Πλάκα της Ανατολίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πλάκα της Ανατολίας

Η Πλάκα της Ανατολίας είναι ηπειρωτική τεκτονική πλάκα που χωρίζεται από την Ευρασιατική και την Αραβική Πλάκα με το Ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας και το Ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας αντίστοιχα. Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας της Τουρκίας βρίσκεται στην Πλάκα της Ανατολίας.[1] Οι πιο σημαντικοί σεισμοί στην περιοχή έχουν σημειωθεί ιστορικά κατά μήκος του βόρειου ρήγματος, όπως ο σεισμός του Ερζιντζάν το 1939. Ο καταστροφικός σεισμός Τουρκίας-Συρίας του 2023 σημειώθηκε κατά μήκος του ενεργού ρήγματος της Ανατολικής Ανατολίας σε ένα ρήγμα ολίσθησης όπου η Αραβική Πλάκα γλιστρά πέρα από την Πλάκα της Ανατολίας οριζοντίως.[2] [3] Η σύγκρουση της Αραβικής Πλάκας στην Ευρασιατική Πλάκα μπορεί να «συμπιέζει» ή να μετακινεί την Πλάκα της Ανατολίας προς τα δυτικά.[4][5]

Σύμφωνα με το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το σύστημα ρηγμάτων μετασχηματισμού της Ανατολίας είναι «πιθανώς το πιο ενεργό στον κόσμο».[6] Το Ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας, ένα αριστερό πλευρικό ρήγμα μεταφόρτωσης, σχηματίζει ένα όριο με την Αραβική Πλάκα.[7] Στα νότια και νοτιοδυτικά είναι ένα συγκλίνον όριο με την Αφρικανική Πλάκα. Αυτή η σύγκλιση εκδηλώνεται σε συμπιεστικά χαρακτηριστικά εντός του ωκεάνιου φλοιού κάτω από τη Μεσόγειο, καθώς και στον ηπειρωτικό φλοιό της ίδιας της Ανατολίας, καθώς και σε ότι θεωρούνται γενικά ως ζώνες βύθισης κατά μήκος του ελληνικού και του κυπριακού τόξου. Το βόρειο άκρο είναι ένα όριο μεταφόρτωσης με την Ευρασιατική Πλάκα, που σχηματίζει τη Ζώνη Ρηγμάτων της Βόρειας Ανατολίας.

Ευρασιατική Πλάκα & Πλάκα της Ανατολίας

Η έρευνα δείχνει ότι η Πλάκα της Ανατολίας περιστρέφεται αριστερόστροφα καθώς ωθείται προς τα δυτικά από την Αραβική Πλάκα, εμποδίζοντας οποιαδήποτε κίνηση προς τα βόρεια από την Ευρασιατική Πλάκα.[8] Σε ορισμένες αναφορές, η Πλάκα της Ανατολίας αναφέρεται ως ένα «μπλοκ» ηπειρωτικού φλοιού που εξακολουθεί να συνδέεται με την Ευρασιατική Πλάκα. Αλλά οι μελέτες για το Ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας δείχνουν ότι η Ανατολία είναι αποσυνδεδεμένη από την Ευρασιατική Πλάκα.[8] Τώρα συμπιέζεται από την Αραβική Πλάκα από τα ανατολικά και αναγκάζεται να κινηθεί προς τα δυτικά, καθώς η Ευρασιατική Πλάκα στα βόρεια της εμποδίζει την κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση. Η Αφρικανική Πλάκα υποβιβάζεται κάτω από την Πλάκα της Ανατολίας κατά μήκος της Κύπρου και των Ελληνικών Τόξων στην ανοικτή θάλασσα στη Μεσόγειο Θάλασσα.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. https://www.smithsonianmag.com/smart-news/78-magnitude-earthquake-felt-like-the-apocalypse-in-turkey-and-syria-180981587/
  2. https://www.npr.org/2023/02/07/1154913148/turkey-earthquake-fault-lines-syria
  3. https://www.washingtonpost.com/science/2023/02/06/turkey-earthquake-magnitude/
  4. http://atlas.geo.cornell.edu/turkey/iris.htm
  5. https://www.npr.org/2023/02/07/1154913148/turkey-earthquake-fault-lines-syria
  6. https://www.amnh.org/exhibitions/permanent/planet-earth/why-are-there-ocean-basins-continents-and-mountains/plate-tectonics/when-plates-move-past-each-other/anatolian-fault-turkey
  7. Dwivedi, S.K.; Hayashi, D. (August 2010). «Modeling the contemporary stress field and deformation pattern of eastern Mediterranean». Journal of Earth Science 21 (4): 365–381. doi:10.1007/s12583-010-0100-6. 
  8. 8,0 8,1 Reilinger, R.E.; McClusky, S.C.; Oral, M.B.; King, R.W.; Toksoz, M.N.; Barka, A.A.; Kinik, I.; Lenk, O. και άλλοι. (May 10, 1997). «Global Positioning System measurements of present-day crustal movements in the Arabia-Africa-Eurasia plate collision zone». Journal of Geophysical Research: Solid Earth 102 (B5): 9983–9999. doi:10.1029/96JB03736. Bibcode1997JGR...102.9983R.