Πήτερ Μπάλτεν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πήτερ Μπάλτεν
Γέννηση1525[1][2]
Αμβέρσα
Θάνατος1584[3][4][5]
Αμβέρσα[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΚάτω Χώρες των Αψβούργων
Ιδιότηταζωγράφος και χαράκτης
ΤέκναDominicus Custos[7]
Είδος τέχνηςΦλαμανδική ζωγραφική και τοπιογραφία
Σημαντικά έργαThe St Martin's Day Kermis και A Performance of the Farce 'Een Cluyte van Plaeyerwater' (A Clod from Plaeyerwater) at a Flemish Kermis
Commons page Σχετικά πολυμέσα
Η φιλανθρωπική πανήγυρις της ημέρας του Αγίου Μαρτίνου

Ο Πήτερ Μπάλτεν (Pieter Balten, Peeter Baltens, Pieter Baltens ή Pieter Custodis) (περ. 1527, Αμβέρσα - 1584, Αμβέρσα) ήταν Φλαμανδός ζωγράφος της Αναγέννησης, σχεδιαστής και χαράκτης θρησκευτικών έργων, τοπίων και σκηνών από το χωριό. Είχε στενές σχέσεις με τον Πίτερ Μπρίγκελ τον πρεσβύτερο. Επονομάστηκε Πιέτερ Μπάλτεν από λογίους, αλλά αυτή η αλλαγή ονόματος οφείλεται σε λάθος λόγω άγνοιας του ορθού συλλαβισμού. Ο πατέρας του ονομαζόταν Μπάλτεν Κουστόντις (Balten Custodis), εξ ου και το όνομα Baltens (Baltenszone = ο γιος του Μπάλτεν).

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι λεπτομέρειες σχετικά με τη ζωή του σπανίζουν. Γεννήθηκε στην Αμβέρσα γύρω στο 1527 ως γιος του Μπάλτεν Κουστόντις ή Balten Janszoon de Costere. Έγινε μέλος της τοπικής Συντεχνίας του Αγίου Λουκά το 1540 και "Δάσκαλος" το 1550.[8][9]

Ο ιστορικός τέχνης του 17ου αιώνα Κάρελ φαν Μάντερ ανέγραψε στο Schilder-boeck (Βιβλίο των ζωγράφων) του το 1604 ότι ο Μπάλτενς έγινε μέλος της Συντεχνίας του Αγίου Λουκά το 1559 και ήταν οπαδός του Πίτερ Μπρίγκελ του πρεσβύτερου. Ο φαν Μάντερ επιπλέον αναγράφει ότι ο Μπάλτενς ήταν καλός ποιητής και rederijker (ρήτορας) και συνεργαζόταν από καιρού εις καιρόν με τον ζωγράφο Κορνέλις Κέτελ (Cornelis Ketel).[10] Σήμερα είναι γνωστό ότι ο φαν Μάντερ έσφαλλε σχετικά με τη χρονολογία που ο Μπάλτενς έγινε μέλος της τοπικής Συντεχνίας, καθώς και με με τη σχέση του με τον Μπρίγκελ, καθώς τον αποκάλεσε οπαδό του.[8] Το 1550-51 ο Μπρίγκελ όνως εργαζόται ως βοηθός του Μπάλτενς, που είναι επίσης γνωστό ότι είχε συνεργαστεί μαζί του και ίσως και να τον επηρέασε.[8][9] Οι δυο γιοι του Μπρίγκελ, πολύ νέοι για να γνωρίσουν τον πατέρα τους, ήταν στην πραγματικότητα οπαδοί του Μπάλτενς, λόγω της γνωριμίας της γιαγιάς τους και χήρας του ζωγράφου / εκδότη Χιερόνυμους Κοκ (Hieronymus Cock) με τον Μπάλτενς.

Ο γιος του Ντόμίνικους Κούστος (Dominicus Custos) νυμφεύτηκε τη χήρα του Μπαρτολομέους Κίλιαν (Bartholomäus Kilian) και δημιούργησε εργαστήριο χαρακτικής στο Άουγκσμπουργκ, που έγινε γνωστό ως εργαστήριο της οικογένειας Κίλιαν.[11]

Έργο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ecco homo

Ο Μπάλτεν ζωγράφισε εκκλησιαστικές παραστάσεις, σκηνές από το χωριό και τοπία. Δεν έχουν σωθεί πολλά από τα έργα του. Η πιο διάσημη δημιουργία του είναι Η φιλανθρωπική πανήγυρις της ημέρας του Αγίου Μαρτίνου, της οποίας υπάρχουν δύο εκδοχές: Μια στο Ρέικσμουζεουμ του Άμστερνταμ και μια στο Βασιλικό Μουσείο Καλών Τεχνών της Αμβέρσας. Το έργο αυτό παλαιότερα θεωρήθηκε ότι ήταν αντίγραφο ενός χαμένου πίνακα του Πίτερ Μπρίγκελ του πρεσβύτερου, αλλά σήμερα θεωρείται πιθανότερο ότι ήταν δημιούργημα του Μπάλτεν. Ο Μπρίγκελ και ο Μπάλντεν συνεργάστηκαν επίσης για τη δημιουργία ενός τριπτύχου για λογαριασμό της πόλης του Μέχελεν. Ο Πίτερ Μπρίγκελ ο νεότερος αντέγραψε μια λεπτομέρεια του έργου Ecce homo (Ιδού ο Άνθρωπος) ως ανεξάρτητο έργο.[9]

Ο φαν Μάντερ επαινούσε τον Μπάλτεν ως ζωγράφο τοπίων. Αρχικά δεν ήταν γνωστό κανένα τοπίο φτιαγμένο από τον Μπάλτεν, ώσπου αποδόθηκαν σε αυτόν τα σχέδια έξι τοπίων. Δραστηριοποιήθηκε επίσης ως χαράκτης και εκδότης. Τα χαρακτικά του είναι αντίγραφα δικών του έργων αλλά και άλλων καλλιτεχνών της εποχής του, όπως οι Μάρτεν ντε Φος (Marten de Vos), Χανς Φρέντεμαν ντε Φρίις (Hans Vredeman de Vries) και Αμπρόσιους Φράνκεν Ι (Ambrosius Francken I). Δημιούργησε μια σειρά χαρακτικών που απεικονίζουν τους κόμητες και της κόμισσες της Φλάνδρας και μια σειρά θεμάτων όπως σκηνές στο χωριό και αλληγορίες.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Ολλανδικά) RKDartists. 4117. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. (Αγγλικά) Art UK painters database. balten-pieter-c-1525c-1598. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/4117. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  4. «Baltens [Balten; Balthazarszoon; Custodis], Peeter» 12  Δεκεμβρίου 2017.
  5. NUKAT. n2016005413.
  6. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 29  Ιανουαρίου 2018. 500015430. Ανακτήθηκε στις 25  Οκτωβρίου 2018.
  7. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 29  Ιανουαρίου 2018. 500015430. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2021.
  8. 8,0 8,1 8,2 Pieter Balten[νεκρός σύνδεσμος] στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  9. 9,0 9,1 9,2 Jan Van der Stock. "Baltens, Peeter." Grove Art Online. Oxford Art Online. Oxford University Press. Web. 30 Ιουλίου 2014
  10. Pieter Balten in: Karel van Mander, Schilder-boeck, 1604 (Ολλανδικά)
  11. Dominicus Custos[νεκρός σύνδεσμος] στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Pieter Bruegel the Elder: Drawings and Prints, Πλήρης κατάλογος εκθεμάτων από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, περιλαμβάνει και έργα του Μπάλτεν (δείτε ευρετήριο)
  • Pieter Balten στον ιστότοπο Artnet