Ντόριαν Γκρέυ
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Ντόριαν Γκρέυ | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Dorian Gray (Αγγλικά) |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Αγγλικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
Ο Ντόριαν Γκρέυ είναι ο κύριος πρωταγωνιστής στο μυθιστόρημα του Όσκαρ Ουάιλντ Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ το 1891. Ο Ντόριαν Γκρέυ είναι εκθαμβωτικά όμορφος, ευκολόπιστος, πλούσιος νεαρός Βικτοριανός τζέντλεμαν. Ερωτεύεται και αφοσιώνεται στη Σίβυλλα Βέην. Ο Ντόριαν έχει δύο φίλους, τον Μπάζιλ και το Χένρυ. Ο Μπάζιλ είναι ένας καλλιτέχνης που σχεδιάζει ένα πορτραίτο του Ντόριαν που δίνει έμφαση στη νεότητά του, την ευγένειά του, και στη φυσική ομορφιά του. Ο Χένρυ είναι ένας φίλος κυνικής φύσεως.
Υπόβαθρο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ντόριαν είναι εγγονός του εκλιπόντος Λόρδου Κέλσο. Η μητέρα του, Λαίδη Μάργκαρετ Ντεβερό, που ήταν όμορφη και πλούσια. Ο παππούς της μισούσε τον Κέλσο. Με αποτέλεσμα, η Μάργκαρετ να λάβει ολόκληρη την περιουσία. Ο πατέρας του Ντόριαν ήταν υπολοχαγός που σκοτώθηκε λίγους μήνες μετά το γάμο του με τη κυρία Μάργκαρετ. Δολοφονήθηκε από ένα Βέλγο αγροίκο. Η μητέρα του Ντόριαν πέθανε λίγο αργότερα.
Πλοκή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η πλοκή του μυθιστορήματος ποικίλλει μεταξύ των δημοσιευμένων εκδόσεων. Η περίληψη που ακολουθεί ασχολείται με τη μεγαλύτερη έκδοση, το μυθιστόρημα του 1891. Ωστόσο, ορισμένα επεισόδια περιγράφουν, συγκεκριμένα, τη συνάντηση του Ντόριαν με τον Τζέημς Βέην (και τη μετέπειτα δολοφονία του). Αυτό δεν εμφανίζεται στην έκδοση που είχε αρχικά υποβληθεί από τον Ουάιλν στο περιοδικό Lippincott.
Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ ξεκινά μια όμορφη καλοκαιρινή ημέρα στη Βικτοριανή Αγγλία, όπου ο Λόρδος Χένρυ Γουότον, ένας ισχυρογνώμων άνθρωπος, παρακολουθεί τον ευαίσθητο καλλιτέχνη Μπάζιλ Χόλγουορντ να ζωγραφίζει το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ, ο οποίος είναι ένας όμορφος νεαρός άνδρας που είναι η απόλυτη μούσα του. Ενώ ποζάρει για τον πίνακα, ο Ντόριαν ακούει το Λόρδο Χένρυ που ενστερνίζεται την ηδονιστική του κοσμοθεωρία και αρχίζει να πιστεύει ότι η ομορφιά είναι η μόνη πτυχή της ζωής που αξίζει να ακολουθήσει. Αυτό ωθεί τον Ντόριαν να ευχηθεί να γεράσει το πορτραίτο του, παρά ο ίδιος του ο εαυτός.
Υπό την ηδονιστική επιρροή του Λόρδου Χένρυ, ο Ντόριαν διερευνά πλήρως τον αισθησιασμό του. Ανακαλύπτει την ηθοποιό Σίβυλλα Βέην, η οποία εκτελεί θεατρικά έργα του Σαίξπηρ σε ένα σκοτεινό θέατρο εργατικής τάξεως. Ο Ντόριαν την πλησιάζει και την πολιορκεί, και σύντομα της κάνει πρόταση γάμου. Η ερωτευμένη Σίβυλλα τον αποκαλεί "Ο χαριτωμένος πρίγκηπας", και λιποθυμά από χαρά που αγαπιέται. Πάντως, ο προστατευτικός αδελφός της Τζέιμς, προειδοποιεί ότι αν ο "Ο χαριτωμένος πρίγκηπας" την πληγώσει, θα τον σκοτώσει.
Ο Ντόριαν προσκαλεί τον Μπάζιλ και το Λόρδο Χένρυ να δουν τη Σίβυλλα να εκτελεί Ρωμαίο και Ιουλιέτα. Η Σίβυλλα, που είναι τρελά ερωτευμένη με τον Ντόριαν, ερμηνεύει φτωχά, γεγονός που κάνει τον Μπάζιλ και το Λόρδο Χένρυ να σκεφτούν ότι ο Ντόριαν την ερωτεύτηκε για την ομορφιά της, παρά για το υποκριτικό της ταλέντο. Ντροπιασμένος, ο Ντόριαν απορρίπτει τη Σίβυλλα, λέγοντάς της η υποκριτική είναι η ομορφιά της, και ότι χωρίς αυτήν δεν τον ενδιαφέρει πλέον. Όταν επιστρέφει στο σπίτι του, ο Ντόριαν παρατηρεί ότι το πορτραίτο έχει αλλάξει: η ευχή του πραγματοποιήθηκε, και ο άνδρας στο πορτραίτο φέρει μια ήπια γκριμάτσα σκληρότητας.
Ο Ντόριαν Γκρέυ παρατηρεί τη διαφθορά που καταγράφεται στο πορτραίτο του, στην ταινία The Picture of Dorian Gray (Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι, 1945). Πληγωμένος από τη συνείδησή του και μόνος, ο Ντόριαν αποφασίζει να συμφιλιωθεί με τη Σίβυλλα, αλλά είναι πολύ αργά, καθώς ο Λόρδος Χένρυ τον ενημερώνει ότι η Σίβυλλα έχει αυτοκτονήσει λόγω κατάποσης του πρωσικού οξέος. Ο Ντόριαν έπειτα αντιλαμβάνεται ότι όπου η ζωή του ηγείται, ο πόθος και ομορφιά αρκούν. Ο Ντόριαν κλειδώνει το πορτραίτο και τα επόμενα δεκαοχτώ χρόνια πειραματίζεται με κάθε αμαρτία, επηρεασμένος από ένα ηθικά δηλητηριώδες γαλλικό μυθιστόρημα που του έδωσε ο Λόρδος Χένρυ Γουότον.
Μια νύχτα, προτού αναχωρήσει για το Παρίσι, ο Μπάζιλ πηγαίνει στο σπίτι του Ντόριαν για να τον ρωτήσει για φήμες οι οποίες αφορούν τον αισθησιασμό του. Ο Ντόριαν δεν αρνείται τις ακολασίες του και πηγαίνει τον Μπάζιλ να δει το πορτραίτο. Το πορτραίτο έχει γίνει τόσο αποκρουστικό, που ο Μπάζιλ είναι ικανός να το αναγνωρίσει ως δικό του μόνο από την υπογραφή του. Ο Μπάζιλ τρομοκρατείται και εκλιπαρεί τον Ντόριαν να προσευχηθεί για σωτηρία. Θυμωμένος ο Ντόριαν, κατηγορεί τον Μπάζιλ για την τύχη του και τον μαχαιρώνει μέχρι θανάτου. Έπειτα ο Ντόριαν ήρεμος, εκβιάζει έναν παλιό φίλο, τον επιστήμονα Άλαν Κάμπελ, να χρησιμοποιήσει τις χημικές του γνώσεις, για να καταστρέψει το πτώμα του Μπάζιλ Χόλγουορντ. Ο Άλαν έπειτα αυτοκτονεί αντί να πράξει αυτό που του είπε ο Ντόριαν.
Για να ξεφύγει από την ενοχή του εγκλήματος του, ο Ντότιαν πηγαίνει σε ένα οπιοποτείο, όπου ο Τζέιμς Βέην είναι παρών εν αγνοία του. Ο Τζέιμς προσπάθησε να εκδικηθεί τον Ντόριαν από τότε που η Σίβυλλα αυτοκτόνησε, αλλά δεν είχε στοιχεία για εκείνον: το μόνο που γνώριζε για τον Ντόριαν ήταν το όνομα που η Σίβυλλα τον αποκαλούσε, "Ο χαριτωμένος πρίγκηπας". Στο οπιοποτείο πάντως, ακούει κάποιον να προσφωνεί τον Ντόριαν ως "Ο χαριτωμένος πρίγκηπας", και πλησιάζει τον Ντόριαν. Ο Ντόριαν εξαπατά τον Τζέιμς στο να πιστέψει ότι είναι πολύ νεαρός για να έχει γνωρίσει τη Σίβυλλα, η οποία είχε πεθάνει 18 χρόνια νωρίτερα, καθώς το πρόσωπό του είχε ακόμη την όψη ενός νεαρού άνδρα. Ο Τζέιμς υποχωρεί και ελευθερώνει τον Ντόριαν, αλλά έπειτα τον πλησιάζει μια γυναίκα από το οπιοποτείο που δυσανασχετεί που δεν σκότωσε τον Ντόριαν. Επιβεβαιώνει ότι ο άνδρας αυτός ήταν ο Ντόριαν Γκρέυ και εξηγεί ότι δεν έχει γεράσει μέσα στα 18 χρόνια. Ο Τζέιμς τρέχει να πιάσει τον Ντόριαν, αλλά εκείνος είχε ήδη χαθεί.
Ο Τζέιμς αρχίζει να καταδιώκει τον Ντόριαν, προκαλώντας στον Ντόριαν φόβο για τη ζωή του. Πάντως, κατά τη διάρκεια μιας σχολικής γιορτής, ένας κυνηγός σκοτώνει κατά λάθος τον Τζέιμς Βέην, που σκόνταψε σε μια συστάδα δέντρων. Κατά την επιστροφή του στο Λονδίνο, ο Ντόριαν λέει στο Λόρδο Χένρυ ότι θα ζει τη ζωή του σωστά από εδώ και στο εξής. Η καινούρια του ακεραιότητα ξεκινά με το να μη ραγίσει την καρδιά της αθώας Χέτι Μέρτον, του ερωτικού του ενδιαφέροντος. Ο Ντόριαν αναρωτιέται αν ο καινούριος του καλός εαυτός επανέφερε τη διαφθορά στο πορτραίτο, αλλά όταν βλέπει, αντικρίζει μια ακόμα πιο άσχημη εικόνα του εαυτού του. Από αυτό, ο Ντόριαν καταλαβαίνει ότι τα αληθινά του κίνητρα για την αυτοθυσία της ηθικής αναμόρφωσης ήταν η ματαιοδοξία και η περιέργεια της προσπάθειάς του για νέες εμπειρίες.
Αποφασίζοντας ότι μόνο η πλήρης εξομολόγηση θα τον απαλλάξει από κάθε αδίκημα, ο Ντόριαν αποφασίζει να καταστρέψει το τελευταίο ίχνος της συνείδησής του και το μόνο αποδεικτικό κομμάτι που απομένουν από τα εγκλήματά του - το πορτραίτο. Σε κατάσταση οργής, παίρνει το μαχαίρι με το οποίο σκότωσε τον Μπάζιλ Χόλγουορντ και μαχαιρώνει το πορτραίτο. Οι υπηρέτες του σπιτιού ξυπνούν ακούγοντας μια κραυγή από το κλειδωμένο δωμάτιο. Στο δρόμο, περαστικοί που επίσης άκουσαν την κραυγή κάλεσαν την αστυνομία. Όταν εισέρχονται στο κλειδωμένο δωμάτιο, οι υπηρέτες βρίσκουν έναν άγνωστο ηλικιωμένο άνδρα, μαχαιρωμένο στην καρδιά, το πρόσωπό του και η φιγούρα του μαραμένη και εξασθενισμένη. Οι υπηρέτες αναγνωρίζουν το παραμορφωμένο πτώμα από τα δακτυλίδια στα δάχτυλά του, που ανήκαν στον κύριό τους. Δίπλα του είναι το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ, αποκατεστημένο στην αρχική του ομορφιά.
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Ντόριαν Γκρέυ περιγράφεται ως ένας αθώος νεαρός άνδρας στην αρχή του μυθιστορήματος. Ο έρωτάς του για τη Σίβυλλα Βέην είναι αληθινός. Πάντως, όταν γνωρίζει τον Χένρυ, ο Ντόριαν υποβάλλεται σε ηδονισμό και διαπράττει διάφορα εγκλήματα ακολουθώντας μια ηδονιστική νοοτροπία. Αυτή η ηθική οδηγεί τον Ντόριαν να απορρίψει τη Σίβυλλα, η οποία αργότερα αυτοκτονεί. Ο θάνατός της είναι μια επαναλαμβανόμενη αγωνία για τον Ντόριαν καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής του. Ενώ ο Ντόριαν μεγαλώνει, συνεχίζει να πειραματίζεται με διάφορες αμαρτίες και εγκλήματα. Αυτές οι αμαρτωλές πράξεις παίρνουν το φόρο τους στο πορτραίτο του Ντόριαν, μετατρέποντας το πρόσωπο του πορτραίτου σε ένα πολύ βάναυσο και άσχημο. Όταν ο φίλος του Μπάζιλ βλέπει την τρομακτική μεταμόρφωση του πορτραίτου, ικετεύει τον Ντόριαν να προσευχηθεί για σωτηρία. Σε κατάσταση οργής, ο Ντόριαν δολοφονεί το φίλο του. Χρόνια αργότερα, μετά το θάνατο του αδελφού της Σίβυλλας, ο Ντόριαν υπόσχεται να αλλάξει τη ζωή του προς το καλύτερο, σε μια απόπειρα για να αποκαταστήσει την αρχική ομορφιά του πορτραίτου του. Πάντως, αφότου κάνεις πράξεις που θεωρεί καλές, επιστρέφει για να δει το πορτραίτο, και το βρίσκει πιο άσχημο από ποτέ. Στο τέλος, ο Ντόριαν αποφασίζει να καταστρέψει το πορτραίτο με τα ίδια του τα χέρια και πληρώνει το μεγαλύτερο τίμημα.
Απεικονίσεις σε ταινίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
| Έτος | Ταινία | Σκηνοθέτης | Σημείωση |
|---|---|---|---|
| 1910 | Dorian Grays Portraet | Άξελ Στορμ | Βουβή ταινία |
| 1945 | The Picture of Dorian Gray (Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι) | Άλμπερτ Λιούιν | Γυρισμένη ασπρόμαυρη |
| 2009 | Dorian Gray (Το πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι) | Όλιβερ Πάρκερ | Αγωνίστηκε στο Official Fantasitc Competition |
Δημοφιλείς φράσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
"Αν ήταν δυνατόν εγώ να μείνω για πάντα νέος και να γεράσει το πορτραίτο! Γι' αυτό -γι' αυτό -θα 'δινα τα πάντα! Ναι, δεν υπάρχει τίποτα στον κόσμο που δε θα 'δινα! Θα 'δινα και την ψυχή μου ακόμη!" (Κεφάλαιο 2)
"Ακούγεται πολύ ματαιόδοξο, καταλαβαίνεις όμως τι θέλω να πω. Ήταν πολύ όμορφη κι έμοιαζε καταπληκτικά με τη Σίμπυλ Βέιν. Νομίζω ότι αυτό ήταν που με τράβηξε κοντά της στην αρχή. Τη θυμάσαι τη Σίμπυλ; Πόσο μακρινός μου φαίνεται ο έρωτάς μου γι' αυτήν! Ας είναι. Η Χέτυ δεν ήταν της τάξης μας φυσικά. Ήταν ένα απλό κορίτσι του χωριού." (Κεφάλαιο 19)