Μοίρις λίμνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 29°28′20″N 30°36′51″E / 29.47222°N 30.61417°E / 29.47222; 30.61417

Μοίρις λίμνη
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Μοίρις λίμνη
29°28′20″N 30°36′51″E
ΧώραΑίγυπτος
Διοικητική υπαγωγήΚυβερνείο Φαγιούμ
Έκταση600 km²
Υψόμετρο−47 μέτρο[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Λίμνη Μοίρις (αρχαία ελληνικά: Μοῖρις‎‎, γενική Μοίριδος) είναι αρχαία λίμνη στα βορειοδυτικά της όασης Αλ Φαγιούμ, 80 χλμ. νοτιοδυτικά του Καΐρου. Στην προϊστορία, ήταν λίμνη γλυκού νερού, με μια έκταση που εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ 1,270 τετρ. χλμ και 1.700 τετρ. χλμ. Η λίμνη εξακολουθεί να υφίσταται σήμερα ως μια μικρότερη λίμνη αλμυρού νερού που ονομάζεται Μπιρκέτ Καρούν (Birket Qarun). Η επιφάνεια της λίμνης είναι 43 μ κάτω από το επίπεδο της θάλασσας, και καλύπτει περίπου 202 τετρ. χλμ. Στη λίμνη αλιεύονται τιλάπια και άλλα ψάρια της περιοχής. Σε αυτήν την περιοχή βρέθηκαν απολιθώματα από το Μοιριθήριο (Moeritherium), ένα προϊστορικό προβοσκιδωτό θηλαστικό.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Χάρτης της αρχαίας λίμνης Μοίριδος. Το σκιασμένο μέρος δείχνει τη γη που ανακτήθηκε από τους βασιλείς της 12ης Δυναστείας.

Όταν η Μεσόγειος Θάλασσα ήταν ζεστή και ξηρή κοιλάδα, κοντά στο τέλος της η Κρίση Αλμυρότητας του Μεσσηνίου στα τέλη της Μειόκαινου, η περιοχή του Φαγιούμ ήταν ξηρή κοιλάδα, και ο Νείλος έρεε, περνώντας από αυτήν, στο κάτω μέρος του φαραγγιού (2,400 μ. βάθος ή περισσότερο, εκεί όπου είναι το Κάιρο σήμερα). Μετά τον επαναπλημμυρισμό της Μεσογείου στο τέλος του Μειοκαίνου, ο Νείλος, το φαράγγι έγινε μέρος της θάλασσας η οποία έφτανε και πιο πέρα από το Ασουάν. Με την πάροδο του γεωλογικού χρόνου αυτό το τμήμα της θάλασσας σιγά-σιγά γέμισε με λάσπη και έγινε η κοιλάδα του Νείλου.

Τελικά, τα ιζήματα στην κοιλάδα του Νείλου τον έφραξαν αρκετά ψηλά ώστε ο Νείλος υπερχείλισε στο κοίλο μέρος του Φαγιούμ και σχημάτισε μια λίμνη. Η λίμνη καταγράφεται πρώτη φορά το 3000 π.Χ., γύρω από το χρόνο του Μήνη. Ωστόσο, συνήθως, γέμιζε μόνο με τα νερά των πλημμυρών. Η λίμνη ήταν συνορεύει με νεολιθικούς οικισμούς και η πόλη της Σεντέτ (Shedet - σήμερα Φαγιούμ) μεγάλωσε στο νότο, όπου το υψηλότερο έδαφος δημιούργησε μια κορυφογραμμή.

Στο 2300 π.Χ., η παροχή από το Νείλο στη φυσική λίμνη διευρύνθηκε και εκβαθύνθηκε για να δημιουργηθεί ένα κανάλι το οποίο είναι πλέον γνωστό ως το Μπαχρ Γιούσεφ. Αυτό το έργο ξεκίνησε από τον Αμενεμχέτ Γ΄, ή ίσως από τον πατέρα του Σέσωστρι Γ'. Αυτό το κανάλι τροφοδοτούσε τη λίμνη. Αυτό είχε σκοπό να εξυπηρετήσει τρεις σκοπούς: να ελέγξει τις πλημμύρες του Νείλου, να ρυθμίζει το επίπεδο του νερού του Νείλου κατά τη διάρκεια ξηρών περιόδων, και να προσφέρει άρδευση στην ευρύτερη περιοχή. Υπάρχουν αποδείξεις ότι από τους αρχαίους Αιγυπτίους φαραώ της δωδέκατης δυναστείας, η φυσική λίμνη του Φαγιούμ χρησιμοποιούνταν ως δεξαμενή για να αποθηκεύσει τα πλεονάσματα του νερού για χρήση κατά τη διάρκεια των ξηρών περιόδων.

Τα τεράστια έργα που υλοποίησαν οι Φαραώ της δωδέκατης δυναστείας για να μετατρέψουν τη λίμνη σε μια τεράστια δεξαμενή νερού, έδωσαν την εντύπωση ότι η λίμνη ήταν ένα τεχνητό όρυγμα, όπως αναφέρθηκε από κλασικούς γεωγράφους και περιηγητές.[2] Η λίμνη ήταν τελικά εγκαταλείφθηκε λόγω του ότι το πλησιέστερο παρακλάδι του Νείλου συρρικνώθηκε ήδη από το 230 π.Χ.[εκκρεμεί παραπομπή].

Ετυμολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

N36
wr
n
n
n
μερ-βερ (Μοίρις) σε ιερογλυφικά

Το όνομα Μοίρις είναι η ελληνική απόδοση της Αιγυπτιακή μερ-βέρ (mer-wer) «μεγάλο κανάλι». Ο Αμενεμχέτ Γ΄, που ξεκίνησε αυτό το έργο ήταν επίσης γνωστός ως Μοίρις. Στην αρχαία Αίγυπτο, τη λίμνη αποκαλούσαν "λίμνη", "καθαρή λίμνη", και "λίμνη του Όσιρη". Κατά τη διάρκεια του μέσου Βασιλείου, ολόκληρη η περιοχή γύρω από τη λίμνη συχνά αναφέρεται και μερ-βέρ. Ομοίως, η νεώτερη Αιγυπτιακή λέξη Πιόμ "θάλασσα", αρχικά περιορίζεται στην περιγραφή της λίμνης Μοίριδος, μετά άρχισε να χρησιμοποιείται για να αναφερθεί στην Κροκοδειλόπολη και στη συνέχεια σε ολόκληρη την περιοχή του Φαγιούμ αργότερα.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 www.geonames.org/350714.
  2.  Hyvernat, Eugène Xavier Louis Henri (1913). «Egypt». Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. 

Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]