Πέμπτο Σύνταγμα
Το Πέμπτο Σύνταγμα ήταν πολιτοφυλακή με δράση στην αρχή του Ισπανικού εμφύλιου πολέμου. Η δύναμη ήταν πιστή στην Ισπανική Δημοκρατία και πολιτικά προσκείμενη στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας.
Σε στρατιωτικό επίπεδο, θεωρήθηκε ανώτερης ποιότητας σε αντίθεση με τις κοινές πολιτοφυλακές των δημοκρατικών, καθώς εφάρμοζε αυστηρή πειθαρχία στα μέλη του. Παράλληλα, ευνοήθηκε από την σοβιετική βοήθεια και παρουσία. Για αυτούς τους λόγους, προσέλκυσε στρατιωτικούς στις τάξεις του.
Από την αρχή του πολέμου είχε μια πραγματιστική αντίληψη για το πώς θα έπρεπε να διεξαχθεί ο πόλεμος που βρισκόταν σε αντιδιαστολή με την ψυχολογική ευφορία των υπολοίπων πολιτοφυλακών. Παρόλαυτά, η δράση του δεν είχε τόσο σημαντικό ρόλο όσο του αποδόθηκε.
Δημιουργία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Πέμπτο Σύνταγμα απαιτούσε πειθαρχία και δεν δεχόταν τον οποιοδήποτε να καταταχθεί εθελοντής στις τάξεις του με αποτέλεσμα να υποφέρει πολύ λιγότερο από τυχοδιώκτες από ότι άλλες πολιτοφυλακές. [1] Υιοθέτησε τον θεσμό του πολιτικού επιτρόπου από την αντίστοιχη δράση του κόκκινου στρατού στην οκτωβριανή επανάσταση. Λόγω της Σοβιετικής βοήθειας και παρουσίας το Σύνταγμα ευνοήθηκε επιπρόσθετα. [2]
Στον εμφύλιο πόλεμο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ήταν από τις ελάχιστες μονάδες που λόγω πειθαρχίας διατηρούσε τη συνοχή της μπροστά στην επέλαση του Εθνικιστικού Στρατού.[3] Είχε δημιουργήσει αρμονικές σχέσεις με τους δημοκρατικούς επαγγελματίες στρατιωτικούς σε αντίθεση με άλλες πολιτοφυλακές.[4] Λόγω της αυστηρής πειθαρχίας στην μονάδα πολλοί στρατιωτικοί κατατάχθηκαν εθελοντικά παρότι δεν ήταν κομμουνιστές. [5]
Με την στρατιωτικοποίηση των πολιτοφυλακών συγχωνεύτηκε στον δημοκρατικό στρατό τον Γενάρη του 1937[εκκρεμεί παραπομπή].
Εναντίον της Παλαιάς τάξης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όπως πίστευε και έπραττε ο Τύπος των αναρχικών, η εφημερίδα του Συντάγματος καλούσε για την εξολόθρευση της παλαιάς τάξης.[6]
Πρόσωπα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολιτικός Κομμισάριος της μονάδας ανέλαβε ο Vittorio Vidali με το ψευδώνυμο ‘Carlos Contreras’, απεσταλμένος της Κομιντέρν.[7] Από τον Ιούλιο του 1936 έγραφε και εκφωνούσε συνεχώς λόγους υπέρ της στρατολόγησης των αξιωματικών που δεν πήραν μέρος στο πραξικόπημα των εθνικιστών.[8] Παράλληλα, με άρθρα του στηλίτευσε την εχθρότητα προς την στρατικοποίηση των πολιτοφυλακών, καθώς και έκανε κριτική στην εξύμνηση των ηρωικών πράξεων των πολιτοφυλακών, τις οποίες πράξεις θεωρούσε "αντιπαραγωγικές αν δεν συνοδεύονταν από κατάλληλη στρατιωτική τεχνική". Έκανε κριτική στη θέση του τεχνικού συμβούλου για τους στρατιωτικούς, θέση όμως κατώτερη του (αναρχικού) πολιτικού επιτρόπου, την οποία και εφάρμοζαν οι πολιτοφυλακές της CNT.[9]
Εκπαίδευση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Σύνταγμα ήταν πρωτοπόρο στη δημιουργία τάξεων για γραφή και ανάγνωση για αναλφάβητους καθώς και στη δημιουργία βιβλιοθηκών.[10]
Γυναίκες πολιτοφύλακες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο Σύνταγμα εκπαιδεύτηκαν και γυναίκες με σκοπό να αποτελέσουν σε κάποιο μικρό βαθμό βοηθητικά τμήματα.[11]
Αποτίμηση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αυτό που διαφοροποιούσε το Πέμπτο Σύνταγμα από τις άλλες πολιτοφυλακές ήταν η πραγματιστική αντίληψη του για τον πόλεμο. Σε αντίθεση με την κατάσταση ευφορίας των άλλων πολιτοφυλακών μετά την απόκρουση των σχετικά λιγοστών εθνικιστών σε μερικές φιλοδημοκρατικές πόλεις, το Πέμπτο Σύνταγμα αντιλαμβάνοταν ότι ο εχθρός ήταν ιδιαίτερα ισχυρός, παράλληλα ήταν η μοναδική πολιτοφυλακή που κατανοούσε τη ανάγκη των επαγγελματιών του πολέμου καθώς και της πειθαρχίας.[9] Οι πιστοί στη Δημοκρατία στρατιωτικοί απωθούνταν από τις απείθαρχες και ανεκπαίδευτες πολιτοφυλακές, αυτός ήταν και ο λόγος που πολλοί αξιωματικοί κατατάχθηκαν εθελοντικά στο 5ο Σύνταγμα.[12]
Δημόσια μνήμη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολλές υπερβολές για το Πέμπτο Σύνταγμα γράφτηκαν, ενώ την δόξα του προσπάθησε να εκμεταλλευτεί και να μεγενθύνει το Κομμουνιστικό Κόμμα Ισπανίας δίχως η δράση του να μπορεί να το καθιστά κεντρικό ρυθμιστή για τον Ισπανικό Εμφύλιο. Σε κάθε περίπτωση όμως, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εισαγωγή καινοτομιών στον Δημοκρατικό Στρατό, στην διάδοση της προπαγάνδας και είχε μεγάλη συνεισφορά στον καταλαγιασμό των επαναστατικών τάσεων.[13]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ McLauchlin 2013, σελ. 104 και 131.
- ↑ Esdaile 2019, σελ. 95.
- ↑ McLauchlin 2013, σελ. 123 και 132 The Fifth Regiment was thus able to maintain cohesion and fighting effectiveness on its fronts in a manner that other militias were not able to..
- ↑ McLauchlin 2013, σελ. 69.
- ↑ McLauchlin 2013, σελ. 102.
- ↑ Ruiz 2014, σελ. 60.
- ↑ Payne 2012, σελ. 172.
- ↑ Alpert 2013, σελ. 202.
- ↑ 9,0 9,1 Alpert 2013, σελ. 46.
- ↑ Alpert 2013, σελ. 192.
- ↑ Esdaile 2019, σελ. 95-6.
- ↑ Preston 2001, σελ. 215.
- ↑ Alpert 2013, σελ. 49.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- McLauchlin, Theodore (2013). Desertion and Collective Action in Civil Wars (PhD) (στα Αγγλικά). McGill University.
- Payne, Stanley (2012). The Spanish Civil War (στα Αγγλικά). New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-17470-8. OCLC 782994187.
- Ealham, Chris (2005). The splintering of Spain : cultural history and the Spanish Civil War, 1936-1939. Cambridge, UK New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-511-13263-6. OCLC 62425202.
- Alpert, Michael (2013). The Republican Army in the Spanish Civil War, 1936-1939. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-02873-9. OCLC 828423651.
- Preston, Paul (2013). The Spanish holocaust : inquisition and extermination in twentieth-century Spain. London: HarperPress. ISBN 978-0-00-638695-7. OCLC 810945953.
- REVOLUTION AND WAR IN SPAIN, 1931-1939 2001 Preston Paul
- Esdaile, Charles (2019). The Spanish Civil War : a military history. Abingdon, Oxon N.Y., NY: Routledge. ISBN 978-1-138-31127-5. OCLC 1053887879.