Πιερ Λουί Ντυλόν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πιερ Λουί Ντυλόν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Pierre Louis Dulong (Γαλλικά)
Γέννηση12  Φεβρουαρίου 1785[1][2][3]
Ρουέν[4]
Θάνατος19  Ιουλίου 1838[2][3][5]
Παρίσι[4]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Περ-Λασαίζ
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[6]
ΣπουδέςΠολυτεχνική Σχολή (από 1801)
Σχολή Ιατρικής του Παρισιού
Λύκειο Πιερ-Κορνέιγ[7]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφυσικός
χημικός
καθηγητής πανεπιστημίου
ΕργοδότηςÉcole Normale Supérieure
École nationale vétérinaire d'Alfort
Πολυτεχνική Σχολή
Τμήμα Επιστημών του Παρισιού
Οικογένεια
ΤέκναAlexis Dulong
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόεδρος (Ιανουάριος 1828 – Δεκέμβριος 1828, Γαλλική Ακαδημία Επιστημών)
Βραβεύσειςαλλοδαπό μέλος της Βασιλικής Εταιρείας του Λονδίνου (23  Νοεμβρίου 1826)[8]
72 ονόματα στον Πύργο του Άιφελ[9]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Πιερ Λουί Ντυλόν (Pierre Louis Dulong, 12 Φεβρουαρίου 178519 Ιουλίου 1838) ήταν Γάλλος φυσικός και χημικός. Σήμερα είναι γνωστός κυρίως για τον ομώνυμο νόμο των Ντυλόν και Πετί, αν και οι σύγχρονοί του τον εκτιμούσαν πολύ για τις έρευνές του στη μηχανική συμπεριφορά του ατμού, την αγωγή της θερμότητας και τις ειδικές θερμότητες των αερίων. Γενικώς, ασχολήθηκε περισσότερο με τις ειδικές θερμότητες και τους δείκτες διαθλάσεως των αερίων. Συνεργάσθηκε σε πολλές περιπτώσεις με τον «συνδιατυπωτή» του παραπάνω νόμου, τον Αλεξί Τερέζ Πετί.

Οικογένεια και σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντυλόν γεννήθηκε στην πόλη Ρουέν της Γαλλίας. Ήταν μοναχοπαίδι και έμεινε ορφανός σε ηλικία 4 ετών, οπότε τον μεγάλωσε η θεία του στην πόλη Οσέρ. Τελείωσε τη μέση εκπαίδευση στην Οσέρ και στο Λύκειο Κορνηλίου στη Ρουέν[10], και στη συνέχεια, το 1801, έγινε δεκτός στην École Polytechnique των Παρισίων. Ωστόσο οι σπουδές του παρεμποδίσθηκαν από την κατάσταση της υγείας του.[11] Ξεκίνησε να σπουδάζει ιατρική, αλλά αποφάσισε να την εγκαταλείψει και να σπουδάσει φυσικές επιστήμες, υπό την καθοδήγηση του χημικού Λουι Ζακ Τενάρ.

Σταδιοδρομία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη χημεία ο Ντυλόν συνεισέφερε στη γνώση στα παρακάτω θέματα:

Επίσης ανεκάλυψε το επικίνδυνα ευαίσθητο τριχλωριούχο άζωτο ή τριχλωραμίνη το 1811, χάνοντας τρία δάκτυλα και το ένα μάτι του κατά την ανακάλυψη αυτή.[12]

Το 1815 ο Ντυλόν συνεργάσθηκε για πρώτη φορά με τον Αλεξί Πετί και δημοσίευσαν από κοινού μια εργασία με θέμα τη θερμική διαστολή.[13] Οι δυο τους συνέχισαν να συνεργάζονται, ερευνώντας τις ειδικές θερμότητες των μετάλλων: Το 1819 κατέδειξαν ότι αυτές είναι αντιστρόφως ανάλογες των ατομικών μαζών τους (Νόμος Dulong-Petit).[14] Αυτός ο νόμος, παρά το ότι σήμερα έχει αποδειχθεί ανακριβής, βοήθησε στην ανάπτυξη του περιοδικού πίνακα των χημικών στοιχείων και ευρύτερα στην εξέταση των ατομικών μαζών.[14] Το 1818 ο Ντυλόν τιμήθηκε από τη Γαλλική Ακαδημία για τη συνεισφορά του στην ανακάλυψη του νόμου αυτού.

Το 1820 ο Ντυλόν διαδέχθηκε τον Πετί (που αποσύρθηκε για λόγους υγείας και απεβίωσε το ίδιο έτος)[13] ως καθηγητής της φυσικής στην École Polytechnique. Μελέτησε τότε την «ελαστικότητα» του ατμού, τη μέτρηση της θερμοκρασίας και την ελαστική συμπεριφορά των υγρών. Ερεύνησε επίσης το πώς τα μέταλλα διευκόλυναν (κατέλυαν) τις χημικές αντιδράσεις αερίων[15] και συνέκρινε για πρώτη φορά με ακρίβεια τις θερμομετρικές κλίμακες υδραργύρου και αέρα. Το 1830 εκλέχθηκε αλλοδαπό μέλος της Σουηδικής Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών.

Η εργασία του Ρομπέρτο Πιάτσα[16] για το ιστορικό του νόμου των Dulong και Petit παρέχει βιογραφικές και ψυχογραφικές λεπτομέρειες του επιστήμονα, τις οποίες κατέγραψε ο φυσικός και αρκετά αργότερα κάτοχος της έδρας του στην École Polytechnique Ζυλ Ζαμέν (1818-1886): «Ο Ντυλόν ήταν το αντίθετο [του Πετί]: Ο λόγος του ήταν προσεκτικός, η συμπεριφορά του σοβαρή και η εμφάνισή του ψυχρή [. . . ] Εργαζόταν αργά, αλλά με βέβαια βήματα, με συνέχεια και μια δύναμη θελήσεως την οποία δεν σταματούσε τίποτα, θα έλεγα με ένα θάρρος που κανένας κίνδυνος δεν μπορούσε να το κάνει να οπισθοχωρήσει. Δεν είχε εκείνη τη «ζωντάνια» του νου που επινοεί εύκολα αλλά μετά ξεκουράζεται. Είχε την αίσθηση της επιστημονικής ακριβείας, το μεράκι για πειράματα ακριβείας, το ταλέντο να τα συνδυάζει, την υπομονή για να τα ολοκληρώνει και την τέχνη, άγνωστη πριν από αυτόν, να τα φέρνει μέχρι τα όρια της ακριβείας [. . . ] Ο Πετί είχε περισσότερο τάση προς τη μαθηματική επεξεργασία, ο Ντυλόν ήταν περισσότερο πειραματικός. Ο πρώτος έφερνε στο έργο μια ευκολία της ευφυΐας, ενώ ο δεύτερος περισσότερη συνέχεια. Ο πρώτος αντιπροσώπευε τη φαντασία, ο δεύτερος τη λογική....”

Προσωπική ζωή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο σημερινός Πύργος Κλοβί (Tour Clovis) στο Αββαείο της Αγίας Γενεβιέβης, στον οποίο ανέβηκε ο Ντυλόν προκειμένου να διεξαγάγει τα πειράματά του με τον ατμό.

Ο Ντυλόν ήταν έγγαμος από την ηλικία των 18 ετών, με την Εμελί Ωγκυστέν Ριβιέρ.[17] Από κοινωνικής πλευράς κρινόταν επιφανειακά ως μια ξηρή, απόμακρη προσωπικότητα. Οι λίγοι φίλοι του διαφωνούσαν με αυτή την άποψη, θεωρώντας τον χαρακτήρα του ως υποταγμένο στη λογική του περισσότερο, παρά άχρωμο.[13]

Ο Ντυλόν ξεχώριζε τόσο για την αφοσίωσή του στην επιστήμη, όσο και για το θάρρος που επεδείκνυε στην επιδίωξη των πειραμάτων του. Κάποιο από αυτά περιελάμβανε την κατασκευή ενός γυάλινου σωλήνα στην κορυφή του πύργου του Αββαείου της Αγίας Γενεβιέβης. Ο πύργος ήταν αρκετά ασταθής, ώστε τυχόν έκρηξη των πειραματικών υλικών (αρκετά πιθανή με δεδομένη την πτητικότητά τους) θα μπορούσε να τον γκρεμίσει και να σκοτώσει τους ερευνητές επιστήμονες, μαζί και τον Ντυλόν. Το πείραμα τελικώς ολοκληρώθηκε, αν και «πλήρες κινδύνου και δυσκολίας», υπό την καθοδήγηση του Ντυλόν.[18] Το άλλο μεγάλο παράδειγμα της αδιαφορίας του επιστήμονα για τον κίνδυνο στις επιστημονικές επιδιώξεις του, ήταν στην έρευνά του που ανεκάλυψε το τριχλωριούχο άζωτο. Παρά το ότι έχασε τρία δάκτυλα και το ένα μάτι του στα αρχικά πειράματά του, ο Ντυλόν συνέχισε να ερευνά την άγνωστη ουσία, με αποτέλεσμα να χάσει και άλλο δάκτυλο. Κατόπιν αυτού, μετεβίβασε τα αποτελέσματα των ερευνών του στον σερ Χάμφρι Ντέιβι[13], χωρίς να του γνωστοποιήσει τους τραυματισμούς του, με αποτέλεσμα ο Ντέιβι να τραυματισθεί επίσης επιχειρώντας να τις συνεχίσει.

Ο Πιερ Λουί Ντυλόν πέθανε στο Παρίσι από καρκίνο του στομάχου σε ηλικία 53 ετών. Την εποχή του θανάτου του εργαζόταν για την ανάπτυξη ακριβέστερων μεθόδων θερμιδομετρίας. Η τελευταία του δημοσίευση, το έτος του θανάτου του, εξέταζε τη θερμότητα που απελευθερωνόταν από χημικές αντιδράσεις.[15]

Ο Ντυλόν διέθετε πάντοτε το μεγάλο μέρος των χρημάτων του για τα επιστημονικά του πειράματα και συχνά έμενε άφραγκος. Ως αποτέλεσμα, μετά τον θάνατό του δεν άφησε στην οικογένειά του κάποια κληρονομιά.[13]

Τάφηκε στο Κοιμητήριο του Περ-Λασαίζ στο Παρίσι. Το μνήμα του πληρώθηκε με έρανο από τους επιστήμονες συναδέλφους του.[13]Το όνομα του Ντυλόν είναι ένα από τα 72 ονόματα φυσικών επιστημόνων, μαθηματικών και μηχανικών που είναι χαραγμένα επάνω στον Πύργο του Άιφελ.


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb10523836c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6q23x7g. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. dulong-pierre-louis.
  4. 4,0 4,1 «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. «Gran Enciclopèdia Catalana» (Καταλανικά) Grup Enciclopèdia. 0023128.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb10523836c. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουλίου 2019.
  8. «List of Royal Society Fellows 1660-2007». Complete List of Royal Society Fellows 1660-2007. Βασιλική Εταιρεία. σελ. 104.
  9. www.toureiffel.paris/fr/le-monument/tour-eiffel-et-sciences.
  10. Lycée Pierre Corneille de Rouen - History
  11. Fox, Robert (1968). «The Background to the Discovery of Dulong and Petit's Law». The British Journal for the History of Science 4 (1): 1-22. doi:10.1017/s0007087400003150. 
  12. Thénard J.L.; Berthollet C.L. (1813). «Report on the work of Pierre Louis Dulong». Annales de Chimie et de Physique 86 (6): 37-43. 
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 Lemay, Pierre (1948). «Pierre Louis Dulong, His Life and Work». Chymia 1: 171-190. doi:10.2307/27757122. 
  14. 14,0 14,1 Laing, Mary; Laing, Michael (2006). «Dulong and Petit's Law: We Should Not Ignore Its Importance». Journal of Chemical Education 83 (10): 1499-1504. doi:10.1021/ed083p1499. Bibcode2006JChEd..83.1499L. https://archive.org/details/sim_journal-of-chemical-education_2006-10_83_10/page/1499. 
  15. 15,0 15,1 «Pierre-Louis Dulong | French scientist». Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Pierre-Louis-Dulong. Ανακτήθηκε στις 2017-05-05. 
  16. The strange case of Dr. Petit and Mr. Dulong, Roberto Piazza, arXiv, 2018-07-06
  17. Biographical Index of Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh 1783–2002 (PDF). The Royal Society of Edinburgh. Ιούλιος 2006. ISBN 0-902-198-84-X. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 24 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2022. 
  18.  Chisholm, Hugh, επιμ.. (1911) «Dulong, Pierre Louis» Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα 08 (11η έκδοση) Cambridge University Press 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Petit, Alexis-Thérèse; Dulong, Pierre-Louis (1819). «Recherches sur quelques points importants de la Théorie de la Chaleur» (στα γαλλικά). Annales de Chimie et de Physique 10: 395-413.  (ελληνική μετάφραση τίτλου: «Έρευνες επί ορισμένων σημαντικών πλευρών της θεωρίας της θερμότητος»

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]