Μπίλυ Μπαντ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπίλυ Μπαντ
ΣυγγραφέαςΧέρμαν Μέλβιλ
ΤίτλοςBilly Budd, Sailor
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1924
Μορφήμυθιστόρημα
LC ClassOL102746W[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Μπίλλυ Μπαντ, (Billy Budd, Sailor ), ονομάζεται η τελευταία νουβέλα (1891) – την οποία άφησε ατελείωτη λόγω του θανάτου του- του Αμερικανού λογοτέχνη Χέρμαν Μέλβιλ, περισσότερο γνωστού για το μυθιστόρημά του Μόμπυ Ντικ (Moby-Dick ).

Η νουβέλα δημοσιεύτηκε πρώτη φορα από τον επιμελητή των έργων του και πρώτο βιογράφο του Μέλβιλ, καθηγητή του Πανεπιστημίου του Κολούμπια, Raymond M. Weaver [2] το 1924. Ο Μέλβιλ άρχισε τη συγγραφή του έργου τον Νοέμβριο του 1888, σαν ποίημα, μια μπαλάντα με τον τίτλο "Billy in the Darbies". Τελικά, με το πέρασμα του χρόνου, ο συγγραφέας μετέτρεψε τη μπαλλάντα σε πρόζα, αναπτύσσοντας τους χαρακτήρες, και το κείμενο έφτασε τις 150 σελίδες. Η νουβέλα την οποία επεξεργαζόταν ο Μέλβιλ τα τελευταία 5 χρόνια, υπήρξε η επιστροφή του στην πρόζα ύστερα από 3 δεκαετίας αφιερωμένες στη συγγραφή ποίησης. To 1919 βρέθηκε στα χειρόγραφα του συγγραφέα από τον καθηγητή Weaver, ο οποίος αφού το επεξεργάστηκε το πρωτοδημοσίευσε το 1924. Το κείμενο εξαιτίας της φύσης του (ατελείωτο και μη συναρμολογημένο ) δημοσιεύτηκε σε διάφορες εκδοχές, μέχρι που οι Merton M. Sealts, Jr. και Harrison Hayford εξέδωσαν το 1962 αυτό που σήμερα θεωρείται η οριστική μορφή της.[3]
Η νουβέλα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1962 από τον Πίτερ Ουστίνοφ (Peter Ustinov) ο οποίος ανέλαβε τη παραγωγή, τη σκηνοθεσία, το σενάριο και τον ρόλο του καπετάνιου Βήαρ.[4]

Στα ελληνικά το έργο έχει μεταφραστεί από τη Ρούλα Πατεράκη από την αγγλική έκδοση του 1970 και κυκλοφόρησε από τις "Εκδόσεις της Βιβλιοθήκης" στο βιβλίο «Μπίλλυ Μπάντ - Μπάρτλμπι» το 1977 σε 2.300 αντίτυπα
και τη Νινίλα Παπαγιάννη για τις "Εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας" που κυκλοφόρησε το 1993. [5]

Το 2021 κυκλοφόρησε από τους Αντίποδες μία εμπλουτισμένη έκδοση του βιβλίου με επίμετρο Θοδωρή Δρίτσα, σε μετάφραση Παναγιώτη Κεχαγιά και Κώστα Σπαθαράκη, με τίτλο "Μπίλλυ Μπαντ, Ναύτης".

Η υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η φρεγάτα USS United States

Η νουβέλα είναι αφιερωμένη από τον συγγραφέα, στον Άγγλο ναύτη Jack Chase – αρχιγαμπιέρο του πρωραίου ιστού στην αμερικανική φρεγάτα USS United States(D/R), ναύτη που ο Μέλβιλ είχε γνωρίσει όταν υπηρετούσε και αυτός στο ίδιο πλοίο την περίοδο 1843 - 1844[6]

Η ιστορία λαμβάνει χώρα το καλοκαίρι του 1797 πάνω στο πολεμικό πλοίο του αγγλικού στόλου "HMS Bellipotent" όπου ο Μπίλλυ Μπαντ υπηρετεί σαν γαμπιέρος του πρωραίου ιστού. Ο Μπίλλυ Μπαντ – η ενσάρκωση του καλού και αγαθού – προκαλεί το φθόνο του ναυτονόμου του πλοίου Τζον Κλάγκαρτ. Ο Κλάγκαρτ τον διαβάλλει στον καπετάνιο Βήαρ σαν αρχηγό μιας προετοιμαζόμενης ανταρσίας. «...Ο Κλάγκαρτ είναι φορέας της κατάστασης που ο Melville ονομάζει " Φυσική διαφθορά " και την περιγράφει σαν ένα είδος που δεν απαντάται στις φυλακές αλλά στον πολιτισμό, τυλιγμένη με " το πέπλο της αξιοπρέπειας ", η οποία ποτέ δεν είναι ούτε " φιλοχρήματη ή φιλάργυρη " ούτε και " χυδαία ή σαρκική ", αλλά είναι βαθιά παράλογη με το πρόσχημα μιας λογικής ζωής. Όσοι έχουν αυτή τη φυσική διαφθορά, γράφει ο Melville, " είναι τρελοί και μάλιστα πολύ επικίνδυνοι, γιατί η τρέλα τους δεν είναι μόνιμη, μα σποραδική. Και την προκαλεί κάτι το ειδικά ξεχωριστό. Είναι κρυφή κι αυτοκυρίαρχη έτσι που και στην πιο μεγάλη ακμή της να μη γίνεται αντιληπτή από τον μέσο άνθρωπο, και για τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω, όποιος κι αν είναι ο σκοπός της - κι ο σκοπός της μένει πάντα καλυμμένος - η μέθοδος κι όλη η εξωτερική διαδικασία φαντάζει πάντα απόλυτα λογική.» [7]

Στην αντιπαράθεση μεταξύ των δύο που γίνεται στην καμπίνα του καπετάνιου, ο Μπαντ συγκλονισμένος από το σοκ αυτής της τερατώδους ανομίας, χτυπάει με μια μοιραία γροθιά τον Κλάγκαρτ, ο οποίος σωριάζεται νεκρός. Από κει και πέρα ο καπετάνιος Βήαρ, φορέας της στρατιωτικής πειθαρχίας, συγκαλεί ένα έκτακτο ναυτοδικείο, το οποίο καταδικάζει τον Μπαντ σε θάνατο δια απαγχονισμού , μόνο και μόνο γιατί πρέπει να διατηρηθεί η πειθαρχία στο πλοίο, πάση θυσία. «...Ο συγγραφέας αναλύει με λεπτομερείς περιγραφές τους δύο εντελώς αντίθετους, διαφορετικούς χαρακτήρες, αυτόν του Μπίλλυ και του οπλονόμου, ενώ κατά βάθος τα δύο αυτά πρόσωπα εκπροσωπούν το καλό και το κακό και τη σύγκρουσή τους, στην οποία άλλωστε πίστευε ο Μέλβιλ, μια σύγκρουση που επανέρχεται σε όλα του τα έργα και ιδιαιτέρως στο εμβληματικό μυθιστόρημά του «Μόμπυ Ντικ». Ο Μέλβιλ ωστόσο προσεγγίζει το θέμα του με ψυχραιμία και ευαισθησία, αναγνωρίζει πτυχές της προσωπικότητας των ηρώων του και βάσει αυτών των δεδομένων, αλλά και της εποχής και των αναγκών της, κρίνει τις πράξεις τους και τα γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή τους...» [8]
Το έργο ολοκληρώνεται με την παράθεση του ποιήματος το οποίο αποτέλεσε και την πρώτη μορφή γραφής της νουβέλας


Πηγές - Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Billy Budd by Herman Melville | Open Library». Ανακτήθηκε στις 25  Αυγούστου 2023.
  2. Parker, Hershel (Winter 1990). ""Billy Budd, Foretopman" and the Dynamics of Canonization". College Literature. 1. 17: 21–32,
  3. Harrison Hayford & Merton Sealts, Jr.. "Billy Budd, Sailor: An Inside Narrative." The University of Chicago Press. ISBN 0-226-32131-2
  4. http://www.cine.gr/film.asp?id=710674
  5. Και τα δυο βιβλία είναι πλέον εξαντλημένα
  6. Levine Robert. "Chronology of Melville's Life", στο "The New Cambridge Companion to Herman Melville", Cambridge University Press, 2014
  7. Από το βιβλίο του Τζόζεφ Επστάιν «Τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα:Φθόνος» των εκδ. "Νεφέλη", όπως αναδημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο http://sp-switch.blogspot.gr/2008/08/blog-post_24.html
  8. http://dytikosanemos.blogspot.gr/2010/03/

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Η υπόθεση του βιβλίου στο άρθρο της Χρύσας Σπυροπούλου: «Τρεις περιπτώσεις: Μπίλλυ Μπαντ του Χέρμαν Μέλβιλ, Αντιγόνη του Σοφοκλή και Η γυναίκα με τα μαύρα του Γ. Νίκα», που πρωτοδημοσιεύτηκε στο «Βήμα Ιδεών». Αναδημοσίευση στο http://dytikosanemos.blogspot.gr/2010/03/
  • Το κείμενο της νουβέλας στα αγγλικά: http://www.bibliomania.com/0/0/36/1006/frameset.html