[2] Πιο συγκεκριμένα, το 413 π.Χ. οι Αθηναίοι εξέλεξαν ένα σώμα δέκα προβούλων, το οποίο ανέλαβε κάποιες από τις εξουσίες και λειτουργίες του συμβουλίου.[1]
Γνωστά πρόσωπα που διετέλεσαν πρόβουλοι ήταν, μεταξύ άλλων, ο θεατρικός συγγραφέας (δραματικός ποιητής) Σοφοκλής[3] και ο στρατηγός Άγνων, γιος του Νικία.[4]
Στην κωμωδία Λυσιστράτη του Αριστοφάνη υπάρχει ένα πρόσωπο που κατονομάζεται μόνο με τη λέξη του αξιώματος του, ως «Πρόβουλος», το οποίο εκφωνεί έναν μακρύ και θυμωμένο μονόλογο εναντίον της Λυσιστράτης, αφού χάσει σε μια επίσης μακρά λογομαχία.[5]
Ενάμισυ αιώνα αργότερα, ο όρος «πρόβουλοι» συναντάται ως συνώνυμος των «δημιουργών», του συμβουλίου δέκα ανδρών που πλαισίωνε τον «στρατηγό», τον ανώτατο άρχοντα της Αχαϊκής Συμπολιτείας. Οι δέκα αυτοί άνδρες προέρχονταν ανά ένας από καθεμιά από τις 10 πόλεις που πρώτες συνδημιούργησαν τη Συμπολιτεία.
Στη νεότερη Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ιωάννης Καποδίστριας στην πρώτη κυβέρνηση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους ίδρυσε δύο συμβουλευτικά-γνωμοδοτικά της κυβερνήσεως όργανα. Το πρώτο από αυτά, το «Πανελλήνιον», που υπήρχε από τις 28 Ιανουαρίου 1828 έως τον Μάιο ή τον Ιούλιο του 1829, χωριζόταν σε τρία τμήματα και οι πρόεδροι αυτών των τμημάτων (ή «επιτροπών») ονομάζονταν «Πρόβουλοι». Αυτοί ήσαν οι εξής:
- Γεώργιος Κουντουριώτης (Τμήμα Οικονομίας)
- Ανδρέας Ζαΐμης (Τμήμα Εσωτερικών)
- Πέτρος Μαυρομιχάλης (Τμήμα «Πολεμικών»)
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Rhodes, Peter J. (Durham) (2006-10-01). «Proboulos». Brill's New Pauly. https://referenceworks.brillonline.com/entries/brill-s-new-pauly/proboulos-e1009160#e1009180.
- ↑ Riu, Xavier: Dionysism and comedy, εκδ. Rowman & Littlefield, 1999, ISBN 978-0-8476-9442-6
- ↑ Bowden, Hugh: Classical Athens and the Delphic oracle: divination and democracy, Cambridge University Press, 2005, ISBN 978-0-521-82373-9
- ↑ Kagan, Donald: The Fall of the Athenian Empire, Cornell University Press, 1991, ISBN 978-0-8014-9984-5
- ↑ McGlew, James F.: Citizens on stage: comedy and political culture in the Athenian democracy, University of Michigan Press, 2002, ISBN 978-0-472-11285-2