Ο Τζόνι πήρε τ' όπλο του (ταινία)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Τζόνι πήρε τ' όπλο του
(Johnny Got His Gun)
ΣκηνοθεσίαΝτάλτον Τράμπο[1][2][3]
ΠαραγωγήΜπρους Κάμπελ
ΣενάριοΝτάλτον Τράμπο[4]
Βασισμένο σεJohnny Got His Gun
ΠρωταγωνιστέςΤίμοθι Μπότομς[1][5][3], Τζέισον Ρόμπαρντς[5][3], Ντόναλντ Σάδερλαντ[5][3], Νταΐαν Βάρσι[5][3], Μάρσα Χαντ[5][3], Έρικ Κρίστμας[5][3], Τσάρλς Μακγκρό[5], Ντέιβιντ Σόουλ,[5], Don "Red" Barry[3], Έντουαρντ Φρανζ[5] και Πίτερ Μπρόκο[5]
ΜουσικήΤζέρι Φίλντινγκ
ΔιανομήCinemation Industries και Netflix
Πρώτη προβολή1971
Διάρκεια111 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες Αμερικής
ΓλώσσαΑγγλικά
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Τζόνι πήρε τ' όπλο του (αγγλ.: Johnny Got His Gun) είναι σμερικανική ανεξάρτητη επική αντιπολεμική ταινία του 1971, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Ντάλτον Τράμπο, στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο, βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημά του που κυκλοφόρησε το 1938. Πρωταγωνιστούν οι: Τίμοθι Μπότομς, Κάθι Φιλντς, Μάρσα Χαντ, Τζέισον Ρόμπαρντς, Ντόναλντ Σάδερλαντ και Νταϊάν Βάρσι. Ήταν η πρώτη και μοναδική σκηνοθετική προσπάθεια του Τράμπο.

Αν και είχε μικρή επιτυχία στην αρχική της κυκλοφορία, ξεχάστηκε σε μεγάλο βαθμό σύντομα. Ωστόσο ανέκτησε τη δημόσια αναγνώριση όταν στιγμιότυπα της ενσωματώθηκαν στο μουσικό βίντεο για το τραγούδι των Metallica "One", η δημοτικότητα του οποίου στη συνέχεια μετέτρεψε το Τζόνι πήρε τ' όπλο του σε καλτ ταινία. Τελικά, οι Metallica αγόρασαν τα δικαιώματα της ταινίας για να συνεχίσουν να προβάλλουν το μουσικό βίντεο χωρίς να χρειαστεί να πληρώσουν επιπλέον δικαιώματα.[6]

Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τζο Μπόναμ, ένας νεαρός Αμερικανός στρατιώτης κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, ξυπνά στο κρεβάτι του νοσοκομείου αφού χτυπήθηκε από ένα βλήμα πυροβολικού. Έχει χάσει τα μάτια, τα αυτιά, το στόμα, τη μύτη και τα άκρα του, αλλά παραμένει συνειδητός και ικανός να συλλογιστεί, καθιστώντας τον φυλακισμένο στο ίδιο του το σώμα. Καθώς παρασύρεται ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη φαντασία, θυμάται την παλιά του ζωή με την οικογένειά του και την κοπέλα του, Κάρεν. Δημιουργεί επίσης ένα είδος δεσμού με μια νεαρή νοσοκόμα που αντιλαμβάνεται την κατάστασή του.

Τελικά, ο Τζο προσπαθεί να επικοινωνήσει με τους γιατρούς του χτυπώντας το κεφάλι του στο μαξιλάρι του σε κώδικα Μορς, λέγοντας «βοήθεια». Ζητάει από τον στρατό να τον βάλει σε ένα γυάλινο φέρετρο ως επίδειξη της φρίκης του πολέμου. Όταν του λένε ότι αυτό αντίκειται στους κανονισμούς, απαντά παρακαλώντας επανειλημμένα να του κάνουν ευθανασία.

Τελικά συνειδητοποιεί ότι ο στρατός δεν θα ικανοποιήσει καμία από τις δύο επιθυμίες και θα τον αφήσει σε κατάσταση ζωντανού-νεκρού. Η συμπαθής νοσοκόμα του προσπαθεί να του κάνει ευθανασία σφίγγοντας τον αναπνευστικό του σωλήνα, αλλά ο προϊστάμενός της τη σταματά πριν ο Τζο προλάβει να υποκύψει. Ο Τζο συνειδητοποιεί ότι θα αναγκαστεί να ζήσει την υπόλοιπη φυσική του ζωή σε αυτή την κατάσταση και μένει μόνος, φωνάζοντας αδύναμα, «SOS βοήθησέ με».

Διανομή ρόλων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Τίμοθι Μπότομς ως Τζο Μπόναμ
  • Κάθι Φιλντς ως Κάρεν
  • Μάρσα Χαντ ως η μητέρα του Τζο
  • Τζέισον Ρόμπαρντς ως ο πατέρας του Τζο
  • Ντόναλντ Σάδερλαντ ως Χριστός
  • Ντέιβιντ Σόουλ ως Σουηδός στρατιώτης του Α' Παγκοσμίου Πολέμου
  • Αντόνι Τζίρι ως στρατιώτης του Α' Παγκοσμίου Πολέμου
  • Τσαρλς ΜακΓκρό ως Μάικ
  • Σάντι Μπράουν ως Λάκι
  • Ντον Μπάρι ως Τζόντι Σίμονς
  • Νταϊάν Βάρσι ως νοσοκόμα #4

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Τράμπο έγραψε την πρώτη εκδοχή του σεναρίου το 1964, σε συνεργασία με τον Λουίς Μπουνιουέλ. Ωστόσο, η χρηματοδότηση αυτής της προσαρμογής απέτυχε και η ταινία εγκαταλείφθηκε.[7]

Το 1966, ο παραγωγός Μπρους Κάμπελ (δημιουργός του Hey, Hey, Hey, It's Fat Albert) συνεργάστηκε με τον Τράμπο, ο οποίος έγραψε ένα σενάριο και αποφάσισε να είναι και σκηνοθέτης. Το έργο αρχικά είχε στηθεί στη Warner Bros, αλλά απέτυχε. Ο Κάμπελ και ο Τράμπο επένδυσαν 80.000 δολάρια και προσέλκυσαν 25 επενδυτές για να επενδύσουν άλλα 600.000 δολάρια στην ταινία. Η συνολική χρηματική δαπάνη για την ταινία ήταν 750.000 δολάρια, αλλά οι αναβαλλόμενες τεχνικές αμοιβές ανέβασαν τον προϋπολογισμό σε πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια.

Η ταινία κάνει διάκριση μεταξύ της πραγματικότητας και της φαντασίας του Τζο με το ασπρόμαυρο για το νοσοκομείο και το χρώμα για τα όνειρα και τις αναμνήσεις του. Τα όνειρά του προκαλούνται από ναρκωτικά, όπως όταν μιλά με τον νεκρό πατέρα του και τον Ιησού Χριστό, με το χρώμα να είναι κορεσμένο. Οι αναμνήσεις του είναι με πιο καθαρό χρώμα, όπως το ταξίδι του ψαρέματος και η τελευταία του βραδιά με την Κάρεν. Τα τραύματα του Τζο δεν φαίνονται ποτέ στις σκηνές του νοσοκομείου. Το πρόσωπό του καλύπτεται από μια μάσκα και το σώμα του από τα σεντόνια του νοσοκομείου.

Κυκλοφορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία μπήκε στο Φεστιβάλ των Καννών το 1971 και τα δικαιώματα διανομής στη Βόρεια Αμερική αποκτήθηκαν από την Cinemation Industries. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στις 4 Αυγούστου 1971 στον κινηματογράφο RKO 59th Street Twins στη Νέα Υόρκη. Όλοι οι στρατιωτικοί έγιναν δεκτοί δωρεάν.

Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εισπράξεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 1972, η ταινία είχε κερδίσει στο box office 767.794 δολαρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά.

Κριτικές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρότζερ Ίμπερτ έδωσε στην ταινία έναν πλήρη βαθμό τεσσάρων αστέρων και έγραψε ότι ο Τράμπο χειρίστηκε το υλικό: περίεργο να πω, με τρόπο που δεν είναι τόσο αντιπολεμικό όσο υπέρ της ζωής. Ίσως γι' αυτό το θαυμάζω. Αντί να σχολιάζω ειρωνικά σημεία «για τον τερματισμό του πολέμου», ο Τράμπο παραμένει πεισματικά στο ανθρώπινο επίπεδο. Αφήνει την ιδεολογία του να αναπτυχθεί έξω από τους χαρακτήρες του, αντί να την επιβάλλει από ψηλά.[8]

Η ταινία έχει βαθμολογία 67% στο Rotten Tomatoes με βάση 21 κριτικές.[9]

Βραβεία & υποψηφιότητες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία μοιράστηκε το Μέγα Βραβείο (δεύτερο βραβείο)[10] με το Take Off[11] και κέρδισε το Βραβείο FIPRESCI στο Φεστιβάλ των Καννών το 1971.[12]

Ο Ιάπωνας σκηνοθέτης Ακίρα Κουροσάβα ανέφερε ότι ήταν μία από τις αγαπημένες του ταινίες.[13][14]

Κληρονομιά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1989, το heavy metal συγκρότημα Metallica κυκλοφόρησε το τραγούδι "One" και χρησιμοποίησε κλιπ από την ταινία στο μουσικό βίντεο του τραγουδιού.

Στο ριμέικ του 2008, ο ηθοποιός Μπέντζαμιν ΜακΚένζι έπαιξε ως Τζο Μπόναμ στην έκδοση "ζωντανά στη σκηνή" του θεατρικού έργου του 1982 εκτός Μπρόντγουεϊ βασισμένο στο μυθιστόρημα.[15] Τον Οκτώβριο του 2010, ένα ειδικό εκπαιδευτικό DVD της κινηματογραφικής έκδοσης του 2008 με πρωταγωνιστή τον Μακένζι έγινε διαθέσιμο δωρεάν σε κάθε βιβλιοθήκη γυμνασίου στις ΗΠΑ - ως λεπτό χαρακτηριστικό για τη δημιουργία της ταινίας, το κινηματογραφικό τρέιλερ της αρχικής ταινίας και μια ιστορία του αρχικού μυθιστορήματος.

Στις αρχές του 2009, η ταινία του 1971 έκανε το ντεμπούτο της σε DVD στις ΗΠΑ. Το DVD περιελάμβανε την ταινία συν ένα ντοκιμαντέρ του 2005 (Dalton Trumbo: Rebel In Hollywood), συνεντεύξεις από νέους ηθοποιούς, ένα άρθρο για την ταινία από το American Cinematographer, το μουσικό βίντεο των Metallica "One", πλάνα από τα παρασκήνια με σχολιασμούς των Timothy Bottoms και Jules Brenner, η ραδιοφωνική μεταφορά του 1940 με πρωταγωνιστή τον Τζέιμς Κάγκνεϊ και το πρωτότυπο κινηματογραφικό τρέιλερ. Ωστόσο, περιέχει ορισμένες σύντομες επεξεργασίες επειδή χρησιμοποιήθηκε ευρωπαϊκή εκτύπωση για το βίντεο.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ 1,0 1,1 www.filmaffinity.com/es/film746268.html. Ανακτήθηκε στις 7  Απριλίου 2016.
  2. ↑ www.imdb.com/title/tt0067277/. Ανακτήθηκε στις 7  Απριλίου 2016.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 www.cinematografo.it/cinedatabase/film/e-johnny-prese-il-fucile/22320/. Ανακτήθηκε στις 7  Απριλίου 2016.
  4. ↑ www.cinemarx.ro/filme/Johnny-Got-His-Gun-Johnny-Got-His-Gun-17160.html. Ανακτήθηκε στις 7  Απριλίου 2016.
  5. ↑ 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 www.imdb.com/title/tt0067277/fullcredits. Ανακτήθηκε στις 7  Απριλίου 2016.
  6. ↑ Ryan, James (3 Φεβρουαρίου 2016). «Fantasia Obscura: How the Real-Life 'Trumbo' Influenced... Metallica?». RebeatMag.com. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2016. 
  7. ↑ Niemi, Robert (2018). 100 Great War Movies: The Real History Behind the Films. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. ISBN 978-1-44083-385-4. 
  8. ↑ Ebert, Roger (1 Ιανουαρίου 1971). «Johnny Got His Gun». Ανακτήθηκε στις 29 Απριλίου 2019. 4/4 stars
  9. ↑ «Johnny Got His Gun». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2020. 
  10. ↑ «TAKING OFF». Festival de Cannes. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2023. 
  11. ↑ «Festival de Cannes: Taking Off». festival-cannes.com. Ανακτήθηκε στις 13 Απριλίου 2009. 
  12. ↑ «Festival de Cannes: Johnny Got His Gun». festival-cannes.com. Ανακτήθηκε στις 12 Απριλίου 2009. 
  13. ↑ Thomas-Mason, Lee. «From Stanley Kubrick to Martin Scorsese: Akira Kurosawa once named his top 100 favourite films of all time». Far Out Magazine. Ανακτήθηκε στις 20 Σεπτεμβρίου 2022. 
  14. ↑ «Akira Kurosawa's Top 100 Movies!». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2010. 
  15. ↑ Variety review of the "live on stage, on film" version of Johnny Got His Gun

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ο_Τζόνι_πήρε_τ%27_όπλο_του_(ταινία)&oldid=10503295"