Πιερ-Πωλ Γκρασέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πιερ-Πωλ Γκρασέ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Pierre-Paul Grassé (Γαλλικά)
Γέννηση27  Νοεμβρίου 1895[1][2][3]
Περιγκέ[4]
Θάνατος9  Ιουλίου 1985[1][2][3]
Carlux[4]
ΚατοικίαΓαλλία
ΨευδώνυμοMaiastra[5]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[6]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[7][8]
Εκπαίδευσηντοκτορά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Μπορντό
Τμήμα Επιστημών του Παρισιού (έως 1920)[9]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταβοτανολόγος
ζωολόγος
διδάσκων πανεπιστημίου
εντομολόγος[10]
ΕργοδότηςΤμήμα Επιστημών του Παρισιού
Πανεπιστήμιο του Κλερμόν-Φεράν
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαπρόεδρος (1939–1940, Société zoologique de France)
πρόεδρος (1941–1942, Société entomologique de France)
πρόεδρος (Ιανουάριος 1967 – Δεκέμβριος 1967, Γαλλική Ακαδημία Επιστημών)[11]
ΒραβεύσειςΤαξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής
Prix Gadeau de Kerville (1935)
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστήμιου Κονπλουτένσε της Μαδρίτης (1967)
επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Βασιλείας
επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Γάνδης
honorary doctorate of Barcelona University
honorary doctor of the University of Bonn
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Πιερ-Πωλ Γκρασέ (Pierre-Paul Grassé, 27 Νοεμβρίου 1895 – 9 Ιουλίου 1985) ήταν Γάλλος ζωολόγος, που δημοσίευσε περισσότερες από 300 επιστημονικές εργασίες. Μεταξύ των έργων του ξεχωρίζει το μνημειώδες Traité de Zoologie των 52 τόμων. Υπεστήριζε τη θεωρία της νεο-λαμαρκιανής και όχι της δαρβινικής εξελίξεως των ζωντανών οργανισμών.[12][13] Επίσης ήταν αυθεντία πάνω στους τερμίτες.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σπουδές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Γκρασέ άρχισε τις σπουδές του στη γενέτειρά του, το Περιγκέ, όπου οι γονείς του είχαν μια μικρή επιχείρηση. Συνέχισε σπουδάζοντας ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Μπορντώ, μελετώντας παράλληλα βιολογία και παρακολουθώντας τις διαλέξεις του εντομολόγου Ζαν ντε Φετώ (Jean de Feytaud, 1881-1973). Στρατολογηθείς κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, υποχρεώθηκε να διακόψει τις σπουδές του για τέσσερα έτη. Το τέλος του πολέμου τον βρήκε σε θέση στρατιωτικού χειρουργού.

Ο Γκρασέ συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι, εστιάζοντας αποκλειστικά στη βιολογία, και όχι στην ιατρική. Μετά το πτυχίο βιολογίας σύχναζε στο εργαστήριο του Ετιέν Ραμπώ (Étienne Rabaud, 1868-1956). Δέχθηκε την προσφορά μιας θέσως καθηγητή στην Εθνική Ανώτατη Γεωπονική Σχολή (École Nationale Supérieure Agronomique) του Μονπελιέ (1921), όπου το τμήμα της ζωολογίας είχε πρόεδρο τον Φρανσουά Πικάρ (François Picard). Εκεί ο Γκρασέ είχε συζητήσεις με αρκετούς σημαντικούς φυτογεωγράφους, όπως τους Σαρλ Φλαώ, Ζοσιάς Μπράουν-Μπλανκέ και Λουί Εμπερζέ. Ο Οκτάβ Ντυμπόσκ (Octave Duboscq, 1868-1943) προσανατόλισε τον Γκρασέ προς τη μελέτη των πρωτοζώων παρασίτων. Μετά τη μετάκληση του Ντυμπόσκ στο Παρίσι, ο Γκρασέ συνεργάσθηκε με τον Εζέν Μπαταγιόν (Eugène Bataillon, 1864-1953) και ανεκάλυψαν τεχνικές χρήσιμες στην πειραματική εμβρυολογία.

Το 1926 ο Γκρασέ έγινε υποδιευθυντής της Ανώτατης Σχολής Σηροτροφίας. Υπέβαλε τη διδακτορική διατριβή του με τίτλο Contribution à l'étude des flagellés parasites το ίδιο έτος και τη δημοσίευσε στα Archives de zoologie expérimentale et générale.

Διδασκαλία και έρευνα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1929 ο Γκρασέ έγινε καθηγητής της ζωολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κλερμόν-Φεράν. Εκεί επέβλεψε τις διατριβές αρκετών φοιτητών της εντομολογίας. Πραγματοποίησε το πρώτο του ερευνητικό ταξίδι το 1933-1934 στην Αφρική, όπου επέστρεψε επανειλημμένα (1938-1939, 1945, 1948). Στα ταξίδια αυτά μελέτησε τους τερμίτες και έγινε ένας από τους κορυφαίους ειδικούς παγκοσμίως πάνω στα έντομα αυτά.

Το 1935 ο Γκρασέ έγινε επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού, όπου εργάσθηκε μαζί με την εντομολόγο Ζερμαίν Κουζέν (Germaine Cousin, 1896-1992). Τιμήθηκε με το Βραβείο «Gadeau de Kerville» της Εντομολογικής Εταιρείας της Γαλλίας για τις έρευνές του στα ορθόπτερα και τους τερμίτες. Το 1939 έγινε πρόεδρος της Ζωολογικής Εταιρείας της Γαλλίας και το 1941 πρόεδρος της Εντομολογικής Εταιρείας της Γαλλίας. Το 1962 ήταν ένας από τους συνιδρυτές της Γαλλικής Εταιρείας Παρασιτολογίας.

Το 1944 ο Γκρασέ διαδέχθηκε τον Μωρίς Κωλερύ στην Έδρα Ζωολογίας και Εξελίξεως των οργανισμών. Στις 29 Νοεμβρίου 1948 εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών, στον Τομέα Ανατομίας και Ζωολογίας, διατελέσας και Πρόεδρος της Ακαδημίας το 1967.

Ο Γκρασέ δέχθηκε αρκετές άλλες τιμητικές διακρίσεις και τίτλους κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του: Ταξιάρχης του Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής, επίτιμος διδάκτορας των Πανεπιστημίων των Βρυξελλών, της Βασίλείας, της Βόννης, της Γάνδης, της Μαδρίτης, της Βαρκελώνης και του Σάο Πάολο, καθώς και άλλες διακρίσεις. Είχε γίνει επιπλέον μέλος ξένων ακαδημιών, όπως των Βασιλικών Ακαδημιών Επιστημών και Τεχνών του Βελγίου.

Ο Γκρασέ υπήρξε επίσης ένας από τους πρωτεργάτες της ηλεκτρονικής μικροσκοπίας στη Γαλλία και ο πρώτος που απεικόνισε τα χρωματοσώματα με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο.[14]

Δημοσιεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1946 ο Γκρασέ άρχισε να δημοσιεύει ένα πολύ μεγάλο έργο, υπό τον τίτλο Traité de zoologie (= «Πραγματεία Ζωολογίας»). Οι 38 +14 τόμοι του απαίτησαν σχεδόν σαράντα χρόνια εργασίας και σε αυτούς συνέβαλαν κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα της επιστήμης αυτής. Εξακολουθεί να αποτελεί και σήμερα ουσιώδες έργο αναφοράς στον χώρο. Δέκα τόμοι είναι αφιερωμένοι στα θηλαστικά και εννέα στα έντομα.

Εκτός από αυτό, ο Γκρασέ διεύθυνε την έκδοση δύο συλλογών: Η πρώτη έχει τίτλο Grands problèmes de la biologie (= «Μεγάλα προβλήματα της βιολογίας») και 13 τόμους, ενώ η δεύτερη έχει τίτλο Précis de sciences biologiques (= «Σύνοψις των βιολογικών επιστημών»). Επίσης, μαζί με τον Αντρέ Τετρύ, έγραψαν δύο εκλαϊκευμένους τόμους για τη ζωολογία στη σειρά Bibliothèque de la Pléiade των εκδόσεων Gallimard και ο Γκρασέ επέβλεψε την έκδοση Abrégé de zoologie (δύο τόμοι) για τις εκδόσεις Masson.

Συνέγραψε επίσης την Termitologia (1982, 1983, 1984), τρίτομο έργο με συνολικά περισσότερες από 2.400 σελίδες. Σε αυτό συγκέντρωσε όλες τις διαθέσιμες γνώσεις σχετικώς με τους τερμίτες και εισήγαγε την έννοια της «στιγμέργειας»:

«Η στιγμέργεια εκδηλώνεται στη φωλιά-πύργο των τερμιτών με το γεγονός ότι ο ατομικός μόχθος του κάθε εργάτη που την κατασκευάζει διεγείρει και καθοδηγεί το έργο του διπλανού του.»[15]

Συνέγραψε τρεις επιστημονικές επισκοπήσεις, τις Arvernia biologica (1932), Insectes sociaux (1953) και Biologia gabonica (1964). Εκτός από τις πολλές επιστημονικές δημοσιεύσεις του, ο Γκρασέ έγραψε και αρκετά εκλαϊκευτικά έργα, όπως το La Vie des animaux (= «Η ζωή των ζώων», εκδ. Larousse, 1968)

Επιλεγμένος κατάλογος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • 1935: Parasites et parasitisme, εκδ. Armand Collin, Παρίσι, 224 σελίδες
  • 1935, με τον Max Aron: Précis de biologie animale, εκδ. Masson, Παρίσι, viii + 1016 σελ. – 2η αναθεωρημένη έκδοση 1939, 3η το 1947, 4η το 1948, 5η το 1957, 6η το 1962 και όγδοη έκδοση το 1966
  • 1963, με τον A. Tétry: Zoologie, δύο τόμοι, εκδ. Gallimard, Παρίσι, εγκυκλοπαιδική σειρά των Pléiade: xx + 1244 σελ. και xvi + 1040 σελ.
  • 1971: Toi, ce petit dieu! essai sur l'histoire naturelle de l'homme, Albin Michel, Παρίσι
    • Ελληνική μετάφραση: «Εσύ ο μικρούλης Θεός», Αθήναι 1971
  • 1973: L'évolution du vivant, matériaux pour une nouvelle théorie transformiste, Albin Michel, Παρίσι, 477 σελ. (μια κριτική του νεοδαρβινισμού).
  • 1978: Biologie moléculaire, mutagenèse et évolution, Masson, Παρίσι, 117 σελ., ISBN 2-225-49203-4
  • 1980: L'Homme en accusation: de la biologie à la politique, εκδ. Albin Michel, Παρίσι, 354 σελ., ISBN 2-226-01054-8


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11905732m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Proleksis enciklopedija» (Κροατικά) 24327.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 Dalibor Brozović, Tomislav Ladan: «Hrvatska enciklopedija» (Κροατικά) Ινστιτούτο Λεξικογραφίας «Μίροσλαβ Κρλέζα». 1999. 23145. ISBN-13 978-953-6036-31-8. ISBN-10 953-6036-31-2.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Fichier des personnes décédées». Fichier des personnes décédées. Ανακτήθηκε στις 22  Σεπτεμβρίου 2023.
  5. ↑ www.lemonde.fr/archives/article/1979/06/23/un-cheval-de-troie_2776338_1819218.html.
  6. ↑ LIBRIS. 8  Ιανουαρίου 2013. libris.kb.se/katalogisering/0xbfkdkj5q0pvwx. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  7. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11905732m. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. ↑ CONOR.SI. 121351011.
  9. ↑ www.sudoc.fr/018881998.
  10. ↑ Ανακτήθηκε στις 17  Ιουνίου 2019.
  11. ↑ Γαλλική Ακαδημία Επιστημών. www.academie-sciences.fr/archivage_site/academie/membre/. Ανακτήθηκε στις 30  Μαΐου 2022.
  12. ↑ Théodoridès, Jean: «Obituary: Pierre-Paul Grassé (1895-1985)», History of Science Journal, τόμος 39 (έτος 1986), No. 1, σσ. 79-82
  13. ↑ Loison, Laurent: «French Roots of French Neo-Lamarckisms, 1879-1985», Journal of the History of Biology, τόμος 44 (4), σσ. 713-744 (έτος 2011)
  14. ↑ Περιοδικό Ακτίνες, Μάρτιος 1985, σελ. 72
  15. ↑ Pesson, Paul: «Hommage à Pierre-Paul Grassé (1895-1985), Professeur honoraire à l’Université de Paris, Membre de l’Académie des Sciences», Bulletin de la Société entomologique de France, τόμος 90 (νο. 9-10, έτος 1985), σσ. 1-7

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Jean Lhoste: Les Entomologistes français, 1750-1950, INRA Éditions et OPIE, 1987 (σσ. 244-247)
  • «Ο άνθρωπος δεν είναι πίθηκος!», συνέντευξη του Πιερ-Πωλ Γκρασέ, περιοδικό Ακτίνες, τεύχ. 459, Μάρτιος 1985, σσ. 72-76
Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πιερ-Πωλ_Γκρασέ&oldid=10462986"